عارف گران قدر آيت ا... شيخ حسنعلی نخودکی درباره اسرار نماز می فرمايند: «باري اي عزيز، اسرار نماز آن گاه حاصل شود که شش چيز باشد؛ اول: حضور دل، يعني دل را به هنگام نماز، به هيچ چيز جز پروردگار جلت عظمته تعلق نباشد. دوم: فهم کردن معاني قرائت و ذکر و تسبيح نماز، به طوري که دل در فهم آن الفاظ مطابق زبان باشد. سوم: تعظيم يعني در آن حالت، عظمت معبود و مبدأ مقصود در خاطر او باشد. چهارم: هيبت از غايت عظمت پروردگار، خوف بر دلش آرد که مبادا در اين عبادت تقصيري باشد. پنجم: اميد که مقام کرم و جود خداوند اکرم الاکرمين بر او معلوم باشد که از نهايت مرحمت او را محروم و بي نصيب نخواهد فرمود و گناهانش را خواهد بخشيد. ششم: شرم يعني خود و عبادت خود را کوچک تر از آن بداند که شايسته درگاه باشد و عبادت خود را در نهايت شرمساري و بندگي با سرافکندگي به انجام رساند.»

چشمه سار معرفت-صفحه۳۲