به گزارش خبرنگار اقتصادي باشگاه خبرنگاران؛ شهرستان شهريار با يك ميليون و ۲۰۰ هزار نفر اولين كلانشهر استان تهران است كه در ۴۵ كيلومتري غرب استان تهران واقع شده شهرســـتاني كه با داشتن ۱۸ هزار هكتار اراضي كشاورزي و باغي همچنان با كمبود شديد آب روبه‌رو است.

شهريار قطب توليد سبزي و صيفي جات استان تهران كه رتبه اول توليد ميوه‌هاي سردرختي را داشت و نزديك به نيمي از قارچ كشور نيز در اين شهرستان توليد مي‌شد اين روزها به زمين‌هاي باير تبديل شده است.

باتوجه به مشكل خشكي و كمبود منابع آب براي آبياري اراضي كشاورزي و باغات در اين شهرستان، استفاده از فن‌آوري و امكانات جديد در سيراب كردن اراضي باغي و زراعي نيز عملا براي اين باغداران كه انگيزه‌اي براي ادامه ندارند بي‌معني به نظر مي‌رسد.

در سالهاي اخير شهرستان شهريار از نظر كشت و زرع و توليد محصول رتبه دوم در سطح كشور را به خود اختصاص داده بود، زيرا محصولات چهار فصلي داشت و روزي قطب توليد سبزي و صيفي استان تهران محسوب مي‌شد. بيش از 50درصد قارچ كشور از ملارد تامين مي‌شد كه جنبه صادراتي داشت كه حالا ديگر در اين عرصه بسيار محدود است. اراضي كشاورزي شهريار 33‌هزار و 375 هكتار بود كه از اين اراضي 19 هزار و 375 هكتار باغ وبقيه آن زمين زراعي و گلخانه را تشكيل مي‌داد.

ديگر آب سد طالقان به اين شهرستان اختصاص پيدا نمي‌كندوشهريار عملا با كمبود آب مواجه شده است.

مسئولان امور آب تهران اختصاص آب از كانال محمديه رباط ‌كريم به اين شهرستان را جايگزين انتقال آب از سد طالقان مي‌دانند. اما انتقال آب كانال محمديه به شهريار نمي‌تواند جايگزين آب‌هاي سد طالقان شود. اما با وجود تاكيد مردم و مسئولان شهريار در بخش كمبود آب شرب و كشاورزي اين شهرستان و اعلام مكرر اين معضل، پس از گذشت بيش از سه سال از افتتاح سد طالقان، هم‌‌اكنون كمبود آب در بخش شرب و كشاورزي در اين شهرستان شدت يافته و به بحران تبديل شده است.

آب‌ها به كجا جاري شدند؟

با جاري شدن آب‌هاي سطحي در اين شهرستان، بيشتر آب مصرفي در بخش شرب و كشاورزي از سفره‌هاي زيرزميني تامين مي‌شود و در حال حاضر كمبود آب باعث فرونشست بيش از حد اين سفره‌ها نيز شده است و شهريار با بحران فرونشست سفره‌هاي زيرزميني و كمبود آب مواجه شده است.

از آنجايي‌كه انتقال آب كانال محمديه به شهريار جايگزين آب‌هاي سد طالقان نيست، مسئولان اين استان خواستار كانال آبي از سد طالقان به اين شهرستان شدند، چون كلنگ اين سد و انتقال بخشي از حق آبه به نام شهرستان‌هاي شهريار و رباط‌كريم زده شده است چرا كه كانال محمديه كانالي بود كه شهرهاي صباشهر و شاهدشهر را در بخش كشاورزي درخصوص كمبود آب پوشش مي‌داد و آب مورد نياز اين بخش را تامين مي‌كرد.

راه‌هايي براي نجات باغات

«طرح تغذيه دشت شهريار» از طرح‌هاي مورد بحث و علاج بخش كشاورزي شهريار است. اين طرح از زمين‌هاي روستاي هفت‌جوي آغاز شده است. در راستاي اجراي اين طرح حوضچه بزرگي در بستر رودخانه ايجاد مي‌شود كه آب‌هاي هدررفته گذشته را ساماندهي مي‌كند. اين طرح مي‌تواند تا حدودي رفع كننده مشكل كم‌آبي در بخش كشاورزي باشد. از جمله اقدامات شاخص كه به‌منظور استفاده بهينه منابع محدود آبي شهرستان انجام شده، تغيير شيوه آبياري سنتي به قطره‌اي و آبياري تحت فشار است كه نقش بسزايي در كاهش مصرف آب دارد.

 قرار است اراضي باغي و زراعي شهرستان شهريار به آبياري تحت فشار مجهز شود كه اميد مي‌رود هرچه سريع‌تر به بهره‌برداري برسد و زمينه‌هاي رفاه كشاورزان را فراهم كند. مسئولان امر بايد با بر طرف كردن مشكلات و معضلات اين شهرستان، نگذارند كه بخش‌هاي مختلف بخصوص كشاورزي از بين برود و با تغيير كاربري اراضي كشاورزي، ساخت و سازهاي غيرمجاز در شهرستان رونق يابد.

باغ‌هاي خشك شده

مهدي صالحي، مدير جهاد كشاورزي شهريار در تشريح ميزان تخريب باغ‌ها و اراضي كشاورزي شهرستان گفته است: در ۲۵ سال گذشته هشت‌هزار هكتار از بهترين باغ‌هاي شهريار در مرغوب‌ترين اراضي خشك شده و به سكونتگاه‌، واحدهاي صنعتي و كارگاهي تبديل شد كه مي‌توان براي آن دلايل متعددي برشمرد. صالحي ادامه مي‌دهد: همچنين اكنون سه هزار هكتار اراضي كشاورزي به صورت باير در شهريار وجود دارد كه در گذشته محل كشاورزي بوده است. به گفته اين مسئول، كمبود و بحران آب آشاميدني و كشاورزي در منطقه شهريار بسيار جدي است و به نظر مي‌رسد يكي از راه‌هاي نجات كشاورزي شهريار در كنار ساير عوامل موثر تغيير شيوه آبياري سنتي به آبياري قطره‌اي و مدرن است. صالحي اضافه كرده است: «به ازاي هر كيلوگرم ميوه سردرختي به‌طور متوسط يك متر مكعب آب صرف مي‌شود كه طبق استانداردهاي موجود بايد ميزان آب به ۵۰۰ ليتر كاهش يابد.» وي گفته است: «براي نجات كشاورزي و باغداري شهريار بايد راندمان مصرف آب را ارتقا دهيم و براي اين كار بايد پوشش آنها را از مبدأ تا مقصد لوله‌گذاري وكانال كشي كرد. همچنين بايد شيوه آبياري را تغيير داد.»

بحران كم‌آبي شرب و كشاورزي

فرماندار شهريار احمدعلي عرفان‌منش نيز در اين‌باره گفته است: «هم‌اكنون بحران كم‌آبي در بخش‌هاي شرب و كشاورزي، گريبا‌نگير مردم و كشاورزان شده و آنها را با مشكلات عديده‌اي مواجه كرده است.» وي گفت: «حفاظت جدي از منابع آبي موجود شهرستان، طرح مقابله با چاه‌هاي غيرمجاز و شركت‌هاي حفار متخلف همچنين جلوگيري از آلودگي آب و خاك شهرستان از ديگر مصوبات و تاكيدات شوراي حفاظت از منابع آب شهرستان است. سفره‌هاي آب زيرزميني شهريار دچار فقر شده‌اند و در حال حاضر بايد مسئولان امر به فكر بحران‌هاي به وجود آمده باشند.»

اين روزهاي شهريار!

برخي معتقدند كه كشاورزي دشوار شده است و همين امر از صرفه آن براي كشاورزان كاسته است. از اين رو آنان بيشتر تمايل دارند درختان را قطع كنند و زمين را بفروشند، تا اينكه از زمين حاصلي به دست بياورند. به‌طور ميانگين نيز سالانه ۵ متر كاهش سطح آب‌هاي زيرزميني در شهرستان شهريار وجود دارد.

انتهاي پيام/