چرا آمریکایی‌ها در این مقطع دنبال مذاکرات سازش هستند
مذاکرات سازش میان تشکیلات خودگردان فلسطین و اسرائیل درست زمانی قرار است از سر گرفته شود که جهان عرب درگیر دو بحران داخلی و خارجی است؛ یعنی سوریه و مصر که این همزمانی در جای خود قابل تامل است.
به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران ، جان کری از زمان وزیر شدن در کابینه باراک اوباما، بحث مذاکرات سازش را یکی از مهمترین دغدغه‌های خود جلوه داد و برای به سرانجام رساندن این ماجرا بارها راهی اراضی اشغالی شد.
هر چند، او به عنوان وزیر خارجه آمریکا از زمان روی کار آمدن، ظاهرا، بحث راه حل ایجاد دو کشور را با جدیت دنبال می‌کند، اما طرح چنین راه‌حلی به سال‌ها قبل، زمان جیمی کارتر، رئیس جمهور اسبق آمریکا باز می‌گردد.
کارتر در اوایل دوران ریاست جمهوری خود، در مورد حل‌وفصل مشکل مردم فلسطین موضع به ظاهر منصفانه‌ای اتخاذ کرد و در آن موقع، از ایجاد سرزمین مستقل فلسطینی برای پناهندگان فلسطینی به عنوان «الزام نهایی» سخن گفت. همین موضع‌گیری موجب شد، او را صلح‌جو و طرفدار حقوق مردم فلسطین بنامند.
اما بعدها، جیمی کارتر نه تنها این وعده خود را منکر شد، بلکه اظهار داشت: «من هرگز فکر نمی‌کردم و فکر نمی‌کنم که ایجاد کشوری مستقل به نام فلسطین برای ما و منافع آمریکا مناسب باشد......به نظر من داشتن یک کشور مستقل فلسطین بین اسرائیل و اردن در تضاد منافع طرفین و صلح منطقه است!»
از آن زمان تاکنون نیز تغییر اساسی و چشمگیری در نگاه آمریکایی‌ها به وجود نیامده. در حالی که باراک اوباما چندی پیش در جمع دانشجویان اسرائیلی در بیت‌المقدس داعیه‌دار حقوق مردم فلسطین برای تعیین سرنوشت‌شان شد و گفت، «این منصفانه نیست که یک کودک فلسطینی نمی‌تواند در کشور خود رشد کند و مجبور است در حضور یک ارتش خارجی که زندگی والدین وی را کنترل می‌کنند، زندگی کند»، نگاهی به نحوه عملکرد جان کری نشان می‌دهد، آمریکایی‌ها در این میان نه تنها نقش «دلسوز فلسطینی‌ها» و حتی «میانجی» را ایفا نمی‌کنند بلکه آشکارا از حامیان اصلی یکی از طرفین دعوا یعنی اسرائیلی‌ها هستند.
توافقاتی که در این میان با واسطه‌گری جان کری صورت گرفته، تا اندازه‌ای پرده از ماهیت واقعی این ماجرا بر می‌دارد. به موجب این توافق که روزنامه فرامنطقه‌ای القدس العربی، جزئیاتی از آن را فاش کرده، دیوار حایل موجود اساس مرزهای امنیتی دولت یهودی و مرزهای موقت دولت فلسطین خواهد بود و همچنین در راستای طرح دیوار حایل، تبادل اراضی با مساحتی بالغ بر 8 تا 10 درصد اراضی کرانه باختری با موافقت دو طرف و کمیته پیگیری طرح صلح عربی، صورت می‌گیرد.
علاوه بر این، طبق توافق فوق، ساخت‌وسازها در تعدادی از شهرک‌هایی که دولت اسرائیل تصویب کرده است، متوقف می‌شود اما این موضوع شامل طرح‌های موجود در شهرک‌های بزرگ واقع در اطراف شهر قدس و دره اردن از جمله شهرک‌های معالیه ادومیم، زفعات جئیف، هارگوما، گیلو، نیفی یعقوف، رامات شلومو، رامات الون و کریات اربع و همچنین شهرک‌های پرجمعیت نمی‌شود!
البته بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل پیشتر هم گفته بود برنامه‌ای برای توقف شهرک‌سازی‌ها ندارد. با این حال، این موضع اسرائیل مورد انتقاد و اعتراض جدی و رسمی آمریکایی‌ها قرار نگرفت؛ موضوعی که بر عکس، با مخالفت گروه‌های مختلف فلسطینی روبرو شد.
عزت الرشق، عضو دفتر سیاسی جنبش حماس از جمله افرادی بود که با بی‌حاصل خواندن این مذاکرات گفت: «ناکامی این مذاکرات و بی‌حاصل بودن آن در تحقق خواسته‌های ملت فلسطین ثابت شده است تا جایی که مذاکرات چیزی جز پوششی برای توسعه شهرک سازی و یهودی سازی و نیز پایمال کردن حقوق ملت فلسطین نبوده است.»
اما جبهه خلق برای آزادی فلسطین نیز مخالفت خود را با از سرگیری مذاکرات دو جانبه بین تشکیلات خودگردان فلسطین و اسرائیل در چارچوب نظر جان کری اعلام و بیان کرد: »بازگشت به مذاکرات به دور از چارچوب سازمان ملل و تصمیمات مربوط به گفت وگوهای مزبور به مثابه خودکشی سیاسی است که دست اسرائیل و کابینه افراطی آن را برای ارتکاب جنایت هر چه بیشتر در حق فلسطینی‌ها و سرزمین و مقدسات آنان باز می‌گذارد.»
جنبش جهاد اسلامی نیز گزینه بازگشت به مذاکراه با اسرائیلی‌ها را رد و اعلام کرد: «جان کری در تلاش است از سرگرمی کشورهای عربی، برای پایان به کشمکش فلسطینی- اسرائیلی سوء استفاده کرده و فلسطینی‌ها را به امتیازدهی مجبور کند.»
به این ترتیب، هر یک از گروه‌های فلسطینی بخشی از ترفند آمریکا برای امتیازدهی به اسرائیل و تلاش برای تامین امنیت این رژیم و نه تشکیل دولت مستقل فلسطینی، را افشا کردند که البته مهمترین نکته را جنبش جهاد اسلامی بیان کرد.
در واقع، برگزاری مذاکرات سازش در شرایط کنونی، کاملا هدفمند بوده است. آمریکایی‌ها از سرگیری مذاکرات سازش را در شرایط کنونی به این دلیل انتخاب کرده‌اند که در حال حاضر، گروه‌های فلسطینی دچار اختلافات شدید هستند و جهان عرب درگیر اختلافات داخلی و خارجی است و مقاومت در جنگ داخلی سوریه متمرکز شده و مصر در تمنای دستیابی به ثبات است. به نوعی گروه‌های فلسطینی و جهان عرب در یک موقعیت تضعیف شده به سر می‌برند. به این ترتیب در این شرایط، یک طرف این مذاکرات که اسرائیل باشد، دست بر‌تر را دارد.
بنابراین انتخاب چنین زمانی برای آغاز از سرگیری مذاکرات سازش اتفاقی نبوده و یقینا آمریکایی‌ها اهدافی را مد نظر داشته‌اند که تلاش دارند در زمانی که گروه‌های فلسطینی درگیر اختلافات درونی هستند و جهان عرب در التهاب است، این مذاکرات آغاز شود تا شاید امتیاز بیشتری به حساب اسرائیلی‌ها واریز شود.
هر چند، او به عنوان وزیر خارجه آمریکا از زمان روی کار آمدن، ظاهرا، بحث راه حل ایجاد دو کشور را با جدیت دنبال می‌کند، اما طرح چنین راه‌حلی به سال‌ها قبل، زمان جیمی کارتر، رئیس جمهور اسبق آمریکا باز می‌گردد.
کارتر در اوایل دوران ریاست جمهوری خود، در مورد حل‌وفصل مشکل مردم فلسطین موضع به ظاهر منصفانه‌ای اتخاذ کرد و در آن موقع، از ایجاد سرزمین مستقل فلسطینی برای پناهندگان فلسطینی به عنوان «الزام نهایی» سخن گفت. همین موضع‌گیری موجب شد، او را صلح‌جو و طرفدار حقوق مردم فلسطین بنامند.
اما بعدها، جیمی کارتر نه تنها این وعده خود را منکر شد، بلکه اظهار داشت: «من هرگز فکر نمی‌کردم و فکر نمی‌کنم که ایجاد کشوری مستقل به نام فلسطین برای ما و منافع آمریکا مناسب باشد......به نظر من داشتن یک کشور مستقل فلسطین بین اسرائیل و اردن در تضاد منافع طرفین و صلح منطقه است!»
از آن زمان تاکنون نیز تغییر اساسی و چشمگیری در نگاه آمریکایی‌ها به وجود نیامده. در حالی که باراک اوباما چندی پیش در جمع دانشجویان اسرائیلی در بیت‌المقدس داعیه‌دار حقوق مردم فلسطین برای تعیین سرنوشت‌شان شد و گفت، «این منصفانه نیست که یک کودک فلسطینی نمی‌تواند در کشور خود رشد کند و مجبور است در حضور یک ارتش خارجی که زندگی والدین وی را کنترل می‌کنند، زندگی کند»، نگاهی به نحوه عملکرد جان کری نشان می‌دهد، آمریکایی‌ها در این میان نه تنها نقش «دلسوز فلسطینی‌ها» و حتی «میانجی» را ایفا نمی‌کنند بلکه آشکارا از حامیان اصلی یکی از طرفین دعوا یعنی اسرائیلی‌ها هستند.
توافقاتی که در این میان با واسطه‌گری جان کری صورت گرفته، تا اندازه‌ای پرده از ماهیت واقعی این ماجرا بر می‌دارد. به موجب این توافق که روزنامه فرامنطقه‌ای القدس العربی، جزئیاتی از آن را فاش کرده، دیوار حایل موجود اساس مرزهای امنیتی دولت یهودی و مرزهای موقت دولت فلسطین خواهد بود و همچنین در راستای طرح دیوار حایل، تبادل اراضی با مساحتی بالغ بر 8 تا 10 درصد اراضی کرانه باختری با موافقت دو طرف و کمیته پیگیری طرح صلح عربی، صورت می‌گیرد.
علاوه بر این، طبق توافق فوق، ساخت‌وسازها در تعدادی از شهرک‌هایی که دولت اسرائیل تصویب کرده است، متوقف می‌شود اما این موضوع شامل طرح‌های موجود در شهرک‌های بزرگ واقع در اطراف شهر قدس و دره اردن از جمله شهرک‌های معالیه ادومیم، زفعات جئیف، هارگوما، گیلو، نیفی یعقوف، رامات شلومو، رامات الون و کریات اربع و همچنین شهرک‌های پرجمعیت نمی‌شود!
البته بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل پیشتر هم گفته بود برنامه‌ای برای توقف شهرک‌سازی‌ها ندارد. با این حال، این موضع اسرائیل مورد انتقاد و اعتراض جدی و رسمی آمریکایی‌ها قرار نگرفت؛ موضوعی که بر عکس، با مخالفت گروه‌های مختلف فلسطینی روبرو شد.
عزت الرشق، عضو دفتر سیاسی جنبش حماس از جمله افرادی بود که با بی‌حاصل خواندن این مذاکرات گفت: «ناکامی این مذاکرات و بی‌حاصل بودن آن در تحقق خواسته‌های ملت فلسطین ثابت شده است تا جایی که مذاکرات چیزی جز پوششی برای توسعه شهرک سازی و یهودی سازی و نیز پایمال کردن حقوق ملت فلسطین نبوده است.»
اما جبهه خلق برای آزادی فلسطین نیز مخالفت خود را با از سرگیری مذاکرات دو جانبه بین تشکیلات خودگردان فلسطین و اسرائیل در چارچوب نظر جان کری اعلام و بیان کرد: »بازگشت به مذاکرات به دور از چارچوب سازمان ملل و تصمیمات مربوط به گفت وگوهای مزبور به مثابه خودکشی سیاسی است که دست اسرائیل و کابینه افراطی آن را برای ارتکاب جنایت هر چه بیشتر در حق فلسطینی‌ها و سرزمین و مقدسات آنان باز می‌گذارد.»
جنبش جهاد اسلامی نیز گزینه بازگشت به مذاکراه با اسرائیلی‌ها را رد و اعلام کرد: «جان کری در تلاش است از سرگرمی کشورهای عربی، برای پایان به کشمکش فلسطینی- اسرائیلی سوء استفاده کرده و فلسطینی‌ها را به امتیازدهی مجبور کند.»
به این ترتیب، هر یک از گروه‌های فلسطینی بخشی از ترفند آمریکا برای امتیازدهی به اسرائیل و تلاش برای تامین امنیت این رژیم و نه تشکیل دولت مستقل فلسطینی، را افشا کردند که البته مهمترین نکته را جنبش جهاد اسلامی بیان کرد.
در واقع، برگزاری مذاکرات سازش در شرایط کنونی، کاملا هدفمند بوده است. آمریکایی‌ها از سرگیری مذاکرات سازش را در شرایط کنونی به این دلیل انتخاب کرده‌اند که در حال حاضر، گروه‌های فلسطینی دچار اختلافات شدید هستند و جهان عرب درگیر اختلافات داخلی و خارجی است و مقاومت در جنگ داخلی سوریه متمرکز شده و مصر در تمنای دستیابی به ثبات است. به نوعی گروه‌های فلسطینی و جهان عرب در یک موقعیت تضعیف شده به سر می‌برند. به این ترتیب در این شرایط، یک طرف این مذاکرات که اسرائیل باشد، دست بر‌تر را دارد.
بنابراین انتخاب چنین زمانی برای آغاز از سرگیری مذاکرات سازش اتفاقی نبوده و یقینا آمریکایی‌ها اهدافی را مد نظر داشته‌اند که تلاش دارند در زمانی که گروه‌های فلسطینی درگیر اختلافات درونی هستند و جهان عرب در التهاب است، این مذاکرات آغاز شود تا شاید امتیاز بیشتری به حساب اسرائیلی‌ها واریز شود.
منبع: خبرگزاری فارس
هفته پانزدهم لیگ بر‌تر فوتبال؛
ماموریت پایانی کریم باقری در قامت سرمربیگری پرسپولیس/ جدال کویر نشینان برای رسیدن به رتبه پنجم
