بر آنیم تا در این مجال، قطعاتی کوتاه و بلند از کتاب وحی را با نگاهی گزیده به انعکاس آن در ادبیات پارسی، پیشکش طالبان حق و جوینگان حقیقت کنیم تا چه قبول افتد و چه در نظر آید.

مجله شبانه باشگاه خبرنگاران؛
آیه 34  سورهٔ فصلت
وَلَا تَسْتَوِی الْحَسَنَةُ وَلَا السَّیِّئَةُ ادْفَعْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِی بَیْنَکَ وَ بَیْنَهُ عَدَاوَةٌ کَأَنَّهُ وَلِیٌّ حَمِیمٌ
و نیکی با بدی یکسان نیست؛ (بدی دیگران را) با شیوهٔ بهتر (که نیکی است) دفع کن، که این هنگام آن کس که میان تو و او دشمنی است همچون دوست گرم می‌شود (و عداوتش نسبت به تو تمام می‌شود).


سخن در این است که اولاً نیکی و بدی به هیچ روی باهم برابر نیستند چنانکه نور و ظلمت. بنابر این اگر ظلمتی بر آدمی روی آورد و رفتار ناصوابی که از جنس سیاهی است بر او وارد شود فرمان خرَد این است که آن ظلمت را به نور خوبی و زیبایی دور کند.

آنگاه خواهد دید آن کس را که با او به دشمنی و سیه کاری برخاسته است در پرتو این نور مهربانی دگرگون می شود و دشمنی اش به دوستی بدل می گردد و چنان دوست می شود که گویی خویشاوند شماست چنان که اگر در اتاق تاریکی چراغی روشن کنند آن تاریکی چنان رخت می بندد که هیچ نشانی از خود بر جای نخواهد گذارد.

بهترین لعن تاریکی افروختن چراغ است.

در برابر کسانی که مردم را به خدا دعوت می‌کنند افراد بی تفاوت و نااهل و بدرفتاری پیدا می‌شوند که اگر مبلّغ دین، با اخلاق خوش و سعهٔ صدر با آنان برخورد نکند توفیقی حاصل نمی‌شود.

این آیه سفارش می‌کند که بدی‌ها را با خوبی پاسخ بده و اهل انتقام نباش؛ همان گونه که در دعای مکارم الاخلاق، امام زین العابدین علیه السلام از خداوند می‌خواهد که به او توفیق دهد که در برابر غیبت مردم از او، نیکی مردم را بگوید و از بدی آنان بگذرد و هر کس با او قطع رابطه کرد با او معاشرت کند. بارها در سیرهٔ پیامبر اکرم و اهل بیت معصوم آن حضرت نمونه‌هایی از این برخوردها را می‌خوانیم که سرسخت‌ترین مخالفان را به طرفدار آنان تبدیل کرده است.

مردم چند دسته‌اند:
کسانی که دوست خود را حفظ می‌کنند.
کسانی که دوست خود را نسبت به خود بی تفاوت می‌کنند.
کسانی که دوست خود را به دشمن تبدیل می‌کنند.
کسانی که دشمن را به دوست تبدیل می‌کنند.


پیام ها   
1- یکی از راههای دعوت الی اللّه آن است که تنش زدایی نماییم و بدی دیگران را با نیکی دفع کنیم. «و من احسن قولاً ممّن دعا الی اللّه... ادفع بالتی هی احسن»
 2- فکر نکنید مرور زمان مسایل را کهنه می‌کند و همه چیز فراموش می‌شود. (برخوردهای مثبت و منفی هرگز یکسان نیست، و آثار آن در عمق روح افراد باقی می‌ماند. «لا تستوی الحسنة و لا السیّئة»
 3- یک نمونهٔ عملی دعوت به سوی خدا (که در آیهٔ قبل آمده بود) دفع بدی‌های مردم با برخوردهای خوب است. «ادفع بالتی هی احسن»
 4- در برخورد با مخالفان، اخلاق نیک کافی نیست، تهاجم اخلاقی لازم است «ادفع بالتی هی احسن» (دفع بدی‌های دشمن با روش نیکو کافی نیست، بلکه به نیکوترین روش‌ها و برترین رفتارهای اخلاقی نیاز است).
 از محبت خارها گل می‌شود
از محبت سرکه‌ها مُل می‌شود
 5 - کیمیای واقعی، آن نیست که مس را طلا کند، بلکه برخوردی است که دشمنی را به محّبت تبدیل نماید. «ادفع بالتی هی احسن» (روز فتح مکّه شعار بعضی از مسلمانان «انتقام، انتقام» بود ولی پیامبر اکرم فرمود: امروز روز انتقام نیست بلکه روز رحمت و مرحمت است).
 6- سعهٔ صدر شرط توفیق در تبلیغ است. «ادفع بالتی هی احسن -... کانّه ولیّ حمیم»
 7- توجّه به نتیجهٔ کار، انگیزهٔ انسان را بالا می‌برد. (اگر بدانیم که نتیجهٔ برخورد خوب، تبدیل دشمن به دوست است، انگیزهٔ این کار در ما زیاد می‌شود. «ادفع بالتی هی احسن -... کانّه ولیّ حمیم»
 8 - در رفتارهای شایسته، اگر دشمن دوست نشود لااقل حیا و شرمندگی در او به وجود می‌آید و او را به رفتار دوستانه وادار می‌کند. «کانّه ولیّ حمیم»
 9- ارزش دوست به گرمی اوست. «ولیّ حمیم»

برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار