به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز ۳۰ آذر ۱۳۹۲ خورشیدی برابر با ۱۸ صفر ۱۴۳۵ هجری و ۲۱ دسامبر ۲۰۱۳ میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
شب یلدا، طولانی ترین شبِ سال
شب یَلدا یا شب چلّه بلندترین شب سال در نیمکره شمالی زمین است. این شب به زمان بین غروب آفتاب از ۳۰ آذر (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در اول ماه دی (نخستین روز زمستان) اطلاق میشود. ایرانیان و بسیاری از دیگر اقوام شب یلدا را جشن میگیرند. این شب در نیمکره شمالی با انقلاب زمستانی مصادف است و به همین دلیل از آن زمان به بعد طول روز بیشتر و طول شب کوتاهتر میشود.
یلدا و جشنهایی که در این شب برگزار میشود، یک سنت باستانی است. مردم روزگاران دور و گذشته، که کشاورزی، بنیان زندگی آنان را تشکیل میداد و در طول سال با سپری شدن فصلها و تضادهای طبیعی خوی داشتند، بر اثر تجربه و گذشت زمان توانستند کارها و فعالیتهای خود را با گردش خورشید و تغییر فصول و بلندی و کوتاهی روز و شب و جهت و حرکت و قرار ستارگان تنظیم کنند.
سرنگونی سلسله ساسانی با قتل یزدگرد سوم (21 ش)
به دنبال شکست یزدگرد سوم آخرین پادشاه سلسله ساسانی از سپاه اسلام در نهاوند، این سلسله پس از 416 سال حکومت، منقرض شد و مسلمانان، ایران را فتح کردند. سپاه اسلام با آن که نفرات و تجهیزات بسیار کمتری از ارتش ایران داشت، اما به خاطر روحیه بالا و ایمان محکم، در نبردهای پیاپی که چند سال طول کشید، ارتش ساسانی را شکست داد که آخرین آنها، جنگ نهاوند بود. با سقوط سلسله ساسانیان، ایرانیان که از ظلم و فساد پادشاهان ناراضی بودند، به خاطر ارزشها و اصول متعالی اسلام همچون یگانهپرستی، عدالت و برابری، به این دین گراییدند و به تدریج، خود، در گسترش آن کوشیدند.
ارسال پیمان سه جانبه بین ایران و شوروی و انگلستان به مجلس شورای ملی (1320 ش)
مهمترین اقدام کابینه محمد علی فروغی پس از روی کار آمدن محمدرضا پهلوی و درگیر و دار جنگ جهانی دوم و حضور متفقین در ایران، امضای پیمان بین دولت ایران و دولتهای اتحاد جماهیر شوروی و انگلستان بود که متن آن طی ماده واحدهای در 30 آذر 1320 تقدیم مجلس شد. در این پیمان احترام به حاکمیت ایران از طرف دولتهای روس و انگلیس، قراردادن تسهیلات لازم در اختیار شوروی و بریتانیا در دوران جنگ از طرف ایران و نگاهداری نیروهای نظامی متفقین در ایرانی تا هر زمان و... عنوان شده بود. این پیمان هر چند به ظاهر ضرری به حال ایران نداشت ولی حضور طولانی مدت این نیروها در ایران و نیز ضربات ناشی از جنگ و تحمیل هزینههای طاقتفرسا، بر مردم کشور بسیار گران آمد و فقر و فلاکت بیشتری نصیب مردم محروم نمود. بعد از جنگ، نیروهای شوروی علی رغم تعهد جهت خروج فوری، در این کار، بسیار تعلُّل کردند که پس از شکایت دولت ایران به سازمانهای بینالمللی، این نیروها، حاضر به تخلیه ایران شدند.
توافق شوروی برای ارسال تسلیحات پیشرفته به عراق در جریان جنگ تحمیلی (1364 ش)
گسترش مناسبات همه جانبه عراق و شوروی سابق در جریان جنگ تحمیلی، این امکان را فراهم ساخت تا روسها اهداف جدید سیاست خارجی خود را در منطقه و در برابر ایران پیگیری کرده و در مقابل، عراقیها نیز با برخورداری از حمایت سیاسی - نظامی شوروی، تجهیزات نظامی و کمکهای مستشاری دریافت کنند. بر این اساس بود که روسها علاوه بر ارسال سلاح به عراق، با ارزیابی از ضعفهای ساختاری ارتش آن کشور در وضعیت دفاع و حمله، در توسعه نیروهای مسلح عراق و طرح ریزی استراتژی تهاجمی عراق نیز نقش فعال و محوری داشتند. کمکهای شوروی سابق به عراق در این مرحله در مقایسه با کمک سایر کشورها بسیار برجستهتر و نمایانتر بود و تا اندازهای، تاثیرات سرنوشتسازی بر روند تحولات جنگ داشت. این کمکها تا اندازهای بود که شوروی در حدود شصت درصد از تجهیزات نظامی عراق را تامین میکرد.
وزیر دادگستری در مقامات قضائی تغییرات دامنه داری داد (1350 ش)
از جمله: علی اصغر امین به ریاست دادگاه عالی انتظامی قضات، دکتر علی صدارت به ریاست شعبه 11 دیوان کشور، احمد ناظمی، دکتر یحیی ستوده و دکتر محمدباقر صفوی به معاونت وزارت دادگستری، دکتر مصطفی پایدار به مدیر کلی بازرسی، عباس پیشوایی دادستان تهران، ناصر مجیدیه دادستان دیوان کیفر، حسنقلی کیان دادستان انتظامی قضات، ابوالفتح یاسری دادستان استان مرکز
درگذشت "اصمعی" دانشمند و ادیب لغوی (214 ق)
ابوسعید عبدالملک بن قریب بن عبدالملک بصری بغدادی معروف به اصمعی، از بزرگان ادبای عرب است که در شعر، متون ادب، نحو، لغت و اخبار، گوی سبقت را از هم عصران خود گرفته بود. شیوایی کلام او شهره است و هارون الرشید وی را شیطان الشعر مینامید. اصمعی مدتی از نزدیکان خلیفهٔ عباسی و مورد علاقهٔ هارون ومأمون بود. وی دهها کتاب در لغت و... تالیف کرد که النِحَل، لغاتُ القرآن و المصادر از آن جمله است.
آغاز بنای ساختمان مسجد امام اصفهان به فرمان شاه عباس صفوی (1020 ق)
مسجد امام که به مسجد جامع عباسی نیز شهرت دارد یکی از مساجد میدان نقش جهان اصفهان است که در طی دوران صفوی ساخته شد و از بناهای مهم معماری اسلامی ایران بهشمارمیرود. این بنا شاهکاری جاویدان از معماری، کاشیکاری و نجاری در قرن یازدهم هجری است. این مسجد مربوط به دوره صفوی است و در اصفهان، جنوب میدان نقش جهان واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۱۰۷ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این مسجد که در ضلع جنوبی میدان نقش جهان قرار دارد در سال ۱۰۲۰ هجری به فرمان شاه عباس اول در بیست و چهارمین سال سلطنت وی شروع شده و تزئینات و الحاقات آن در دوره جانشینان او به اتمام رسیده است. معمار مهندس آن استاد علیاکبر اصفهانی و ناظر ساختمان محب علی بیک الله بودهاند. و خوشنویسانی چون علیرضا عباسی، عبدالباقی تبریزی، محمد رضا امامی، محمد صالح امامی در آن کتیبه نگاری کردهاند.
رحلت علامه "میرحامد حسین هندی" عالم برجستهٔ اهل هند (1306 ق)
میرحامد حسین، از علمای بزرگ شیعه و از بزرگان فقهی اثنی عشریه و جامع علوم عقلی و نقلی میباشد. وی علاوه بر فقاهت، در دیگر علوم دینی مانند حدیث و اخبار، آثار، معرفت، احوال رجال فریقین و علم کلام، به ویژه در مبحث امامت دارای مقام عالی بود. بیشتر عمر میرحامد حسین به تحریر و کتابت ونشر آثار دینی مصروف گشت تا آن جا که دست راستش از کار بازماند و از آن پس به ناچار با دست چپ نویسندگی مینمود. اثر معروف وی، "عَبَقاتُ الانوار" نام دارد.
درگذشت عالم و فقیه وارسته "شیخ باقر کاظمینی" (1326 ق)
آیت اللَّه شیخ باقر کاظمینی از علمای شهیر عراق در سال 1258 ق در کاظمین به دنیا آمد. تحصیلات خود را در کاظمین و سپس نجف اشرف دنبال کرد و از محضر علمای بزرگی همچون شیخ انصاری بهره برد. سرانجام در ردیف فقهای برجستهٔ نجف اشرف قرار گرفت و به تدریس و تألیف پرداخت. میزانُ الحق و رسائلی در بیع از کتب اوست. آیت اللَّه کاظمینی در 68 سالگی دار فانی را وداع گفت.
شهادت اویس قرنی، صحابی امام علی (ع) در جنگ صفین (37 ق)
اویس بن عامر قَرَنی، از پارسایانِ نامدار صدرِ اسلام، مُلَقب به «سیّدُ التابعین» و از اصحاب و حواریون حضرت علی علیه السلام بود. وی در قَرَن، از نواحی یمن دیده به جهان گشود و زمانی که خبر رسالت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله به او رسید، ایمان آورد. اویس به دلیل پرستاری از مادر پیر و ناتوانش، موفق به زیارت ظاهری پیامبر اسلام نشد، ولی پیامبر او را «نَفَسُ الرحمان» نامید و فرمود: «من از سوی یمن، بوی خدا می شنوم». او سرانجام در جنگ صفین، به یاری حضرت علی علیه السلام شتافت و در نبردی سخت با سپاهیان معاویه، به درجه والای شهادت نایل آمد.
تولد "ژوزف استالین" دیکتاتور سفاک شوروی سابق (1879 م)
متولد 6 دسامبر 1878، فوت 5 مارس 1953 او بدون شک یکی از خوفناکترین حاکمان تاریخ بشری است. او بیش از 10 بار به سیبری تبعید شد و حداقل 9 بار از آنجا فرار کرد. با پیروزی انقلاب اکتبر او به عنوان کمیسر خلق منصوب شد و در سال 1921 او فرمانده یکی از دو ارتش روسیه در حمله به لهستان بود که به ناکامی منجر شد. او در جریان جنگ دوم جهانی ابتدا با هیتلر پیمان عدم تجاوز امضا کرد و در حمله به لهستان بصورت مشترک با هیتلر عمل کرد اما بعدها و در سال 1941 با حمله آلمان به شوروی ماه عسل این دو دیکتاتور به اتمام رسید و مرگبارترین جنگی که بشر تا به امروز دیده است آغاز شد و در جریان آن بیش از 20 میلیون نفر از طرفین جان باختند. ارتش او و سرمای زمستان غلبه بر هیتلر را امکان پذیر نمود و با عبور ارتش سرخ از رود اودر و در نهایت حمله به برلین و خودکشی هیتلر جنگ در اروپا خاتمه یافت. او سپس در شمال چین با ارتش ژاپن درگیر شد و پس از آنکه متفقین با قدرت اتمی خود ژاپن را به تسلیم وادار کردند جنگ دوم به اتمام رسید. او پس از پایان جنگ پروژه تولید بمب اتمی را کلید زد و درسال 1949 و تنها به فاصله 4 سال پس از هیروشیما و ناکازاکی به بمب اتمی مجهز شد. او در سالهای آخر عمرش یهودیان را به توطئه برضد خود و رژیم شوروی تحت نام پروژه پزشکان یهودی متهم کرد اما مرگ اجازه اجرای این سناریو را به او نداد.
استقلال اولیه "بلغارستان" از امپراتوری عثمانی (1908 م)
در اواخر قرن دهم میلادی بلغارستان به امپراتوری بیزانس پیوست و با افول قدرت این امپراتوری، بلغارستان به یک پادشاهی مستقل تبدیل گردید. ولی استقلال این کشور دوامی نیافت و با تصرف این کشور در سال 1396 م توسط ترکان عثمانی، بلغارستان قریب پنج قرن تحت سلطه عثمانیها باقی ماند. در اواخر قرن نوزدهمْ بلغارها به تحریک روسیه، برضد ترکها سر به شورش برداشتند تا اینکه کشور بلغارستان براساس پیمان سن استفانو در سال 1878 م از دولت عثمانی مستقل شد و با رژیم پادشاهی خودمختاری یافت. بلغارستان سرانجام در 21 دسامبر 1908 به طور کامل مستقل اعلام گردید.
تأسیس "سازمان آزادی بخش فلسطین" توسط مبارزان فلسطینی (1964 م)
در سال 1974 م این سازمان به عنوان عضو ناظر در سازمان ملل پذیرفته شد و تا سال 1982 م با بیش از صد کشور، رابطه رسمی پیدا کرد. در این سال، چریکهای سازمان آزادی بخش فلسطین به دلیل حمله ارتش رژیم صهیونیستی به لبنان مجبور به عقبنشینی از این کشور شدند. از آن زمان به بعد، این سازمان، به تدریج، شیوه مبارزه مسلحانه را کنار گذارد، به طوری که در سپتامبر 1993 م، یاسر عرفات، رئیس این سازمان، با امضای معاهده اُسلو در نروژ، رژیم صهیونیستی را به رسمیت شناخت. در مقابل، رژیم صهیونیستی نیز متعهد به دادن خودمختاری به فلسطینیها در مناطق اشغالی کرانه باختری و نوار غزه شد. اما رژیم صهیونیستی به معاهده اسلو نظیر سایر تعهدات خود پایبند نمانْد و تاکنون به مفاد آن عمل نکرده است. در این حال، دادن امتیازهای متعددی به این رژیم توسط رهبری سازمان، همواره با اعتراض بسیاری از مردم و سازمانهای مبارز فلسطینی روبرو بوده است.
گروگانگیری وزیران نفت اوپک در جریان نشست این سازمان در ویِن (1975 م)
در 21 دسامبر همین سال، یک گروه تروریستی که در رأس آنها، کارلوسْ، تروریست معروف اهل ونزوئلا قرار داشت به مقر این سازمان حمله نموده و ضمن کشتن 3 نفر و زخمی کردن 6 نفر دیگر، سایر حضار را به گروگان گرفتند. در میان 81 گروگان، 11 وزیر از کشورهای عضو اوپک حضور داشتند. مهاجمان سپس به همراه گروگانها با یک هواپیمای جت مسافربری از اتریش به مقصد الجزایر پرواز کردند و پس از مذاکراتی که تا روزهای پایانی سال 1975 م به طول انجامید، موافقت کردند که در ازایِ آزادی گروگانها، پناهندگی سیاسی به دست آورند. با پایان این حادثه که وقایع تا چندین روز و اخبار جهان را تحتالشعاع خود قرار داده بود، مسائل پشت پرده افشا نگردید. وجود ابهاماتی پیرامون دریافت چند میلیون دلار باج و اینکه آیا این اقدام در راستای حمایت از فلسطین بود یا این که آنگونه که بعضی معتقدند، دسیسهای بود تا میان اعضای اوپک اختلاف ایجاد کنند و این غول اقتصادی شکسته شود، حادثه دسامبر 1975 م را به سیاسیترین حوادث مربوط به سازمان اقتصادی اوپک تبدیل نمود.
سقوط هواپیمای مسافربری امریکا بر فراز "لاکربی" در اسکاتلند (1988 م)
در روز 21 دسامبر 1988 م یک فروند هواپیمای مسافربری امریکا بر فراز لاکربی در اسکاتلند منفجر شد و 259 مسافر و خدمه آن کشته شدند و بر اثر سقوط آن، یازده نفر نیز بر روی زمین جان باختند. امریکا و انگلیس پس از این حادثه، دو تبعه لیبی را متهم به بمبگذاری در هواپیمای مسافربری کردند و بر اثر فشار این دو کشور، شورای امنیت، در سال 1992 م، لیبی را به دلیل پناه دادن به این دو تن، تحت تحریم نظامی، نفتی و هوایی قرار داد. با این حال موضوع سقوط هواپیمای مسافربری در بنبست باقی ماند، تاآن که امریکا و انگلیس موافقت کردند متهمان، در کشور دیگری به جز این دو کشور محاکمه شوند. در پی آن، دو متهم در سال 1999 م تحویل دادگاهی در هلند شدند و تحریمهای لیبی معلق گردید.
انتخاب شارل دو گل، بعنوان رییس جمهور فرانسه (1958 م)
در چنین روزی در سال 1958 میلادی شارل دو گل برای یک دوره هفت ساله به عنوان نخستین رییس جمهور جمهوری پنجم فرانسه انتخاب شد.
ژنرال دو گل سیاستمدار برجسته فرانسوی، توانست در مراحل نهایی جنگ جهانی دوم، نقش حساس و تعیین کننده ای برای کشورش ایفا کند. وی با برخوردی واقع بینانه مساله الجزایر را در سال 1962 حل کرد و در سال 1965 برای بار دوم به ریاست جمهوری فرانسه رسید.
استقلال نپال (1923 م)
درچنین روزی در سال 1923 میلادی نپال از حالت تحت الحمایگی بریتانیا به کشوری مستقل تبدیل شد. نپال در نیمکره شمالی، نیمکره شرقی و در جنوب قاره آسیا قرار دارد. نژاد مردم آن مخلوطی از تیره های تبتی و هندی بوده و دین آنها عمدتا هندو و بودایی است. زبان رسمی این کشور نپالی است ولی زبانهای بیهاری و گورخایی نیز در آن رایج است. این کشور در سال 1955 میلادی به عضویت سازمان ملل متحد در آمد.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید