بارگاه مطهر حضرت امامزاده سيد بهاء الدين محمد (ع) در روستای شیخ شبان

روستاي شيخ شبان، از توابع شهرستان بن در استان چهارمحال و بختياري است كه در فاصله 39 كيلومتري شمال غربي مركز استان ( شهركرد ) و در حاشيه جنوبي رودخانه زاينده ‌رود واقع شده و داراي مرتعي سرسبز با چشمه سارهاي گوارا و خنک كوهستاني در جنوب مي باشد.

در استان چهارمحال ‌و بختياري، كمتر كسي است كه شيخ شبان را نشناسد و يا لااقل يكبار مسافر اين سرزمين و زائر حرم مطهر و باصفاي حضرت امامزاده سيد بهاء الدين محمد (ع) نشده باشد. امامزاده سيد بهاء الدين محمد (ع) از فرزندان حضرت حمزه بن موسي بن‌ جعفر الكاظم (ع) است كه در دره‌اي زيبا در جنوب غربي اين روستا، در دهانه كوه بلند و سرسبزي كه به نام همين امامزاده مزين است، مدفون گشته و خاك اين روستا را به گنج وجود نازنين خويش كيميا نموده ( به قول شاعر؛ « زير اين خاك از فضيلت، گنج ها خوابيده است. » ) و افتخار میهمان نوازي و خدمت به وجود شريفش را نصيب ساداتي از سلاله خود بزرگوارش در اين مرز و بوم کرده و بدين‌سبب جا دارد بگوييم؛ به خاطر وجود مبارک اين سيد جليل‌القدر، « سرتاسر اين زمين را عطر ايمان پاشيده اند. » 

آستان نورانی حضرت امامزاده سيد بهاء الدين محمد (ع) به عنوان حرم مطهر یکی امامزادگان کاملاً صحیح النسب و برخوردار از شرایط بسیار مساعد و مطلوب آب و هوایی و جغرافیایی و طبیعت بکر و زیبا، همواره و از دیرباز، با پذیرش سالیانه انبوه زائرین و گردشگران، از مهمترین کانون های فرهنگی، زیارتی و گردشگری استان و منطقه، با پتانسیل های بسیار بالا و منحصر به فرد در ابعاد گوناگون محسوب می شود.

این حرم شریف، هر ساله پذيرای هزاران زائر و عاشق دلسوخته حريم اهل بيت عصمت و طهارت (ع) است كه از اطراف و اكناف براي عرض ارادت مشرف مي شوند و آن بزرگوار را واسطه فيض نزد حضرت احديت و مقربان درگاه الهي قرار مي دهند و چه بسا كه در حرم و در راه حرم اين آقا حاجت روا شده‌اند، هدايت شده‌اند و كرامتها ديده‌اند، كه در زيارت آن حضرت مي خوانيم :

« ... فازَ مُتَّبِعُکَ وَ نَجی مُصَدِّقُکَ وَ خابَ وَ خَسِرَِ مُکَذِّبُکَ وَ المُتَخَلِّفُ عَنکَ ... »

*  *  *  *  *  *

كلمه « شيخ ‌شبان » به معناي « چوپان بزرگوار » است و يكي از القاب حضرت امامزاده سيد بهاء الدين محمد (ع) هم محسوب مي‌شود كه در تذكره‌ نامـۀ ايشان آمده است :

... زمانی که حضرت ثامن الحجج؛ امام علی ابن موسی الرضا ( عَلَيْهِ آلافُ التَحِیَّةِ وَ الثَّناء ) در طوس تشریف بردند ، خبر ولایتعهدی آن حضرت در عالم منتشر شد ، خطبا بر منابر خطبه خواندند و سکه بنام آن حضرت زدند. این خبر در مدینه منوره نیز منتشر شد ، لذا عده ای از برادران، عموها، عموزاده ها و اقوام نزدیک برای شرفیابی به محضر امام (علیه السلام ) از مدینه عازم طوس شدند و در طول راه از شهرها و روستاها عبور میکردند و دوستان و شیعیان نیز جهت پابوسی آن حضرت به آنها ملحق می شدند تا اینکه حدود 15 هزار نفر عازم طوس شدند و از طریق بغداد و خوزستان به طرف فارس عزیمت کردند که این خبر به مأمون عباسی رسید که این گروه با این ابهت و جلالی که دارند اگر به مرو و سرزمین طوس برسند خلافت و حکومت تو تباه خواهد شد، لذا به حاکم فارس و اصفهان دستور داده شد که از آمدن ایشان جلوگیری به عمل آید ، که حاکم فارس شخصی بنام قتلق خان بود که از رفتن ایشان ممانعت می کنند و بین آنها با این گروه به سرکردگی احمد بن موسی (ع) ملقب به شاهچراغ ( مدفون در شهر شیراز ) که همراه دیگر برادران همچون سید میر محمد و سید علاء الدین و سید میرحسین و دیگران به زیارت آن حضرت می رفتند جنگی واقع می شود که در نتیجه تعدادی من جمله حضرت احمد بن موسی و سید میرمحمد و سید میرحسین و سید علاء الدین و جمعی دیگر شهید می شوند و بقیه در شهرها ، بیغوله ها ، کوهها و بیابانها متواری و توسط مأمورین حکومت، از طرف یوسف بن حجاج ثقفی که حاکم اصفهان بود تحت تعقیب قرار می گیرند و ایشان ( منجمله این سيد بزرگوار ) در لباس مبدل و به صورت گمنام در گوشه و کنار این دنیای پهناور به زندگی خود ادامه می دهند آن هم در خفا که بعضی هم در مقاره ها به عبادت خداوند مشغول می شوند و با قوت لایموت می سازند ... لذا امامزاده سيد بهاء الدين محمد (ع) نیز جزء یکی از این آقازادگان بود که از جور حکام ظالم در لباس مبدل زندگی می کرده و با آمدن  در اين سرزمين كه قبلاً او را ايلگاه مي گفتند با گله داري به نام محمود شعيب كه يكي از عرب‌هاي خراسان بود ، آشنا شده و از او می خواهد جهت امرار معاش کاری را به ایشان واگذار نماید ؛ محمود شعيب هم موافقت كرده و چون شناخت و اطلاعی از مقام آقا نداشت ؛ يك گله گوسفند به عنوان چوپان در اختیار آن بزرگوار می گذارد و آن حضرت در طول ييلاق و قشلاق گله را اداره و تعليف مي‌نمود. مكان قشلاقي ايل محمود شعيب در روستاهاي اطراف اصفهان و ييلاق آن در محلي به نام صحرا و روستای مرغ‌ آشنا بوده ( كه فعلاً نيز به همين نام و بخشی از آن هم مشهور به عرب خان است، منتها تبديل به يكي از مزارع روستاي شيخ‌شبان شده و ضمناً محل شيخ‌شبان كنوني در آن زمان صرفاً چشمه آب و زمین كشاورزي بوده. ) ... امامزاده سيد بهاءالدين محمد (ع) كه فردي سخي و بخشنده بود ، دسترنج چوپاني خود را به چوپانان ديگر مي‌بخشيد و به اين دليل مشهور به « شيخ ‌شبان » ( شيخ چوپان ) به معني « چوپان بزرگوار » شد و از جمله دلايل ديگر شهرت ايشان به اين لقب ( كه باعث افتخار روستاي شيخ‌شبان مي‌باشد. ) كرامات و معجزات مختلفي است كه از ايشان ديده شده بود که متأسفانه در اين فراز مجال ذكر آنها نیست.

به هر صورت با پي بردن به كرامات این امامزاده واجب التعظیم (ع) و پافشاری محمود شعيب، ايشان خود را معرفي نموده و مورد احترام ویژه ايل‌نشينان ، عشاير ، مردم منطقه و شخص محمود شعيب قرار مي‌گيرد. محمود شعيب پيشنهاد ازدواج ايشان را با دخترش مي‌دهد كه مورد قبول واقع شده و پس از مراجعت حضرت سيد بهاء الدين محمد (ع) به عربستان و انجام اعمال حج در مكه و مدينه و بازگشت مجددشان به ايران، اين ازدواج صورت گرفته و ثمره آن، تولد 4 فرزند شامل؛ 3 پسر به نامهاي « سيد محمد » معروف به سيد محمد بازار ( مدفون در بازار شهر شوشتر استان خوزستان ) ، « سيد احمد » معروف به باباپيراحمد ( مدفون در حوالی شهر بن در 14 کیلومتری روستای شیخ شبان )، « سيد ابراهيم ‌اكبر » معروف به زين‌الدين ( مدفون در حوالی اژگرد اصفهان ) و يك دختر به نام « سيده فاطمه » ( مدفون در خیابان چهارسوق اصفهان ) مي‌باشد. ( در ضمن برادر امامزاده سيد بهاء الدين محمد (ع) به نام امامزاده هارون ولايت نيز در اصفهان مدفون و مرقد ايشان مورد احترام  و محل زيارت عاشقان است. ) 

