انعقاد عهدنامه «ارز روم» میان دولت ایران و امپراتوری عثمانی، ثبت برج شیشه و عمارت ارگ قدیم اراک، انتخاب شهر قزوین به جای تبریز به عنوان پایتخت ایران، رسمیت یافتن دین مسیح (ع) در روم و ... از مهم‌ترین رخدادهای تاریخ امروز است.

به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 10 خرداد 1392 خورشیدی برابر با 20 رجب 1434 هجری و 31 می 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:

 نطق آیت الله خمینی به مناسبت سالگرد قیام 15 خرداد (1357 ش)
این چه وضعی است که در ایران است؟ این چه آزادی است که اعطا فرمودند؟ مگر آزادی اعطا شدنی است؟ خود این کلمه جرم است، کلمه اینکه آزادی را اعطا کردیم جرم است. آزادی مال مردم است، قانون آزادی داده، خدا به مردم آزادی داده، اسلام آزادی داده، اعطا کردیم چه غلطی است؟ بتوچه که اعطا بکنی؟

تو اصلاً چه کاره هستی این آقای دروازه تمدن بزرگ، خود تهران را ملاحظه کرده است؟ این طوری که آقایان نوشته‌اند چهل و چند منطقه است که در این مناطق زاغه نشینها و چادرنشین‌ها هستند، ملت ایران جنایات 15 خرداد را فراموش نخواهد کرد.

انعقاد عهدنامه «ارز روم» میان دولت ایران و امپراتوری عثمانی (1226 ش)
در زمان سلطنت محمدشاه قاجار، والی بغداد به تحریک بازرگانان بصره که از رونق گرفتن بندر خرمشهر زیان دیده بودند، این بندر را مورد تجاوز قرار داد و پس از کشته و زخمی کردن عده‌ای، اموال بازرگانان را به غارت برد. در پی آن، دولت ایران نماینده‌ای به عثمانی فرستاد تا با آنان به مذاکره پرداخته، جبران خسارات وارده را خواستار شود. در این اثنا، دولت عثمانی مدعی شد که بندر خرمشهر جزء خاک عثمانی است و این حادثه را مس اله‌ای داخلی می‌داند. در پی این ادعا، دولت ایران نیز تهدید کرد که به تلافی حمله به خرمشهر، شهر بغداد را هدف حملات خود قرار خواهد داد؛ اما دولت عثمانی که پس از جنگ‌های خود با روسیه، تمایلی به جنگ با ایران نداشت، نماینده‌اش را به ایران فرستاد و بندر خرمشهر را تخلیه کرد.
پس از آن، مذاکرات دو طرف آغاز شد در این اثنا بار دیگر کشتاری در کربلا روی داد و در آن ایرانیان مقیم کربلا قتل عام شدند. این حادثه، دولت ایران را به شدت عصبانی کرد اما با تلاش‌های سیاسی، مذاکرات صلح آغاز شد و پس از گذشت دو سال، قرارداد ارز روم در دهم خرداد 1226 ش برابر با 16 جمادی‌الثانی 1262 ق بین ایران و عثمانی امضا گردید. نماینده ایران در این کنفرانس، میرزا تقی خان فراهانی معروف به امیرکبیر بود که تلاش و تدبیر او، شگفتی و تحسین نمایندگان روس و انگلیس را برانگیخت. به موجب این پیمان دولت ایران از ادعای خود نسبت به سلیمانیه چشم پوشید و در عوض دولت عثمانی مالکیت ایران بر بندر خرمشهر و حق کشتی‌رانی در رودخانه شط العرب را به رسمیت شناخت و مقرر شد که دولت عثمانی از بدرفتاری با زائران و بازرگانان ایرانی پرهیز کند.

رحلت فقیه جلیل آیت‌اللّه «حاج شیخ عزیز اللَّه خسروی زنجانی» (1374 ش)
آیت‌اللَّه حاج شیخ عزیز اللَّه خسروی زنجانی در سال 1287 ش در یکی از روستای توابع زنجان به دنیا آمد. وی پس از ده سال، راهی قم گردید و در مدت دوازده سال در دروس خارج فقه و اصول و فلسفه و حکمت متعالیه استادان نامداری همچون حضرات آیات: سید صدرالدین صدر، محمد فیض قمی، سید محمد حجت کوه کمرهای، سید حسین بروجردی و حضرت امام خمینی (ره) شرکت جست. ایشان پس از قیام پانزده خرداد 42، به دلیل گام برداشتن در جهت اهداف استاد و رهبر خود، حضرت امام خمینی (ره)، در مجالس عمومی، بارها مورد تهدید و تطمیع واقع گردید ولی تا پایان، با اعتماد و اتکاء به خدا، ثابت و استوار ایستاد. سرانجام این عالم مجاهد و پرهیزگار در دهم خرداد 1374 ش برابر با اول محرم 1416 قدر 87 سالگی دعوت حق را اجابت کرد و در گلزار شهدای تکاب به خاک سپرده شد.

ثبت برج شیشه و عمارت ارگ قدیم اراک در فهرست آثار ملی ایران
برج شیشه و عمارت ارگ قدیم مربوط به دوره قاجاریه و در زمان سردار اعظم حکمران اراک ساخته شد. فضاها و تقسیمات بنا مشخص کننده جهت نگاهبانی است و چون دارای کاشی های شفاف می‌باشد به نام برج شیشه معروف شده است. بنای ارگ حکومتی متشکل از قسمت اداری و خانه سپه دار که امروزه از عمده بنای آن اثری باقی نیست به سال 1231 هجری نسبت داده می‌شود. مساحت این ارگ بنا به نوشته سالنامه معارف عراق برابر 1/5 بقعه (قطعه زمین) یا 1/5 برابر یکی از قطعات واقع در بافت قدیمی بوده است. ارگ حکومتی متشکل از فضاهای اداری، نظامی و پذیرایی بود. مجموعه ارگ حکومتی دارای تالار آیینه خانه، برج قلعه فرنگی، اندرون امیر، حوض خانه، دیوان خانه، تالار کرناخانه، وزیر خانه، مسجد ارگ، سرطویله، دروازه ارگ بالا، میدان دروازه ارگ بالا و حمام بوده است. برج شیشه و عمارت ارگ قدیم در اراک، خیابان ادب جو، کوچه شهید رنجبر واقع شده و این اثر در تاریخ 10/۰۳/1354 با شمارهٔ ثبت ۱۰۷۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

نبرد «یرموک» بین مجاهدان مسلمان و سپاه روم (13 ق)
در این جنگ، رومیان سپاه عظیمی را فراهم کرده و در مقابل مسلمانان قرار داده بودند. سرانجام با جان‌فشانی سربازان اسلام، این جنگ به سود مسلمانان خاتمه یافت و بیش از ده هزار نفر از رومیان به هلاکت رسیدند و حدود سه هزار نفر از مسلمانان شهید شدند. نقل می‌کنند ابوسفیان در این جنگ شرکت کرده بود و وقتی که رومیان غلبه می‌کردند می‌گفت آفرین بر «بنی الا صفر» یعنی رومیان.


رسمیت یافتن دین مسیح (ع) در روم به فرمان امپراتوری روم (529 م)
 در شورای اورانژ در سال 529 م. تعالیم پلاگیوس و یوحنای کاسیان محکوم و تعالیم اگوستین با اندکی تعدیل پذیرفته شد؛ بنابراین در پایان قرن پنجم، نظام الهیاتی مسیحی به شکل نهایی خود رسید و در باب مسیح شناسی، اندیشه های پولس به طور کامل پذیرفته شد، اما در باب انسان و نجات، اندیشه های او با اندکی تعدیل مورد قبول قرار گرفت.

انتخاب شهر قزوین به جای تبریز به عنوان پایتخت ایران (952 ق)
شاه اسماعیل در طول سلطنت خود گه گاهی از قزوین دیدار می‌کرد و مدتی را در این شهر به سر می‌برد. در زمان حکومت شاه اسماعیل و پس از او (شاه طهماسب)، عثمانی‌ها و ازبکان به طور مکرر از ناحیه شمال غرب به ایران حمله می‌کردند و قتل و غارت ایشان گاهی به شهر تبریز هم می‌رسید. این در گیری‌ها به همراه وجود تنش‌های اجتماعی ناشی از دو دستگی (حیدری‌ها و نعمتی‌ها) در تبریز موجب شد که شاه طهماسب برای انتقال پایتخت اقدام کند.

پایتخت جدید می‌بایست در جایی باشد که در صورت هرگونه حمله غافلگیرانه‌ای از سوی نیروهای عثمانی و ازبکان، هیچ‌گاه چون تبریز مورد تهدید قرار نگیرد و در عین حال نیز از میدان‌های نبرد در شرق و غرب فاصله زیادی نداشته باشد؛ بنابراین انتخاب قزوین با توجه به موقعیت استراتژیک آن، انتخابی منطقی به شمار می‌رفته است. قزوین با توجه به موقعیت ویژه جغرافیایی از دوران ساسانیان به عنوان یکی از پایگاه‌های مهم در برابر منطقه کوهستانی شمال ایران به شمار می‌آمد. با روی کار آمدن دولت سلجوقی، قزوین از رشد قابل توجهی برخوردار شد، به طوری که تا قبل از دولت صفوی، چنین رونقی نداشته است.

مرگ «ژوزف های دن» استاد موسیقی و آهنگ‌ساز بزرگ اتریشی (1809 م)
های دن، در روستایی کوچک در روهراو اتریش زاده شد. پدرش چرخ ارابه می‌ساخت و های دن کوچک تا شش سالگی به‌جز آوازهای عامیانه که پدرش دل بسته خواندن آنها بود و نیز رقص هایی روستایی که هنگام جشن و سرور در گوشه و کنار زادگاهش برپا می‌شد، چیزی از موسیقی نمی‌شناخت. در ۸ سالگی به وین رفت تا به عضویت پسران آواز خوان کلیسای سن‌اشتفان درآید. در آن جا اگرچه صدای دل نشین او مورد توجه قرار گرفت، اما هیچ امکانی برای تحصیل آهنگسازی و هنر نوازندگی برایش فراهم نیامد و هنگامی که صدای خوشش را از دست داد او را بدون کمترین پول از سن‌اشتفان روانهٔ گوشهٔ خیابان کردند. های دن رهیاب سبک کلاسیک در تکامل بخشیدن به سمفونی و کوارتت زهی پیشرو بود. موتزارت و بتهوون از سبک او تاثیر پذیرفته بودند. های دن در سال ۱۸۰۹ هنگام اشغال وین توسط ارتش ناپلئون در ۷۷ سالگی در گذشت.

کشف عامل بیماری سیاه‌زخم توسط «لویی پاستور» پزشک فرانسوی (1881 م)
باکتری باسیلوس آنتراسیس عامل بیماری سیاه زخم است. نام های دیگر این بیماری در زبان انگلیسی آنتراکس (Anthrax) و به فرانسوی شار بن است. نام آنتراکس از کلمه یونانی (anthrakis) به معنی ذغال گرفته شده که بد لیل زخم سیاه رنگی هست که در این بیماری بو جود می‌آید. از بیماری‌های مشترک انسان و تعداد زیادی از حیوانات است که البته در حیوانات شایع‌تر و در انسان کمتر هست.

مرگ «گوستاو کی‌یِر شِهوف» فیزیک‌دان آلمانی و کاشف طیف خورشید (1887 م)
گوستاو روبرت کی‌یرشهوف در 31 مارس 1824 مدر آلمان به دنیا آمد. وی از کودکی به تحقیق پرداخته بود و زمانی که از دانشگاه فارغ‌التحصیل شد، درباره برق و خواص آن، پژوهش‌های ارزش‌مندی انجام داد. او در این زمان ثابت کرد که تغییر ناگهانی ولتاژ یک دستگاه نیز با سرعت نور حرکت می‌کند. در ادامه کارهای علمی کی‌یر شهوف، او در سال 1859 موفق به تجزیه رنگین‌کمان گردید که این عمل، راهنمای وی در کشف دو عنصر سزی وم و روبیدی وم شد. او سپس قانون معروفش را عرضه داشت که از دو سند تشکیل شده بود.
در این قانون، جریان‌های الکتریکی و نیروهای مولد برق در یک شبکه و نیز قدرت نشر کننده هر بدن، در درجه حرارت معین، مورد بحث قرار گرفته است. او هم‌چنین تحقیقاتی درباره خاصیت انتقال حرارت و رنگین‌کمان‌های خورشیدی و چگونگی ایجاد خطوط طیفی به انجام رساند و با آزمایش خود به وسیله طیف‌نما که برای مطالعه و تجزیه نور به کار می‌رود، حداقل شش عنصر از عناصر شناخته شده در زمین و در طیف خورشید را کشف کرد. گوستاو کی‌یر شهوف سرانجام در 31 مه 1887 مدر 53 سالگی درگذشت.

مرگ «ارنست دوسارزک» باستان‌شناس معروف فرانسوی (1901 م)
ارنست شو کن دوسارزک، باستان‌شناس معروف فرانسوی در یازدهم اوت 1837 مدر شهر سارزک فرانسه به دنیا آمد. وی پس از طی تحصیلات خود، در کنسولگری فرانسه در مصر مشغول به کار شد و بر اثر برخورد با قبایل شرقی، به خاورشناسی علاقه‌امند گردید. دوسارزک در سال‌های بعد به عراق رفت و به امر حفری‌ات و کاوش در منطقه باستانی بین‌النهرین متمایل شد. وی پس از هفت سال اشتغال به کار حفاری آثار باستانی، آثار متعدد هنری را در خرابه‌های به جا مانده از تمدن قدیم منطقه پیدا کرد که از آن جمله، سی هزار خشت نبش ته مربوط به 2400 سال قبل از میلاد مسیح (ع) بود. دوسارزک هم‌چنین لوح‌ها، استوانه‌ها، قوطی‌های استوانه‌ای شکل دست نخورده و گران‌بهایی را کشف کرد و آنها را به فرانسه فرستاد. دوسارزک یازده سفر علمی - اکتشافی به منطقه بین‌النهرین انجام داد و گزارشات مفصلی همراه با نقشه‌ها و عکس برای دولت فرانسه تهیه نمود. ارنست شو کن دوسارزک سرانجام در 31 مه 1901 مدر 64 سالگی درگذشت.

تولد کلینت ایستوود (1930) بازیگر، کارگردان آمریکایی
ایستوود در سان‌فرانسیسکو (در کالیفرنیا) به دنیا آمد. پدر او سنیور کلینت ایستوود و مادرش مارگارت راث را نر نام دارند. او در ابتدا بین سال‌های ۱۹۵۵ تا ۱۹۷۷ تقریبا فقط به عنوان بازیگر در فیلم‌ها ظاهر می‌شد. مهم‌ترین نقش‌های او نقش کابوی بدون نام سه‌گانهٔ سرجولیونه (به خصوص مشهورترین آنها: خوب بد زشت) و نقش هری در سری فیلم‌های هری کثیف است. در سمت کارگردانی فیلم‌های فوق‌العاده‌ای ساخته است که هر کدام بیانگر حقایقی تلخ از دنیای بدون نقص اطراف ما می‌باشد. فیلم نابخشوده (۱۹۹۲) برای او اسکار بهترین فیلم و بهترین کارگردانی را به ارمغان آورد.

نامه‌هایی از ایوجیما توانست در جوایز اسکار نامزد 4 جایزه (از جمله بهترین فیلم و کارگردانی) بشود هر چند که در مقابل فیلم رفتگان از مارتین اسکورسیزی باخت. در ۲۰۰۸ دو فیلم مهم می‌سازد. یکی بچهٔ جایگزین (با بازی آنجلینا جولی که برای بازی در این فیلم نامزد جایزهٔ اسکار شد) و یکی گرن توری نو که برای آن جایزهٔ دست آورد یک عمر را گرفت. در ۲۰۰۹ ایستوود برای بار چندم، از مورگان فری من در فیلم شکست‌ناپذیرش استفاده می‌کند که نامزد دو اسکار شد ولی هیچ یک را به‌دست نیاورد.

