به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، روزنامه گاردین هویت منبع و سرچشمه اطلاعات افشاگرانه مربوط به برنامههای جاسوسی و نظارتی آمریکا را در مقالهای منتشر کرد و نوشت: ادوارد اسنودن، یک جوان 29 ساله که پیش از این به عنوان دستیار فنی در خدمت سازمان جاسوسی سیا بوده است، در آشکارسازی و افشاگریهای اقدامات جاسوسی و برنامه نظارت روی سوابق تلفنی و تمام اطلاعات رد و بدل شده در اینترنت و پستهای الکترونیکی افراد، نقش داشته است.
وی در حال حاضر با یک شرکت پیمانکار دفاعی به نام «بوز آلن همیلتون» همکاری میکند و هویتش بنا به درخواست خودش توسط روزنامه گاردین فاش شده است. این افشاگریها به دنبال مجموعه وقایعی به وقوع پیوست که هر کدام به نحوی دولت اوباما و سازمان جاسوسی سیا و آژانسهای امنیت ملی آمریکا را در رابطه با جمعآوری مخفیانه اطلاعات افراد (بدون آگاهی آنان و بدون کسب اجازه از دادگاه یا یک مقام قضایی) مقصر و ناقض حقوق شهروندی و قانون آزادی بیان قلمداد میکنند.
سخنگوی دفتر مدیر سازمان جاسوسی و اطلاعات ملی آمریکا در این باره گفت: در حال حاضر موضوع افشاگریهای ادوارد اسنودن به عنوان یک پرونده جنایی به وزارت دادگستری ارجاع شده است.
روزنامه گاردین از قول اسنودن نوشت: وی 20 ماه مه به هنگکنگ گریخت و در هتلی پنهان شد. وی همچنین گفته است میزان نظارت و اقدامات جاسوسی آژانسهای به اصطلاح امنیت ملی و سیا به حد وحشتناکی گسترده است.
اسنودن در ادامه گفته سازمان سیا قادر است با نصب ابزارهای جاسوسی منحصر به فردی روی سیستمها و دستگاههای شما، به محض اتصال شما به شبکه اینترنت همه اطلاعات مربوط به آن دستگاه و در واقع اطلاعات ارسالی و دریافتی و حتی ورود و خروج به سایتهای مختلف و ساعت و زمان و مکان دقیق شما را کشف کند و به این ترتیب حتی اگر از بهترین نرمافزارهای ضدجاسوسی هم استفاده کنید هرگز اطلاعات شما دور از دسترسی نخواهد بود و هیچگاه در امنیت نخواهید بود.
اسنودن از زندگی کردن در جامعهای که چنین کارهایی را علیه امنیت فردی شهروندان خود به انجام میرساند ابراز ناراحتی کرد و گفت: «نمیخواهم در جهانی زندگی کنم که هرچه که میگویم و هر کاری که انجام میدهم، ثبت شود».
اسنودن معتقد است افشاگریهای وی درباره بررسی و ثبت اطلاعات افراد بدون کسب اجازه از آنها توسط سازمانهای اطلاعاتی آمریکایی و با همکاری شرکتهای مخابراتی و غولهای اینترنتی همچون گوگل، فیسبوک، یاهو و مایکروسافت به هیچ عنوان جرم محسوب نمیشود و گفت: «ما شاهد جرم و جنایتهای بیشماری از سوی دولت در این باره بوده و هستیم و اینکه اتهامات علیه ایشان یک اقدام ظاهرسازی و عوامفریبانه و ساختگی توسط دولت است».
اسنودن در پاسخ به این سوال که فکر میکند چه اتفاقی ممکن است پس از این برایش پیش بیاید، گفت هیچ اتفاق خوبی پیش نخواهد آمد و گفت پذیرفته است اقدامات افشاگرانه وی میتواند به زندان ختم شود و اینکه اگر آنها بخواهند او را دستگیر کنند حتما در طی زمان این کار را خواهند کرد. بنا به گفته آقای اسنودن، بزرگترین نگرانی وی ترس از اقدامات سختگیرانه مقامات آمریکا نسبت به کسانی است که به هر نحوی با او آشنا بودهاند.
وی دلیل انتخاب هنگکنگ را نیز سنت و قاعده بسیار قوی در مساله آزادی بیان اعلام کرد. هنگکنگ کمی قبل از بازگشت به حاکمیت چین در سال 1997 یک معاهده استرداد با آمریکا امضا کرده بود، هرچند که اکنون پکن میتواند هرگونه استرداد افراد به آمریکا را در صورت تاثیرگذاری روی مسائل دفاع ملی و سیاست خارجی مسدود کند.
اسنودن به دنبال به دست آوردن پناهندگی ایسلند است ولی در همین حال روزنامه «صبحگاهی جنوب چین» به نقل از سفیر ایسلند در چین عنوان کرد طبق قوانین ایسلند تنها زمانی افراد میتوانند درخواست پناهندگی به ایسلند را داشته باشند که در خاک ایسلند باشند.
شرکت پیمانکار دفاعی «بوز آلن همیلتون» در بیانیهای تایید کرد ادوارد اسنودن حدود 3 ماه به عنوان کارمند در این شرکت مشغول کار بوده و در صورت اثبات اتهامات وارده به اسنودن، این عمل نشان دهنده نقض شدید الگوهای رفتاری و ارزشی و گزینشی این شرکت است.
