لازم است بدانید تغذیه مناسب می‌تواند روی حافظه تاثیر مطلوب گذارد و این تاثیر در زمانی که جنین در رحم مادر است با توجه به خورد و خوراک مناسب زن باردار بخصوص در سه ماهه اول و تا زمانی که مغز کودک در حال رشد و تکامل است می‌تواند در افزایش هوش و ارتقا حافظه از هر زمان دیگری عملکرد بهتری داشته باشد. البته ما می‌‌توانیم در تمام سنین حافظه کوتاه یا بلندمدت خود را با کمک مواد غذایی سالم تقویت کنیم، اما تاثیر این تقویت خارق‌العاده نخواهد بود؛ یعنی نباید انتظار داشته باشیم که با وارد کردن یک یا دو غذای تقویت‌کننده ذهن در برنامه غذایی‌مان فیلسوف یا دانشمند شویم.

غذاهای تقویت‌کننده حافظه کدام است؟

بیشترین پرسشی که خانواده‌ها می‌پرسند این است که خود یا فرزندانمان چه غذاهایی را بخوریم که قدرت حافظه و یادگیری‌مان افزایش یابد؟ ماهی‌ها بخصوص انواع پرچرب آن مثل انواع ماهی‌های آزاد، سالمون، ساردین، میگو، قزل آلا، کیلکا، خال مخالی و روغن‌های زیتون، کانولا و کتان به دلیل داشتن چربی امگا3، از سوی متخصصان توصیه می‌شود. میوه‌ها و سبزی‌هایی همچون مرکبات بویژه گریپ فروت، سیب، آلو، انگور، انجیر، خرما، توت‌‌فرنگی، انار، گوجه‌‌فرنگی، کلم بروکلی، هویج، سویا و انواع مغزها بویژه بادام، گردو و کنجد به دلیل بهبود بخشیدن به عملکرد سلول‌های عصبی مغز، جوانه‌ گندم، برنج قهوه‌ای، جوی دوسر، عدس، تخمه‌ آفتابگردان و لبنیات پروبیوتیک چون سرشار از ویتامین‌های گروه B هستند و همچنین استشمام رایحه دل‌انگیز لیموترش نیز با افزایش سطح هوشیاری، موجب تسریع در تصمیم‌گیری و تقویت تمرکز می‌شود.

مصرف گوشت قرمز هم توصیه می‌شود

انواع گوشت قرمز همچون گوشت گوساله کم‌چرب، گوشت شترمرغ، گوشت شتر و گوشت بوقلمون، تخم‌مرغ، تخم بلدرچین و دل و جگر به دلیل داشتن آهن زیاد در افرادی که دچار کم خونی ناشی از فقر آهن هستند موجب بهبود تمرکز و افزایش قدرت یادگیری می‌‌شود. لازم است بدانید اگر میزان آهن خون کم باشد، اکسیژن به اندازه کافی به سلول‌های مغز نمی‌رسد و همین موضوع باعث می‌شود که فرد دچار کم حافظگی شود. بهتر است خانم‌ها در دوران عادت ماهانه برای پیشگیری از کاهش تمرکز با نظر پزشک از مکمل‌های آهن و اسیدفولیک استفاده کنند؛ علاوه بر گوشت، در آلو، حبوبات، سویا، تخمه کدو و فرآورده‌های دریایی نیز آهن وجود دارد، اما در مقایسه، آهن گوشت قرمز از نظر میزان و قدرت جذب عملکرد بهتری دارد.

خوب است بدانید افرادی که دچار اختلالات غده تیروئید هستند باید همزمان با مصرف دارو از ماهی و نمک‌های یددار استفاده کنند. زیرا کمبود ید می‌تواند از قدرت تمرکز و حافظه بکاهد و زمینه بروز افسردگی را مهیا سازد. برای نفع بردن از ید نمک، این چاشنی را سر سفره یا در اواخر پخت به غذا بیفزایید.

گرسنه‌ها کم حافظه می‌شوند؟

مغز ما انرژی اصلی خود را از سوزاندن کربوهیدرات و تبدیل آن به قند گلوکز تامین می‌کند. در نتیجه اگر ما بموقع سه وعده اصلی غذایی‌مان را نخوریم و در این وعده‌ها به اندازه کافی نشاسته از طریق برنج، سیب‌زمینی و نان دریافت نکنیم، قند خون پایین آمده و فرد بی‌حوصله می‌شود و تمرکز و قدرت یادگیری‌اش به حداقل می‌رسد. البته به یاد داشته باشید مصرف قندهای ساده در قالب انواع شیرینی‌ همچون شکلات، آب نبات، تافی، نقل، پولکی و شیرینی‌های خشک و تر با افزایش ناگهانی قند خون موجب تسریع ترشح انسولین شده و در اثر افت قند، فرد را دچار آشفتگی، عدم تمرکز و اختلال در حافظه می‌کند. بهترین وعده‌ای که قدرت حافظه را بالا می‌‌برد خوردن صبحانه‌ای کامل است که می‌‌تواند عملکرد مغز را در طول روز افزایش دهد.

البته بیشتر متخصصان علوم غذایی بر این باورند که حذف وعده شام می‌تواند در کارکرد مغز اختلال ایجاد کند و معمولا این اختلال موجب پایین آمدن تمرکز در افرادی می‌شود که رژیم غذایی دارند و سرخود وعده شام را حذف‌کرده‌ند.

چه غذاهایی ما را کم حافظه می‌کند؟

عادات غذایی نادرست همچون مصرف توامان غذاهای آهن‌دار یا قرص آهن با لبنیات، چای، قهوه و بخصوص نوشابه‌های سیاه حاوی «کولا» که متاسفانه این روزها در سفره ما ایرانی‌ها بسیار دیده می‌شود و هیچ‌گاه به این نکته توجه نشده است که این نوشیدنی به دلیل کافئین زیاد، حتی بیش از چای و قهوه، از جذب آهن و روی غذاهای گوشتی که تقویت‌کننده حافظه است می‌کاهد.

خوب است بدانید کولا نام درختی است که از پودر دانه‌های آن در نوشابه‌های غیرالکلی استفاده می‌شود. این پودر رنگ قرمز قهوه‌ای دارد و نوشابه را رنگی می‌کند. البته پایه اصلی رنگ نوشابه‌های سیاه از کارامل (قند سوخته) است. کولا حاوی کافئین، تئوبرومین و درصدی تانن است و عملکردی شبیه به چای و قهوه دارد.

غذاهای دیگری که می‌تواند بر حافظه ما تاثیر نامطلوب بگذارد، غذاهای کنسروی، انواع سوسیس، کالباس، ناگت‌ها، غذاهای پرچرب، سرخ‌ شده و فرآورده‌های دودی و نمک سود هستند که بیشتر از همه بر رشد مغز جنین و هوش کودکان تاثیر منفی دارد. تحقیقات نشان داده است، افرادی که به طور منظم از غذاهای ناسالم و غیرمغذی استفاده می‌کنند دچار زوال مغز و کمبود قدرت حافظه می‌شوند.

بد نیست بدانید کم‌خوری که موجب لاغری مفرط و نرسیدن مواد مغذی به بدن می‌شود و چاقی و اضافه وزن که در اثر دریافت بیش از حد مواد پرکالری موجب اختلال در جذب می‌شود می‌تواند هر دو برای حافظه مضر باشد.

در مصرف کندر احتیاط کنید

بسیاری از افراد بخصوص سالمندان، دانش‌آموزان و دانشجویان بر این باورند که کندر می‌تواند موجب افزایش حافظه آنها شود و حتی برخی زنان برای افزایش هوش کودک‌شان در آینده در دوران بارداری از این صمغ گیاهی استفاده می‌کنند. اما آیا واقعا کندر ضریب هوشی کودک را بالا می‌برد و مقوی حافظه است؟

به گفته متخصصان کندر می‌تواند تا حدودی موجب افزایش هوش کودک شود، اما مادران باردار باید مراقب باشند که مصرف بیش از حد کندر بخصوص در ماه‌های اول حاملگی می‌تواند خطرناک و حتی موجب بیش‌فعالی کودک و مشکلات متعدد در آینده کودک شود و در نتیجه زنان باردار در صورت مصرف باید حتما تحت نظر پزشک از این صمغ استفاده کنند.

متخصصان طب سنتی بر این عقیده‌اند که کندر برای حافظه و تمرکز سالمندان و سالخوردگان انتخاب مناسبی است، اما برای همه افراد دچار ضعف حافظه قابل تجویز نیست و حتی مصرف نامتناسب و بیش از حد آن می‌تواند به تشویش و کاهش حافظه نیز منجر شود و در افراد مستعد موجب پرفشاری و تغلیظ خون و گرفتگی عروق شود و خوردن آن در دوران عادت ماهانه خانم‌ها توصیه نشده است و در گرم مزاجان می‌تواند موجب بی‌خوابی، سردرد و تشدید اضطراب شود.

این را هم بدانید کندر یک نوع خوراکی و یک نوع غیرخوراکی دارد که نوع دوم را بیشتر به همراه اسپند دود می‌کنند و از رایحه دل‌انگیز آن نفع می‌برند. انواع غیرخوراکی کندر سمی و مسمومیت‌زا بوده و در هنگام خرید باید حتما از خوراکی بودن آن اطمینان حاصل کنید.