روز استقلال کامل جمهوری «افریقای جنوبی» (1910 م)
افریقای جنوبی از به هم پیوستن دو مستعمره انگلیس در جنوب افریقا تشکیل شد و در 31 مه 1910 استقلال داخلی یافت. این اتحادیه در 1931 به استقلال کامل دست یافت؛ اما اقلیت سفیدپوست، قدرت را در دست گرفتند. سرانجام بر اثر مبارزات پیگیر سیاهان این کشور و فشار کشورهای خارجی، سفیدپوستان افریقای جنوبی در 1991 مجبور به پایان دادن به رژیم تبعیض نژادی (آپارتاید) در این کشور شدند.

استقلال دوباره افغانستان (1919 م)
افغانستان در 1747 برای اولین بار توسط احمدشاه ابدالی مستقل اعلام شد؛ اما از حدود یک قرن بعد، انگلیس برای حفظ مستعمره بزرگ خود یعنی هند، شروع به مداخله در افغانستان کرد که منجر به اولین جنگ این کشور با انگلستان شد. در این جنگ، انگلیسی‌ها با تحمل تلفات زیاد، مجبور به عقب‌نشینی شدند. با این حال، انگلیس به اعمال نفوذ در افغانستان ادامه داد تا آن که جنگ دیگری میان دو طرف درگرفت که در سال 1905 با انعقاد یک پیمان استعماری پایان یافت. در 1919 امان‌اللَّه خان به فرمان روایی افغانستان رسید و قراردادهای منعقد شده با انگلیس را لغو و استقلال کشورش را اعلام کرد؛ اما اقدامات وی خشم انگلیس را برانگیخت و بدین ترتیب، جنگ سوم انگلیس با افغانستان شروع شد و منجر به برکناری امان‌اللَّه خان گردید.


تولد ژول شره، طراح فرانسوی 1836 م

ژول شره رو پدر پوستر مدرن نام گذاشتن. متولد 1836 در پاریس هست. در رشته لیتوگرافی مطالعه کرده، همونطور که شغل پدرش بوده. از سال 1866 به بعد هست که شره در زمینه کارش مطرح تر می شه و در ابتدای کار، با پوسترهایی برای تئاتر در اون زمان کارش رو شروع می کنه. از ویژگی های کارش ای نه که در زمان خودش تکنیک‌های جدیدی رو در لیتوگرافی به ارمغان آورده. شره، در کارش تحت تاثیر هنر چاپ ژاپنی بود. قطع آثارش گه گاهی اونقدر بزرگ بوده که نیاز به دو کاغذ می‌شده. تاثیر گذاری شره رو از اونجا می شه فهمید که تولوز لو ترک و پیر بنا رد، تحت تاثیرش بودن. رنگ‌ها در کار شره تخت هستن. سایه روشنی در کار نیست. پوسترهای شره به سه قسمت تقسم می شن. قسمت بالایی: عنوان - وسط: یک تصویرسازی با زمینه تیره بر روی یک صفحه با زمینه روشن و پایین که نوشته هایی اطلاع رسانی هستن قرار داره. شره در سال 1932 فوت کرد.


روز جهانی مبارزه با دخانیات
مبارزه با دخانیات کشورهای استعماری، علی رغم اینکه در کشورهای خود سعی در کاهش مصرف این مواد دارند بیشتر تولیدات سیگار خود را به کشورهای جهان سوم صادر می‌کنند و با ترفندهای مختلف تبلیغاتی، سعی در افزایش مصرف سیگار در این کشورها دارند.

در ایران، جهت مبارزه با مصرف دخانیات، هیأت وزیران در 30 مرداد 1373 و در اجرای مصوبه مورخه سوم مرداد 1371 مجمع تشخیص مصلحت نظام و با استناد به اصل 138 قانون اساسی، طرح چگونگی کاهش استعمال دخانیات را در 4 ماده به تصویب رساند.

برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار