حوالارض؛ روزی بزرگ که زمین از محل کعبه گسترانیده شد

به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران رودهن/ به اعتقاد مسلمانان دحوالارض روز سه شنبه نهم مهرماه مطابق با 25 ماه ذی القعده، روزی است که خداوند زمین را از محل کعبه گسترانید. در قرآن نیز به آن اشاره شده چنانکه در سوره شمس آمده است: ˈوَالْأَرْضِ وَمَا طَحَاهَا ˈ قسم به زمین و آنکه گسترانید.

خداوند در این روز، بخش هایی از کره زمین ـ که سراسر از آب بود ـ شروع به خشک شدن نمود تا کم کم به شکل ربع مسکون امروزین درآید.

مطابق روایات، نخستین نقطه ای که از زیر آب سر برآورد مکان کعبه شریف و بیت الله الحرام بود.

به نظر برخی از مفسران، آیه 30 سوره مبارکه ˈنازعاتˈ (والارض بعد ذلک دحاها) به همین واقعه اشاره دارد.

از امیرالمومنین(ع) روایت شده است که فرمودند: ˈنخستین رحمتی که از آسمان به زمین نازل شد، در 25 ذی القعده بود. کسی که در این روز روزه بگیرد و شبش را به عبادت بایستد، عبادت 100 سال را که روزش را روزه و شبش را عبادت کرده است، خواهد داشتˈ.

* معنای دحوالارض

ˈدَحوˈ به معنای گسترش است و برخی نیز آن را به معنای تکان دادن چیزی از محلِ اصلی اش تفسیر کرده اند. منظور از دحوالارض (گسترده شدن زمین) این است که در آغاز، تمامی سطح زمین را آب های حاصل از باران های سیلابیِ نخستین فراگرفته بود. این آب ها به تدریج در گودال های زمین جای گرفتند و خشکی ها از زیر آب سر برآوردند و روز به روز گسترده تر شدند.

از سوی دیگر، زمین در آغاز به صورت پستی ها و بلندی ها یا شیب های تند و غیرقابل سکونت بود. بعدها باران های سیلابی مداوم باریدند، ارتفاعات زمین را شستند و دره ها گستردند. اندک اندک زمین هایِ مسطح و قابل استفاده برای زندگی انسان و کشت و زرع پدید آمد. مجموع این گسترده شدن ˈدَحو الارضˈ نامگذاری می شود.

* دحوالارض در قرآن

در قرآن کریم به دحوالارض اشاره شده است. خداوند در آیه 30 سوره ˈنازعاتˈ می فرماید: ˈو زمین را پس از آن (آفرینش آسمان و زمین) گسترش دادˈ. بر پایه نظر بیشتر مفسران، منظور از ˈدَحیهاˈ در این آیه، همان دحوالارض است.

* دحوالارض از عنایات خاص خداوند متعال است

گذشته از واقعه دحوالارض، رویدادهای دیگری نیز در این روز رخ داده اند که اهمیت آنرا دوچندان کرده است. از جمله میلاد ابوالانبیاء حضرت ابراهیم(ع)، میلاد حضرت عیسی مسیح(ع)، خروج رسول اکرم(ص) از مدینه به همراه هزاران حاجی به سوی مکه به قصد حجة الوداع، و در روایتی نیز آمده است که حضرت قائم(عج) در همین روز قیام خواهد کرد.

* اعمال شب و روز دحوالارض

1- روزه: روز دحوالارض از چهار روزی است که در تمام سال به فضیلت روزه گرفتن، ممتاز و در روایتی آمده است که روزه‏اش مثل روزه 70 سال است و در روایت دیگر کفاره 70 سال است و هر که این روز را روزه بدارد و شبش را به عبادت بسر آورد از برای او عبادت 100 سال نوشته شود و هر چه در میان آسمان و زمین وجود دارد برای کسی که در این روز روزه‏دار باشد استغفار می کنند.

2- نماز: نمازی که در کتب شیعه قمیین روایت شده و آن دو رکعت است در وقت چاشت در هر رکعت بعد از حمد پنج مرتبه سوره و الشمس بخواند و بعد از سلام نماز بخواند ˈلا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ پس دعا کند و بخواند یَا مُقِیلَ الْعَثَرَاتِ أَقِلْنِی عَثْرَتِی یَا مُجِیبَ الدَّعَوَاتِ أَجِبْ دَعْوَتِی یَا سَامِعَ الْأَصْوَاتِ اسْمَعْ صَوْتِی وَ ارْحَمْنِی وَ تَجَاوَزْ عَنْ سَیِّئَاتِی وَ مَا عِنْدِی یَا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِکْرَامِˈ.

3- دعا

4- زیارت حضرت امام رضا(ع) که بهترین و با فضیلت ترین عمل مستحبی این روز است.

5- غسل

6- ذکــر خداوند: معنای ذکر، فقط گفتن الفاظ و اوراد و نام های خداوند نیست. بهترین نوع ذکر خدا، به یاد خدا بودن و او را بر اعمال و گفتار و کردار خویش ناظردانستن است.

7- توبه، استغفار، عبادت و شب زنده داری از اعمالی است که در شب دحو الارض سفارش و تأکید بسیاری برای انجام دادن آنها شده است./س