به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران، بيانيه وزير جهاد کشاورزي امروز در مراسم روز جهاني غذا توسط شريعتمدار مشاور عالي وزير به شرح ذيل خوانده شد.

در جهاني که ما امروز در‌آن زندگي مي کنيم کمبود غذا در بسياري از مناطق و کشورها به مشکلي اساسي تبديل شده و حتي در گوشه و کنار دنيا هراز گاهي به بروز قحطي و بحران هاي جدي منجر مي شود.

خشکسالي، فرسايش خاک، کاهش نزولات جوي، نوسانات شديد قيمتي، و ساير مسائل اقتصادي شيوع بيماري، جنگ و نيز سياست هاي سلطه طلبانه برخي از کشورهاي توسعه يافته از جمله عواملي هستند که به ناامني غذايي و تشديد گرسنگي و سوء تغذيه در جهان دامن مي زنند. مسائلي مانند خطر انتشار بيماري هاي دامي و گياهي، در پي روند جهاني شدن ضايعات بالاي محصولات کشاورزي عدم مديريت کافي منابع آب، وابستگي به وارداتي به برخي اقلام اساسي روند رو به رشد الگوي تغذيه ناسالم و بالاخره عدم هماهنگي و وفاق جهاني و منطقه اي در مورد سياست هاي توسعه پايدار کشاورزي و روستايي را نيز بايد به اين عوامل اضافه کرد.

***عوامل تهديدکننده امنيت غذايي

اگرچه توليد و عرضه کافي غذا در سطح کلان شرط اوليه امنيت غذايي است اما تضمين امنيت غذايي خانوار و بهبود وضعيت تغذيه اي در جامعه مي گردد.پايداري امنيت غذايي نيازمند ايجاد يک نظام پايدار توليد و توزيع مواد غذايي است.

نوسانات توليد حوادث طبيعي تورم و بيکاري شيوع بيماري و جنگ از جمله مسائلي هستند که همواره امنيت غذايي بشر را در نقاط مختلف دنيا تهديد کرده اند. اين وضعيت با توجه به افزايش جمعيت تهران و پيامدهاي ناشي از تحولات آب و هوايي بر توليدات کشاورزي و توزيع نامتوازن مواد غذايي در جهان نگراني هايي را در خصوص تأمين امنيت غذايي به وجود آورده است.

درحالي که جامعه جهاني مي تواند با ايجاد يک نظام پايدار توليد و توزيع مواد غذايي به خوبي با عوامل مذکور مقابله کرده و فقر غذايي که امروز نزديک به 870 ميليون نفر در سراسر دنيا را گرفتار سوء تغذيه کرده است ريشه کن کند.

نظام غذايي شامل تمامي فرآيند و ساختارهايي که در تغذيه يک جامعه درگير هستند نظام غذايي پايدار از مولفه هايي چون محيط زيست مردم نهادها و فرآيندهايي تشکيل شده که محصولات کشاورزي را توليد فرآوري بسته بندي و حمل نقل بازاريابي مصرف و در نهايت فرآينده انهدام ضايعات غذايي و کشاورزي و همچنين تمامي ورودي هاي لازم و خروجي هاي بوجود آمده در مراحل ذکر شده فوق است.

***مشخصه هاي سيستم غذايي

اين مشخصه ها پايدار بر اصولي است که برخي ويژگي ها و مشخصه آن را مي توان ايمن بودن در برابر نوسانات کارآمدي و بهره وري بالا از لحاظ مصرف انرژي و ساير عوامل توليد ايجاد زمينه براي حصول درآمد اقتصادي پايدار در کليه جوامع و مناطق تضمين سلامت و ايمني غذايي پايداري زيست محيطي و حفاظت از منابع پايه و حفظ تنوع زيستي برشمرد.

با توجه به تعدد موارد موثر در اين سيستم و عمق پيامدهاي بي توجهي به آنها لازم است سطح همکاري ها و تشريک مساعي بين المللي و توسعه پايدار کشاورزي و روستايي به طور قابل ملاحظه اي ارتقا يابد.

جمهوري اسلامي ايران به عنوان يکي از اعضاي موثر سازمان فائو به نوبه خود همواره از اين تلاش ها حمايت کرده و در آينده نيز حمايت خواهد کرد.

اما در عرصه ملي تأمين امنيت پايدار کشاورزي از اساسي ترين سياست ها و راهبردهاي نظام است. کما اينکه در قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران به عنوان ميثاق ملي به صراحت به اين موضوع اشاره دارد. 

تأکيد قانون اساسي در اصول سوم(تأمين خودکفايي )، چهل و سوم (تأمين نياز اساسي و خوراک)، چهل و ششم(عدم تبعيض در بهره برداري طبيعي)، و اصل پنجاهم (حفظ محيط زيست وظيفه عمومي) ناظر بر تأمين نيازهاي اساسي، رفع فقر، برطرف کردن محروميت در زمينه تغذيه، رفاه فردي و اجتماعي است.

علاوه برآن در برنامه هاي توسعه و نيز سند چشم انداز 20 ساله کشور، به بهبود وضعيت امنيتي غذايي توجه ويژه اي شده است.

امنيت غذايي مقوله اي بسيار گسترده است که بخش هاي مختلف اقتصادي کشور را شامل بخش کشاورزي، بازرگاني، صنعت، بهداشت و درمان را در برمي گيرد. در اين ميان بخش کشاورزي يکي از مهمترين اجزاي اين سيستم است که نقش مهمي در ايجاد امنيت غذايي پايدار ايفا مي کند.

در عين حال امنيت غذايي در نهايت بستگي به موفقيت کشاورزان براي توليد غذاي با کيفيت و مازاد بر نياز خود و رسيدن به اين مواد غذايي از طريق شبکه پيچيده بازاريابي از کانال هاي توزيع به دست مصرف کننده دارد.

طبعا در راستاي سلامت غذا و تأمين امنيت غذايي در نظام پايدار غذايي موارد زير بايد مورد تأکيد بخش کشاورزي قرار بگيرد.

-    توليد محصولات کشاورزي کافي
-    توليد محصولات کشاورزي سالم
-    توليد در عين حفاظت از محيط زيست

اما رقابت نابرابر بخش کشاورزي در جذب سرمايه که به يک پديده و معضل جهاني تبديل شده در کنار پديده هاي زيست محيطي و تغييرات اقليمي که عملا نياز بخش کشاورزي را به منابع سرمايه اي دوچندان مي سازد از يک سو توليد داخلي محصولات کشاورزي دربسياري از نقاط جهان را با بحران مواجه ساخته و از ديگر سو نوسانات قيمت در بازارهاي جهاني غذا هم، تأمين غذا از طريق اتکا به بازارهاي جهاني را مشکل ساخته است.

در منطقه خاورميانه محدوديت هاي شديد منابع آب بيش از محدوديت هاي پيش گفته را تشديد مي کند. به نظر مي رسد در عين تلاش هاي ملي براي جذب منابع سرمايه اي براي ارتقاي نقش تکنولوژي هاي نوين در کشاورزي و افزايش کارآمد استفاده از منابع توليد لازم باشد در چارچوب اهداف هزاره به دو مسئله سرمايه گذاري و تسهيل انتقال تکنولوژي هاي کشاورزي بين المللي بيانديشيم براي آنها راهکارهاي نهادي جديدي خلق کنيم.

طبعا دولت جمهوري اسلامي ايران با به کارگيري همه توان، ظرفيت ها و امکانات مادي و معنوي کشور و مشارکت کشاورزان و توليدکنندگان به عنوان صاحبان اصلي بخش کشاورزي، رفع موانع موجود و دستيابي به امنيت غذايي پايدار را به عنوان يکي از مهمترين راهبردهاي کشور در چارچوب برنامه هاي دراز مدت، ميان مدت و کوتاه مدت توسعه کشور پيگيري خواهد کرد.

انتهاي پيام/