به گزارش باشگاه خبرنگاران خوزستان؛ به نقل از روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، همانطور که میدانیم فلور روده انسان حاوی انواع بسیاری از باکتریهاست که بسیاری از این باکتریها برای گوارش و هضم غذا مفید هستند، همچنین دستهای از این باکتریها که به باکتریهای پروبیوتیک معروفند، علاوه بر کمک به گوارش مولکولهای پیچیده، ترکیباتی همچون ویتامینها و آنتی بیوتیکهای مختلف را تولید میکنند که برای بدن مفیدند.
کارشناسان غذایی دانشگاه علوم پزشکی اهواز معتقدند که محصولات پروبیوتیکی میتوانند در درمان سندرم روده تحریکپذیر موثر باشند، همچنین به تحریک رشد باکتریهای مفید روده و یا به کاهش بیماریزایی میکروبهای زیان آور کمک میکنند و اثربخشی آنها تا زمانی است که پروبیوتیک مصرف شود.
در این زمینه متخصص تغذیه با بیان اینکه روده انسان حاوی انواع بسیاری از باکتریها مفید، مضر و خنثی است، اظهار کرد: باید شرایط بین باکتریهای روده در بدن انسان تعادل برقرار شود تا افراد دچار هچونه بیماری از قبیل آکنه، آلرژی غذایی، خستگی مفرط، افسردگی، سردرد و غیره نشوند.
عزیرالله کمالزاده با اشاره به اینکه پروبیوتیکها میتوانند هم ایمنی اختصاصی و هم غیر اختصاصی را در مقابل بیماریهای رودهای تحریک کنند، تصریح کرد: همچنین این محصولات میتوانند باعث کاهش و از بین رفتن جذب مواد آلرژیزای لبنیات از طریق روده میشود و حتی موجب کاهش اگزما در نوزادان میشود.
این کارشناس تغذیه اضافه کرد: پروبیوتیکها با تولید موادی با قابلیت مهار میکرو ارگانیسمها همچون اسیدلاکتیک، پراکسید هیدروژن و غیره میتوانند از ایجاد برخی از بیماریهای عفونی جلوگیری کنند.
کمالزاده با اشاره به اینکه فرآوردههای لبنی، بهترین حامل پروبیوتیکها به شمار میروند، افزود: البته هنوز غنیسازی لبنیات با پروبیوتیکها خیلی رایج نشده است.
وی با بیان اینکه ماست به دلیل نوع تخمیراتی که در آن ایجاد میشود یک ماده غذایی پروبیوتیکی محسوب میشود، اظهار کرد: افرادی که از مواد غذایی حاوی پروبیوتیک مصرف میکنند کمتر بیمار میشوند.
عضو هیت علمی دانشگاه علوم پزشکی اهواز در ادامه با اشاره به فایدههای ماست، خاطرنشان کرد: ماست یکی از فرآوردههای لبنی تخمیری است و همچون بقیه مواد لبنی منبع بسیار خوب کلسیم، فسفر، روی، ید، ویتامینهای گروه B، اسید پانتوتنیک، ویتامین B12 و ویتامینهای D و A است.
کمالزاده تصریح کرد: در فرایند تولید ماست، لاکتوز موجود در شیر به اسید لاکتیک تبدیل میشود و بدین ترتیب افرادی که مشکل عدم تحمل لاکتوز را دارند و با مصرف شیر دچار عارضههایی همچون اسهال، نفخ و دل پیچه میشوند و نمیتوانند شیر را به راحتی مصرف کنند از ماست که تقریبا فاقد لاکتوز است و یا مقدار کمی لاکتوز دارد بدون نگرانی میتوانند استفاده کنند.
این متخصص تغذیه با تاکید بر اینکه مصرف ماست به هضم غذا و چربیها کمک میکند، افزود: مصرف ماست محیط مناسب بیولوژیکی را برای بهبود جذب مواد مغذی فراهم می آورد.
وی گفت: هضم پروتئینهای ماست آسان است و در رژیم غذایی به ویژه کودک بسیار مفید است و از عفونتهای رودهای و اسهال آنها پیشگیری میکند و زمانی که کودکان دچار عفونتهای رودهای و اسهال میشوند تا مدتها ممکن است نسبت به شیر عدم تحمل داشته باشند اگر ماستی که ترش نیست در رژیم غذایی آنها در مقادیر بیشتر گنجانده شود به دلیل اینکه پروتئینهای آن به مولکولهای سادهتر تغییر یافتهاند دارای هضم و جذب آسانتری است.
* برخی میکروبها مواد مغذی مفیدی تولید میکنند
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی اهواز نیز در این زمینه تصریح کرد: برخی میکروبها مواد مغذی مفیدی تولید میکنند که میتواند سلامت بدن را تامین کند و تحت عنوان پروبیوتیک شناخته میشوند.
بهزاد شریف مخملزاده با بیان اینکه همه میکروبها مضر نیستند، افزود: برخی از آنها فلور طبیعی بدن هستند و برای سلامت بدن ضروری هستند.
این مقام مسوول تاکید کرد: برای استفاده از این میکروبها، آنها را به مواد غذایی اضافه میکنند که از این مواد غنی شده میتوان به ماست پروبیوتیک، دوغ کفیر و ماست ویتامینه اشاره کرد.
مخملزاده با اشاره به اینکه در حال حاضر غنی کردن مواد غذایی، تنها در حوزه مواد لبنی کاربردی شده و در مواد غذایی دیگر تاکنون کار زیادی انجام نشده است، اظهار کرد: مکملهای غذایی و غنی کردن مواد غذایی گستره وسیعی دارد و برای تهیه مواد غذایی غنی شده به تجهیزات و دانش فنی نیاز است.
عضو هئیت علمی دانشگاه علوم پزشکی اهواز تصریح کرد: علاوه بر آن، این فرآیند هزینه زیادی در بر دارد که تولیدکنندگان باید بتوانند آن را تامین کنند.
مخملزاده در ادامه خاطرنشان کرد: در حوزه فرآوردههای گوشتی و کنسروها نیز برخی کارخانهها مشغول کار هستند و میخواهند این مواد را به صورت غنی شده ارائه دهند ولی تاکنون این امرعملی نشده است.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی اهواز با بیان اینکه مردم نیز هنوز اطلاع زیادی از این مواد غذایی ندارند، تاکید کرد: رسانههای مکتوب، دیداری و شنیداری به ویژه صدا و سیما باید برای شناساندن این فرآوردهها کمک کنند.
* باکتریهای پروبیوتیک مکانیسمهای دفاعی آندوژن میزبان را تقویت میکنند
کارشناس غذایی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی اهواز هم با بیان اینکه باکتریهای پروبیوتیک، مکانیسمهای دفاعی آندوژن میزبان را تقویت میکنند، تصریح کرد: پروبیوتیکها در سطوح متعددی برروی سیستم ایمنی تاثیر میگذارند که از جمله میتوان به افزایش سطح سایتوکاینها و ایمونوگلوبولینها، افزایش تکثیر سلولهای مونونوکلئاز، فعال کردن ماکروفاژها، تعدیل خود ایمنی و تحریک ایمنی در برابر باکتریهای بیماریزا و پروتوزوآها را نام برد.
نشاط خفاجیزاد با اشاره به اینکه پروبیوتیکها اثرات مثبت را بر روی سیستم ایمنی بدون ایجاد یک پاسخ التهابی زیانآور اعمال میکنند، افزود: پاسخ ایمنی، ممکن است زمانی که چند پروبیوتیک با هم مصرف شوند و به صورت هم افزایی عمل کنند، افزایش یابد.
این کارشناس غذایی اظهار کرد: تحریک مقاومت غیر اختصاصی میزبان در برابر باکتریهای بیماریزا توسط پروبیوتیکها باعث متعادل کردن پاسخهای ایمنی میزبان علیه این باکتریهای بیماریزا از طریق کاهش واکنشهای افزایش حساسیت میشود. خفاجیزاد با بیان اینکه مصرف خوراکی پروبیوتیکها، اثرات پیشگیری کننده و درمانی بر روی بیماریهای ناشی از ویروسهای رودهای دارد، افزود: این امر عمدتاً به دلیل تحریک بافت لنفوئید رودهای است که باعث افزایش پاسخ ایمنی هومورال میشود.
وی با اشاره به اینکه مصرف مکملهای پروبیوتیک باعث ایجاد کلنیهای مفیدی در بدن میشود، خاطرنشان کرد: پرو بیوتیکها میتوانند همچون محیط باکتریایی طبیعی روده به سلامتی انسان کمک کنند و در عین حال زمانی را فراهم آورند که محیط باکتریایی طبیعی روده، خود را ترمیم و بازسازی کند و سپس این کلنیها به تدریج توسط محیط باکتریایی طبیعی روده که خود را بازسازی کرده است، جایگزین خواهند شد./س