برای نخستین بار چهارشنبه گذشته بود که اطلاعاتی توسط روزنامه گاردین از اقدامات جاسوسی آمریکا خبر داد و عنوان کرد یک دادگاه فوق سری در آمریکا در ابلاغیهای به شرکت مخابراتی «ورایزن» دستور داده است تمام اطلاعات مربوط به سوابق تماس مشترکان را به آژانس امنیت ملی یا «اناسای» تحویل دهد. گفتنی است این اطلاعات حاوی میلیونها سابقه تماس از میلیونها مشترک این شرکت مخابراتی با جزئیات دقیق از طول و زمان مکالمه، مکان و شماره تلفن هر دو طرف مکالمه، سرویسهای خدماتی مخابراتی و برجهای مخابراتی نزدیک به محل برقراری ارتباط است.
در ادامه گزارش چهارشنبه شب از نخستین نشانههای اقدامات جاسوسی دولت آمریکا علیه شهروندانش، روزنامه واشنگتنپست نیز نوشت: عوامل آژانس امنیت ملی بهطور مستقیم و بدون واسطه به سرورهای 9 شرکت اینترنتی از جمله فیسبوک، گوگل، مایکروسافت و یاهو برای پیگیری «آنلاین» مکالمات و مکاتبات کاربران در یک برنامه به نام «پریزم» یا «منشور شنود» دسترسی داده شدهاند. این در حالی است که تمام شرکتهای اینترنتی ارائه دسترسی سرورهایشان به دولت آمریکا را تکذیب میکنند.
گفته میشود برنامه «پریزم» یا همان «منشور شنود» به آژانسهای امنیت ملی آمریکا و افبیآی امکان دسترسی مستقیم به سرورهای شرکتهای اصلی اینترنتی آمریکا را میدهد و به این ترتیب سرویس جاسوسی آمریکا را قادر میسازد به همه محتویات پستهای الکترونیکی و مکالمات اینترنتی و حتی تماسهای تصویری از طریق اینترنت دسترسی داشته باشد. بنا به گفته دولت اوباما این ابردادهها برای پیگیری اتباع خارجی مظنون به تروریسم یا جاسوسی مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
روز شنبه، جیمز کلپر، مدیر سازمان اطلاعات و جاسوسی آمریکا افشاگریها را یک «دردسر واقعی» نامید و گفت: من امیدوارم بتوانیم هر کسی که مسؤول این کار است را پیدا کنیم، زیرا این مساله تاثیرات مخرب و ویرانگری بر امنیت ملی آمریکا در پی خواهد داشت.
خبرچين بيحد و حصربرنامه قدرتمندي که سیا (آژانس امنيت ملي آمريکا) ساخته است پريزم(Prism) يا منشور نام دارد که ميتواند اطلاعات محرمانه گردآوردي شده از کشورهاي جهان را ثبت و طبقهبندي کند. بر اساس اسناد فوقمحرمانه آژانس جاسوسي آمريکا که نسخهاي از آن در اختيار روزنامه انگليسي گاردين است، اين وسيله «خبرچين بيحد و حصر» نام دارد.اين دستگاه، اطلاعاتي که آژانس امنيت ملي آمريکا از شبکههاي کامپيوتري و تلفني کشورها جمعآوري ميکند به تفصيل دستهبندي و حتي نقشه آن کشورها را ترسيم ميکند.
گاردين گزارش داد: «اين وسيله به کاربران اجازه ميدهد کشوري را بر روي نقشه انتخاب و حجم ابردادههاي آن را مشاهده کنند و اطلاعاتي را عليه آن کشور انتخاب کنند.» بر اساس اين اسناد، آژانس امنيت ملي آمريکا در يک دوره ۳۰ روزه در مارس گنجينه سياهي از ۹۷ ميليارد فقره اطلاعات از شبکههاي کامپيوتري در سراسر جهان جمعآوري کرد که از اين ميان ۳ ميليارد اطلاعات از آمريکا جمعآوري شد.
در این میان ایران بزرگترین هدف اطلاعاتی برنامه جاسوسی پريزم به شمار میرود. بيشترين اطلاعات از کشورهاي ايران با ۱۴ ميليارد، پاکستان 5/13 ميليارد، اردن 7/12 ميليارد، مصر 6/7 و هند با 3/6 ميليارد جمعآوري شده است.
اسناد ديگري که گاردين افشا کرده است نشان ميدهد آژانس امنيت ملي آمريکا دادههاي گردآوري شده را بخشبندي و حتي نشانيهاي پروتکلي اينترنتي(آي پي) را نيز جمعآوري ميکند. آژانس امنيت ملي آمريکا اين ادعاها را رد و در بيانيهاي اعلام کرد: «آژانس امنيت ملي آمريکا همواره از جمله به کنگره، گزارش داده است که ما توانايي شناسايي دقيق هويت يا محل همه کاربران را در مدت زمان برقراري يک ارتباط نداريم». برنامه نظارت جهاني آژانس امنيت ملي آمريکا همزمان با فاش شدن خبر شنود تلفني و ثبت اطلاعات اينترنتي هزاران شهروند آمريکا افشا شده است.
باراک اوباما، از برنامه جمعآوري اطلاعات از شهروندان آمريکا دفاع و آن را ابزاري لازم براي مقابله با حملات تروريستي توصيف کرد. اوباما گفت: اگر چه شهروندان آمريکايي حق دارند از شيوه «پدرخواندگي» نظارت شکايت کنند، اما تامين امنيت نيازمند مداخله محدود در امنيت خصوصي شهروندان است.
افشاي خبر جاسوسي از شهروندان آمريکايي سبب شد کاخ سفيد و کنگره آمريکا يکديگر را متهم کنند. اگر چه دولت اوباما سعي دارد کنگره آمريکا را مقصر برنامه کنترل و نظارت بر شهروندان اين کشور معرفي کند اما نمايندگان کنگره حاضر نيستند اين اتهام را بپذيرند./وطن امروز