فعالیت ها و مبارزات وی از دوران بلوغ آغاز شد، در زمان اشغال آذربایجان توسط ایادی حزب دموکرات و توده، به جنگ با آنان برخاست. در ایام رژیم ستم ‏شاهی پهلوی با مزدوران شاه و ساواک درگیر شد و با زندان، شکنجه، اهانت، تحقیر، توبیخ و تمسخر، قدمی به عقب ننشست و محکم و استوار با امام خمینی و آرمانهای او همگام و همنوا شد.

ایراد خطبه های نماز جمعه ارومیه از دهه 40 تا 90

حسنی در خطه آذربایجان شخصیت منحصر به فردی است، او از اوایل دهه‏ 40 نماز جمعه را در زادگاه خود اقامه کرد و در پوشش این مراسم عبادی، مبارزات سیاسی - انقلابی خود را سازماندهی و عمق بیش‏تری بخشید.

پس از پیروزی انقلاب، آذربایجان و کردستان را که مورد تاخت و تاز گروه ‏هایی چون؛ حزب دموکرات، کومله و خلق مسلمان قرار گرفته بود، نجات داد. او با بسیج مردم بر ضد تجزیه طلبان، یک تنه در برابر همه‏ آنها ایستاد و به همین سبب مورد حقد وکینه دشمن واقع شد و چند بار نیز ترور شد، اما از همه‏ آنها جان سالم بدر برد.

 دشمن که از وی دست ‏بردار نبود، در یک اقدام هماهنگ و جدی از طریق روزنامه‏ های زنجیره‏ ای به ترور شخصیت او دست زد، از این جهات خاطرات و مبارزات ملاحسنی در نوع خود به حق می‏ تواند در سطح ایران بی ‏نظیر یا حداقل کم‏ نظیر باشد.

بخش های از خاطرات این مجاهد نستوه خطه آذربایجان از کتاب خاطرات وی به شرح زیر است:

مصداق بارز کوثر در وجود مبارک امام خمینی(ره) متجلی شده

بعد از زیارت حضرت امام خمینی، وقتی از تهران به ارومیه بازگشتیم، انبوه مردم به استقبال این کاروان زیارتی آمده بودند. ما را به مسجد اعظم ارومیه آوردند. هر لحظه بر تعداد جمعیت اضافه می ‏شد و انبوه جمعیت مانند دریا موج می‏زد. به مناسبت ورود تاریخی امام خمینی در این مجلس سخنرانی کردم، سوره‏ کوثر را خواندم و معنا نمودم. مرحوم علامه‏ طباطبایی در تفسیر المیزان، برای کوثر 17- 18 معنا و مصداق مرقوم فرموده است.

به طور فهرست‏ وار همه را ذکر کردم. بعد یکی از مصادیق مهم کوثر را فرزندان پاک فاطمه زهرا(س) بیان می ‏کند. گفتم ای مردم! امروز مصداق بارز کوثر در وجود مبارک حضرت امام خمینی متجلی شده است. برای اینکه او، هم اولاد فاطمه(س) است و هم اسلام به دست با کفایت ایشان دوباره در عالم زنده و مطرح شده است که واقعا هم این‏گونه بود.

وقتی حرفم به اینجا رسید، مجلس یک پارچه شور و غوغا شد. بسیاری از شدت خوشحالی اشک می‏ ریختند. در واقع، درباره‏ شخصیت حضرت امام خمینی هرچه بگوییم کم گفته‏ ایم و من در این مورد هرگز نمی ‏توانستم خودم و بیش‏تر دوستانم را قانع کنم. اما از سوی دیگر، حقیر در ارومیه معذوریت بزرگی داشتم و گرفتار چند نفر از آقایانی بودم که این‏ها شدیدا به آقای شریعتمداری گرایش داشتند و توقع شان این بود که من در کنار امام خمینی از ایشان هم تجلیل کنم و من این را قبول نداشتم، هر چند که ایشان هم برای ما محترم بودند، اما در حد و حدود خودشان.

در چنین مواقعی، جانب احتیاط را مراعات می‏ کردم و بیش‏تر طول نمی‏ دادم تا مبادا خدای ناکرده، زمینه‏ حسادت و بغض در برخی ایجاد شود و سبب اختلاف و تفرقه در میان علمای منطقه شود.

در ادامه سخنرانی، خطاب به مردم گفتم: ای مردم! وقتی خداوند به پیامبر (ص) کوثر عطا فرمود، به آن حضرت دستور داد که "فَصَلّ لرَبک و انحر" در مقابل این نعمت بزرگ، نماز بخواند و قربانی کند. بعد گفتم ای مردم! امروز هم که خداوند این رهبر بزرگ و شجاع را به عنوان کوثر به شما ارزانی داشته است، شما هم باید به شکرانه این نعمت بزرگ خدا را عبادت کنید و در راه او قربانی نمایید. ناگهان در میان جمعیت جوانی بلند شد از جیبش چاقویی درآورد و از شدت شور و احساسات خواست خودش را مثلا قربانی کند.

مردم ریختند و چاقو را از دست او گرفتند. تعارف هم نبود، او واقعا می‏ خواست خودش را برای امام قربانی کند. یعنی عشق و شور به این حد رسیده بود. برای اینکه افراط و تفریط و سواستفاده نشود، توضیح دادم و از آن‏ها خواستم به شکرانه‏ این نعمت گوسفند و گاو قربانی کنند و گوشت آن را در میان فقرا و مستضعفین تقسیم کنند.

فرماندار وقت سلاحهای پادگان مهاباد را در اختیار ضد انقلاب قرار داد

چند روزی بود که از مهاباد بازگشته بودم، که به ما خبر دادند می‏ خواهند اسلحه و مهمات پادگان مهاباد را در اختیار آقای عزالدین حسینی و قاسملو قرار بدهند. هنوز اوایل تشکیل دولت موقت بود و این دو نفر در منطقه فعالیت داشتند. آن‏ها به بهانه اینکه ارتش و دولت از تامین امنیت در منطقه ناتوان است، می‏ گفتند ما می‏ خواهیم خودمان مسلح شویم و امنیت منطقه را خودمان برعهده بگیریم.

پادگان مهاباد در منطقه‏ آذربایجان جزو مهمترین پادگانها به شمار می‏ آمد. سلاح و مهمات 3 لشکر و پادگان‏های تابعه را تامین می‏ کرد. در آن وقت، حدود 36 هزار اسلحه‏ ژ - 3 با مهماتش در آن‏جا انبار شده بود و انواع و اقسام توپ، تانک و خودرو هم وجود داشت.

من دیدم این کار از یک توطئه‏ بزرگ حکایت دارد و اگر صورت پذیرد به اغتشاش و ناآرامی در منطقه منتهی خواهد شد، چون اگر این سلاح‏ها به دست مردم کرد می‏ افتاد که ما با آن‏ها مشکلی نداشتیم خیلی هم از آن استقبال می‏ کردیم، ولی در واقع با این کار، ما حزب دمکرات و کومله را با دست خود، بر ضد خودمان مسلح می‏ کردیم.

دست به کار شدم و با مسئولان سیاسی نظامی استان تماس گرفتم که در این خصوص چاره ‏ای بیندیشیم که ناگهان مطلع شدم حمیدرضا جلایی‏ پور، فرماندار وقت مهاباد، آقای داریوش فروهر را به منطقه دعوت کرده و با تبانی و هماهنگی یکدیگر، سلاح‏های پادگان مهاباد را در اختیار اینان قرار داده است. این معنایش آن بود که ما در روزهای آینده، منتظر حوادث ناگوار در منطقه باشیم، چنان‏که این گونه هم شد.

اگر نقده از دست می رفت ارتباط سردشت، پیرانشهر، جلدیان و پسوه هم قطع می شد

فروردین ماه 1358 بود، یکی از اهالی روستای چیانی از توابع شهر نقده، به نام عزیز آقا، فرزند میرزا آقا، که از دوستان قدیمی من بود و حدود بیست سال بود که او را ندیده بودم، مرا در ارومیه پیدا کرد و گفت حرف خصوصی با تو دارم. با هم نشستیم. او از توطئه ‏ای در آینده ای نزدیک توسط حزب دمکرات کردستان، پرده برداشت و گفت ایادی این حزب به طور مرتب در مناطق مختلف و حومه شهر نقده میتینگ برگزار می‏ کنند و قصد دارند شهر نقده را به تصرف درآورند.

حرف‏هایش را مطابق با واقع یافتم و گفتم اگر این شهر تصرف شود، راه ارتباطی سردشت، پیرانشهر، جلدیان و پسوه با ارومیه قطع خواهد شد و پادگان‏های لب مرزی بدون زحمت و دردسر در اختیار آنان قرار خواهد گرفت و دیگر مردم آذربایجان غربی و کردستان برای همیشه در حسرت آرامش و امنیت خواهند ماند.

با سرهنگ ظهیرنژاد فرمانده لشکر 64 ارومیه صحبت کردم و گفتم موضوع نقده به مرحله‏ حساسی رسیده است و باید فکر اساسی کرد و او گفت من در این مورد نمی ‏توانم تصمیم بگیرم و باید با تیمسار قرنی، فرمانده نیروی زمینی وقت، صحبت کنم.

در همان جلسه تلفنی با شهید قرنی تماس گرفت، وضعیت منطقه و پیشنهاد مرا به ایشان منتقل کرد، بعد چون ایشان از من شناختی نداشت، ظهیرنژاد با تعریف و توصیف مرا به آقای قرنی معرفی نمود. او در اول نمی‏ خواست پیشنهاد مرا قبول کند و به ذهنش بعید می‏ آمد چطور یک آخوند از عهده‏ چنین مأموریتی می‏ تواند برآید؟

گوشی تلفن را به من سپرد و خودم با شهید قرنی وارد گفت‏گو شدم. غائله‏ سنار مامدی و تفنگداران قاسملو و پادگان‏های مرزی را برایش توضیح دادم و گفتم اگر در این مقطع کوتاهی کنیم و دیر بجنبیم، همه‏ آن‏ها به دست دشمن تلافی خواهد شد و دیگر آذربایجانی و کردستانی نخواهد ماند. بعد گفتم اگر امکانات لازم در اختیار من بگذارید متعهد می‏ شوم در مقابل همه‏ این‏ها بایستم. ایستادیم و پیروز شدیم.

جنگ در جبهه‏ پیرانشهر و 6 ماه درگیری با پس مانده های حزب دمکرات و کومله

در این ایام اگرچه غائله نقده با موفقیت تمام به پایان رسیده بود، اما بدان معنا نبود که ما در منطقه مشکلی نداشته باشیم، بلکه هنوز پس‏مانده ‏های حزب دمکرات و کومله در مناطق مختلف، به آشوب و بلوا دست می‏ زدند. هر از چندگاهی، به پادگان‏های لب مرزی هجوم می‏ آوردند و در تلاش بودند حالا که نقده از دستشان گرفته شده، حداقل یکی دو مورد از این مراکز نظامی را در اختیار داشته باشند و از امکانات آن به نفع خود بهره ببرند.

 یکی از این مراکز مهم نظامی که بیش از سایر مناطق به آن چشم طمع دوخته بودند، پادگان پیرانشهر بود. این پادگان چون نزدیک‏ترین مرکز نظامی به مرز عراق بود، برای آن‏ها اهمیت ویژه ‏ای داشت. پادگان‏هایی مانند: پسوه، سردشت و جلدیان حدود 50- 60 کیلومتر با مرز عراق فاصله داشتند و در عمق خاک ایران قرار گرفته بودند، اما پادگان پیرانشهر حدود 15 کیلومتر با مرز فاصله داشت و از این جهت برای ایادی حزب دمکرات جای مناسبی به شمار می‏ آمد.

در تاریخ 31 شهریور ماه 1359، که تجاوز نظامی رژیم صدام به مرزهای جنوب و غرب کشور آغاز شد، ایادی حزب دمکرات به حمایت نظامی این رژیم درآمدند و درصدد توطئه‏ دیگر شدند و خواستند پادگان پیرانشهر را به تصرف خود درآورند.

با هماهنگی فرمانده وقت لشکر 64، مرحوم تیمسار ظهیرنژاد، و به همراهی گروهی از مسلحین خودم، عازم پادگان پیرانشهر شدم. معلوم شد ارتش عراق هم با دمکرات‏ها، هماهنگی کامل دارد و گاهی در جهت حمایت از آن‏ها با توپ‏ های دوربرد از خاک عراق، محل پادگان را می ‏کوبد.

وقتی وارد پادگان شدم، هنوز چند روز به تهاجم دمکرات‏ها مانده بود. از این فرصت استفاده کردم و برای آن‏ها صحبت نمودم و در اهمیت دفاع از میهن و جهاد در راه خدا گفتم. خاطراتی از جنگ‏های قبلی در نقده و ارومیه برایشان تعریف کردم، تا این‏که مقدار زیادی یاس، ناامیدی و ترس از وجودشان برطرف شد و کاملا آماده‏ی دفاع و جانبازی در برابر تهاجمات دشمن شدند.

حدود یک هفته، هر شب ساعت 12، هجوم دمکرات‏ها آغاز می‏ شد. ما هم در مقابل تا صبح می‏ ایستادیم و مقابله می‏ کردیم. وقتی هوا روشن می‏ شد صدامی ‏ها شلیک توپ‏ها را تعطیل می‏ کردند و دمکرات‏ها نیز فرار کرده و در نزدیک مرز عراق به دخمه‏ های خود فرو می‏ رفتند تا برای شب آینده، آماده بشوند.

تا این‏که شب هفتم یا هشتم بود که حملات اینها، هم زودتر از وقت موعد، یعنی ساعت 9 شب آغاز شد و از نظر شعاع هم در سطح گسترده‏ تری بود. البته روز قبل هلی‏کوپترها که در منطقه‏ آن‏ها تفحص می‏ کردند به ما گفته بودند دشمن حرکت‏های مشکوک و غیرعادی دارد و ما کم‏ و بیش حضور ذهن و آمادگی برای این کار داشتیم. حتی صدامی‏ها نیز در آن شب به اندازه‏ی ده برابر شب‏های گذشته، آتش بر سر ما ریختند.

پشت تانک نشستم و با شعار الله اکبر به سراغ دموکرات ها رفتم

ما هم در دفاع و سرکوب سنگ تمام گذاشتیم. دو فروند تانک به خارج از پادگان آوردم. خودم بر روی یکی از آن دو مستقر شدم و در پشت مسلسل نشستم. خدمه‏ های تانک نیز هر کدام سر جای خود قرار گرفتند به جایی رسیدیم که صدای هله هله دمکرات‏ها به گوش می‏ رسید. آن‏ها در تقویت و تهییج نیروهای خود شعارهای تندی می دادند. ما هم با شعار الله اکبر به سراغشان رفتیم، در بعضی جاها جنگ به صورت تن به تن درآمده بود.

حدود 6 ماه، پاییز و زمستان سال 1359 در جبهه‏ی پیرانشهر حضور داشتم. یک ماه اوایل را به طور مداوم و مستمر بودم، باقیمانده را در طول هفته چند روز می‏ماندم و آخر هفته برای اقامه‏ نماز جمعه به ارومیه باز می ‏گشتم و در خطبه‏ ها مردم را از جریان و اوضاع جبهه‏ پیرانشهر مطلع می‏ کردم و موارد نیاز آن جا را بیان می کردم.

در این اواخر که فصل زمستان 1359 بود سرمای این مناطق غیرقابل تحمل بود، نیروها بیش‏تر از یک ماه نمی‏ توانستند در منطقه بمانند وقتی زمستان به سر آمد، در اثر فداکاری رزمندگان، جبهه‏ پیرانشهر سروسامان یافته و دشمن کاملا زمین‏گیر شده بود. حتی در این جبهه مقدار زیادی از خاک عراق در دست ما قرار داشت. بهار 1360 از راه رسید و من این بار عازم جبهه‏ سردشت شدم.

برخورد با حزب خلق مسلمان چون به مرجعیت منسوب بود خیلی ظریف انجام شد

مصیبت‏ ها و گرفتاری ‏های ما در ارومیه یکی دو تا نبود. پیروان واقعی حضرت امام خمینی و انقلاب اسلامی یک تنه در برابر تمام گروه ‏ها و سازمان‏ها و خط و خطوط انحرافی به گونه‏ مظلومانه ایستادگی می‏ کردند. یکی از این گروه‏های سیاسی که در اوایل انقلاب به وجود آمد، حزب جمهوری خلق مسلمان بود. ما در حالی که گرفتار درگیری مستمر با ایادی حزب دمکرات، کومله، چریک‏های فدایی خلق، منافقین و امتی‏ها بودیم، ناگهان از پشت جبهه‏ خودی گریبان‏گیر طرفداران این حزب به ظاهر اسلامی و منسوب به یکی از مراجع تقلید وقت شدیم.

این‏ها شعار خودمختاری آذربایجان بزرگ به رهبری مرحوم شریعتمداری و مقدم مراغه ‏ای می ‏دادند. متاسفانه عده ‏ای از آخوندها و روحانیون سرشناس هم دنبال اینها راه افتاده بودند و سیاهی لشکر اینان شده بودند. جالب این بود که این آقایان، مرا به خاطر حمایت از امام خمینی توبیخ می‏ کردند و می ‏گفتند تو که ترک هستی باید از آقای شریعتمداری و حزب او حمایت کنی سزاوار نیست یک فرد ترک زبان از فارسی زبانان که منظورشان امام خمینی بود، این قدر طرفداری کند. من می‏ گفتم من کاری با ترک، کرد، فارس و غیر این‏ها ندارم. من فقط از حق دفاع خواهم کرد.

من هرگز شرایط رهبری را در آقای شریعتمداری نمی دیدم

آقای شریعتمداری اگرچه استاد من بود و من برای او به عنوان مرجع تقلید احترام قائل بودم، ولی هرگز شرایط رهبری را در او نمی‏ دیدم؛ بنابراین هرگز ایشان را در کنار رهبری امام، عَلم نخواهم کرد. به علاوه، بحث خودمختاری و ترک و فارس که این‏ها راه انداخته بودند، در واقع حرف خودشان نبود. این مسائل را دشمن به دهان اینان انداخته بود. به همین سبب، نیز خیلی خطرناک و شکننده بود.

شیوه و برخورد و مبارزه با حزب خلق مسلمان، چون به مرجعیت منسوب بود، خیلی ظریف، دقیق و حساس بایستی انجام می‏ گرفت. من هم متوجه این موضوع بودم و خیلی با احتیاط عمل می‏ کردم که خدای نکرده سبب شکاف و اختلاف بین روحانیت شهرستان نشود، ولی در بعضی مواقع دیگر کار به جایی می ‏رسید که اگر موضع مناسب و قاطع نمی‏ گرفتم و کوتاه می ‏آمدم، به اصل نظام و انقلاب ضربه وارد می‏ شد و این برایم قابل تحمل نبود.

با اسلحه کلاش داخل ساختمان رادیو و تلویزیون نشستم و کوموله ها و دموکرات ها را به مبارزه خواندم

وقتی ایادی حزب خلق مسلمان در تبریز ساختمان رادیو و تلویزیون را تصرف کردند و اعلامیه ‏های حزب کومله و دمکرات به پشتیبانی از این‏ها در آن جا خوانده و پخش شد، سردمداران این حزب در ارومیه نیز می‏ خواستند شبیه همین کار را انجام بدهند و برنامه‏ ریزی هم کرده بودند اسلحه‏ کلاش دستم بود، گفتم: من در داخل ساختمان تلویزیون نشستم، هر کس نزدیک این ساختمان بشود، با من طرف است و با این اسلحه فقط یک گلوله به مغزش خالی خواهم کرد.

این پیام با تصویر در سرتاسر استان پخش شد، با این‏که آن‏ها هم اسلحه داشتند، کمیته داشتند، ولی در دخمه‏ های خود زمین‏گیر شدند.

تشکیل کمیته انقلاب و مقابله با فعالیت کمیته خلق مسلمان در ارومیه

وقتی انقلاب پیروز شد، آیت‏ الله مهدوی کنی، رئیس وقت کمیته ‏های انقلاب اسلامی ایران، طی حکمی بنده را موظف به تشکیل و سامان‏دهی کمیته‏ های انقلاب در سطح استان کرد. من نیز با کمک مسلحین خود و سایر برادران که به تازگی به ما ملحق شده بودند، اقدام به راه ‏اندازی این مرکز در سطح شهر ارومیه و سایر شهرهای استان کردیم.

 البته چون خودم اشتغال زیاد داشتم، نمی‏توانستم به همه‏ امور کمیته‏ ها رسیدگی کنم. حضرات حجج الاسلام و المسلمین آقایان: حاج میرزا علی اکبر مولودی، حاج سیدابوالقاسم موسوی و حاج میرزا ابراهیم علیزاده را به سرپرستی کمیته‏ های ارومیه منصوب کردم و خودم نیز تنها نظارت داشتم. چند روز بعد آمدند گفتند که آقای فوزی هم در بعضی نقاط شهر به طور مستقل اقدام به تشکیل کمیته کرده است. آن‏ها یکی از شعبه ‏های خود را آوردند، درست در مقابل یکی از کمیته ‏های ما در خیابان امام (پهلوی سابق) بازگشایی کردند.

ابتدا باورم نمی شد که آقای فوزی چنین بکند، چون با روحیه‏ اش آشنا بودم و چندین سال با او همراه بودم، ایشان ذوق این سری مسائل را نداشت تا این‏که یک روز در کمیته با حضور چندتن از روحانیون شهر، از جمله مرحوم آقای شرقی و مرحوم میرزا حبیب مقدس جلسه‏ ای داشتیم که ناگهان از کمیته آنان که در روبه‏ روی ما قرار داشت، به طرف ما تیراندازی شد حتی آن دو بزرگوار زخمی شدند. آن‏ها گفتند شما باید کمیته‏ های خود را از سطح شهر ارومیه جمع ‏آوری کنید، زیرا در شهر ارومیه فقط کمیته‏ های منسوب به آقای شریعتمداری باید فعالیت داشته باشند.

من دیگر نخواستم جواب آن‏ها را بدهم، چون اوایل انقلاب بود و گروه‏های ضدانقلاب در کمین نشسته بودند و ما اگر به جان هم می‏ افتادیم، فرصت به دست آنان می‏افتاد و این به صلاح هیچ کس نبود. به ناچار خودم را کنترل کردم. سپس آقایان شرقی و حاج مقدس را به خدمت آقای فوزی فرستادم تا موضوع را با ایشان در میان بگذارند و اگر صلاح بدانند همه با هم و در کنار هم باشیم. آن‏ها رفتند و برگشتند. معلوم شد اطرافیان آقای شریعتمداری ایشان را به این کار واداشتند و او از طرف آقای شریعتمداری اقدام به این کار کرده است.

تا این‏که شعبه ‏ای از حزب جمهوری خلق مسلمان در ارومیه افتتاح شد و این کمیته ‏ها عملا به عنوان نیروهای مسلح در خدمت اهداف و آرمان‏های آن حزب قرار گرفتند آن زمان سعی می‏ کردم از وجود روحانیون محترم منطقه به نحو احسن در جهت تحکیم مبانی انقلاب اسلامی و تحقق آرمان‏های رهبری بهره‏برداری کنم.

سرآغاز حکایت بیش از 4 دهه ای امام جمعه ای شیخ غلامرضا حسنی

وقتی ضرورت نماز جمعه و تعیین امام جمعه در شهر ارومیه مطرح شد، طرفداران مرحوم آقای شریعتمداری دست و پا کردند و در نهایت، از سوی ایشان حکم امامت جمعه را برای آقای فوزی گرفتند. تا جایی که به یاد دارم، آقای شریعتمداری، به خود ایشان حکم را نداده بودند، بلکه خطاب به آقای میرجلال زاهدی نوشته و در آن اشاره کرده بودند که آقای فوزی نمازجمعه را اقامه کند.

