امروز در تاریخ؛
از به توپ بستن حَرم مطهر حضرت امام رضا (ع) تا مرگ کاشف انسولین
وفات کریمهٔ اهل‌بیت، حضرت فاطمهٔ معصومه (س)، به توپ بستن گنبد مطهر حَرم حضرت امام رضا (ع)، روز تجلیل از اسرا و مفقودین، آغاز عملیات بزرگ خیبر و ... از مهمترین رخدادهای تاریخ امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 3 اسفند 1391 خورشیدی برابر با 10 ربیع الثانی 1434 هجری و 21 فوریه 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
وفات کریمهٔ اهل‌بیت، حضرت فاطمهٔ معصومه (س) در قم (201 ق)
حضرت فاطمهٔ معصومه (س)، خواهر گرامی امام رضا (ع) در سال 173 ق در مدینه به دنیا آمد. ایشان بانویی سخنور، معلمی توانا و در زهد و تقوا برجسته بود. حضرت معصومه (س) یک سال پس از ورود برادرش به خراسان به قصد دیدار وی از مدینه به سمت خراسان حرکت کرد، اما پس از حوادثی که در شهر ساوه برای آن حضرت پیش آمد، بیمار شد.
چون حضرت معصومه در شرافت و فضیلت شهر قم احادیثی
را از پدران خود شنیده بود، عزم این شهر کرد و پس از هفده روز توقف در قم،
به ملکوت اعلی پیوست. آن حضرت در قم مدفون است و آرامگاه با شکوه دختر امام
موسی کاظم (ع) در قم، محفل و زیارتگاه مردم ودانشمندان با فضیلت است.
همچنین حوزهٔ مهم علمی و دینی قم در کنار حرم ایشان شکل گرفته است.
درگذشت نویسنده و شاعر بزرگ «ادیب الممالک فراهانی» (1296 ش)
میرزا محمدصادق حکیم ملقب به ادیب الممالک فراهانی در سال 1239 ش در تهران به دنیا آمد. وی علوم ادبی زمان را نزد استادان فن فرا گرفت و پس از چندی در شاعری از اکثر سخنوران عصر خویش پیش افتاد. وی سرودن شعر را با مدیحه‌گویی آغاز کرد و لقب ادیب‌الممالک از طرف مظفرالدین شاه قاجار به وی اعطا شد. ادیب الممالک با انتشار روزنامه ادب، در بیداری افکار عمومی ملت ایران و افشای ظلم و فساد حاکمان قاجار نقشی سازنده ایفا کرد. وی پس از صدور فرمان مشروطه، به سردبیری روزنامه مجلس برگزیده شد و از این راه، خدماتی به ملک و ملت نمود.
او با شروع استبداد صغیر از تهران بیرون رفت و سپس با مجاهدان نهضت مشروطه به پایتخت بازگشت. ادیب‌الممالک فراهانی را می‌توان یکی از بنیانگذاران و یا دست کم پیشروان شعر متعهد سیاسی در ادبیات فارسی معاصر نامید که در اشعار خود، مشکلات کشور و مردم را منعکس ساخته است. از ادیب الممالک فراهانی دیوان اشعاری شامل قصاید، غزلیات، رباعیات و... به جای مانده است. ادیب‌الممالک فراهانی سرانجام در سوم اسفند 1296 ش در 57 سالگی درگذشت و در حرم عبدالعظیم مدفون شد.
روز تجلیل از اسرا و مفقودین
تولد «نَرشَخی» دانشمند و نویسندهٔ شهیر (286 ق)
ابوجعفر محمد بن جعفر معروف به نَرشَخی از مورخانِ قرن چهارم هجری قمری به شمار می‌رود. وی کتاب تاریخ بخارا را به زبان عربی به نام امیر نوح بن نصر سامانی تألیف کرد. نَرشخی در سال 347 ق در شصت و دو سالگی درگذشت.
مرگ «فردریک بانتینگ» پزشک کانادایی و کاشف انسولین (1941 م)
فردریک بانتینگ پزشک کانادایی و کاشف انسولین در چنین روزی از سال ۱۸۹۱ میلادی متولد شد. وی تحصیلات خود را در رشته پزشکی دانشگاه تورنتو ادامه داد تا این‌که در سال ۱۹۲۲ م موفق به اخذ دکترای طب شد. فردریک از سن ۲۹ سالگی تحت عنوان محقق در دانشگاه به کار پرداخت و به مدت ۲۰ سال تا سال ۱۹۴۱ م استاد دانشگاه تورنتو بود. در ۲۷ ژوئیه ۱۹۲۲ م آزمایش‌ها و تلاش‌های وی به نتیجه رسید و به‌همراه دو تن از همکارانش موفق به جداسازی هورمون انسولین شد. پاسخ مثبت آزمایشات بانتینگ بر روی حیوانات، به استفاده از انسولین در بیماران قندی از سال ۱۹۲۳ م منجر گردید که به نجات جان میلیون‌ها انسان منتهی گردید.
بانتینگ در همین سال به پاس این اکتشاف علمی برنده جایزه نوبل پزشکی شد. دکتر بانتینگ علاوه بر نوبل، جوایز متعدد دیگری از جمله مدال ستاره طلایی از دانشگاه تورنتو، مدال انجمن پادشاهی کانادا، عنوان شوالیه جایزه انجمن فیزیولوژیست‌های امریکا و... را به دست آورد. وی سرانجام در ۲۱ فوریه ۱۹۴۱ م در سن پنجاه سالگی درگذشت. انسولین، هورمونی است که از لوزالمعده مهره‌داران ترشح می‌شود و به خون می‌ریزد. وی به‌همین دلیل، موفق به اخذ جایزه نوبل پزشکی ۱۹۲۳ م شد.
همه‌پرسی مردم مصر و سوریه برای تشکیل «جمهوری متحده عرب» (1958 م)
پس از آن که مقامات مصر و سوریه در اول فوریه 1958 م قرارداد اتحاد دو کشور را امضا کردند، در 21 فوریه 1958 م، مردم مصر و سوریه نیز در جریان یک همه‌پرسی، به اتحاد دو کشور تحت عنوان جمهوری متحده عربی رأی مثبت دادند. آنها همچنین، جمال عبدالناصر، رئیس جمهور وقت مصر را به عنوان اولین رئیس این جمهوریِ تازه تأسیس، انتخاب کردند. چندی بعد، در 8 مارس آن سال یمن نیز به جمهوری متحده عربی پیوست. تشکیل این جمهوری در راستای اتحاد کشورهای عربی، به ویژه در مقابل رژیم صهیونیستی بود. در جمهوری متحده عرب، دولت‌های جداگانه‌ای وجود داشتند که خط مشی آنها به خصوص در سیاست خارجی توسط یک شورای عالی، هماهنگ می‌شد. اما این اتحاد، بیش از سه سال دوام نیاورد و ریاست مصر بر جمهوری متحده عرب، باعث نارضایتی و خروج سوریه از این اتحاد و در نهایت، انحلال آن در 28 سپتامبر 1961 م گردید.
به توپ بستن گنبد مطهر حَرم حضرت امام رضا (ع) توسط سربازان روسیه (1330 ق)
پس از تشکیل ژاندرمری مخصوص خزانه داری کل ایران توسط مورگان شوستر آمریکایی، دولت روسیه که این اقدام را مخالفت مطامع خود در ایران می‌دانست، طی اولتیماتومی به دولت ایران، خواستار اخراج شوستر از ایران و نیز استخدام اتباع خارجی با اجازهٔ دُوَل روس و انگلیس شد. در پی ردّ این اولتیماتوم دخالت‌آمیز توسط مجلس شورای ملی، قوای روسی مستقر در تبریز وارد قزوین شدند. همچنین یکی از دست نشاندگان دولت روس در مشهد به نام یوسف هراتی به تحریک روس‌ها، شورشی مصنوعی در مشهد به پا کرد.
قوای روس نیز به بهانهٔ
این که جانِ اتباع آنها در خطر است به شهر مقدس مشهد وارد شدند و سپس
برای تهدید دولت ایران و نیز بی‌احترامی به عقاید و احساسات مذهبی مردم،
حرم مطهر امام رضا (ع) را به توپ بستند و جنایتی دیگر آفریدند. در اثر شلیک
توپخانه، به سَردَرها و گلدسته‌های حرم رضوی، خسارات فراوانی وارد آمد.
همچنین خزانهٔ حضرتی را به بانک روس منتقل کرده و اشیای قیمتی حرم را به
غارت بُردند. پس از آن، مقداری از اموال را برگردانده ولی متولی حرم را با
تهدید به مرگ وادار کردند که تصدیق کند که تمام خزانه را تحویل گرفته است.
علاوه بر این، عدهٔ بسیاری از مردم مشهد در این تهاجم وحشیانه کشته و مجروح
شدند.
شهادت «مالکوم ایکس» رهبر مسلمانان سیاهپوست امریکا (1965 م)
مالک شباز، معروف به مالکوم ایکس، رهبر نهضت سیاهان امریکا در 19 مه 1925 م در خانواده‌ای فقیر و امریکایی ولی افریقایی الاصل به دنیا آمد. مالکوم ایکس در سنّ چهار سالگی شاهد حمله نژادپرستان سفیدپوست گروهک کوکلوس کِلان به خانه پدرش و آتش کشیدن آن بود. از آن زمان، کینه سفیدپوستان در دلش نقش بست و موجب سرگردانی و انحراف اخلاقی وی گردید. مالک پس از مرگ پدرش و جنون مادرش، در دام تبهکاران مواد مخدّر و باندهای سرقت گرفتار آمد تا این‌که در حین دزدی دستگیر و به پنج سال زندان محکوم شد. او در زندان با مسلمانان سیاهپوست و عقاید و افکار «عالیجاه محمد»، رهبر مسلمانان سیاهپوست امریکا آشنا شد و از آن زمان به بعد، تحوّلی در وی به وجود آمد و ایمان و اسلام روحش را تطهیر نمود. مالکوم، پس از رهایی از زندان و ملاقات با عالیجاه محمد، به عنوان سخنران اسلامی و امام جماعت جامع هفتم نیویورک انتخاب گردید.
وی موفّق به گرایش دادن ده‌ها هزار نفر از سیاهان امریکا به اسلام گردید و جنبش و نشاط خاصی در میان سیاهان به وجود آورد. عقاید انقلابی ایکس، آن چنان مورد خشم محافل نژادپرست امریکا واقع شد که نقشه ترور وی را طراحی کرده و سرانجام او را در 21 فوریه 1965 م در 40 سالگی در هنگام سخن‌رانی در یک گردهمایی به شهادت رساندند. ماجرای شهادت او مانند تمام ترورهای سیاسی امریکا در پرده‌ای از ابهام فرورفت. ولی قرائن فراوانی، حکایت از دخالت سازمان امنیت داخلی امریکا، اف. بی. آی و سازمان ضد جاسوسی آن کشور یعنی سیا در این امر دارد.
درگذشت «رضا قلی خان هدایت» رئیس مدرسهٔ دارالفنون (1288 ق)
رضاقلی خان پسر محمد هادی نور تهران از ادبا و مورخین و شعرای نامی اواخر قرن سیزدهم هجری می‌باشد. وی از ابتدای جوانی طبعی موزون داشت و بعدها به «هدایت» تخلُّص کرد. وی از طرف فتحعلی شاه قاجار به خان و امیرالشعراء ملقب شد و در زمان ناصرالدین شاه به سفارت خوارزم تعیین گردید. وی سپس به ریاست مدرسهٔ دارالفنون رسید و به تحقیق و تالیف مشغول گشت. اَجمَل التواریخ، روضةُ الصَّفای ناصری، و رِیاضُ العارفین از جمله تالیفات اوست.
آغاز عملیات سی‌صد روزه «وُردَن» در جریان جنگ جهانی اول (1916 م)
در آغاز سال 1916 م، نیروهای آلمان به قصد تصرف پاریس، در 21 فوریه 1916 م به مهمترین مانعی که در راه پیشروی آنها به سوی پاریس قرار داشت، یعنی شهر وُردَن و استحکامات نظامی اطراف آن، حمله‌ور شدند. در این میان هر چند یکی از قلعه‌های اطراف شهر به تصرف آلمان درآمد، ولی نیروهای مدافع وردن که با کمک قوای کمکی و تازه نفسْ تقویت شده بودند، پیشروی آلمانی‌ها را در همین مرحله متوقف ساختند و تا ماه مارس 1916 م پنج حمله بزرگ نیروهای آلمان برای پیشروی به طرف وردن با شکست مواجه گردید. در اول ژوئیه 1916 م، در حالی که آلمانی‌ها، حمله بزرگ و تازه‌ای را برای تصرف وردن تدارک می‌دیدند نیروهای انگلیس و فرانسه دست به تهاجم وسیعی در شمال غربی فرانسه زدند و پس از پنج ماه نبرد سنگین، یکی از خونین‌ترین و وسیع‌ترین عملیات‌های نظامی در طول جنگ جهانی اول رقم خورد.
در این جنگ، علاوه بر به کار گرفتن وسیع نیروی هوایی، برای اولین بار از تانک استفاده شد ولی کاربرد تانک‌های انگلیسی که برای نخستین بار در پانزدهم سپتامبر وارد میدان شدند، به علت بارندگی‌های شدید و گل آلود بودن زمین، چندان درخشان نبود. این نبرد وحشتناک سرانجام پس از ده ماه درگیری خونین، با مرگ بیش از دو میلیون و دویست و شصت و پنج هزار نفر از نیروهای متخاصم در 18 دسامبر 1916 م به پایان رسید. تلفات عظیم این جنگ، علاوه بر وسعت عملیات نظامی و به کار گرفتن سلاح‌های جدید جنگی، ناشی از استفاده وسیع نیروهای متخاصم از گازهای سمی و سلاح‌های شیمیایی بود.
