امروز در تاریخ؛
شهادت استاد مطهری (ره) و روز معلم
شهادت عالم مجاهد، آگاه و اندیشمند بزرگ اسلام استاد «مرتضی مطهری»، روز معلم، تشکیل دولت دکتر «محمد مصدق»، در گذشت «لئوناردو داوینچی» و ... از مهمترین رخدادهای تاریخ امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 12 اردیبهشت 1392 خورشیدی برابر با 21 جمادی‌الثانی 1434 هجری و 2 می 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
روز معلم
12 اردیبهشت، سالروز شهادت این معلم نمونه و اسوه تقوا در نظام جمهوری اسلامی ایران، به عنوان روز معلم نا مگذاری شده است تا همواره و همه ساله ضمن بزرگداشت خاطره آن رادمرد بزرگ و مجتهد و فیلسوف بلندآوازه، از زحمات بی‌شائبه و ایثارگرانه طبقه عظیم معلمان که وظیفه سنگین آموزش و پرورش کودکان، نوجوانان و جوانان این مرز و بوم را بر عهده دارند، قدردانی گردد.
تشکیل دولت دکتر «محمد مصدق» (1330 ش)
در انتخابات مجلس شانزدهم با همه تقلبات و مداخلات شاه و دربار، صندوق‌های ساختگی آراء تهران باطل شد. عبدالحسین هژیر وزیر دربار توسط جمعیت فداییان اسلام ترور شد و در نوبت دوم انتخابات، دکتر مصدق به مجلس راه یافت. پس از ترور نخست‌وزیر وقت سپهبد حاجی علی رزم‌آرا، طرح ملی شدن صنایع نفت به رهبری دکتر مصدق در مجلس تصویب شد. پس از استعفای حسین علاء که بعد از رزم‌آرا نخست وزیر شده بود، مصدق به نخست وزیری رسید و برنامه خود را اصلاح قانون انتخابات و اجرای قانون ملی شدن صنعت نفت اعلام کرد.
دکتر مصدق بلافاصله پس از نخست وزیری اجرای قانون ملی شدن صنعت نفت را در دستور کار خود قرار داد و بدین ترتیب در ۲۷ اسفند ۱۳۲۹ قانون ملی شدن صنعت نفت به تصویب مجلس شورای ملی و در ۲۹ اسفند همان سال به تصویب مجلس سنا و امضای شاه رسید. پس از استعفای مصدق در تیرماه 1331 در پی چهار روز تظاهرات در پشتیبانی از دکتر مصدق که به کشته شدن چندین نفر انجامید، موفق به برکنار کردن دولت قوام گردیدند. در ۳۰ تیر ۱۳۳۱ دکتر مصدق بار دیگر به نخست‌وزیری ایران رسید.
درگذشت «محسن بن علی تنوخی» ادیب، شاعر و مورخ مشهور مسلمان (384 ق)
محسن بن علی تنوخی ادیب و مورخ مسلمان در شعر و ادب، استعداد سرشاری داشت و اشعار بسیاری از خود بر جای گذاشت. تنوخی در مدتی کوتاه، مراتب علمی و دینی متداولِ زمانِ خود را طی کرد و سپس به شغل قضاوت پرداخت. کتاب الف رج بَعد الشِّدَّة، شامل مجموعه‌ای از وقایع تاریخی و اجتماعی آن دوران است که وی آن را با دقت و ظرافت خاصی تا لیف کرده است. هم‌چنین کتاب دیگر تنوخی، الم ساجد نام دارد که حاوی حکایات و فرازهای اخلاقی است.