بهرحال پس از مدتي محمود شعيب فوت مي‌كند و چند سال بعد ؛ زمان وفات امامزاده (ع) هم فرا مي ‌رسد که پس از رحلت ايشان و دفن پيكر مطهر آن بزرگوار در محل امروزي ( كه واقعه معجزه‌آسايي دارد. ) و همانگونه كه ذكر شد؛ آن زمان فقط چشمه آبي بوده و روستای شیخ شبان وجود نداشته، بقعه كوچكي بر روي مزار شريف آن بزرگوار مي سازند و فرزندان ايشان نزديك اين چشمه اسكان نموده، تشكيل روستايي را مي‌دهند که اين روستا كم‌كم توسعه پيدا مي‌كند و آنها لقب امامزاده بزرگوار (ع) را نیز به عنوان  نام روستا انتخاب كرده و روستای شیخ شبان ایجاد می شود.

درحال حاضر، اكثريت قريب به اتفاق اهالي روستا را سادات موسوي ( از ذريه امامزاده سيد بهاء الدين محمد (ع) ) تشكيل مي‌دهند؛ به استثناي تعداد كمي از اهالي كه از ساير نقاط به اين روستا مهاجرت كرده‌اند.

بقعه متبركه امامزاده سيد بهاء الدين محمد (ع) به تدريج در هر عصر و زماني توسط يك نفر بازسازي مي شود تا در زمان هلاكوخان مغول نيز توسط خواجه نصيرالدين طوسي هم مورد بازسازي قرار گرفته و شجره نامه اي دارد كه ممهور به مهر هلاكوخان مغول و خواجه نصيرالدين طوسي و سلاطين و خوانين و حكام و علماء و مراجع ذيصلاح است كه همگی اين شجره نامه را تأييد و به مهر معتبر رسانيده اند.

شجره نامه يادشده كه نشانگر شخصيت والاي اين امامزاده لازم التعظيم و صحيح النسب مي باشد در مورخ ماه جمادي الاول سنه چهارصد و بيست و چهار ( ۴۲۴ ) پس از هجرت نبوي (ص) تنظيم گرديده است.

در طول زمان‌ها و اعصار، كرامات و معجزات موثق و مختلف روایت شده از آن بزرگوار فراوان است.

بقعه کنونی امامزاده سيد بهاء الدين محمد (ع) هم که البته بخش زیادی از آن در چند سال اخیر مورد بازسازی و تجدید بنا قرار گرفته، مربوط به دوران های صفویه و قاجاریه، با نمای چهار گوش گنبد دار و دارای کتیبه و تاریخ است که ( قبلاً نیز ) دارای ایوان و بالکون ستونی برزگ، مصفا و زیبا با حجره هایی در اطراف و برخوردار از چشم انداز کوهستانی بود.

شایان ذکر است ؛ بنای تاریخی این بقعه متبرکه، به شماره 23824 و تاریخ 25/8/1387 در فهرست « آثار ملی ایران » به ثبت رسیده است.

به لطف الهی و به سبب عنايت ويژه‌ زائرین و ارادتمندان این امامزاده بزرگوار (ع)، امکانات و تسهيلات تفريحی، گردشگری، حمل و نقل، اسکان و ... این بقعه متبرکه، شامل؛ جاده آسفالته، پاركينگ، زائرسرا، پارک بازي کودکان، سکوهاي نشيمن و ... در حال حاضر، از وضعيت نسبتاً مطلوبتري نسبت به چند سال قبل براي پذيرايي از زائران و گردشگران برخوردار است، لکن تا رسیدن به حد شایسته و مورد نیاز فاصله زیاد و نیازمند همت و یاری بیشتری است./ز