 چون در دوران ستم‏شاهی میرجلال و پدرش میرآقا زاهدی امام جمعه‏ شاه بودند و در خطبه ‏ها به خاندان سلطنتی دعا می ‏کردند. در دوران آغاز حمل فرح پهلوی تا هنگام وضع حمل و زایمان او، این‏ها دست به دعا می‏ بردند و زمین و آسمان را به هم می‏ بافتند. گویا آقای شریعتمداری هم به احترام این‏ها جرأت نکرده بود حکم را به طور مستقیم به آقای فوزی بنویسد، لذا به میرجلال نوشته بود.

قطع نظر از این موارد، اشکال مهم‏تری وجود داشت و آن این بود که به نظر من، وقتی حضرت امام خمینی به عنوان رهبر کبیر انقلاب مورد قبول اقشار مختلف مردم در همه شهرها، روستاها و مراکز استان‏ها بود، نبایستی آقای شریعتمداری به این سری امور اقدام می‏ کرد.

 این از وظایف و شئون ولی‏ فقیه و رهبر بود و آقای شریعتمداری این سمت را نداشتند و فقط مرجع تقلید به شمار می‏ آمدند، بنابراین دخالت در این مسائل، یک نوع کم لطفی و زیاده ‏طلبی از طرف ایشان بود و نباید این گونه می ‏شد. تأسف ‏بارتر این‏که آقای شریعتمداری با این کارها، در واقع خواستار یک نوع دخالت در آذربایجان بود و اصرار داشت که امور این منطقه زیر نظر و حکومت ایشان انجام پذیرد.

به همین سبب نیز در اکثر شهرهای آذربایجان، امام جمعه منصوب کرده بود. این همان چیزی بود که عزالدین حسینی و قاسملو در کردستان و بعضی‏ ها در خوزستان و بلوچستان، ترکمن صحرا و جاهای دیگر به دنبالش بودند که ناخود آگاه منجر به تجزیه‏ کشور می‏ شد.

تعیین امام جمعه از سوی آقای شریعتمداری، در حالی با عجله‏ تمام انجام گرفت که از چند وقت پیش از سوی دفتر امام در قم، پیرامون این موضوع پی‏گیری و تحقیق می‏ شد تا فرد قوی و مدیر و مدبری برای تصدی این منصب مهم برگزیده شود.

 همه‏ علمای استان را ارزیابی کرده بودند. در این میان، بیش‏تر بنده‏ حقیر مطرح شده و به زبان مردم افتاده بودم. ولی هنوز به طور رسمی از دفتر امام چنین حکمی ابلاغ نشده بود. از سوی دیگر، طرفداران آقای شریعتمداری در سطح شهر تبلیغات وسیعی به راه انداخته بودند که نماز جمعه به امامت آقای فوزی اقامه خواهد شد، حتی به دستور و تأکید استاندار وقت که از حامیان سرسخت آن‏ها بود، اطلاعیه‏ هایی بدین منظور از تلویزیون ارومیه به طور مرتب پخش می ‏شد که از طرح نامش صرف نظر می ‏کنم.

روز پنجشنبه، یکی از این آقایان از قم به من زنگ زد و فرمود: امروز در محضر حضرت امام بودیم. ایشان شما را به امامت جمعه‏ ارومیه منصوب کردند و تأکید داشتند که شما همین فردا نماز را در ارومیه اقامه کنید.

حالا چه کاری باید می‏ کردم، تقریبا بین دو محذور واقع شده بودم. بنده با شخص آقای فوزی، هیچ مشکلی نداشتم. یک عمر با هم و در کنار هم بودیم. خودم نیز چندان تمایلی به قبول چنین مسئولیت سنگینی نداشتم، اما از سویی می‏ دیدم آقای فوزی ظاهر قضیه است. در پشت پرده، ایادی حزب خلق مسلمان کارها را هدایت و رهبری می‏ کنند و اگر نماز جمعه به دست این‏ها بیفتد، فردا وسیله ‏ای برای تحقق آرمان‏های تجزیه‏ طلبانه‏ آن‏ها خواهد شد و آن‏ها در جهت اهداف خطرناک خود از این سنگر عبادی - سیاسی، سوءاستفاده‏ های کلان خواهند برد.

به آقای فوزی گفتم فردا با کلت و کلاشینکف به نماز جمعه می آیم

اطلاعیه ‏ای دادیم که در سطح شهر پخش و از رادیو و تلویزیون خوانده شد. در آن اطلاعیه آمده بود که فردا، نماز جمعه‏ ارومیه، به امامت ملاحسنی برگزار خواهد شد.

بعد از ظهر، آقای فوزی با من تلفنی تماس گرفت و فرمود که از طرف آقای شریعتمداری مأمور است نماز جمعه را او اقامه کند. گفتم: خب، من هم از جانب امام خمینی به این سمت منصوب شده ‏ام. گفت پس چه کار کنیم؟ گفتم: فردا شما هم بیایید، من هم با کلت و کلاشینکف می‏ آیم. یا شما به من اقتدا می‏ کنید، یا من به شما اقتدا می‏ کنم. بالاخره یک جوری نماز را برگزار می‏ کنیم.

فردای آن روز، من رفتم، اما دیدم ایشان منصرف شده و نیامده است. انصافاً آقای فوزی شخص معقولی بود. خودش هم متوجه بود که این کار درستی نیست، ولی اطرافیان و طرفداران آقای شریعتمداری، ایشان را به دردسر و رودربایستی گذاشته بودند.

نمایندگی دوره‏ اول مجلس

در انتخابات اولین دوره از مجلس شورای اسلامی، برخلاف نظر بعضی از دوستان که می‏ گفتند وجود و حضور دایمی بنده در ارومیه ضروری است، بنا به دلایلی احساس وظیفه نمودم و در انتخابات نامزد شدم. در مرحله‏ اول در میان کاندیداها اولین رای را به خود اختصاص دادم، ولی چون کمتر از یک سوم کل آرا بود، انتخابات به دور دوم انجامید.

در مرحله‏ دوم به عنوان نماینده‏ مردم ارومیه به مجلس راه یافتم و از نظر اخذ رای، نفر دوم از سه نفر نماینده‏ ارومیه شدم. علتش هم این بود که دیدم مردم نیز چندان مایل نیستند من از ارومیه خارج شوم و وجود دایمی مرا در تامین امنیت منطقه تعیین کننده می ‏دانند.

از پشت بام مجلس هواپیماهای جنگی دشمن را به رگبار بستم

با پیشنهاد آقای هاشمی، وارد کمیسیون دفاع شدم؛ در اواخر شهریور ماه 1359، در آغاز جنگ تحمیلی که هواپیماهای صدام برای اولین بار به فضای شهر تهران تجاوز کردند و در آسمان این شهر و نزدیکی‏ های مجلس، ویراژ می‏ دادند، من بدون اینکه با مسئولان ساختمان مجلس هماهنگی کرده باشم، خودم را به پشت بام مجلس رساندم و با مسلسلی که در پشت ‏بام مجلس به کار گذاشته بودند، با هواپیماهای جنگی به ستیز برخاستم و آن‏ها را به رگبار بستم.

ترور نافرجام در نماز جمعه

در ایامی که نماز را در مسجد جامع ارومیه برگزار می‏ کردیم، آیت‏الله بنی ‏فضل در ارومیه حضور داشتند. برنامه ‏ریزی شد تا در بین الصلاتین سخنرانی کنند و مردم از وجودشان بهره ببرند.

یادم هست ایشان صحبت کرد و تأکید داشت که خطبه ‏های نماز جمعه مختصر و مفید باشد، بهتر است حتی به جای سوره‏ منافقین و جمعه، سوره‏ های توحید و کوثر، قرائت شود. پس از صحبت ایشان، نماز عصر را خواندیم و در معیت ایشان از مسجد خارج شدیم.

چون پس از نماز با آقای شیخ عطار استان‏دار وقت، برنامه‏ کلنگ ‏زنی ساختمان فعلی مصلی را داشتیم، هنوز از صحن مسجد خارج نشده بودیم، که طبق معمول مردم می ‏آمدند. دست می‏ دادند و تقبل الله می ‏گفتند.

در حال حرکت به سمت خارج از مسجد بودیم که به جایی رسیدیم. من دیدم یک جوانی به سجده رفته است. آمدم از کنار او گذشتم، حتی گوشه‏ عبایم به او برخورد کرد. فکر کردم جوانی است که دارد عبادت و راز و نیاز می‏ کند، ولی او منافق و تروریست بود.

هنوز چند قدم نرفته بودم که ناگهان یک نفر از پشت، خودش را بر روی من انداخت و از گردنم آویزان شد. دیدم خیلی هم تلاش می‏ کند تا خودش را به بدن من بچسباند. چیزهایی از فنون رزمی - چریکی بلد بودم که از سرهنگ حاج علی بهروش یاد گرفته بودم. او سپاهی مؤمن و انقلابی بود و در بعضی از جنگ‏ها از جمله در جنگ دارلک با من بود.

به هر حال، آموزش‏های کاراته و رزمی او در این‏جا به درد من خورد. با آرنج ضربه‏ محکمی به منافق زدم. به طوری که2 -3 متر او را در آن طرف به زمین انداخت. فوری به سمت او برگشتم، مسلسل کلاشینکف دستم بود، خواستم به سویش شلیک کنم که دیدم آن‏جا پر از جمعیت است و اگر تیراندازی نمایم، چون فاصله اندک است، از او عبور کرده و گلوله به سایر مردم اصابت می ‏کند.

پاسبان کوتاه قد و زرنگی داشتیم که اغلب در نمازجمعه محافظ من می‏شد، اسمش یادم نیست ولی گاهی می‏ بینمش، فوری حمله‏ ور شد و مچ منافق را گرفت. از سوی دیگر سایر محافظین هم به سرش ریختند و با قنداق تفنگ او را زدند و از کار انداختند. او یک نارنجک داشت و به بدنش هم "تی‏ ان‏ تیگ بسته بود. ضامن نارنجک را هم کشیده بود، ولی چون زنجیر ضامن پاره شده بود، سوزن ضامن از نارنجک جدا نشده بود و عمل نکرد.

ماجرای اعدام رشید پسر بزرگ حجت الاسلام حسنی

پسر بزرگم، رشید با رژیم شاه سخت مبارزه می ‏کرد. دوران ستم‏شاهی که در دانشگاه تهران تحصیل می‏ نمود، یکی دو بار دستگیر و زندانی شد. قبل از پیروزی، وقتی به ارومیه و روستا می ‏آمد، در برگزاری هر چه باشکوهتر مراسم نماز جمعه‏ بزرگ‏ آباد، تلاش می‏ کرد و در فعالیت‏های جنبی آن از قبیل: بیل‏زنی در باغات، شخم زدن، کمک به فقرا و مستمندان می‏ کوشید.

او پس از پیروزی انقلاب، ناگهان به گروه سیاسی سازمان فدائیان خلق پیوست و از سران آن‏ها شد، به طوری که مسؤولیت شاخه‏ آذربایجان غربی بر عهده‏ او بود. خیلی با او صحبت کردم تا در راهش تجدید نظر کند، ولی نکرد. در همان زمان انشعابی در میان اعضای این گروه پدید آمد و به دو گروه اقلیت و اکثریت منشعب شدند و اقلیت‏ها به جمع گروهک‏های سیاسی محارب پیوستند و جنگ مسلحانه بر ضد حکومت اسلامی آغاز کردند.

تصمیم گرفتم جلوی فعالیت‏های او را بگیرم. نخست چند بار تذکر و تهدید انجام گرفت، ولی فایده نکرد. آن وقت نماینده‏ مجلس و در تهران بودم. یک روز رشید هم به تهران آمده بود. جایش را شناسایی کردیم. در کمیته‏ انقلاب تهران با آیت‏الله مهدوی کنی تماس گرفتم و گفتم یک موردی هست، چند نفر مسلح بفرستد.

نگفتم پسرم هست. یکی از محافظان خودم به نام آقای جلیل حسنی را نیز همراه آن‏ها کردم گفتم اگر مقاومت یا فرار کرد بزنید نگذارید فرار کند و اگر هم تسلیم شد، دستگیر کنید و به کمیته تحویل بدهید. آن‏ها رفتند و او را دستگیر کردند. رشید چند روزی در کمیته‏ تهران بود. بعد برای بازجویی و محاکمه به تبریز انتقال دادند. او چون محل فعالیت‏هایش، استان آذربایجان بود در این شهر محاکمه و به اعدام محکوم شد و بلافاصله حکم اجرا شد.

من در مورد انقلاب با هیچ شخصی ولو پسرم باشد، شوخی ندارم و با هیچ احدی در این مورد عقد اخوتی هم نبسته‏ ام. هنوز هم اگر یکی از فرزندانم بر ضد انقلاب و رهبری، خدای ناکرده، فعالیت کند، همان کاری را خواهم کرد که با رشید کردم.

دادگاه تاریخ

در طول چند سال اخیر، برخی از روزنامه‏ های زنجیره‏ای که به طور دقیق در عرصه‏ فرهنگی، نقش ستون پنجم را به نفع دشمنان انقلاب عمل می‏ کردند، علیه بنده حملات کم سابقه ‏ای را آغاز کردند و با ترفندهای گوناگون در صدد ترور شخصیت حقیر برآمدند. حرف‏های مرا تحریف و تقطیع کردند و آن قسمت‏هایی را که به نفع خودشان بود به صورت تمسخرآمیز در روزنامه ‏های خود تیتر کرده و به چاپ رساندند. شبکه ‏ای در اینترنت به طور مستقل به این منظور اختصاص دادند.

این مخالفت‏ها از یک طرف ماهیت و هویت مرا آشکار کرد و از جهت دیگر نقاب نفاق و فریب را از چهره‏ آن‏ها کنار زد، بنابراین دادگاه تاریخ به نظرم، بهترین و منصف‏ترین دادگاه‏ هاست و حکم در آن به طور عادلانه صادر و اجرا می ‏شود و دیگر نیازی به شکایت پیشنهادی دوستان ندارد. اخیرا افراد زیادی پیش من می ‏آیند یا از مناطق دیگر تماس می‏ گیرند و از حقیر حلالیت می‏ طلبند و می‏ گویند ما در مورد شما دچار اشتباه شدیم و برخی حرف‏هایی گفتیم که بعداً فهمیدیم واقعیت نداشته است.

به هر روی با وجود اینکه حجت الاسلام غلامرضا حسنی از مسئولیت امام جمعه ارومیه بعد از سالها و تلاش های غرور آفرین برای مردم ارومیه و آذربایجان کنار رفت ولی هیچگاه اقدامات شایسته و ارزنده وی در حوزه های مختلف نظامی، دینی، فرهنگی و ... از اذهان مردم پاک نمی شود.