به گزارش باشگاه خبرنگاران خوزستان، محمدرضا درويشي در كتاب دايره‌المعارف سازهاي ايران در مورد «تك تكو» مي‌نويسد: "تك تكو" نوعي كاستانيت (قاشقك) طبيعي است كه در گذشته در بوشهر رايج بوده است. اين ساز امروزه منسوخ شده اما در روستاهاي اطراف بوشهر ممكن است هنوز به طور بسيار پراكنده ديده شود.
اين خود صدا از چوب ساقه پنگ (خوشه خرما) كه پهن و نسبتا ضخيم است ساخته مي‌شود. اين چوب حالت رشته‌اي و الياف فشرده، ضخيم و محكمي دارد و همين كيفيت باعث شده كه پنگ خاصيت فنري و ارتجاعي قابل توجهي داشته باشد. قسمتي از چوب پنگ را به طول تقريبي 20 تا 30 سانتي‌متر مي‌برند و از خوشه جدا مي‌كنند و روي آن دو شكاف طولي به موازات هم ايجاد مي‌كنند.
اين شكاف‌ها تا حدود نيمي از چوب ادامه مي‌يابد. بنابراين نيمه بالايي چوب با ايجاد اين دو شكاف به سه قسمت تقسيم مي‌شود و قسمت‌هاي جانبي به علت خاصيت فنري و ارتجاعي ناشي از بافت اليافي چوب مي‌توانند از دو طرف به قسمت مياني ضربه بزنند. نيمه پاييني چوب پنگ كه فاقد شكاف است نقش دسته ساز را خواهد داشت.
«تك تكو» را فقط در فصل برداشت خرما (ارديبهشت تا اواخر تابستان) مي‌توان ساخت زيرا پس از برداشت محصول خرما، چوب پنگ خشك مي‌شود و قابل استفاده نيست. «تك تكو» پس از ساخته شدن نيز بيش از چند روز قابل استفاده نيست زيرا با كاهش رطوبت چوب، خاصيت ارتجاعي و فنري اش از ميان مي رود و تمام ساز خشك مي‌شود.
نوازنده دسته «تك تكو» را در مشت مي‌گيرد و آن را با نيروي مچ دست به چپ و راست حركت مي‌دهد. با اين حركت ضربه زن‌هاي مضاعف با شدت به قسمت مياني ساز مي‌خورند و صداي شديدي ايجاد مي‌شود. شدت صدا و فاصله زماني ضربه‌ها به شدت حركت و سرعت دست نوازنده بستگي دارد. با تداوم حركت دست مي‌توان صداهاي متوالي با اين ساز توليد كرد. «تك تكو» غالبا به عنوان اسباب بازي توسط كودكان و نوجوانان نواخته مي‌شود./س
