تشریح اقدامات 5 سال گذشته میراث جهانی بم
مدیر پایگاه میراث جهانی بم گفت: در فرآیند حفاظت و مرمت آنچه بیش از هر موضوعی برای ما اهمیت داشت تجلی ارزش عاطفی خارق‌العاده ارگ برای مردم بود.
به گزارش حوزه میراث فرهنگی باشگاه خبرنگاران به نقل از روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، افشین ابراهیمی، مدیر پایگاه میراث جهانی بم به مهمترین اقدامات انجام شده طی 4 سال گذشته در میراث جهانی ارگ بم اشاره کرد و گفت: از سال 88 تا کنون در 8 حوزه اقدامات لازم برای احیای محوطه و منظر فرهنگی بم صورت گرفته است.
ابراهیمی پیش از ارائه توضیح در خصوص فعاليتهاي صورت گرفته در این محوطه گفت: آواربرداری حلقه‌ای از یک جریان علمی برای استخراج بخش مهمی از اطلاعات ارزشمند باستانشناسی بوده و حفاظت و نگهداری مقدم بر مرمت و بازسازی است.
مدیر پایگاه میراث جهانی بم ادامه داد: بازسازی باید برطرف کننده نیازهای حیاتی محوطه باشد، نه اقدامی از سر اشتیاق، با توجه به اینکه زلزله بخش مهمی از تاریخ این محوطه است، شواهد بجا مانده از این حادثه تاریخی باید همچون سند باقی بمانند.
وی تصریح کرد: در فرآیند حفاظت و مرمت آنچه بیش از هر موضوعی برای ما اهمیت داشت تجلی ارزش عاطفی خارق‌العاده ارگ برای مردم بود.
مدیرپایگاه میراث جهانی بم از تملک یک بنای تاریخی و تهیه 14 پرونده ثبتی به عنوان مهمترین فعالیتهای حوزه ثبت و تملک در این محوطه یاد کرد و گفت: نشانه‌گذاري محدوده ميراث جهاني، مشارکت در ثبت ملی مراسم سنتی عزاداری تاسوعا و عاشورای بم و همکاری در ثبت ملی مراسم سنتی شکرگذاری برداشت خرما از دیگر دستاوردهای ما در طول 5 سال گذشته است.
ابراهیمی در رابطه با ادامه عكسبرداري هوائي از محوطه هاي باستاني، تپه ها و مجموعه های بزرگ معماری منظر فرهنگی بم به صورت ديجيتال تصریح کرد: ادامه تهيه نقشه های سه بعدي منظر فرهنگی بم، تهيه نقشه جانمائی منابع میراثی منظر فرهنگي بم، اسکن عکسهای هوائی، ادامه نقشه برداری حصار جنوبی، شرقی و غربی، ادامه نقشه برداری ابنیه و آثار معماری محوطه و منظر ارگ بم، ادامه ترسیم مدل سه بعدی ابنیه ارگ بم و بناهای شاخص منظر فرهنگی و ادامه مستندسازی روزانه فعالیتهای پایگاهی در این مدت توسط کارشناسان حاضر در این محوطه تاریخی انجام شده است.
مدیرپایگاه میراث جهانی بم با اشاره به اقدامات پژوهشی صورت گرفته در این محوطه ادامه داد: بسیاری از طرحهای مطالعاتی و پژوهشی که پیش از حضور ما آغاز شده بود در 5 سال گذشته ادامه پیدا کرد، طرح گونه شناسی خشت در محوطه ارگ بم، طرح گونه شناسی عناصر و تزئینات وابسته به معماری در محوطه ارگ بم، طرح مطالعه نظام معماری و شهرسازی محوطه ارگ بم (محلات)، مطالعه نظام معماری و شهرسازی محوطه ارگ بم (شبکه معابر)، مطالعه نظام معماری و شهرسازی محوطه ارگ بم (واحدهای معماری) ، طرح مطالعه نظام آبرسانی و دفع آب در محوطه ارگ بم، طرح مطالعه فضاهای معماری دستکند در حصار پیرامونی ارگ بم، طرح مطالعه ویژگیهای معماری ابنیه شاخص محوطه ارگ بم و طرح مطالعه ویژگیهای معماری ابنیه شاخص منظر فرهنگی بم از این دست فعالیت‌ها بودند که به تلاش همکاران و کارشناسان حاضر در این محوطه ادامه آنها دنبال شد.
وی همچنین به اقدامات حفاظتی و مرمتی صورت گرفته طی 5 سال گذشته دوران مدیریت خود در بم اشاره کرد و افزود: ادامه مطالعه و تهیه طرحهای حفاظتی و مرمتی حصار جنوبی، حصار شرقی، حصار غربی، ابنیه شاخص محوطه و منظر فرهنگی ارگ بم، پایش ادواری و تهیه نقشه اولویت بندی حفاظتی محوطه ارگ بم، ادامه مطالعه، حفاظت و مرمت اشیاء تاریخی بدست آمده و تزئینات وابسته به معماری، ادامه مطالعات سازه ای و رفتارشناسی عناصر معماری گلین در برابر یروهای وارده و ادامه مطالعات بهسازی لرزه‌ای ابنیه تاریخی گلین در دستور کار ما قرار داشت.
ابراهیمی ادامه طرح گردآوری اسناد و تهیه منابع مطالعاتی، ادامه طرح طبقه بندی اسناد و تهیه بانک اطلاعاتی، توسعه کتابخانه و مرکز اسناد را از اقدامات مهم در حوزه کتابخانه و ساماندهی مرکز اسناد محوطه تاریخی بم دانست.
مدیر پایگاه میراث جهانی بم در رابطه با فعالیتهای حوزه باستانشناسی طی 5 سال گذشته افزود: توسعه بانك سفال، ادامه مستندسازي يافته‌هاي باستانشناسي، ادامه مطالعات باستانشناسي حصار محیطی و شارستان، انجام مطالعات باستان ژئوفيزيك در گورستان باستاني خواجه عسكر، تل آتشی دارستان، چهار باغ کوشک رحیم آباد، قلعه جنوبی گسل بم و محدوده آثار معماری جدید یافت جنوب شرق منظر فرهنگی از مهمترین فعالیتهای این حوزه است.
ابراهیمی از ادامه مشارکت دانشگاه درسدن آلمان در پروژه های تحقیقاتی، مرمتی و بهسازی لرزه ای ابنیه تاریخی بم به عنوان یکی از مهمترین فعاليتهاي حوزه ارتباطات، معرفی و آموزش در محوطه تاریخی بم یاد کرد و افزود: اادامه مشارکت موسسه عالی مرمت ایتالیا در پروژه های تحقیقاتی، مرمتی و بهسازی لرزه ای ابنیه تاریخی بم، تشکیل جلسات کارشناسی با نمایندگان ایکوموس و کمیته میراث جهانی، مشارکت دانشگاهها و مراکز علمی کشور در طرحهای تحقیقاتی و اجرائی پایگاه و حمایت از پایان نامه های دانشجوئی و دوره های کارآموزی از دیگر برنامه‌های این بخش است.
مدیرپایگاه میراث جهانی بم در ادامه به فعالیتهای حوزه صنایع دستی اشاره کرد و گفت: برپائی فروشگاه صنایع دستی محلی در محوطه ارگ بم، اختصاص تعدادی از حجره‌های مرمت شده بازار ارگ بم به کارگاههای تولیدی صنایع دستی محلی، ارائه تسهیلات ویژه به هنرمندان محلی جهت فروش کالاهای هنری در جریان برگزاری جشنواره‌ها و مرمت و احیاء بناهای تاریخی شهر جهت واگذاری به هنرمندان محلی و رونق بخشیدن به صنایع دستی بومی انجام شده است.
وی از برگزاری نمایشگاه‌ها، تهیه و تدارک زیرساختهای لازم برای ایجاد ایستگاه اطلاعات گردشگری در ورودی شهر بم به عنوان اصلی‌ترین فعالیتهای 5 سال گذشته در حوزه گردشگری یاد کرد و افزود: اجرای مبلمان محوطه ارگ بم و منظر فرهنگی، ساماندهي مسيرهاي بازديد و محوطه پیرامونی در ارگ بم، برپائی نمايشگاه ماكت، فيلم و اسلايد، عکس و پوستر، زلزله و بهسازی لرزه ای، يافته‌هاي باستانشناسي و مردم‌شناسي در محوطه ارگ بم را می توان از مهمترین اقدامات در راستای توسعه گردشگری بم دانست.
وی همچنین از برپائی جشنواره هاي فصلی و حضور در برنامه های فرهنگی و اجتماعی ، مرمت و احیاء بناهای تاریخی شهر در راستای ارائه خدمات گردشگری، تامین تسهیلات گردشگری در محوطه ارگ بم و تهیه نقشه گردشگری بم و توزیع در بین موسسات تورگردانی را از دیگر اقدامات صورت گرفته در بخش گردشگری دانست.
ابراهیمی در رابطه با اقدامات حوزه مرمت و حفاظت با اشاره به اینکه حرمت اصالت و تداوم سنت، بستر جریان حفاظت و مرمت است، گفت: ازتدابیر ویژه‌ای که در جریان حفاظت و مرمت مورد نظر بود می توان به آواربرداری (آماده سازی محوطه برای مستندسازی، مطالعه و اقدامات حفاظتی و مرمتی)، حفاظت اضطراری (پیشگیری از گسترش آسیبها با شمع بندی، پی بندی، شیب بندی، پشت بندی، باربرداری، بارگذاری، بندکشی، تزریق، تعویض، دوخت و دوز، اندود کاهگل)، خواناسازی (احیاء پلان و تقویت خطوط معماری)، ایمن سازی (تامین امنیت بازدید در مسیرهای تردد)، نجات بخشی (نگهداری و جلوگیری از تخریب بیشتر شواهد معماری) و بازسازی (اعطای کاربری/ تامین امنیت فیزیکی محوطه/ پاسخگوئی به نیازها و انتظارات گردشگری) اشاره کرد.
ابراهیمی پیش از ارائه توضیح در خصوص فعاليتهاي صورت گرفته در این محوطه گفت: آواربرداری حلقه‌ای از یک جریان علمی برای استخراج بخش مهمی از اطلاعات ارزشمند باستانشناسی بوده و حفاظت و نگهداری مقدم بر مرمت و بازسازی است.
مدیر پایگاه میراث جهانی بم ادامه داد: بازسازی باید برطرف کننده نیازهای حیاتی محوطه باشد، نه اقدامی از سر اشتیاق، با توجه به اینکه زلزله بخش مهمی از تاریخ این محوطه است، شواهد بجا مانده از این حادثه تاریخی باید همچون سند باقی بمانند.
وی تصریح کرد: در فرآیند حفاظت و مرمت آنچه بیش از هر موضوعی برای ما اهمیت داشت تجلی ارزش عاطفی خارق‌العاده ارگ برای مردم بود.
مدیرپایگاه میراث جهانی بم از تملک یک بنای تاریخی و تهیه 14 پرونده ثبتی به عنوان مهمترین فعالیتهای حوزه ثبت و تملک در این محوطه یاد کرد و گفت: نشانه‌گذاري محدوده ميراث جهاني، مشارکت در ثبت ملی مراسم سنتی عزاداری تاسوعا و عاشورای بم و همکاری در ثبت ملی مراسم سنتی شکرگذاری برداشت خرما از دیگر دستاوردهای ما در طول 5 سال گذشته است.
ابراهیمی در رابطه با ادامه عكسبرداري هوائي از محوطه هاي باستاني، تپه ها و مجموعه های بزرگ معماری منظر فرهنگی بم به صورت ديجيتال تصریح کرد: ادامه تهيه نقشه های سه بعدي منظر فرهنگی بم، تهيه نقشه جانمائی منابع میراثی منظر فرهنگي بم، اسکن عکسهای هوائی، ادامه نقشه برداری حصار جنوبی، شرقی و غربی، ادامه نقشه برداری ابنیه و آثار معماری محوطه و منظر ارگ بم، ادامه ترسیم مدل سه بعدی ابنیه ارگ بم و بناهای شاخص منظر فرهنگی و ادامه مستندسازی روزانه فعالیتهای پایگاهی در این مدت توسط کارشناسان حاضر در این محوطه تاریخی انجام شده است.
مدیرپایگاه میراث جهانی بم با اشاره به اقدامات پژوهشی صورت گرفته در این محوطه ادامه داد: بسیاری از طرحهای مطالعاتی و پژوهشی که پیش از حضور ما آغاز شده بود در 5 سال گذشته ادامه پیدا کرد، طرح گونه شناسی خشت در محوطه ارگ بم، طرح گونه شناسی عناصر و تزئینات وابسته به معماری در محوطه ارگ بم، طرح مطالعه نظام معماری و شهرسازی محوطه ارگ بم (محلات)، مطالعه نظام معماری و شهرسازی محوطه ارگ بم (شبکه معابر)، مطالعه نظام معماری و شهرسازی محوطه ارگ بم (واحدهای معماری) ، طرح مطالعه نظام آبرسانی و دفع آب در محوطه ارگ بم، طرح مطالعه فضاهای معماری دستکند در حصار پیرامونی ارگ بم، طرح مطالعه ویژگیهای معماری ابنیه شاخص محوطه ارگ بم و طرح مطالعه ویژگیهای معماری ابنیه شاخص منظر فرهنگی بم از این دست فعالیت‌ها بودند که به تلاش همکاران و کارشناسان حاضر در این محوطه ادامه آنها دنبال شد.
وی همچنین به اقدامات حفاظتی و مرمتی صورت گرفته طی 5 سال گذشته دوران مدیریت خود در بم اشاره کرد و افزود: ادامه مطالعه و تهیه طرحهای حفاظتی و مرمتی حصار جنوبی، حصار شرقی، حصار غربی، ابنیه شاخص محوطه و منظر فرهنگی ارگ بم، پایش ادواری و تهیه نقشه اولویت بندی حفاظتی محوطه ارگ بم، ادامه مطالعه، حفاظت و مرمت اشیاء تاریخی بدست آمده و تزئینات وابسته به معماری، ادامه مطالعات سازه ای و رفتارشناسی عناصر معماری گلین در برابر یروهای وارده و ادامه مطالعات بهسازی لرزه‌ای ابنیه تاریخی گلین در دستور کار ما قرار داشت.
ابراهیمی ادامه طرح گردآوری اسناد و تهیه منابع مطالعاتی، ادامه طرح طبقه بندی اسناد و تهیه بانک اطلاعاتی، توسعه کتابخانه و مرکز اسناد را از اقدامات مهم در حوزه کتابخانه و ساماندهی مرکز اسناد محوطه تاریخی بم دانست.
مدیر پایگاه میراث جهانی بم در رابطه با فعالیتهای حوزه باستانشناسی طی 5 سال گذشته افزود: توسعه بانك سفال، ادامه مستندسازي يافته‌هاي باستانشناسي، ادامه مطالعات باستانشناسي حصار محیطی و شارستان، انجام مطالعات باستان ژئوفيزيك در گورستان باستاني خواجه عسكر، تل آتشی دارستان، چهار باغ کوشک رحیم آباد، قلعه جنوبی گسل بم و محدوده آثار معماری جدید یافت جنوب شرق منظر فرهنگی از مهمترین فعالیتهای این حوزه است.
