به گزارش خبرنگار حوزه سياست خارجي باشگاه خبرنگاران؛ پرواز‌های مستقیم میان ایران و آمریکا که در سال‌هاي حکومت ستم شاهي همچون ديگر پروازها صورت مي‌گرفت در سال 1358 به‌ دنبال تسخیر لانه جاسوسی به‌دست دانشجویان پیرو خط امام قطع شد.

چهارم تيرماه 1392 خبري در رسانه‌هاي مجازي منتشر شد مبني بر از سرگيري دوباره پرواز تهران- واشنگتن و تعجب همگان را بر انگيخت.

اين خبر با واکنش‌ها و گمانه‌زني‌هاي مختلفي از سوي مقامات دولتي روبرو شد؛ از استقبال وزير امور خارجه از سرگيري پروازهاي مستقيم تهران-واشنگتن گرفته تا انکار و تکذيب برخي ديگر از مسئولان.

ماجراي قطع شدن پرواز‌هاي مستقيم ميان ايران و آمريکا چه بود؟

پس از تسخير لانه جاسوسي توسط دانشجویان پیرو خط امام و ماجراي گروگانگيري، تنش سياسي ميان ايران و آمريکا بسيار بالا گرفت.

در نتيجه شدت يافتن تنش‌هاي ايران و آمريکا جيمي كارتر رئيس جمهور امريكا در شامگاه ۱۸ فروردين ۱۳۵۹ طي دستوري قطع روابط سياسي و بازرگاني با جمهوري اسلامي ايران را اعلام كرد. اين دستور كه 5 ماه پس از تصرف سفارت امريكا در تهران به وقوع پيوست عكس‌العمل جديد دولت آن كشور در برابر گروگانگيري ديپلماتهاي امريكايي در ايران بود. كارتر پيش از قطع رابطه با ايران، چند مرحله اقدامات سياسي و اقتصادي عليه جمهوري اسلامي ايران به عمل آورده بود.

ايران نيز در متقابلا تمام روابط سياسي وتجاري خود را با آمريکا قطع کرده و پروازهاي مستقيم ايران و آمريکا متوقف شد.

ماجراي پرازهاي مستقيم تهران-واشنگتن مسکوت باقي مانده بود، تا اينکه در سال 1384، در سفري محمود احمدي نژاد به نيويورک داشت، بسياري از ساکنان ايراني مقيم آمريکا از رييس‌جمهور درخواست کردند تا پروازهاي ايران-آمريکا از سر گرفته شوند.

هفت سال بعد، يعني در سال 1391، چنين درخواستي مجداد مطرح شد، اما به علت مخالفت‌هاي داخلي هر دو بار مطرح شدن اين درخواست راه به جايي پيدا نکرد و مذاکره‌اي هم صورت نگرفت.

ماجراي از سر گيري سه باره پرواز تهران-واشنگتن / واشنگتن آماده برقراری پرواز مستقیم به تهران است؟

چند روز پيش بود که يکي از خبرگزاري‌هاي داخلي از قول فردی که خود را نماینده وینابل (تنظیم‌کننده قوانین و مقررات دولتی ایالات متحده) در جمهوری‌اسلامی ایران معرفی کرده بود از آمادگی لازم برای آماده‌سازی یادداشت تفاهم مورد نیاز دولت‌های آمریکا و ایران در برقراری خطوط پروازی بین شهرهای دو کشور خبر داد.

مجید جاودانی‌تبریزی، نماینده وینابل در این گفت‌وگو مدعی شد با توجه به رایزنی‌های صورت گرفته در واشنگتن، در صورت موافقت ایران آماده انجام مذاکرات به نمایندگی از طرف ایشان (دولت جمهوری‌اسلامی) با ادارات مرتبط در واشنگتن و آماده‌سازی یادداشت تفاهم مورد نیاز است.

وي همچنين مدعي شد خطوط هوايي دلتا به عنوان طرف آمريکايي مورد نظر براي ارائه خدمات در اين پروازي و هواپیمایی جمهوری اسلامی (هما) به عنوان طرف ايراني انتخاب شده‌اند. وینابل با ۱۱۵ سال سابقه فعالیت و ترکیبی خاص از وکلا مانند دادستان کل ایالات متحده (دولت کارتر)، در تنظیم مقررات و روابط دولتی واشنگتن مشارکت مستقیم دارد.

اما هنوز يک روز از انتشار اين خبر نگذشته بود که خبر تکذيب آن به گوش رسيد؛ يکي از روزنامه‌هاي سراسري در خبري به اين موضوع اشاره کرد که اين فرد هيچ گونه سمت رسمي نداشته و پس از پيگيري‌هاي بيشتر، روابط عمومی هما و سازمان هواپیمایی کشوری نسبت وجود نهادی به‌نام «وینابل» اظهار بی‌اطلاعی کردند و ادعای مجید جاودانی‌تبریزی را در مورد راه‌اندازی پرواز مستقیم ایران و آمریکا را به طور کلی تکذیب کردند.

پيشتر نيز "سعيد حسامي" مديرعامل هواپيمايي جمهوري اسلامي‌ با اشاره به پروازهاي مستقيم ايران به نيويورک و شهرهاي ديگر آمريکا يادآور شده بود: دولت آمريکا مانند تمام سياست‌هاي خود که توجهي به مقررات و سياست‌هاي جهاني ندارد و يک سويه برنامه‌هاي خود را دنبال و پيگيري مي‌کند. براساس کنوانسيوني که دولت آمريکا خود امضا کننده آن بوده دولت‌ها در خصوص برنامه‌هاي هواپيماهاي غيرنظامي‌دخالتي نبايد داشته باشند، اين درحالي است که دولت آمريکا تنها دولت‌هاي ديگر را مجبور به اجراي آن مي‌کند و خود نقض کننده قانون است.

مديرعامل هواپيمايي جمهوري اسلامي‌در آن مقطع با بيان اين که نمي‌دانيم آمريکا با چه انگيزه‌اي مانع پروازهاي ايران اير به نيويورک و ساير شهرهاي خود مي‌شود گفته بود: اين حق ايرانيان مقيمي‌است که مي‌خواهند با هواپيمايي ايراني به کشور خود سفر کنند. حسامي‌ با اشاره به بيش از يک ميليون مقيم ايراني در کشور آمريکا اظهارداشته بود: ايراني‌هاي مقيم آمريکا با توجه به ارتباطاتي که با کشورشان دارند خواستار پروازهاي مستقيم با هواپيمايي ايراني هستند.

اما هنوز اين سوال در ذهن ما مطرح است که اين خبر ممکن است روزي واقعيت داشته باشد و تحقق يابد و يا پس از هر بار شنيدن اين گونه خبر ها بايد به انتظار تکذيب انها بمانيم.