حوزه سینما باشگاه خبرنگاران؛ در دوره قبلی مدیریت سینمایی اوضاعی بر هنرمندان گذشت که زندگی شخصی و کاری اکثر آنها یکسره از امید و تکاپو کناره گرفت. 

واکنش آگاهانه یا ناخودآگاه به چنین اوضاعی را در فیلم‌های سیاه آن دوره به وضوح می‌توان دید، فیلم‌هایی که البته اکثرا توقیف شده و یا در اکران مورد بی‌مهری قرار ‌‌گرفتند. 

شاید بتوان با سازندگان فیلم‌هایی از این دست همدلی کرد و پیش گرفتن چنین سبکی را توسط آنها با توجه به دوره‌ای که در آن به سر می‌بردند طبیعی دانست اما با این همه نمی‌شود خود این آثار را تأیید کرد. 

وقتی به جشنواره فجر امسال یک نگاه کلی بیندازیم با فهرست فیلم‌هایی مواجه خواهیم شد که انگار اکثرا درباره یک جامعه مغول‌زده و ویران شده حرف می‌زنند. 

در یازده فیلم امسال زن‌ها کتک می‌خورند و حتی در مواردی با تجاوز مواجه‌ایم (اشباح) و یا زنی بی‌گناه به قتل می‌رسد(خانه پدری) و یا حتی زن بارداری را می‌بینیم که به دلیل یک شکاکیت مفرط و بی‌اساس از همسرش کتک می‌خورد (فصل فراموشی فریبا) 

اما زن‌ها تنها قربانیان جامعه سیاهی نیستند که سینمای عصبانی این دوره نشان می‌دهد و می‌توان به َآثاری توجه کرد که در آنها حتی یک نفر روی زمین خوشبخت نیست مثلا "همه چیز برای فروش"، "برف" و...؛ حتی اثری کمدی مثل "کلاشینکف" هم که به احتمال قوی هنگام اکران به خاطر بازی رضا عطاران خیلی‌ها را به امید ساعاتی خوش و فرح بخش سوی َسالن‌ها خواهد کشید همین‌طور است و اگر فیلم‌ را باور کنیم خواهیم گفت؛ بشریت نابود شده! 

اما دوره جدید قرار است دوره امید باشد. "امید" با "رضایت" فرق می‌کند. "رضایت" یعنی اینکه حتی اگر شرایط نامساعد بود آن را بپذیریم و این اخلاق صوفی مسلکانه، جلوی پیشرفت را می‌گیرد چون انگیزه‌ی آن را از بین خواهد برد. 

در خیلی از فرازهای تاریخ جهان دیده‌ایم که پروپاگاندا و تبلیغات دروغین در جهت ایجاد چنین رضایتی فعالیت می‌کنند. 

دولت‌های ناتوانمند یا فاسد معمولا سعی می‌کنند با شارژ کاذب جو روانی اجتماع، ضعف‌های خود را مخفی کنند اما حکایت "امید" حکایت دیگری‌ست.

امید یعنی اینکه اگرچه ضعف‌ها را می‌بینیم، اما به نیروی خود در جهت هَدْم این معضلات باور داشته باشیم و تلاشمان را بکنیم. 

امسال فیلم‌های بسیاری از محاق توقیف به درآمده‌اند و در جشنواره فجر شاهد نمایش آنها بودیم. این آثار اکثرا نسبت به شرایط دوره مدیریتی قبل در سینمای ایران شکل واکنشی داشتند و فضای آنها بسیار سیاه و نومیدانه بود. 

همانطور که در ابتدای این نگارش‌ آمد گرچه می‌شود با سازندگان این فیلم‌ها همدلی کرد، خود این آثار را نمی‌توان پذیرفت. 

رفع توقیف از این آثار ابدا به معنای تأیید آنها توسط مدیران جدید فرهنگی نیست بلکه این اقدام را می‌توان تلاشی جهت اثبات حسن نیت مسئولین به جامعه هنری کشور دانست. 

اما در کنار این لبخندهای دوستانه می‌توان اعتراض مودبانه‌ی رئیس جمهور را هم نسبت به فیلم‌های سیاه این دوره مورد توجه قرار داد؛ 

آقای روحانی با اینکه می‌دانست چه نوع فیلم‌های در فجر امسال حضور دارند برنامه‌ای را به عنوان جایزه رئیس جمهور برای این مراسم تدارک دید، جایزه‌ای که قرار بود به امید‌بخش‌ترین و انگیزه‌‌دهنده‌ترین فیلم سال اهدا شود و در پایان مراسم به هیچ اثری تعلق نگرفت، یعنی هیچ کدام از آثار این دوره در نگاه رئیس جمهور خاصیت امیدبخشی را دارا نبوده‌اند. 

مشخص است وقتی رئیس قوه مجریه چنین جایزه‌ای را مطرح می‌کرد این را هم می‌دانست که با چه نوع فیلم‌هایی طرف است اما ظاهرا ایشان مطرح کردن جایزه امید و ندادن آن به هیچ یک از فیلم‌ها را خیلی مودبانه‌تر و درست‌تر از توقیف آن آثار می‌دانست و به همین روش عمل کرده است. 

چشم به آن داریم که اهالی سینما قدر این حسن نیت را بدانند و سال بعد شاهد امید واقعی در این سینما باشیم. 

میلاد جلیل زاده/

انتهای پیام/ اس