: 1ـ آزمون آنتي‌بادي يا HIV antibodi، 2-آزمون آنتي‌ژن يا P24 antigenو 3 ـ سنجش مقدار يا HIV load.آزمايش‌هاي آنتي‌بادي به دو روش الايزا (Elisa) و وسترن بلات (Western blot) انجام مي‌شود. آزمايش‌هاي آنتي‌ژن نيز به دو دسته تقسيم شده‌است: Rt-Pcr و P24.اساس آزمايش‌هاي ‌آنتي‌بادي، پيدا كردن ماده‌اي شيميايي به همين نام در خون افراد است كه وقتي اچ‌آي‌وي به بدن راه مي‌يابد، سيستم ايمني آن را براي مقابله با عفونت، توليد مي‌كند.

اساس آزمايش‌هاي آنتي‌ژن نيز جستجوي خود ويروس در خون است. از هنگام ورود HIV يا همان ويروس بيماري ايدز به بدن كسي، تا زمان تشخيص آن در نتايج آزمايش، دو هفته تا شش ماه ممكن است طول بكشد كه به آن دوره پنجره گفته مي‌شود.همان‌طور كه دوره پنجره يا ظهور علائم در افراد متفاوت است، ممكن است به سبب تفاوت مقدار و سرعت توليد پادتن در هر شخص، علائم باليني نيز در برخي افراد ديده نشود يا در نتايج آزمايش ديرتر ظاهر شود.

آزمايش حداقل بايد در دو نوبت (موسوم به رپيد تست) پس از احتمال آلودگي خوني يا رفتار محافظت‌نشده جنسي صورت گيرد تا اطلاع از بيماري يا سلامت فرد و ارائه جواب قطعي ممكن شود. آزمايش الايزا، آزموني كمابيش دقيق و ارزان است.

پس از دوران نمونه خون فرد در دور بالا، ماده معرف Elisa را به سرم خون جدا شده اضافه مي‌كنند، اگر طي آزمايش محلول رنگي شود نشانه وجود پادتن اچ‌آي‌وي و ابتلا به ايدز است.توليد پادتن حداقل از دو تا سه هفته طول مي‌كشد. آزمايش وسترن كه گران‌تر و مشكل‌تر است معمولا وقتي كارآيي دارد كه نتيجه آزمايش اول مثبت بوده و به نوعي حكم تستي تائيدي را دارد. در آزمايش پي‌سي‌آر، ژن يا دي‌ان‌اي ويروس شناسايي مي‌شود.

ميزان اطمينان به نتيجه آن تا حدود زيادي بالا، اما هزينه آن اندكي گران‌تر است. هر چند در اين روش نيز امكان جواب مثبت يا منفي كاذب وجود دارد. البته نتايج مثبت اين تست با آزموني موسوم به سرولوژيك ثابت مي‌شودبسياري از افراد به سبب ترس و نگراني، پيش از آزمايش يا در زمان انتظار براي اعلام پاسخ، علائمي در خود مي‌بينند يا در توهماتي غرق مي‌شوند كه اثرات آن به شكل دارونما در علائم باليني يا مثبت و منفي شدن كاذب آزمايش دخيل مي‌شود.دانش بشر درباره ايدز به قدري پيشرفت كرده كه بعيد نيست تا يكي دو سال آينده درمان آن قطعي و ساخت واكسن پيشگيري از آن نيز ممكن شود./س