امروز در تاریخ؛
از درگذشت مؤسس دانشگاه تهران تا شهادت سرتیپ خلبان "احمد کشوری"
درگذشت دکتر "عیسی صدیق" مؤسس دانشگاه تهران، آغاز عقب نشینی نیروهای "ناتو" از خلیج فارس، آغاز حمله بزرگ ارتش شوروی برای نجات مسکو و ... از مهمترین رخدادهای تاریخی امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز ۱۵ آذر ۱۳۹۲ خورشیدی برابر با ۲ صفر ۱۴۳۵ هجری و ۶ دسامبر ۲۰۱۳ میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
درگذشت دکتر "عیسی صدیق" مؤسس دانشگاه تهران (1357 ش)
دکتر عیسی صدیق معروف به اعلم، یکی از نامداران فرهنگی سده اخیر تاریخ فرهنگ ایران، در سال 1273 ش در تهران به دنیا آمد و پس از گذراندن علوم مقدماتی و اتمام دوره دارالفنون، در 17 سالگی به فرانسه رفت و موفق به دریافت دانشنامه لیسانس در رشته ریاضی گردید. دکتر صدیق سپس چند سالی در ایران در وزارت فرهنگ مشغول به خدمت شد و در سال 1309 جهت ادامه تحصیل عازم آمریکا گردید. وی پس از اخذ دکترای فلسفه به ایران مراجعت نمود و از طرف دولت ایران، مامور تهیه طرح تاسیس دانشگاه تهران شد. وی پس از تاسیس دانشگاه، تا سال 1319، ریاست و استادی دانشسرای عالی، دانشکده ادبیات و دانشکده علوم را برعهده گرفت.
انتشار فهرست خارج کنندگان ارز در بحبوحه انقلاب اسلامی (1357 ش)
در بحبوحه انقلاب و در حالی که بسیاری از ادارات در اعتصاب به سر می‌بردند، کارکنان بانک مرکزی، در پانزدهم آذرماه 57، صورت کسانی که طی دو ماه شهریور و مهر 1357 ارز از مملکت خارج کرده بودند، انتشار داد. در این لیست نام 178 نفر از مقامات دولتی و مقاطعه کاران و بازرگانان سرشناس گنجانیده شده بود. جمع مبلغ حواله شده بالغ بر 13 میلیارد دلار ارز (350 میلیارد ریال) اعلام گردید. این افراد چون وضعیت انقلاب و امکان سقوط نظام شاهنشاهی را دیدند اقدام به خارج کردن اموال خود از کشور کردند. به دنبال انتشار این فهرست، لیست های دیگری همچون دارایی بنیاد پهلوی و دارایی های شاه نیز انتشار یافت. انتشار این لیست‌ها در بین مردم و مبارزان تأثیر زیادی داشت و در تخریب پایه‌های لرزان سلطنت بسیار مؤثر گردید.
آغاز عقب نشینی نیروهای "ناتو" از خلیج فارس (1366 ش)
پس از آن که دولت‌های غربی، جمهوری اسلامی ایران را به مین‌گذاری در خلیج فارس متهم کردند، نیروهای نظامی پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، وارد خلیج فارس شدند تا به اصطلاح به پاکسازی خلیج اقدام نمایند. اما مین روب‌های غربی پس از یک ماه تجسس در آب‌های خلیج فارس، تنها چهار مین را کشف کردند و عدم موفقیت آنان باعث شد که خلیج فارس را ترک کنند. مجموعه حرکت‌های شتاب زده غرب در طول جنگ تحمیلی و به ویژه ماه‌های آخر جنگ، برای خروج از بن‌بست‌هایی که خود به وجود آورده بودند به حدی آشکار شده بود که از دید مطبوعات معتبر خودشان نیز پنهان نماند و به افشاگری علیه هم پرداختند؛ به طوری که غرب را در مقابله با ایران شکست خورده معرفی کردند.
سناتور سید مهدی فرخ رجل سیاسی ماجراجو در سن 90 سالگی درگذشت (1352 ش)
شهادت جناب "زید" فرزند امام زین‌العابدین (ع) در قیام علیه دولت بنی امیه (122 ق)
در زمان خلافت هشام بن عبدالملک و امامت حضرت امام صادق (ع)، زید بن علی بن الحسین که پسر امام زین‌العابدین (ع) بود، با انگیزهٔ خون خواهی امام حسین (ع)، در کوفه با جماعتی از شیعیان، علیه دولت اموی قیام کرد. هشام، خلیفهٔ اموی، یوسف بن عمر ثقفی را با لشکری به جنگ او فرستاد و زید در این جنگ به شهادت رسید. سرِ او را به دمشق نزد خلیفه فرستادند و بدنش را در کنار کوفه بر دار کرده و بعد از چند سال، استخوان‌های وی را سوزاندند.
شکست قیام زنگیان و درگذشت فرماندهٔ زنگیان، معروف به "صاحب الزنج" (270 ق)
قیام بردگان و غلامان در قرن سوم یکی از بزرگ‌ترین نهضت‌های اجتماعی محرومان در سال‌های حکومت پر جور و فساد عباسیان بود که مدت زمانی خواب خوش خلیفهٔ عباسی و دیگر ستمگران را آشفته کرد. رهبری این قیام را مردی به نام علی بن‌محمد به عهده داشت که خود را علوی می‌دانست و نَسَب خود را از امام علی (ع) می دانست. او مردی شجاع، فاضل، بلیغ و شاعری توانا بود. وی که بعدها به "صاحب الزنج" و امیر زنگیان ملقب شد در مدت کوتاهی بردگان فراوانی را به دور خود جمع کرد و پس از تشکیل جلسه‌ای در روز 27 رمضان سال 255 قمری قیام را آغاز نمود. خلیفه، معتمد عباسی، سرداران متعددی را برای جنگ با زنگیان فرستاد. این قیام به مدت 15 سال به طول انجامید تا این که خلیفه، برادر خود ابواحمد موفق را به جنگ آن‌ها فرستاد و او، در دوم صفر سال 270 قمری موفق به شکست زنگیان گردید.
شیخ زاید بن سلطان آل نهیان رئیس امارات متحده عربی وارد تهران شد (1354 ش)
شهادت سرتیپ خلبان "احمد کشوری" (1359 ش)
شهید احمد کشوری در تیرماه 1332 ش در شمال به دنیا آمد. وی در سال 1351 وارد هوانیروز شد و دوره‌های آموزش خلبانی با هلی‌کوپتر را با موفقیت به پایان رساند. او از سال‌های قبل از انقلاب فعالیت‌های ضدرژیم خود را آغاز کرده بود و در دوران نخست‌وزیری بختیار با همراهی دوستان خود، قصد انجام کودتا و ساقط کردن حکومت پهلوی را داشت که با پیروزی انقلاب اسلامی، این نقشه عملی نشد. شهید کشوری پس از پیروزی انقلاب فعالیت‌های مختلفی در پاکسازی کردستان از لوث عناصر ضدانقلاب انجام داد.
رحلت "ابوحَیّان غَرناطی" معروف‌ترین عالم نحوی عرب (745 ق)
اثیرالدین محمد بن یوسف اندلسی معروف به ابوحَیّان غَرناطی، محدث، مفسّر، ادیب، نحوی، لغوی، شاعر و رجالیِ مشهور عرب، در سال 654 ق در غرناطه (واقع در اسپانیا) به دنیا آمد. علوم مقدماتی را در زادگاه خود فرا گرفت و مابقی را در آفریقا، حجاز و شامات آموخت. اساتید وی را تا چهارصد و پنجاه نفر نوشته‌اند. همچنین شاگردان بسیار فاضل تربیت نموده است. او در علوم مختلف متبحّر بود و تمامی اوقاتش در تعلیم و تعلّم و تالیفات متنوع صرف شد. ابوحیان در صرف و نحو و حدیث استاد کل به شمار می‌رفت و به شِیخُ النُّحاة (استاد نحوییّن) و شیخُ المحدّثین مشهور گشت. وفات ابوحیان در مصر اتفاق افتاد.
درگذشت "ابن دُرَیهِم" ریاضی‌دان و منجم مسلمان (762 ق)
ابن دُرَیهِمْ با کوشش و پشتکار به تحصیل علم و دانش همت گماشت. او قرائت قرآن کریم، فقه و ریاضیات را نزد اساتید عصر خود فرا گرفت. در مصر به استماع حدیث مشغول شد و به مقامات علمی دست یافت. سپس به شام رفت و در جامع اموی در دمشق به عنوان مدرس مشغول تدریس شد. ابن دُرَیهِم به علومی همچون قرائت، حدیث، فقه و اصول آن، کلام، تفسیر و ادبیات عرب تسلط کامل داشت. قصیده‌ای در مدح پیامبر، از آثار به جا مانده از ابن دُرَیهم است.
درگذشت فقیه و فیلسوف بزرگ "احمد امین" (1390 ق)
احمد امین در سال 1320 قمری در خاندان علم و فضیلت در شهر مقدس کاظمین متولد گردید. وی یکی از چهره‌های درخشان علم و فضیلت، فیلسوفی بزرگ، فقیهی اصولی، مفسر و از مفاخر عالم تشیع بود. احمد امین علاوه بر علوم جدید و اخذ درجهٔ دکتری در فلسفه و ریاضیات، از حوزهٔ درس اساتیدی چون شیخ نعمت‌اللَّه دامغانی و بلاغی، علوم فقه، اصول و تفسیر را فرا گرفت و به مقام عالی اجتهاد رسید. از ایشان تألیفات ارزشمندی بر جای مانده است که "التَفْسیرُ الکبیر" در 30 جلد و "التَّکامُل فی الاسلام" در 14 جلد از آن جمله‌اند. این استاد بزرگ، سرانجام در صبح روز دوم صفر 1390 قمری در هفتاد سالگی بر اثر سکته مغزی دار فانی را وداع گفت و درنجف اشرف مدفون گردید.
آغاز حمله بزرگ ارتش شوروی برای نجات مسکو از محاصره قوای آلمان (1941 م)
با یورش سهمگین ارتش آلمان نازی به شوروی در 22 ژوئن 1941 م، نیروهای آلمان تا نزدیک مسکو پایتخت شوروی به پیش رفتند، اما با فرا رسیدن زمستان سخت شوروی، عملیات تهاجمی نیروهای آلمان نیز متوقف شد. در دسامبر همان سال حملات متقابل ارتش سرخ شوروی در جبهه جنوب آغاز شد که در نتیجه آن برخی از نیروهای آلمان عقب‌نشینی کردند. در همین زمان بود که امریکا با ارسال تجهیزات نظامی به شوروی، کمک فراوانی به سربازان روس در مقابله با آلمان نمود و پیروزی‌های شوروی را سرعت بخشید. عقب‌نشینی آلمان از شوروی، نخستین شکست آلمان در جنگ جهانی دوم بود که راه را برای شکست‌های بعدی نیز هموار ساخت.
درگذشت "اتوفون گریگ" فیزیک‌دان آلمانی (1686 م)
اتوفون دوگریک فیزیک‌دان برجسته و مخترع آلمانی در پانزدهم مه 1602 م در منطقه ماگْدْبورگ آلمان متولد گردید. وی فرزند یک قفل‌ساز بود و خود نیز به امور صنعتی علاقه داشت. گریک صنعت‌گری زحمت‌کش بود و علاوه بر فعالیت عملی به تحقیقات علمی و فنی نیز علاقه داشت. وی بیشتر تحقیقات مهم خود را در حدفاصل سال‌های 1646 تا 1681 م که از متصدیان مهم امور زادگاه خویش بود، انجام داد. گریک در 22 ژوئن 1650 م موفق به اختراع ماشین تخلیه هوا شد. از این وسیله در صنایع سنگین و امور الکتریسیته استفاده فراوانی به عمل می‌آید و در زمان اختراع، تحول بی‌سابقه‌ای در علم و صنعت آن روزگار ایجاد کرد. از دیگر اختراعات وی نیم کره‌های معروف به نیم‌کُره‌های ماگدبورگ است که برای نشان دادن فشار هوا به کار می‌رود. وی در سال 1660 م ماشینی اختراع نمود که به تولید برق از طریق اصطکاک اختصاص داشت. اتودوکریگ سرانجام پس از 84 سال زندگی در 6 دسامبر 1686 م درگذشت.
آغاز سلطنت ملکه "الیزابت" دختر پتر کبیر، امپراتور روسیه (1741 م)
الیزابت پترونا در 17 نوامبر سال 1709 م متولد گردید و در 6 دسامبر 1741 م در 32 سالگی به تخت سلطنت نشست. اولین اقدام وی تبعید مدعیان سلطنت بود. وی شخصیتی دوگانه داشت، از یک طرف فردی اهل مطالعه و مشوق علم و دانش و هنر بود و بر همین اساس دانشگاه مسکو و فرهنگستان هنرهای زیبای سن‌پِتِرْزْبورْگْ را بنا نهاد و از سوی دیگر حاکمی ظالم و مستبد به شمار می‌رفت و در عین حالْ خود و درباریانش غرق در فساد بودند. وی اصولاً برای حکومت نیز تربیت نشده بود و حتی آمادگی پذیرش آن را نداشت، اما حرارت هواخواهانش به او برای حل مشکلات توان بسیاری می‌داد. دورانِ حکومت الیزابت بیش از 20 سال به طول انجامید و در این مدت اوضاع روسیه نسبت به گذشته، بهبود یافت. ارتش و نیروهای نظامی تقویت شدند و روابط روسیه با دیگر کشورها گسترش یافت. وی در اداره امور حکومتی، علاوه بر بهره‌گیری از استعداد و تواناییِ خود، از مشورت چند تن از دولت‌مردان نیز استفاده می‌نمود. الیزابت پترونا سرانجام در 5 ژانویه 1762 م در 53 سالگی درگذشت.
روز ملی و استقلال "فنلاند" از روسیه (1917 م)
جمهوری فنلاند با 338/145 کیلومتر مربع مساحت در شمال اروپا و در همسایگی نروژ، سوئد و روسیه واقع شده است. جمعیت فنلاند در حدود 5 میلیون نفر است که اکثریت قریب به اتفاق مردم دارای مذهب پروتستان می‌باشند. شهر هِلْسینْکی پایتخت این کشور می‌باشد. واحد پول فنلاندْ مارکْ بود که پس از رواج پول واحد اروپایی، یورو جای‌گزین آن گردید. زبان رسمی مردم فنلاند، فنلاندی و سوئدی و ملیّت فنلاندی دارند. پیش‌بینی می‌شود که جمعیت این کشور تا سال 2025 بیش از 5 میلیون نفر شود. فنلاند به دلیل داشتن دریاچه‌های کوچک و بزرگ فراوان به کشور هزار دریاچه مشهور است. حکومت این کشور، جمهوری چند حزبی با یک مجلس قانون‌گزاری است. 6 دسامبر روز استقلال این کشور و روز ملی آن می‌باشد.
درگذشت "علی حاتمی" کارگردان شهیر ایرانی (1375 ش)
علی حاتمی در سال 1333 در تهران به دنیا آمد و پس از فارغ التحصیلی از دانشکده هنرهای دراماتیک به همکاری با تلویزیون پرداخت و به نوشتن فیلم‌نامه مشغول شد. فیلم‌های علی حاتمی، همگی نشان دهنده علاقه او به فرهنگ ایرانی است.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
