بقای اسد در قدرت و تنگنای سعودی‌ها
قطار آمریکایی - روسی به مسیر درست خود در رابطه با قضیه سوریه و ایران حرکت می کند و اقدامات و تلاش ها برای هر چه سریع برگزار شدن ژنو 2 در جریان است.
به گزارش سرويس بين الملل باشگاه خبرنگاران به نقل از اسلام تايمز، پرونده هسته ای هم در حال حل شدن است. عربستان که همچنان به امید زور و زر می خواهد نظام سوریه را ساقط کند یا اینکه راه حل سیاسی را به شرط برکناری بشار از قدرت می داند، چه حالی دارد و چه کار می کند؟
در خبرها آمده که آمریکا پذیرفته که بشار اسد تا پایان دوره حکومت خود بماند. شاید هم آمریکا به بیشتر از این تن دهد و ناچاربه قبول بقای همیشگی اسد باشد. اخضر ابراهیمی نماینده سازمان ملل متحد هم گفته که در مرحله آینده، بشار اسد نباید کنار رود. به نظر می رسد که آمریکا و متحدانش فعلا از برکناری بشار اسد و دخالت نظامی در سوریه پشیمان شده اند. اما هنوز به فشار نظامی علیه دمشق و کمک به ارتش آزاد ادامه می دهند.
اطلاعات در دسترس نشان می دهد که اسد تا پایان دوره خود رئیس جمهور و در قدرت باقی خواهد ماند، اما چگونه؟
بعد از ژنو 2 در مورد اختلافات به تفصیل بحث خواهد شد. اینگونه مناقشات بیشتر از حد انتظار زمان می برد. دو امر در انتظار بشار اسد است : یا توافق با حکومت آینده و صلاحیت ها و شکل نظام و دوم نابودی و ازبین بردن افراد مسلح تا جایی که امکان دارد.
در این مناقشات ارتش آزاد نیز خود را در مقابل دو احتمال می بینند: یا توافق با ارتش سوریه و همکاری با آن برای از بین بردن تروريسم یا غرق شدن در درگیری های جانبی با گروه های تکفیری و این یعنی تضعیف ارتش آزاد تا نهایت خود. به احتمال زياد ارتش آزاد راه حل نخست یعنی توافق با ارتش سوريه را انتخاب کند.
نکته دیگر این که آمریکا به معارضان سوریه و ائتلاف آن خبر داده که باید در ژنو2 شرکت کنند. يك مسئول بلند پایه امریکایی خطاب به معارضان می گوید: ما ائتلاف را بعد از شورای ملی به وجود آوردیم و حمایت بیش از 100 دولت را برای آن جلب کردیم و اینک مورد قبول نیست که درخواست ما برای شرکت در ژنو را رد کند و در غیر این صورت سرنوشت تضمین شده ای برای آن در مذاکرات وجود ندارد.
اين ائتلاف در شرایط کنونی برای تحمیل دو شرط تلاش می کند: نخست اینکه هیات معارضان با ریاست رئیس ائتلاف در کنفرانس شرکت کند و دیگر اینکه جناح معارض در ژنو2 بیشتر از ائتلاف باشند. افراد معارضی که در خارج از ائتلاف هستند هردو شرط را رد می کنند. دمشق نیز این دو شرط را رد می کند.
از سوی دیگر اطلاعات به دست امده نشان می دهد که هر طرحی برای این تفکر که ارتش آزاد به موازات ارتش سوریه باشد، ساقط است. روشن شده است که تشکیل کمیته های دفاع نه تنها برای دفاع از مناطقی از سوریه بوده که افراد مسلح به آن هجوم برده اند بلکه برای ایجاد توازن با ارتش آزاد بوده است و اين امر نقش مهمی در مذاکرات آینده و در چگونگی ادغام ارتش آزاد و کمیته های دفاع از ارتش سوریه ایفا خواهد کرد.
در میان این تحولات و توافقات روسی-آمریکایی ، عربستان خود را در موقعیت سختی می بیند. از یک سو نمی تواند مثل قطر به عقب برگردند زیرا معتقد است که در صورت چنین اقدامی حمایت و پایگاه سنی های منطقه را از دست می دهد و از سوی دیگر خود را در مقابل دو جریان مهم اسلامی می بیند که یکی جریان وهابی و دیگري اخوان المسلمین.
اين تنگناها عربستان را برآن واداشت به بهانه اینکه وزیر امور خارجه اش بیمار است و برای درمان در فرانسه به سر می برد، دیدار با اخضرابراهیمی را رد کند کما اینکه نماينده اش در شورای امنیت نیز سخنرانی نکرد.
روابط عربستان و آمریکا هم رو به تنش رفته است. عربستان می گوید که آمریکا آن را فریب داده است و به توافق با روسیه می اندیشد. این که در آمریکا هم حرف از ایران و ضرورت نزدیکی با آن است با کلام جدید و دیگری که گفته شده عربستان هنوز در گذشته به سر می برد و نمی فهمد که در منطقه و جهان چه اتفاقاتی افتاده است، همخوانی دارد. این سخن را یکی از دیپلمات های عربی در دیدار چند روز پیش خود از واشنگتن، شنیده بود.
*** آيا عربستان در نبرد سوریه شکست خورده است؟
مخالفان سعودی می گویند عربستان شکست خورده است و بهای آن را در آینده می پردازد اما طرفداران و حامیانش می گوید هنوز می تواند با نزدیکی به ایران راهی برای خروج از بحران پیدا کند. اگر این امر اتفاق بیفتد که دور از ذهن هم نیست، آن وقت جبهه های زیادی هستند که یخ آنها آب می شود، مثلا شاید به محض توافق و نزدیک ایران و سعودی ، حکومت لبنان تشکیل شود.
اما در هر حال به نظر می رسد که عربستان اینک در شرایط مناسبی قرار ندارد، به ویژه بعد از اینکه قطر نیز در زمان مناسبی آن را تنها گذاشت.
در رابطه با سوریه و متحدانش هم کافی است که بگوییم: زائری در دیدار از دمشق گفته بود: هر گز قبول نمی کنیم که آنچه را در جنگ به دست آوردیم در سیاست از دست بدیهم و هیچ گونه شرطی را نمی پذیریم و در غیر این صورت نه به ژنو 2 اهمیتی می دهیم و نه به معارضان بلکه جنگ را تکمیل خواهیم کرد.
اما بعيد است که تغییراتی در موضع آینده عربستان شاهد باشیم یا تغییراتی درونی در عربستان و در تعدادی از مناصب حکومتی ببینیم، به این دلیل که عربستان می داند هنگامی که مجراي باد تغییر می کند و جهت وزیدنش عوض می شود، کی و چگونه عقب نشینی کند یا بخواهد امتیازاتی بدهد؟
