به گزارش خبرنگار دانشگاه باشگاه خبرنگاران، واژه جنبش دانشجويي، واژه کهنه‌اي نيست بلکه واژه‌اي است که در ادبيات جنبش‌هاي سياسي و جامعه‌شناسي عمدتا از دهه 70 ( ميلادي) مطرح شده است.

*جنبش دانشجويي در ايران

بايد بدانيم که حرکت دانشجويي در ايران دو مقطع متمايز دارد يک مقطع قبل و يک مقطع بعد از انقلاب است در مقطع قبل از انقلاب حرکت‌هاي دانشجويي در ايران با چند گرايش فکري مشخص همراه بوده است، گرايش افراد چپ و مارکسيستي، هر چه از فضاي دهه‌هاي 20 و 30 به طرف دهه 50 نزديکتر مي‌شويم حضور جريان مذهبي در فعاليت‌هاي دانشجويي ملموس‌تر مي‌شود.

به طوري که محيط‌ها و فعاليت‌هاي دانشگاهي در دهه 30 عمدتا در اختيار توده‌اي ها و ملي ‌گرا بود.

*جنبش‌هاي دانشجويي در سال‌هاي 56 - 57

دانشگاه‌ها در سال‌هاي 56 و 57 کانون تحرک اجتماعي بودند و ما اين زمان دانشگاه را به عنوان پايگاه تظاهرات، اعتصابات و بيانيه‌ها مي‌دانيم سال 57 حتي روحانيون و علما نيز در دانشگاه تهران تحصن مي‌کردند و به نظر مي‌رسد که اين اولين گام جنبش دانشجويي و به عبارتي گام اول در تاسيس انقلاب اسلامي است. اين جنبش تا مقطع سال‌هاي 56 و 57 حرکت مي‌کند و با اقشار ديگر پيوند مي‌خورد و منشا پيروزي انقلاب اسلامي است.

*جنبش دانشجويي پس از پيروزي انقلاب اسلامي

در سال‌هاي اول انقلاب اسلامي، دانشگاه‌ها تا سال 60 باز بودند و از سال 63 به بعد يک موج اپوزيسيون و مخالف نظام جديد بودند.

کارهايي که در دهه اول انقلاب اسلامي در دانشگاه‌ها انجام شد:

1- اينکه دانشگاه، منشا تاسيس نهادهاي انقلابي باشد، جهاد سازندگي/ سپاه پاسداران/ دادگاه‌هاي انقلاب/ بنياد مستضعفان و ... توسط دانشجويان تاسيس شد.

2- تاثير گذاري دانشگاه در فضاي دفاع مقدس و جنگ تحميلي

3- تسخير لانه جاسوسي

4- انقلاب فرهنگي

*جنبش دانشجويي پس از جنگ و ارتحال حضرت امام (ره)

شاهد فعاليت‌هاي سياسي جريان‌هاي راست و چپ دانشجويي در دانشگاه‌ها هستيم اما چيزي به عنوان جنبش دانشجويي ديده نمي‌شود جريان راست سياسي بر خلاف دهه اول در دانشگاه نافذ بود اما چه جريان راست سياسي وچه جريان چپ سياسي به طرف ايجاد يک جنبش سياسي حرکت نمي‌کنند دليل اين عدم تحرک، فضايي است که در اين نگاه دوره سازندگي وجود دارد، تحليل و تفسير رهبران سازندگي از محيط دانشگاه اين بود که (دانشگاه کارخانه دانش سازي است) و (دانشجوي خوب، دانشجوي در سخوان است).

*جنبش دانشجويي بعد از 2 خرداد

تبليغات دانشجويي در محيط‌هاي دانشگاهي، در سال‌هاي اوليه دولت خاتمي به خصوص انتخابات مجلس 6 اين اميد را در دل احزاب سياسي و در دانشگاه ايجاد کرد که در اين شرايط جديد، دانشگاه به عنوان کانون فعاليت سياسي و اجتماعي قابل توجه است.

*رکود فعاليت هاي جنبش دانشجويي بعد از حادثه کوي دانشگاه

تحرک سياسي- اجتماعي دانشگاه تهران و  دانشگاه‌هايي که در تهران هستند در سال‌هاي 78-77 قابل مقايسه با آنچه در سال‌هاي 80-79 ديده مي‌شد، نيست.

*ويژگي‌هاي جنبش دانشجويي

ويژگي اول: مفهوم  عدالت که حوزه وسيعي است و شامل عدالت اجتماعي، قضايي، سياسي، خانوادگي و ... مي‌شود در جنبش‌ها جاي دارد.

ويژگي دوم: جنبش‌هاي دانشجويي وقتي استمرار پيدا مي‌کنند که با نيازهاي اجتماعي پيوند بيابد، امروز جنبش  عدالت‌خواهي از اين جهت مي‌تواند گسترش پيدا کند که با نياز اجتماعي پيوند دارد.

به طور خلاصه اينکه، جنبش دانشجويي در ايران در دو جنبش در مرحله اول (تاسيس انقلاب اسلامي)، و در مرحله ديگر در دهه اول انقلاب اسلامي در حرکتي مثل حرکت (تسخير لانه جاسوسي) و بحث (انقلاب فرهنگي) نقش اساسي داشته‌اند.

انتهاي پيام/