رحلت عالم ربانی، آیت‌اللَّه «سید محمد حسن میر جهانی»(1413 ق)
حاج سید محمد حسن میر جهانی طباطبایی اصفهانی فرزند می‌رسید علی در ذی‌قعدهٔ سال 1319 قدر یکی از روستاهای اصفهان و بیت دانش و تقوا چشم به جهان گشود. ایشان پس از فراگیری علوم مقدماتی در اصفهان، به حوزهٔ علمیهٔ نجف اشرف هجرت کرد و پس از بهره‌گیری از درس حضرات آیات: آقا ضیاءالدین عراقی، سید ابوالحسن اصفهانی و شیخ عبداللَّه مامقانی، به مدارج بالای علمی دست یافت. آیت اللَّه میر جهانی سپس راهی مشهد مقدس گردید و به هدایت و ارشاد مردم و تألیف و تصنیف پرداخت. از آثار این عالم فرزانه می‌توان به کتاب‌های مصباحُ البلاغه در 2 جلد، نوائبُ الدُّهور در 4 جلد، ولایت کلّیه در 2 جلد و چندین اثر دیگر اشاره کرد. از ویژگی‌های آیت اللَّه میر جهانی، عشق به آستان اهل بیت (ع) زهد و قناعت، تقوا و تَهجُّد و کوشش در تألیف کتب اسلامی تبلور بیشتری دارند. این عالم ربانی در 94 سالگی بدرود حیات گفت و در جوار مقبرهٔ علامه مجلسی در اصفهان به خاک سپرده شد.
شهادت اندیشمند بزرگ اسلام استاد «مرتضی مطهری» (1358)
آیت‌اللَّه مرتضی مطهری در سال 1299 ش در شهرستان فریمان دیده به جهان گشود. در 15 سالگی در قیام مردمی مسجد گوهرشاد مشهد در تیرماه 1314 حضور داشت. استاد مطهری در سال 1315 برای ادامه تحصیلات حوزوی وارد حوزه علمیه قم شد. وی در قیام 15 خرداد سال 1342 نقشی مؤثر و روشنگری داشت و به همراه تعدادی از علما و روشنفکران دستگیر و زندانی گردید. شهید مطهری در هنگام پیروزی انقلاب اسلامی، از سوی امام خمینی (ره) به عضویت شورای انقلاب اسلامی منصوب گردید و یکی از تصمیم‌گیرندگان و سیاستگزاران اصلی کشور انقلابی ایران به شمار می‌رفت.
این مجاهد سترگ سرانجام در پایان یکی از جلسات که به تنهایی راهی خانه‌اش بود، مورد سوءقصد یکی از اعضای منحرف گروهک فرقان قرار گرفت و به لقاءاللَّه پیوست و پس از تشییع باشکوه در تهران و قم، در جوار حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد. از استاد شهید مرتضی مطهری، قریب به 80 کتاب ارزنده برجای مانده است که امام خمینی (ره) همگان را به پاس داشتن آنها سفارش کرده است. ایشان فرمود: «من به دانشجویان و طبقه روشنفکران متعهد توصیه می‌کنم که کتاب‌های این استاد عزیز را نگذارند با دسیسه‌های غیر اسلامی فراموش شود».
آغاز دوران حکومت تزاری خاندان رومانوف بر سرزمین پهناور روسیه (1613 م)
سه سال پس از حمله لهستان به روسیه، یکی از سرداران روسی آنها را شکست داد و مسکو را از اشغال ارتش لهستان خارج کرد و میخائیل رومانوف به عنوان تزار جدید، بر تخت نشست. از این زمان دوران حکومت 304 ساله خاندان رومانوف بر روسیه آغاز گردید. اگر چه کشور روسیه در زمان حکومت رومانوف‌ها گسترش یافت اما از لحاظ اقتصادی، پیشرفت چندانی نکرد و استبداد تزارها، مانع از شرکت مردم روسیه در سرنوشت خود بود. در اثر چنین مشکلات سیاسی و اقتصادی، مردم در سال 1917 م علیه تزار نیکلای دوم آخرین پادشاه خاندان رومانوف قیام کردند. با سرنگون شدن او، رژیم سوسیالیستی بر روسیه حاکم شد.
تولد «کاترین کبیر» ملکه مشهور روسیه (1729 م)
کاترین کبیر، امپراتور یس روسیه، در دوم مه 1729 م به دنیا آمد. وی در 15 سالگی با پتر سوم ازدواج کرد؛ اما پتر سوم، پادشاه روسیه به او علاقه نداشت و او را در ملأ عام مورد اهانت قرار می‌داد. کاترین با همدستی چند نفر از نزدیکان خود در نهم ژوئیه 1762 مدر 33 سالگی، هنگامی که پتر سوم از شهر خارج شده بود، خود را امپراتور یس و ملکه روسیه خواند. پتر که ناگهان، چنین ضربه هولناکی خورد، به کلی خود را باخته، بدون مقاومت چندانی، استعفا داد و چند روز بعد درگذشت.