روز بین‌المللی زبان مادری (2000 م)
روز ۲۱ فوریه از طرف یونسکو به عنوان روز جهانی زبان مادری نامگذاری شده‌است. نامگذاری این روز در کنفرانس عمومی یونسکو در سال ۱۹۹۹ به منظور کمک به تنوع زبانی و فرهنگی انجام شده‌است. مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز به دلیل اهمیت زیاد آن، سال ۲۰۰۸ را سال جهانی زبان‌ها اعلام کرد. این روز در تقویم رسمی ایران حذف شده است.
آغاز عملیات بزرگ خیبر در منطقه هورالهویزه و شمال بصره (1362 ش)
عملیات بزرگ خیبر با رمز یا رسول‌اللَّه در جبهه جنوب، هورالهویزه و شمال بصره در وسعت تقریبی 200 کیلومتر مربع با هدف تصرف و تامین جزایر مجنون و بخشی از هورالهویزه از سوم اسفند 62 آغاز شد و تا بیست و دوم اسفند به طول انجامید. در این عملیات، رزمندگان اسلام در ابتدا با ورود به جزایر مجنون، از اصل غافل‌گیری و سرعت بهره گرفته و تعدادی از یگان‌های مستقر در جزیره را به هلاکت رساندند.
این عملیات سرانجام پس از 19 روز نبرد سنگین با نتایج زیر پایان یافت: تلفات نیروی انسانی دشمن: 1140 نفر اسیر و 15000 نفر کشته و زخمی؛ سایر نتایج: به تصرف درآمدن منطقه‌ای به وسعت بیش از 1180 کیلومتر مربع، از جمله جزایر مجنون؛ تجهیزات و امکانات: تانک و نفربر: 330 دستگاه انهدامی، 42 دستگاه اغتنامی، هواپیما: 6 فروند انهدامی، دستگاه مهندسی: 60 دستگاه اغتنامی، خودرو: 200 دستگاه انهدامی. عملیات بزرگ خیبر با دستاوردهای ارزشمند، از جمله عملیات‌های موفق رزمندگان اسلام محسوب می‌شود، به نحوی که عراق را مجبور به استفاده گسترده از سلاح‌های ممنوعه شیمیایی کرد.
3 اسفند در هشت سال دفاع مقدس
انفجار خط لوله نفت عراق به ترکیه
عملیات تکمیلی کربلای 5
برخی از رخدادهای امروز
1543: احمد ابن ابراهیم معروف به الغازی فرمانده نیروهای مشترک سومالیایی ها و مسلمانان جنوب شرقی اتیوپی در نبرد با یکانهای مشترک پادشاه اتیوپی و پرتغال کشته شد و افراد او دست به عقب نشینی زدند. افراد الغازی فاقد توپ و تفنگ بودند و تاب تحمل آتش پرتغالی هارا نداشتند. اختلافات ارضی سومالی و اتیوپی از آن زمان باقی مانده است. آخرین جنگ دو طرف بر سر اراضی مورد اختلاف اواخر دهه 1970 روی داد که باز به شکست سومالیایی ها انجامید.
عکس مقابل از مجسمه الغازی در شهر مغدیشیو پایتخت سومالی گرفته شده است.
1842: John Greenough آمریکایی مشخصات ماشین دوزندگی (اصطلاحا چرخ خیاطی) را که ساخته بود به عنوان اختراع خود به ثبت داد. پیش از او توماس سینت نگلیسی در سال 1790، برتولمی تیمونیه فرانسوی در 1830 و والتر هانت W. Hunt آمریکایی در سال 1832 هرکدام نوعی چرخ خیاطی اختراع کرده بودند. پس از جان گرینو، در سال 1854 ایساک سینگر نوع کامل‌تر چرخ خیاطی را ساخت که به تدریج تکمیل شده است.
1916: در جریان جنگ جهانی اول، از چنین روزی نبرد وردن Verdun در منطقه ای به همین نام در شمال شرقی فرانسه آغاز شد و تا 18 دسامبر 1916 ادامه یافت. در این خونین‌ترین نبرد تاریخ بشر، 689 هزار فرانسوی و آلمانی کشته و بیش از 300 هزار تن دیگر مجروح شدند (هرماه، 70 هزار کشته). جمع کشته شدگان فرانسوی 362 هزار و مجروحان این کشور بیش از 200 هزار تن گزارش شده است. منطقه نبرد پوشیده از تپه بود. در این نبرد بیش از 40 میلیون گلوله توپ شلیک شد ...
1930: «پلوتو» یکی دیگر از سیارات منظومه شمسی رصد شد.
1937: «جامعه ملل» قطعنامه ای را تصویب کرد که به موجب آن خارجیان از شرکت در جنگ داخلی اسپانیا منع شده بودند ولی کسی به این قطعنامه توجه نکرد.
1945: ناو آمریکایی «بیسمارک سی» که اسکورت (کمکی) ناو هواپیمابر ساراتوگا بود در یک حمله کامیکازی ژاپنی‌ها غرق شد و شماری از کارکنان آن کشته و یا ناپدید شدند. این ناو که 13 ماه پیش از غرق شدن وارد نیروی دریایی آمریکا شده بود 27 هواپیما در عرشه خود حمل می‌کرد. در این عملیات کامیکازی (حمله انتحاری)، شش هواپیمای ژاپنی شرکت داشتند و یکی از آنها به ناو ساراتوگا برخورد کرد و به آن آسیب زد که ضمن آن بیش از یکصد تن نیز کشته شدند.
1973: اسرائیلی‌ها که صحرای سینا را در تصرف داشتند یک هواپیمای لیبیایی (پرواز 114) را بر فراز حاشیه این صحرای متعلق به مصر سرنگون کردند که ضمن آن 108 تن جان سپردند. سال بعد (سال 1974) در همین روز و در اجرای قرارداد صلح مصر و اسرائیل، اسرائیلی‌ها صحرای سینا را ترک کردند.
حضرت فاطمهٔ معصومه (س)، خواهر گرامی امام رضا (ع) در سال 173 ق در مدینه به دنیا آمد. ایشان بانویی سخنور، معلمی توانا و در زهد و تقوا برجسته بود. حضرت معصومه (س) یک سال پس از ورود برادرش به خراسان به قصد دیدار وی از مدینه به سمت خراسان حرکت کرد، اما پس از حوادثی که در شهر ساوه برای آن حضرت پیش آمد، بیمار شد.
درگذشت نویسنده و شاعر بزرگ «ادیب الممالک فراهانی» (1296 ش)
میرزا محمدصادق حکیم ملقب به ادیب الممالک فراهانی در سال 1239 ش در تهران به دنیا آمد. وی علوم ادبی زمان را نزد استادان فن فرا گرفت و پس از چندی در شاعری از اکثر سخنوران عصر خویش پیش افتاد. وی سرودن شعر را با مدیحه‌گویی آغاز کرد و لقب ادیب‌الممالک از طرف مظفرالدین شاه قاجار به وی اعطا شد. ادیب الممالک با انتشار روزنامه ادب، در بیداری افکار عمومی ملت ایران و افشای ظلم و فساد حاکمان قاجار نقشی سازنده ایفا کرد. وی پس از صدور فرمان مشروطه، به سردبیری روزنامه مجلس برگزیده شد و از این راه، خدماتی به ملک و ملت نمود.
او با شروع استبداد صغیر از تهران بیرون رفت و سپس با مجاهدان نهضت مشروطه به پایتخت بازگشت. ادیب‌الممالک فراهانی را می‌توان یکی از بنیانگذاران و یا دست کم پیشروان شعر متعهد سیاسی در ادبیات فارسی معاصر نامید که در اشعار خود، مشکلات کشور و مردم را منعکس ساخته است. از ادیب الممالک فراهانی دیوان اشعاری شامل قصاید، غزلیات، رباعیات و... به جای مانده است. ادیب‌الممالک فراهانی سرانجام در سوم اسفند 1296 ش در 57 سالگی درگذشت و در حرم عبدالعظیم مدفون شد.
روز تجلیل از اسرا و مفقودین
تولد «نَرشَخی» دانشمند و نویسندهٔ شهیر (286 ق)
ابوجعفر محمد بن جعفر معروف به نَرشَخی از مورخانِ قرن چهارم هجری قمری به شمار می‌رود. وی کتاب تاریخ بخارا را به زبان عربی به نام امیر نوح بن نصر سامانی تألیف کرد. نَرشخی در سال 347 ق در شصت و دو سالگی درگذشت.
مرگ «فردریک بانتینگ» پزشک کانادایی و کاشف انسولین (1941 م)
فردریک بانتینگ پزشک کانادایی و کاشف انسولین در چنین روزی از سال ۱۸۹۱ میلادی متولد شد. وی تحصیلات خود را در رشته پزشکی دانشگاه تورنتو ادامه داد تا این‌که در سال ۱۹۲۲ م موفق به اخذ دکترای طب شد. فردریک از سن ۲۹ سالگی تحت عنوان محقق در دانشگاه به کار پرداخت و به مدت ۲۰ سال تا سال ۱۹۴۱ م استاد دانشگاه تورنتو بود. در ۲۷ ژوئیه ۱۹۲۲ م آزمایش‌ها و تلاش‌های وی به نتیجه رسید و به‌همراه دو تن از همکارانش موفق به جداسازی هورمون انسولین شد. پاسخ مثبت آزمایشات بانتینگ بر روی حیوانات، به استفاده از انسولین در بیماران قندی از سال ۱۹۲۳ م منجر گردید که به نجات جان میلیون‌ها انسان منتهی گردید.
بانتینگ در همین سال به پاس این اکتشاف علمی برنده جایزه نوبل پزشکی شد. دکتر بانتینگ علاوه بر نوبل، جوایز متعدد دیگری از جمله مدال ستاره طلایی از دانشگاه تورنتو، مدال انجمن پادشاهی کانادا، عنوان شوالیه جایزه انجمن فیزیولوژیست‌های امریکا و... را به دست آورد. وی سرانجام در ۲۱ فوریه ۱۹۴۱ م در سن پنجاه سالگی درگذشت. انسولین، هورمونی است که از لوزالمعده مهره‌داران ترشح می‌شود و به خون می‌ریزد. وی به‌همین دلیل، موفق به اخذ جایزه نوبل پزشکی ۱۹۲۳ م شد.
همه‌پرسی مردم مصر و سوریه برای تشکیل «جمهوری متحده عرب» (1958 م)
پس از آن که مقامات مصر و سوریه در اول فوریه 1958 م قرارداد اتحاد دو کشور را امضا کردند، در 21 فوریه 1958 م، مردم مصر و سوریه نیز در جریان یک همه‌پرسی، به اتحاد دو کشور تحت عنوان جمهوری متحده عربی رأی مثبت دادند. آنها همچنین، جمال عبدالناصر، رئیس جمهور وقت مصر را به عنوان اولین رئیس این جمهوریِ تازه تأسیس، انتخاب کردند. چندی بعد، در 8 مارس آن سال یمن نیز به جمهوری متحده عربی پیوست. تشکیل این جمهوری در راستای اتحاد کشورهای عربی، به ویژه در مقابل رژیم صهیونیستی بود. در جمهوری متحده عرب، دولت‌های جداگانه‌ای وجود داشتند که خط مشی آنها به خصوص در سیاست خارجی توسط یک شورای عالی، هماهنگ می‌شد. اما این اتحاد، بیش از سه سال دوام نیاورد و ریاست مصر بر جمهوری متحده عرب، باعث نارضایتی و خروج سوریه از این اتحاد و در نهایت، انحلال آن در 28 سپتامبر 1961 م گردید.
به توپ بستن گنبد مطهر حَرم حضرت امام رضا (ع) توسط سربازان روسیه (1330 ق)
پس از تشکیل ژاندرمری مخصوص خزانه داری کل ایران توسط مورگان شوستر آمریکایی، دولت روسیه که این اقدام را مخالفت مطامع خود در ایران می‌دانست، طی اولتیماتومی به دولت ایران، خواستار اخراج شوستر از ایران و نیز استخدام اتباع خارجی با اجازهٔ دُوَل روس و انگلیس شد. در پی ردّ این اولتیماتوم دخالت‌آمیز توسط مجلس شورای ملی، قوای روسی مستقر در تبریز وارد قزوین شدند. همچنین یکی از دست نشاندگان دولت روس در مشهد به نام یوسف هراتی به تحریک روس‌ها، شورشی مصنوعی در مشهد به پا کرد.
شهادت «مالکوم ایکس» رهبر مسلمانان سیاهپوست امریکا (1965 م)
مالک شباز، معروف به مالکوم ایکس، رهبر نهضت سیاهان امریکا در 19 مه 1925 م در خانواده‌ای فقیر و امریکایی ولی افریقایی الاصل به دنیا آمد. مالکوم ایکس در سنّ چهار سالگی شاهد حمله نژادپرستان سفیدپوست گروهک کوکلوس کِلان به خانه پدرش و آتش کشیدن آن بود. از آن زمان، کینه سفیدپوستان در دلش نقش بست و موجب سرگردانی و انحراف اخلاقی وی گردید. مالک پس از مرگ پدرش و جنون مادرش، در دام تبهکاران مواد مخدّر و باندهای سرقت گرفتار آمد تا این‌که در حین دزدی دستگیر و به پنج سال زندان محکوم شد. او در زندان با مسلمانان سیاهپوست و عقاید و افکار «عالیجاه محمد»، رهبر مسلمانان سیاهپوست امریکا آشنا شد و از آن زمان به بعد، تحوّلی در وی به وجود آمد و ایمان و اسلام روحش را تطهیر نمود. مالکوم، پس از رهایی از زندان و ملاقات با عالیجاه محمد، به عنوان سخنران اسلامی و امام جماعت جامع هفتم نیویورک انتخاب گردید.
وی موفّق به گرایش دادن ده‌ها هزار نفر از سیاهان امریکا به اسلام گردید و جنبش و نشاط خاصی در میان سیاهان به وجود آورد. عقاید انقلابی ایکس، آن چنان مورد خشم محافل نژادپرست امریکا واقع شد که نقشه ترور وی را طراحی کرده و سرانجام او را در 21 فوریه 1965 م در 40 سالگی در هنگام سخن‌رانی در یک گردهمایی به شهادت رساندند. ماجرای شهادت او مانند تمام ترورهای سیاسی امریکا در پرده‌ای از ابهام فرورفت. ولی قرائن فراوانی، حکایت از دخالت سازمان امنیت داخلی امریکا، اف. بی. آی و سازمان ضد جاسوسی آن کشور یعنی سیا در این امر دارد.
درگذشت «رضا قلی خان هدایت» رئیس مدرسهٔ دارالفنون (1288 ق)
رضاقلی خان پسر محمد هادی نور تهران از ادبا و مورخین و شعرای نامی اواخر قرن سیزدهم هجری می‌باشد. وی از ابتدای جوانی طبعی موزون داشت و بعدها به «هدایت» تخلُّص کرد. وی از طرف فتحعلی شاه قاجار به خان و امیرالشعراء ملقب شد و در زمان ناصرالدین شاه به سفارت خوارزم تعیین گردید. وی سپس به ریاست مدرسهٔ دارالفنون رسید و به تحقیق و تالیف مشغول گشت. اَجمَل التواریخ، روضةُ الصَّفای ناصری، و رِیاضُ العارفین از جمله تالیفات اوست.
آغاز عملیات سی‌صد روزه «وُردَن» در جریان جنگ جهانی اول (1916 م)
در آغاز سال 1916 م، نیروهای آلمان به قصد تصرف پاریس، در 21 فوریه 1916 م به مهمترین مانعی که در راه پیشروی آنها به سوی پاریس قرار داشت، یعنی شهر وُردَن و استحکامات نظامی اطراف آن، حمله‌ور شدند. در این میان هر چند یکی از قلعه‌های اطراف شهر به تصرف آلمان درآمد، ولی نیروهای مدافع وردن که با کمک قوای کمکی و تازه نفسْ تقویت شده بودند، پیشروی آلمانی‌ها را در همین مرحله متوقف ساختند و تا ماه مارس 1916 م پنج حمله بزرگ نیروهای آلمان برای پیشروی به طرف وردن با شکست مواجه گردید. در اول ژوئیه 1916 م، در حالی که آلمانی‌ها، حمله بزرگ و تازه‌ای را برای تصرف وردن تدارک می‌دیدند نیروهای انگلیس و فرانسه دست به تهاجم وسیعی در شمال غربی فرانسه زدند و پس از پنج ماه نبرد سنگین، یکی از خونین‌ترین و وسیع‌ترین عملیات‌های نظامی در طول جنگ جهانی اول رقم خورد.
در این جنگ، علاوه بر به کار گرفتن وسیع نیروی هوایی، برای اولین بار از تانک استفاده شد ولی کاربرد تانک‌های انگلیسی که برای نخستین بار در پانزدهم سپتامبر وارد میدان شدند، به علت بارندگی‌های شدید و گل آلود بودن زمین، چندان درخشان نبود. این نبرد وحشتناک سرانجام پس از ده ماه درگیری خونین، با مرگ بیش از دو میلیون و دویست و شصت و پنج هزار نفر از نیروهای متخاصم در 18 دسامبر 1916 م به پایان رسید. تلفات عظیم این جنگ، علاوه بر وسعت عملیات نظامی و به کار گرفتن سلاح‌های جدید جنگی، ناشی از استفاده وسیع نیروهای متخاصم از گازهای سمی و سلاح‌های شیمیایی بود.
روز بین‌المللی زبان مادری (2000 م)
روز ۲۱ فوریه از طرف یونسکو به عنوان روز جهانی زبان مادری نامگذاری شده‌است. نامگذاری این روز در کنفرانس عمومی یونسکو در سال ۱۹۹۹ به منظور کمک به تنوع زبانی و فرهنگی انجام شده‌است. مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز به دلیل اهمیت زیاد آن، سال ۲۰۰۸ را سال جهانی زبان‌ها اعلام کرد. این روز در تقویم رسمی ایران حذف شده است.
آغاز عملیات بزرگ خیبر در منطقه هورالهویزه و شمال بصره (1362 ش)
عملیات بزرگ خیبر با رمز یا رسول‌اللَّه در جبهه جنوب، هورالهویزه و شمال بصره در وسعت تقریبی 200 کیلومتر مربع با هدف تصرف و تامین جزایر مجنون و بخشی از هورالهویزه از سوم اسفند 62 آغاز شد و تا بیست و دوم اسفند به طول انجامید. در این عملیات، رزمندگان اسلام در ابتدا با ورود به جزایر مجنون، از اصل غافل‌گیری و سرعت بهره گرفته و تعدادی از یگان‌های مستقر در جزیره را به هلاکت رساندند.
3 اسفند در هشت سال دفاع مقدس
انفجار خط لوله نفت عراق به ترکیه
عملیات تکمیلی کربلای 5
برخی از رخدادهای امروز
1543: احمد ابن ابراهیم معروف به الغازی فرمانده نیروهای مشترک سومالیایی ها و مسلمانان جنوب شرقی اتیوپی در نبرد با یکانهای مشترک پادشاه اتیوپی و پرتغال کشته شد و افراد او دست به عقب نشینی زدند. افراد الغازی فاقد توپ و تفنگ بودند و تاب تحمل آتش پرتغالی هارا نداشتند. اختلافات ارضی سومالی و اتیوپی از آن زمان باقی مانده است. آخرین جنگ دو طرف بر سر اراضی مورد اختلاف اواخر دهه 1970 روی داد که باز به شکست سومالیایی ها انجامید.
عکس مقابل از مجسمه الغازی در شهر مغدیشیو پایتخت سومالی گرفته شده است.
1842: John Greenough آمریکایی مشخصات ماشین دوزندگی (اصطلاحا چرخ خیاطی) را که ساخته بود به عنوان اختراع خود به ثبت داد. پیش از او توماس سینت نگلیسی در سال 1790، برتولمی تیمونیه فرانسوی در 1830 و والتر هانت W. Hunt آمریکایی در سال 1832 هرکدام نوعی چرخ خیاطی اختراع کرده بودند. پس از جان گرینو، در سال 1854 ایساک سینگر نوع کامل‌تر چرخ خیاطی را ساخت که به تدریج تکمیل شده است.
1916: در جریان جنگ جهانی اول، از چنین روزی نبرد وردن Verdun در منطقه ای به همین نام در شمال شرقی فرانسه آغاز شد و تا 18 دسامبر 1916 ادامه یافت. در این خونین‌ترین نبرد تاریخ بشر، 689 هزار فرانسوی و آلمانی کشته و بیش از 300 هزار تن دیگر مجروح شدند (هرماه، 70 هزار کشته). جمع کشته شدگان فرانسوی 362 هزار و مجروحان این کشور بیش از 200 هزار تن گزارش شده است. منطقه نبرد پوشیده از تپه بود. در این نبرد بیش از 40 میلیون گلوله توپ شلیک شد ...
1930: «پلوتو» یکی دیگر از سیارات منظومه شمسی رصد شد.
1937: «جامعه ملل» قطعنامه ای را تصویب کرد که به موجب آن خارجیان از شرکت در جنگ داخلی اسپانیا منع شده بودند ولی کسی به این قطعنامه توجه نکرد.
1945: ناو آمریکایی «بیسمارک سی» که اسکورت (کمکی) ناو هواپیمابر ساراتوگا بود در یک حمله کامیکازی ژاپنی‌ها غرق شد و شماری از کارکنان آن کشته و یا ناپدید شدند. این ناو که 13 ماه پیش از غرق شدن وارد نیروی دریایی آمریکا شده بود 27 هواپیما در عرشه خود حمل می‌کرد. در این عملیات کامیکازی (حمله انتحاری)، شش هواپیمای ژاپنی شرکت داشتند و یکی از آنها به ناو ساراتوگا برخورد کرد و به آن آسیب زد که ضمن آن بیش از یکصد تن نیز کشته شدند.
1973: اسرائیلی‌ها که صحرای سینا را در تصرف داشتند یک هواپیمای لیبیایی (پرواز 114) را بر فراز حاشیه این صحرای متعلق به مصر سرنگون کردند که ضمن آن 108 تن جان سپردند. سال بعد (سال 1974) در همین روز و در اجرای قرارداد صلح مصر و اسرائیل، اسرائیلی‌ها صحرای سینا را ترک کردند.
