، مراسم بزرگداشت سیمین دانشور عصر امروز در خانه هنرمندان با حضور "سیدعباس صالحی" معاون فرهنگی وزارت ارشاد، "حسین پاینده" استاد دانشگاه و جمعی از بستگان سیمین دانشور در خانه هنرمندان برگزار شد.
محمدحسنی مدیر عامل بنیاد ادبیات داستانی در این مراسم گفت: سال گذشته میخواستیم این برنامه را برگزار کنیم که به دنبال تغییر مدیریت آن دانشگاه مراسم بزرگداشت سیمین دانشور برگزار نشد.
در ادامه مراسم "سیمین پناهیفر" درباره آثار سمینیستی سیمین دانشور به سخنرانی پرداخت.
همچنین "مهرداد شاه حسینی" نوازنده تار به نواختن تار پرداخت.
"حسین علی قبادی"، نایب رئیس پژوهشگاه علوم انسانی، پیرامون پیوندهای متمایز آثار دانشور با فرهنگ ایرانی اظهار داشت: اعتقاد دارم خانم دانشور اگر نگوییم بیبدیل قطعا کمنظیر هستند، صرف نظر از شخصیت علمی سیمین دانشور وی با وجود تحصیلات دانشگاهی هنرآفرین بودند؛ از این جهت که توانسته با نظام فرهنگی ایران رابطه عمیق صمیمی و دانشفرزانه ایجاد کند بیبدیل است.
وی افزود: نگاه ما به متن "سووشون" و آثار برجسته بعدی سیمین دانشور وجودشناختی است به این معنا که وی با وجود شخصیت عالم و فرزانه یکی از شخصیتهایی است که به قله فراشدگی رسیده است.
"قبادی" ادامه داد: زمانی "دانشور" درخشید که سیطره نگاه عینتگرایی به حدی ادبیات ما را محاصره کرده بود که کمتر کسی میتوانست در ادبیات ما شخصیت تکامل یافتهای چون "یوسف و زری" را بیافریند.
نایب رئیس پژوهشگاه علوم انسانی تصریح کرد: دانشور با صراحت به بینش شهودی خود در خلق اثر "سووشون" اشاره کرده بود و نگاهی از بالا به تاریخ و فرهنگ معاصر داشت و موفق شد پلی میان گذشته و حال بزند.
وی بیان کرد: دانشور در فلسفه و فکر معاصر حق بزرگی به گردن ما دارد عناصر هویت ایرانی و دینی را به طرزی هنرمندانه عرضه کرد. وی با دیدگاه صعودی عقلانیت حاضر به رمان را در داستان "سووشون" به یکدیگر پیوند داده و در برابر استبداد و استکبار مقاومت کرد.
قبادی عنوان کرد: تا قبل از داستان "سووشون"، «من» در داستانهای ایرانی یا اصیل فضای رمانتیک داشت یا در فضای مارکسیسم حداکثر به عنوان فداکار فدا شده عنوان میشد شخصیت اصلی داستان "سووشون" زری است و یوسف در پایان این داستان محو میشود. زری با ایفای نقشی مصلحانه در داستان به عنوان یک مصلح اجتماعی از داستان بیرون میآید.
در ادامه مراسم "حسین پاینده"، استاد دانشگاه، عنوان کرد: "سیمین دانشور" در داستانهایش خواننده را از نظارهگری منفعل به خوانندهای فعال تبدیل میکند. "دانشور" از مرز جنسیت فراتر رفت با این که زن بود توانست به خوبی دنیای مردانه را بپروراند و از بخش نرینه روان خود بدین منظور بهره بگیرد.
وی افزود: رمان "سووشون" سیمین دانشور تا سال 1363 با تیراژ 400 هزار عنوان جلد به طور رسمی چاپ شده است و یکی از پرخوانندهترین و پرتیراژترین رمان فارسی به شمار میرود. دانشور یک روانشناس و روانکاو قوی بود.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: یکی ازضعفهای بارز شخصیتهای داستانهای امروز این است که این شخصیتها بلندگوی ایدئولوژیک نویسنده هستند وبا این دیدگاه نمیتوان آثار "سیمین دانشور" را بررسی کرد. استفاده دانشور از تکنیکهای اصیل ایرانی در داستانهای خود در صحنه آغازین داستان "سووشون" دیده میشود که در آن تمام ماجرای داستان را گنجانده است.
وی در پایان خاطر نشان کرد: استدعا دارم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی جلوی انتشار کتاب "آتش خاموش" را بگیرد.این درخواست من طبق وصایای خود خانم سیمین دانشور است. همچنین تقاضا دارم رمان "سووشون" به فیلم سینمایی تبدیل شود و بورس تحصیلی "سیمین دانشور" به داستان نویسان مستعد اعم از زن و مرد توسط بنیاد ادبیات داستانی اعطا گردد.
در ادامه مراسم "جواد محقق" شعری درباره جلال و سیمین خواند و "غلامرضا امامی" از همراهان و دوستان سیمین دانشور و جلال آل احمد خاطراتی از سیمین را نقل کرد.
همچنین "لیلی ریاحی" فرزند خوانده سیمین دانشور به شعرخوانی پرداخت و عنوان کرد: هنوز تکلیف وصیت نامه سیمین دانشور قطعی نشده است.
همسر "لیلی ریاحی" در این مراسم عنوان کرد: هفته دیگر قرار است حکم قطعی در مورد صحت وصیتنامه سیمین دانشور حکم صادر شود.
در پایان مراسم "سیدعباس صالحی"، معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بیان کرد: در تاریخ ادبیات معاصر ایران حضور زنان حضوری ملموس و محسوس دارند. سیمین دانشور از این شانس تاریخی برخوردار بود که خانوادهای هنرمند داشت و در فضای دانشگاه تهران تحصیل کرد و ثالثا در کنار جلال آل احمد قرار گرفت.
وی افزود: جلال برای سیمین نقطه اتکا بود اما نقطه ماندن نبود با وجود همه اشتراکات این دونفر با یکدیگر می توان گفت سیمین تمایلات خود را داشت و همین به سیمین معنا داد. جلال شکوه و جاودانگی خود را داشت سیمین در کنار جلال آل احد زیست اما همیشه سیمین دانشور بود نه سیمین آل احمد.
صالحی اظهار داشت: تنها کسی که می توانست در کنار موج جلال زندگی کند اما در آن فرو نرود با همهی دلبستگیها و اشتراکها که با جلال داشت و تا پایان عمر انگشتر جلال را رها نکرد خود سیمین بود. نثر او نثر خود او بود نثر شلاقی و چکشی جلال در سیمین دانشور به نثری روان و بدون عصبیت تبدیل شده بود.
معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: این که کسی بتواند در کنار آل احمد با وجود جریانهای سیاسی وی زندگی کند اما موجهای سیاسی در او اثری نکند جای تأمل دارد. وی توانست اسطورهها و واقعگرایی ترکیب کند آل احمد به شدت رئالیسم بود سیمین در ترکیب رئالیسم و واقعگرایی میزیست. این که میتوانست واقعیت را به اسطورهها ارجاع دهد باعث شد ترکیبی از چیزهایی ایجاد کند که آل احمد نداشت.
وی بیان کرد: ترکیب داستان شعر و نقاشی ترکیب خاصی بود که نگاه سیمین ترکیبی از اینها به شمار میرود. آل احمد بین گذشته و حال درگیر بود اما سیمین دانشور نگاهی اعتدالگرانه داشت. این نگاه به زندگی باعث شد که با وجود زندگی کنار آل احمد بود، سیمین بماند.
انتهای پیام/ اق