دانشنامه/
نگاهی به کارآیی مجمع عمومی سازمان ملل متحد
مجمع عمومی یکی از ارکان اصلی سازمان ملل متحد بوده که همه اعضا در آن از حق مساوی برخوردار هستند.
به گزارش خبرنگار سیاست خارجی باشگاه خبرنگاران مجمع عمومی سازمان ملل متحد یکی از ارگان‌های اصلی سازمان ملل متحد بوده که برای دولت‌های عضو به عنوان کنفرانسی عمومی عمل می‌کند.
هر عضو مجاز به داشتن 10 نماینده و برخوردار از یک رأی است و کلیه اعضا به طور مساوی در تمامی هفت کمیته اصلی مجمع نماینده دارند.
صلاحیت مجمع، هر معضل جهانی با مشکل سازمانی یا آیین‌نامه‌ای داخلی ملل متحد را که اکثریت اعضا به رسیدگی به آن اظهار تمایل کنند در‌برمی‌گیرد.
تصمیمات جز در مسائل مهم که طی ماده 18 منشور تعریف شده مستلزم اخذ راي دو سوم آرا اعضا هستند اگر چه مجمع قادر به اتخاذ تصمیم‌های الزام‌آور یا وضع قانون نیست اما می‌تواند اقسام گوناگونی از اقدامات را در سطح ملی و جامعه بین‌المللی و از طریق قطع‌نامه، به انجام برساند.
باید گفت مجمع می‌تواند از طریق تصویب کنوانسیون‌‌ها یا معاهدات، در توسعه حقوق داخلی کشورهایی که آنان را به تصویب می‌رسانند، ایفای نقش کند.
مجمع عمومی سازمان ملل به طور سالانه به انتخاب یک شخصیت سیاسی صاحب اعتبار بین‌المللی به‌عنوان رئیس و 17 نایب رئیس از حوزه‌های عمده جغرافیایی جهان مبادرت می‌کند.
شایان ذکر است یک کمیته عمومی، متشکل از رئیس، نواب رئیس، و روسای کمیته‌های دائمی هفت‌گانه در طراحی دستور کار هر اجلاس به عنوان یک کمیته هادی عمل می‌کند.
اختیارات مجم عمومی سازمان ملل عبارتند از:
1.تصفیه اختلافات بین‌المللی
2.توصیه اقدامات جمعی علیه یک متجاوز
3.تصویب بودجه سازمان
4.نظارت بر سایر ارگان‌های اصلی و نهادهای فرعی
5.انتخاب اعضا شوراهای سه‌گانه و قضاوت دیوان بین‌المللی
6.پذیرش اعضا جدید
7.پیشنهاد اصلاحات در منشور ملل متحد
مجمع عمومی فراگیرترین رکن سازمان ملل متحد است و دارای صلاحیت گسترده‌ای می‌باشد اما تنها محدودیت‌های وارده به صلاحیت مجمع عمومی عبارتند از:
1- عدم مداخله در اموری که ذاتاً داخل در صلاحیت داخلی دولت‌ها است.
2- عدم مداخله در مورد اختلاف یا وضعیتی که شورای امنیت در حال رسیدگی به آن می باشد مگر آن‌که شورای امنیت خود تقاضای مداخلهٔ مجمع عمومی را بنماید.
3- ارجاع تمام مسائل مربوط به حفظ صلح و امنیت بین‌المللی که نیاز به اقدام عملی دارند به شورای امنیت زیرا فقط شورای امنیت است که می‌تواند در مورد اقدامات عملی تصمیم بگیرد
وظایف و اختیارات خاص مجمع عمومی به شرح زير است:
1-بحث در مورد تمام مسائل و قضایایی که در چارچوب منشور قرار می‌گیرد به استثنای ماده ۱۲ منشور
2-بحث و بررسی دربارهٔ هر مسئله مربوط به حفظ صلح و امنیت بین‌المللی به استثنای مواردی که شورای امنیت مشغول انجام وظایفی است که طبق منشور به آن محول شده است.
3-انتخاب اعضای سایر ارکان اصلی (انتخاب اعضای غیردایم شورای امنیت، شورای اقتصادی اجتماعی و شورای قیموميت به هنگام ضرورت)
4- معرفی یا انتخاب اعضای ارکان فرعی خود
5-هماهنگ نمودن فعالیت‌های مؤسسات تخصصی
6-بررسی و ارائه توصیه دربارهٔ اصول همکاری در زمینهٔ حفظ صلح و امنیت بین‌المللی
7-آمریت بر شورای اقتصادی اجتماعی و شورای قیمومت
8- آمریت بر ادارهٔ سازمان و تصویب بودجهٔ سازمان و تقسیم و تخصیص سهمیه‌های پرداختی اعضا
9-اجازه دادن به مؤسسات تخصصی جهت درخواست نظر مشورتی از دیوان بین‌المللی دادگستری
10-دریافت و بررسی گزارش‌های شورای امنیت و سایر ارگان‌های سازمان ملل
11-انجام مطالعات و صدور توصیه‌هایی در خصوص ترویج همکاری بین‌المللی در امور سیاسی، ایجاد زمینه‌های مناسب برای توسعهٔ تدریجی و تدوین حقوق بین‌الملل، کمک به تحقق حقوق بشر و آزادی‌های بنیادین برای همه، بی هیچ تبعیض از حیث نژاد و جنس و زبان و مذهب و همیاری بین‌المللی در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، آموزشی و بهداشتی
12- ارائه توصیه‌هایی برای حل و فصل مسالمت‌آمیز هر وضعیتی که احتمالاً به روابط دوستانهٔ بین‌المللی لطمه می زند بدون توجه به منشأ آن.
گفتنی است، مجمع عمومی طی روندی تکاملی، به ارگان مرکزی تشکیلات سازمان ملل متحد مبدل شده است و این امر عمدتا محصول بن‌بست‌های ناشی از حق وتو در شورای امنیت بود که مجمع را به سمت تقبل نقشی در صیانت از صلح، از طریق تصویب قطع‌نامه اتحاد برای صلح در سال 1950 سوق داد.
همچنین، سرازیر شدن اعضا جدید پرشمار به داخل سازمان، در توسعه نقش مجمع موثر بود اما با این رخداد مذکور اساسا یک روند طبیعی تکامل، برآمده از تفسیر موسع از اختیارات مجمع مندرج در منشور، نظارت مجمع بر ردیف‌های مالی سازمان، اختیارهای آن در نظارت عالیه بر سایر ارگان‌ها و نقش آن به‌عنوان تنها ارگان ملل متحد که تمامی اعضا در آن نماینده دارند، بوده است.
مجمع عمومی طی 42 سال نخست فعالیت خود، اختلافات بسیاری را حل و فصل نموده، به اعاده صلح در بسیاری مناطق یاری رسانده، قطعنامه‌ها و بیانیه‌های بی‌شماری را ناظر بر تعریف هنجار‌هایی برای رفتار بین‌المللی به تصویب رسانده و به ترفیع سطح توسعه اقتصادی و تجارت آزادانه‌تر مساعدت نموده و میزان حساسیت نسبت به حقوق بشر را در بسیاری از کشورها افزایش داده است.
اما در پایان باید گفت مجمع به مثابه کانونی برای مباحثاتی که در آن، کشورهای درگیر در منازعات و ملل ستمدیده، قادر به ابراز شکایات خود در پیشگاه یک محکمه جهانی است، عمل کرده است.
انتهاي پيام/
