مجله شبانه باشگاه خبرنگاران؛آیه ١٦ سوره لقمان
تَتَجَافَىٰ جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضَاجِعِ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفًا وَطَمَعًا وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ [٣٢:١٦]
پهلوهایشان
از بسترها در دل شب دور می‌شود (و بپا می‌خیزند و رو به درگاه خدا می
آورند) و پروردگار خود را با بیم و امید می‌خوانند، و از آنچه به آنان روزی
داده‌ایم انفاق می‌کنند! سخن مولانا در این مقام آن است که زهد و تقوای نمایشی که دام راه خلق است همان راه سلامت جویی و راحت طلبی است که شخص خود را از همه مشکلات و سختی ها برهاند و در گوشه ای به کمک مریدان جاهل زندگی راحت و پر نعمتی برای خود فراهم کند.
اما آن کس که مومن به راه عشق الهی است از بستر بر می خیزد و به میان آفت و سختی می رود و در آن سخنی نیز پایداری می کند، معنی جامعِ «تتجافی جنوبهم» این است.
چنانکه پیامبر اکرم نیز در حدیثی ایمان را تجافی از دار غرور معرفی کرده اند، یعنی سر باز زدن از اشتغالات فریبنده عالم.
در یکی از سرفصلهای مثنوی در دفتر پنجم تفسیر لطیف و بینش آوری از معنی «تتجافی جنوبهم» آمده که در حقیقت بیان احوال عاشقان الهی از انبیا و اولیاست:
حکایت آن عاشق که با معشوق خدمتها و وفاهای خود را می شمرد و شبهای دراز «تتجافی جنوبهم عن المضاجع» را و بینوایی و جگر تشنگی روزهای دراز را شرح می داد و می گفت که من جز این خدمت ندانم اگر خدمت دیگر هست مرا ارشاد کن که هرچه فرمایی مُنقادم: اگر در آتش رفتن است چون خلیل علیه السلام و اگر در دهان نهنگ دریا فتادن است چون یونس (ع) و اگر هفتاد بار کشته شدن است چون جرجیس (ع) و اگر از گریه نابینا شدن است چون یعقوب (ع) و وفا و جانبازی انبیا را علیهم السلام شمار نیست و جواب گفتنِ معشوق او را.
حکایت این است که آن عاشق پس از شرح خدمتها و رنج ها و محنت ها که در راه معشوق کشیده و آن همه تجافی که از بستر گرم کرده از معشوق می شنود که آنچه تا کنون کرده ای فرع است و اصل را هنوز انجام نداده ای:
گفت آن عاشق بگو کان اصل چیست گفت اصلش مردن است و نیستی است
اینهمه کردی نمردی، زنده ای هین بمیر از یارِ جان بازنده ای
مقصود از مردن این است که بنده از خود و خدمات خود که نشان حضور نفس است دم نزند بلکه خود را و رنجها و تلاشهای خود را یکسر فراموش کند و یکدل و یک جهت به وظیفه بندگی و عاشقی پردازد.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید 