وی در تحکیم مسائل آموزش و فرهنگ روسیه تلاش نمود، اما از سوی دیگر، کاترین اگرچه ملکه روسیه به شمار می‌رفت اما از لحاظ شخصیتی دچار انحطاط شدید اخلاقی بود و به گفته مورخین با توجه به اینکه خود را یک موجود برتر می‌پنداشت، از مصاحبت با مردان متعدد دربار ابایی نداشت و فساد و تباهی بر دربار پادشاهی وی غلبه داشت. وی در سیاست خارجی، سیاست توسعه‌طلبی را دنبال می‌کرد و تا آن جا که می‌توانست برای این امر می‌کوشید. کاترین 33 سال سلطنت کرد و سرانجام در 17 نوامبر 1796 مدر 66 سالگی درگذشت.
در گذشت «لئوناردو داوینچی» نقاش، مجسمه ساز و معمار معروف ایتالیایی (1519 م)
لئوناردو داوینچی در 14 اوت 1452 مدر دهکده وینچی در نزدیک شهر فلورانس ایتالیا به دنیا آمد و به زودی نبوغش در زمینه‌های گوناگون هنری آشکار شد. وی از آغاز جوانی به مطالعه طبیعت و بررسی سنگ‌ها، رودها و کوه‌ها... می‌پرداخت. داوینچی پس از سفر به چند شهر ایتالیا، در سال 1506 م به فرانسه رفت و نقاش دربار لویی دوازدهم پادشاه این کشور شد. وی با می کل دیگر نقاش و مجسمه ساز مشهور هم وطن خود معاصر بود و این دو هنرمند نقش مهمی در تکوین هنر دوره رنسانس داشتند.
داوینچی نقاشی بزرگ نیز، به شمار می‌رود که آثارش
را با دیدی آینده‌نگر و ژرف به وجود می‌آوَرْد. از داوینچی آثار بسیاری
برجای مانده ولی اکثراً ناقص و نیمه‌تمامند زیرا وی با چنان شتابی در عرصه
علوم و فنون جولان می‌کرد که فرصت تکمیل آنها را نمی‌یافت. با این حال از
جمله تابلوهای نقاشی او شام آخر و لبخند ژوکوند است که مهمترین و زیباترین
اثر اوست. هم‌چنین ساختمان کلیسای جامع میلان، از برجسته‌ترین آثار معماری
داوینچی است. لئوناردو داوینچی سرانجام در 2 مه 1519 مدر 67 سالگی درگذشت.
آغاز جنگ عراق و انگلستان بر سر ادامه سلطه انگلیس بر عراق و چاه‌های نفت آن (1941 م)
با پایان یافتن جنگ جهانی اول و تجزیه امپراتوری عثمانی، عراق تحت سرپرستی و قیمومیت استعمار بریتانیا قرار گرفت. انگلیس نیز امیر فیصل پسر حسین حاکم مکه را به پادشاهی عراق برگزید؛ اما به تدریج احزاب سیاسی در عراق فعال شدند و تلاش‌هایی برای استقلال عراق صورت گرفت. از جمله، رشید عالی گیلانی که از استقلال طلبان عراق بود، در جریان جنگ جهانی دوم، مبارزه با استعمار انگلیس را به امید حمایت آلمان آغاز کرد و ریاست دولت را بر عهده گرفت. ولی کمک آلمان به وی نرسید و انگلیس پس از شکست دادن استقلال طلبان، بار دیگر عراق را اشغال کرد. رشید عالی نیز پس از شکست به خارج از عراق گریخت؛ اما علت اصلی بروز این درگیری، ادامه سلطه انگلیس بر چاه‌های نفت عراق و هم‌چنین مداخله در امور داخلی این کشور بود.
سقوط برلین پایتخت آلمان در آخرین روزهای جنگ جهانی دوم (1945 م)
جنگ جهانی دوم در سال 1939 م آغاز شد و اگرچه در ابتدای کار، نیروهای آلمانی با سرعت به پیش می‌رفتند و مناطق گسترده‌ای از اروپا را در اختیار می‌گرفتند اما از نیمه‌های جنگ به ویژه پس از ورود به جنگ طاقت‌فرسا با شوروی، نیروهای آلمانی تحلیل رفتند و از سوی دیگر متفقین نیز با بازسازی ارتش‌های خود و با کمک امریکا که دور از صحنه جنگ بود، توانستند سیر نزولی و روند اضمحلال رایش سوم را در آلمان رقم زنند. پس از چندی، با حمله متفقین، فرانسه از اشغال آلمان خارج شد و این نیروها با گذشتن از رودخانه راین وارد خاک آلمان شدند. از اوایل سال 1945 م نیروهای شوروی که موفق به اخراج آلمانی‌ها از خاک خود شده بودند، به سرعت به طرف شرق آلمان حرکت کردند.
در اواخر آوریل همان سال بعد از بمباران‌های شدید هوایی، نیروهای زمینی شوروی وارد برلین شدند و در جریان جنگ شدید و خونین موفق به تصرف این شهر شدند. در اول مه 1945 م هیتلر، پیشوای نازی‌ها که به خیال تصرف جهان و اِعمال حاکمیت قدرت و اندیشه نژاد برتر، جهان را به کام جنگ خونین کشانیده بود، خودکشی نمود و با سقوط کامل نظام سیاسی آلمان، جنگ جهانی دوم به پایان رسید؛ اما کشور آلمان و شهر برلین در قسمت شرقی تحت سیطره نظام سوسیالیستی و در بخش غربی در چهارچوب نظام سرمایه‌داری قرار گرفت و تا اوایل دهه 1990 م به صورت کشور و شهری دو پاره به حیات سیاسی خود ادامه داد.
درگذشت «جیلبِرْتْ مور ای» فیلسوف انگلیسی (1957 م)
جیلبرت مور ای، فیلسوف و محقق انگلیسی در دوم ژانویه 1866 مدر سیدنی استرالیا به دنیا آمد. وی در 11 سالگی راهی انگلستان شد و پس از تکمیل تحصیلات خود، از سی سالگی به عنوان استاد ادبیات و فلسفه یونانی در دانشگاه آکسفورد به تدریس پرداخت. مور ای هم‌زمان تعدادی از داستان‌ها و نمایش‌نامه‌های یونانی را به شعر انگلیسی ترجمه کرد و در باب فرهنگ دنیای قدیم در تطبیق با مشکلات دنیای جدید، رسالات و مقالات بسیار نگاشت. وی در تحقیقات خود به این نتیجه رسید که دین یونانی، در اصل، صبغه و رنگ یکتاپرستی داشته و خدایان متعدد یونانی، جنبه‌ها و وجه‌های مختلف خدا هستند. مور ای بر این اعتقاد بود که در فرهنگ شرک‌آلود باستان، پایین‌ترین و بالاترین مرتبه فکر بشر را می‌توان دید. او هم‌چنین عقیده داشت که از یک سو خرافات وحشت‌زا و ابتدایی و از سوی دیگر تعالی فکری جهانیان نشأت گرفته از ادبیات یونان باستان است. مور ای پس از جنگ جهانی اول نیز خودش را صرف مسئله جامعه ملل کرد. از مور ای آثاری برجای مانده که تاریخ ادبیات یونان، سنت کلاسیک در شعر و آزمایش این نسل از آن جمله‌اند. جیلبرت مور ای سرانجام در دوم مه 1957 مدر 91 سالگی درگذشت.
آغاز جنگ دریایی انگلیس و آرژانتین بر سر جزایر فالک لَند (1982 م)
جزایر فالْکْ‌لند (مالویناس) که در مجاورت آرژانتین و نزدیک قطب جنوب واقع شده‌اند، در سال 1832 م به اشغال انگلستان درآمدند. با این حال، آرژانتین همواره این جزایر را متعلق به خود می‌دانست. در دوم آوریل 1982 م، حکومت ژنرال‌ها در آرژانتین هم که برای تحکیم موقعیت داخلی خود در پی یک ماجراجویی نظامی بودند، این جزایر را تصرف کردند. هرچند دولت آرژانتین به دلیل بی‌اهمیت بودن موقعیت این جزایر و بُعد مسافت انگلستان تا آرژانتین و نیز مخارج سنگین لشکرکشی به فالْکْ‌لند توقع واکنش خاصی از جانب انگلیس نداشت ولی عکس‌العمل مارگارت تا چر، نخست‌وزیر وقت انگلستان شدیدتر از حد مورد تصور ژنرال‌ها بود.
خانم تاچر طی نطقی تهدید کرد که اگر آرژانتینْ این جزایر را ترک نکند و غرامت این عمل را نپردازد، از جانب انگلیس مورد تهاجم قرار خواهد گرفت. با بی‌اعتنایی آرژانتین به این تهدید، خانم تا چر با بزرگ‌ترین و پرخرج‌ترین لشکرکشی نظامی انگلستان پس از جنگ جهانی دوم، به جنگ آرژانتینی‌ها رفت و پس از طی دوازده هزار کیلومتر، نبرد دریایی سختی از روز دوم مه 1982 مبین ناوگان دریای دو طرف، در منطقه روی داد. در نهایت جنگ فا لک لند پس از چهل روز با تسلیم باقی‌مانده نیروهای آرژانتینی در 14 ژوئن پایان یافت. جنگ فالک‌لند با وجود مخارج بسیار سنگین آن، باعث شد تا خانم تا چر در میان انگلیسی‌ها به بانوی آهنین ملقب گردد.
مروری برخی از رخدادهای دیگر امروز
1833: نیکلای یکم تزار وقت روسیه فروش عمومی سرفها را ممنوع ساخت. با وجود این سرفدم در روسیه لغو نشد.
1879: پابلو اگلسیاس 1850- 1925 حزب سوسیالیست اسپانیا را تا سیس کرد. وی قبلا یک سندی کالی است و مو سس اتحادیه های کارگری بود. نام پابلو در ردیف سوسیالیست‌های بزرگ اروپا قرار دارد. حزبی را که او تا سیس کرد سا له است که دولت اسپانیا را به دست دارد.
1927: نخستین کنفرانس جهانی اقتصاد و تجارت آغاز بکار کرد که در آن نمایندگان 52 دولت شرکت کرده بودند.
تشکیل دولت دکتر «محمد مصدق» (1330 ش)
در انتخابات مجلس شانزدهم با همه تقلبات و مداخلات شاه و دربار، صندوق‌های ساختگی آراء تهران باطل شد. عبدالحسین هژیر وزیر دربار توسط جمعیت فداییان اسلام ترور شد و در نوبت دوم انتخابات، دکتر مصدق به مجلس راه یافت. پس از ترور نخست‌وزیر وقت سپهبد حاجی علی رزم‌آرا، طرح ملی شدن صنایع نفت به رهبری دکتر مصدق در مجلس تصویب شد. پس از استعفای حسین علاء که بعد از رزم‌آرا نخست وزیر شده بود، مصدق به نخست وزیری رسید و برنامه خود را اصلاح قانون انتخابات و اجرای قانون ملی شدن صنعت نفت اعلام کرد.
دکتر مصدق بلافاصله پس از نخست وزیری اجرای قانون ملی شدن صنعت نفت را در دستور کار خود قرار داد و بدین ترتیب در ۲۷ اسفند ۱۳۲۹ قانون ملی شدن صنعت نفت به تصویب مجلس شورای ملی و در ۲۹ اسفند همان سال به تصویب مجلس سنا و امضای شاه رسید. پس از استعفای مصدق در تیرماه 1331 در پی چهار روز تظاهرات در پشتیبانی از دکتر مصدق که به کشته شدن چندین نفر انجامید، موفق به برکنار کردن دولت قوام گردیدند. در ۳۰ تیر ۱۳۳۱ دکتر مصدق بار دیگر به نخست‌وزیری ایران رسید.
درگذشت «محسن بن علی تنوخی» ادیب، شاعر و مورخ مشهور مسلمان (384 ق)
محسن بن علی تنوخی ادیب و مورخ مسلمان در شعر و ادب، استعداد سرشاری داشت و اشعار بسیاری از خود بر جای گذاشت. تنوخی در مدتی کوتاه، مراتب علمی و دینی متداولِ زمانِ خود را طی کرد و سپس به شغل قضاوت پرداخت. کتاب الف رج بَعد الشِّدَّة، شامل مجموعه‌ای از وقایع تاریخی و اجتماعی آن دوران است که وی آن را با دقت و ظرافت خاصی تا لیف کرده است. هم‌چنین کتاب دیگر تنوخی، الم ساجد نام دارد که حاوی حکایات و فرازهای اخلاقی است.
رحلت عالم ربانی، آیت‌اللَّه «سید محمد حسن میر جهانی»(1413 ق)
حاج سید محمد حسن میر جهانی طباطبایی اصفهانی فرزند می‌رسید علی در ذی‌قعدهٔ سال 1319 قدر یکی از روستاهای اصفهان و بیت دانش و تقوا چشم به جهان گشود. ایشان پس از فراگیری علوم مقدماتی در اصفهان، به حوزهٔ علمیهٔ نجف اشرف هجرت کرد و پس از بهره‌گیری از درس حضرات آیات: آقا ضیاءالدین عراقی، سید ابوالحسن اصفهانی و شیخ عبداللَّه مامقانی، به مدارج بالای علمی دست یافت. آیت اللَّه میر جهانی سپس راهی مشهد مقدس گردید و به هدایت و ارشاد مردم و تألیف و تصنیف پرداخت. از آثار این عالم فرزانه می‌توان به کتاب‌های مصباحُ البلاغه در 2 جلد، نوائبُ الدُّهور در 4 جلد، ولایت کلّیه در 2 جلد و چندین اثر دیگر اشاره کرد. از ویژگی‌های آیت اللَّه میر جهانی، عشق به آستان اهل بیت (ع) زهد و قناعت، تقوا و تَهجُّد و کوشش در تألیف کتب اسلامی تبلور بیشتری دارند. این عالم ربانی در 94 سالگی بدرود حیات گفت و در جوار مقبرهٔ علامه مجلسی در اصفهان به خاک سپرده شد.
شهادت اندیشمند بزرگ اسلام استاد «مرتضی مطهری» (1358)
آیت‌اللَّه مرتضی مطهری در سال 1299 ش در شهرستان فریمان دیده به جهان گشود. در 15 سالگی در قیام مردمی مسجد گوهرشاد مشهد در تیرماه 1314 حضور داشت. استاد مطهری در سال 1315 برای ادامه تحصیلات حوزوی وارد حوزه علمیه قم شد. وی در قیام 15 خرداد سال 1342 نقشی مؤثر و روشنگری داشت و به همراه تعدادی از علما و روشنفکران دستگیر و زندانی گردید. شهید مطهری در هنگام پیروزی انقلاب اسلامی، از سوی امام خمینی (ره) به عضویت شورای انقلاب اسلامی منصوب گردید و یکی از تصمیم‌گیرندگان و سیاستگزاران اصلی کشور انقلابی ایران به شمار می‌رفت.
آغاز دوران حکومت تزاری خاندان رومانوف بر سرزمین پهناور روسیه (1613 م)
سه سال پس از حمله لهستان به روسیه، یکی از سرداران روسی آنها را شکست داد و مسکو را از اشغال ارتش لهستان خارج کرد و میخائیل رومانوف به عنوان تزار جدید، بر تخت نشست. از این زمان دوران حکومت 304 ساله خاندان رومانوف بر روسیه آغاز گردید. اگر چه کشور روسیه در زمان حکومت رومانوف‌ها گسترش یافت اما از لحاظ اقتصادی، پیشرفت چندانی نکرد و استبداد تزارها، مانع از شرکت مردم روسیه در سرنوشت خود بود. در اثر چنین مشکلات سیاسی و اقتصادی، مردم در سال 1917 م علیه تزار نیکلای دوم آخرین پادشاه خاندان رومانوف قیام کردند. با سرنگون شدن او، رژیم سوسیالیستی بر روسیه حاکم شد.
تولد «کاترین کبیر» ملکه مشهور روسیه (1729 م)
کاترین کبیر، امپراتور یس روسیه، در دوم مه 1729 م به دنیا آمد. وی در 15 سالگی با پتر سوم ازدواج کرد؛ اما پتر سوم، پادشاه روسیه به او علاقه نداشت و او را در ملأ عام مورد اهانت قرار می‌داد. کاترین با همدستی چند نفر از نزدیکان خود در نهم ژوئیه 1762 مدر 33 سالگی، هنگامی که پتر سوم از شهر خارج شده بود، خود را امپراتور یس و ملکه روسیه خواند. پتر که ناگهان، چنین ضربه هولناکی خورد، به کلی خود را باخته، بدون مقاومت چندانی، استعفا داد و چند روز بعد درگذشت.
وی در تحکیم مسائل آموزش و فرهنگ روسیه تلاش نمود، اما از سوی دیگر، کاترین اگرچه ملکه روسیه به شمار می‌رفت اما از لحاظ شخصیتی دچار انحطاط شدید اخلاقی بود و به گفته مورخین با توجه به اینکه خود را یک موجود برتر می‌پنداشت، از مصاحبت با مردان متعدد دربار ابایی نداشت و فساد و تباهی بر دربار پادشاهی وی غلبه داشت. وی در سیاست خارجی، سیاست توسعه‌طلبی را دنبال می‌کرد و تا آن جا که می‌توانست برای این امر می‌کوشید. کاترین 33 سال سلطنت کرد و سرانجام در 17 نوامبر 1796 مدر 66 سالگی درگذشت.
در گذشت «لئوناردو داوینچی» نقاش، مجسمه ساز و معمار معروف ایتالیایی (1519 م)
لئوناردو داوینچی در 14 اوت 1452 مدر دهکده وینچی در نزدیک شهر فلورانس ایتالیا به دنیا آمد و به زودی نبوغش در زمینه‌های گوناگون هنری آشکار شد. وی از آغاز جوانی به مطالعه طبیعت و بررسی سنگ‌ها، رودها و کوه‌ها... می‌پرداخت. داوینچی پس از سفر به چند شهر ایتالیا، در سال 1506 م به فرانسه رفت و نقاش دربار لویی دوازدهم پادشاه این کشور شد. وی با می کل دیگر نقاش و مجسمه ساز مشهور هم وطن خود معاصر بود و این دو هنرمند نقش مهمی در تکوین هنر دوره رنسانس داشتند.
آغاز جنگ عراق و انگلستان بر سر ادامه سلطه انگلیس بر عراق و چاه‌های نفت آن (1941 م)
با پایان یافتن جنگ جهانی اول و تجزیه امپراتوری عثمانی، عراق تحت سرپرستی و قیمومیت استعمار بریتانیا قرار گرفت. انگلیس نیز امیر فیصل پسر حسین حاکم مکه را به پادشاهی عراق برگزید؛ اما به تدریج احزاب سیاسی در عراق فعال شدند و تلاش‌هایی برای استقلال عراق صورت گرفت. از جمله، رشید عالی گیلانی که از استقلال طلبان عراق بود، در جریان جنگ جهانی دوم، مبارزه با استعمار انگلیس را به امید حمایت آلمان آغاز کرد و ریاست دولت را بر عهده گرفت. ولی کمک آلمان به وی نرسید و انگلیس پس از شکست دادن استقلال طلبان، بار دیگر عراق را اشغال کرد. رشید عالی نیز پس از شکست به خارج از عراق گریخت؛ اما علت اصلی بروز این درگیری، ادامه سلطه انگلیس بر چاه‌های نفت عراق و هم‌چنین مداخله در امور داخلی این کشور بود.
سقوط برلین پایتخت آلمان در آخرین روزهای جنگ جهانی دوم (1945 م)
جنگ جهانی دوم در سال 1939 م آغاز شد و اگرچه در ابتدای کار، نیروهای آلمانی با سرعت به پیش می‌رفتند و مناطق گسترده‌ای از اروپا را در اختیار می‌گرفتند اما از نیمه‌های جنگ به ویژه پس از ورود به جنگ طاقت‌فرسا با شوروی، نیروهای آلمانی تحلیل رفتند و از سوی دیگر متفقین نیز با بازسازی ارتش‌های خود و با کمک امریکا که دور از صحنه جنگ بود، توانستند سیر نزولی و روند اضمحلال رایش سوم را در آلمان رقم زنند. پس از چندی، با حمله متفقین، فرانسه از اشغال آلمان خارج شد و این نیروها با گذشتن از رودخانه راین وارد خاک آلمان شدند. از اوایل سال 1945 م نیروهای شوروی که موفق به اخراج آلمانی‌ها از خاک خود شده بودند، به سرعت به طرف شرق آلمان حرکت کردند.
در اواخر آوریل همان سال بعد از بمباران‌های شدید هوایی، نیروهای زمینی شوروی وارد برلین شدند و در جریان جنگ شدید و خونین موفق به تصرف این شهر شدند. در اول مه 1945 م هیتلر، پیشوای نازی‌ها که به خیال تصرف جهان و اِعمال حاکمیت قدرت و اندیشه نژاد برتر، جهان را به کام جنگ خونین کشانیده بود، خودکشی نمود و با سقوط کامل نظام سیاسی آلمان، جنگ جهانی دوم به پایان رسید؛ اما کشور آلمان و شهر برلین در قسمت شرقی تحت سیطره نظام سوسیالیستی و در بخش غربی در چهارچوب نظام سرمایه‌داری قرار گرفت و تا اوایل دهه 1990 م به صورت کشور و شهری دو پاره به حیات سیاسی خود ادامه داد.
درگذشت «جیلبِرْتْ مور ای» فیلسوف انگلیسی (1957 م)
جیلبرت مور ای، فیلسوف و محقق انگلیسی در دوم ژانویه 1866 مدر سیدنی استرالیا به دنیا آمد. وی در 11 سالگی راهی انگلستان شد و پس از تکمیل تحصیلات خود، از سی سالگی به عنوان استاد ادبیات و فلسفه یونانی در دانشگاه آکسفورد به تدریس پرداخت. مور ای هم‌زمان تعدادی از داستان‌ها و نمایش‌نامه‌های یونانی را به شعر انگلیسی ترجمه کرد و در باب فرهنگ دنیای قدیم در تطبیق با مشکلات دنیای جدید، رسالات و مقالات بسیار نگاشت. وی در تحقیقات خود به این نتیجه رسید که دین یونانی، در اصل، صبغه و رنگ یکتاپرستی داشته و خدایان متعدد یونانی، جنبه‌ها و وجه‌های مختلف خدا هستند. مور ای بر این اعتقاد بود که در فرهنگ شرک‌آلود باستان، پایین‌ترین و بالاترین مرتبه فکر بشر را می‌توان دید. او هم‌چنین عقیده داشت که از یک سو خرافات وحشت‌زا و ابتدایی و از سوی دیگر تعالی فکری جهانیان نشأت گرفته از ادبیات یونان باستان است. مور ای پس از جنگ جهانی اول نیز خودش را صرف مسئله جامعه ملل کرد. از مور ای آثاری برجای مانده که تاریخ ادبیات یونان، سنت کلاسیک در شعر و آزمایش این نسل از آن جمله‌اند. جیلبرت مور ای سرانجام در دوم مه 1957 مدر 91 سالگی درگذشت.
آغاز جنگ دریایی انگلیس و آرژانتین بر سر جزایر فالک لَند (1982 م)
جزایر فالْکْ‌لند (مالویناس) که در مجاورت آرژانتین و نزدیک قطب جنوب واقع شده‌اند، در سال 1832 م به اشغال انگلستان درآمدند. با این حال، آرژانتین همواره این جزایر را متعلق به خود می‌دانست. در دوم آوریل 1982 م، حکومت ژنرال‌ها در آرژانتین هم که برای تحکیم موقعیت داخلی خود در پی یک ماجراجویی نظامی بودند، این جزایر را تصرف کردند. هرچند دولت آرژانتین به دلیل بی‌اهمیت بودن موقعیت این جزایر و بُعد مسافت انگلستان تا آرژانتین و نیز مخارج سنگین لشکرکشی به فالْکْ‌لند توقع واکنش خاصی از جانب انگلیس نداشت ولی عکس‌العمل مارگارت تا چر، نخست‌وزیر وقت انگلستان شدیدتر از حد مورد تصور ژنرال‌ها بود.
مروری برخی از رخدادهای دیگر امروز
1833: نیکلای یکم تزار وقت روسیه فروش عمومی سرفها را ممنوع ساخت. با وجود این سرفدم در روسیه لغو نشد.
1879: پابلو اگلسیاس 1850- 1925 حزب سوسیالیست اسپانیا را تا سیس کرد. وی قبلا یک سندی کالی است و مو سس اتحادیه های کارگری بود. نام پابلو در ردیف سوسیالیست‌های بزرگ اروپا قرار دارد. حزبی را که او تا سیس کرد سا له است که دولت اسپانیا را به دست دارد.
1927: نخستین کنفرانس جهانی اقتصاد و تجارت آغاز بکار کرد که در آن نمایندگان 52 دولت شرکت کرده بودند.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