ابراهیمی از ادامه مشارکت دانشگاه درسدن آلمان در پروژه های تحقیقاتی، مرمتی و بهسازی لرزه ای ابنیه تاریخی بم به عنوان یکی از مهمترین فعاليتهاي حوزه ارتباطات، معرفی و آموزش در محوطه تاریخی بم یاد کرد و افزود: اادامه مشارکت موسسه عالی مرمت ایتالیا در پروژه های تحقیقاتی، مرمتی و بهسازی لرزه ای ابنیه تاریخی بم، تشکیل جلسات کارشناسی با نمایندگان ایکوموس و کمیته میراث جهانی، مشارکت دانشگاهها و مراکز علمی کشور در طرحهای تحقیقاتی و اجرائی پایگاه و حمایت از پایان نامه های دانشجوئی و دوره های کارآموزی از دیگر برنامه‌های این بخش است.
مدیرپایگاه میراث جهانی بم در ادامه به فعالیتهای حوزه صنایع دستی اشاره کرد و گفت: برپائی فروشگاه صنایع دستی محلی در محوطه ارگ بم، اختصاص تعدادی از حجره‌های مرمت شده بازار ارگ بم به کارگاههای تولیدی صنایع دستی محلی، ارائه تسهیلات ویژه به هنرمندان محلی جهت فروش کالاهای هنری در جریان برگزاری جشنواره‌ها و مرمت و احیاء بناهای تاریخی شهر جهت واگذاری به هنرمندان محلی و رونق بخشیدن به صنایع دستی بومی انجام شده است.
وی از برگزاری نمایشگاه‌ها، تهیه و تدارک زیرساختهای لازم برای ایجاد ایستگاه اطلاعات گردشگری در ورودی شهر بم به عنوان اصلی‌ترین فعالیتهای 5 سال گذشته در حوزه گردشگری یاد کرد و افزود: اجرای مبلمان محوطه ارگ بم و منظر فرهنگی، ساماندهي مسيرهاي بازديد و محوطه پیرامونی در ارگ بم، برپائی نمايشگاه ماكت، فيلم و اسلايد، عکس و پوستر، زلزله و بهسازی لرزه ای، يافته‌هاي باستانشناسي و مردم‌شناسي در محوطه ارگ بم را می توان از مهمترین اقدامات در راستای توسعه گردشگری بم دانست.
وی همچنین از برپائی جشنواره هاي فصلی و حضور در برنامه های فرهنگی و اجتماعی ، مرمت و احیاء بناهای تاریخی شهر در راستای ارائه خدمات گردشگری، تامین تسهیلات گردشگری در محوطه ارگ بم و تهیه نقشه گردشگری بم و توزیع در بین موسسات تورگردانی را از دیگر اقدامات صورت گرفته در بخش گردشگری دانست.
ابراهیمی در رابطه با اقدامات حوزه مرمت و حفاظت با اشاره به اینکه حرمت اصالت و تداوم سنت، بستر جریان حفاظت و مرمت است، گفت: ازتدابیر ویژه‌ای که در جریان حفاظت و مرمت مورد نظر بود می توان به آواربرداری (آماده سازی محوطه برای مستندسازی، مطالعه و اقدامات حفاظتی و مرمتی)، حفاظت اضطراری (پیشگیری از گسترش آسیبها با شمع بندی، پی بندی، شیب بندی، پشت بندی، باربرداری، بارگذاری، بندکشی، تزریق، تعویض، دوخت و دوز، اندود کاهگل)، خواناسازی (احیاء پلان و تقویت خطوط معماری)، ایمن سازی (تامین امنیت بازدید در مسیرهای تردد)، نجات بخشی (نگهداری و جلوگیری از تخریب بیشتر شواهد معماری) و بازسازی (اعطای کاربری/ تامین امنیت فیزیکی محوطه/ پاسخگوئی به نیازها و انتظارات گردشگری) اشاره کرد.
