به گزارش گروه علمي، پزشكي باشگاه خبرنگاران؛ محققان علوم پزشکی در سالهای پس از جنگ تحمیلی و با استفاده از تجربیات بدست آمده توانستند موفقیت های بسیاری را در جراحی های قلب، کلیه ، چشم و روشهای نوین در هر کدام از این بخش ها بدست آورند. در این میان استفاده از علوم بین رشته ای دیگر از جمله مهندسی بافت، علوم پایه و سایر حوزه های موثر در این بخش توانسته به تولیداتی در علوم پزشکی منجر شود که برخی از آنها در دنیا منحصربفرد بودند.

ساخت ناي مصنوعی به کمک مهندسی بافت توسط محققان کشور
بنا به اين گزارش: نخستین نای مصنوعی به کمک مهندسی بافت از سوی محققان ایرانی برای نخستین بار در دنیا ساخته شد. تحقیقات برای ساخت نای مصنوعی از حدود 10 سال پیش شروع شد. نای مجرای تنفسی است که از حنجره شروع می شود و به ریه ختم می شود. این عضو 12 سانتی متر طول دارد و کسانی که در جریان جنگ تحمیلی دچار آسیب های شیمیایی شده اند و بافت داخلی نای آنها آسیب دیده و جوشگاهها موجب تنگی تنفس آنها می شود و  افرادی که در جریان تصادفات و بستری شدن در بخشهای مراقبت های ویژه (ICU) از لوله تنفسی استفاده کرده اند، مجبور به تعویض نای هستند.

 این پروژه از سخت ترین بخشهای ساخت یک عضو بوده است زیرا تولید غضروف نای به همان شکل بسیار عمل پیچیده ای است. نای با توجه به اینکه یک مجرای ساده فیزیکی نیست و از پوشش داخلی ترد و بسیار پیچیده ای تشکیل شده است، ساخت آن به صورت مصنوعی نیز تکنیک ویژه ای می طلبد که محققان ایرانی توانسته اند به این تکنیک دست پیدا کنند.

ساخت نای مصنوعی به کمک داربستی ساخته شده به کمک مهندسی بافت به شکل یک ساختار نای انجام شده و سلولهای غضروفی را در آن ساختار تکثیر یافته و نای و نایچه مصنوعی به کمک سلولهای خود فرد بیمار ساخته شدند.

ساخت نخستین چسب بافتی هوشمند دنیا توسط محققان ایرانی
ساخت نخستین چسب بافتی هوشمند در دنیا از سوی محققان ایرانی از دیگر موضوعاتی بود که محققان ایرانی با تلاش پیگیر خود به آن دست یافتند. چسب های بافتی در جهان بیش از دو دهه است که در دنیا استفاده می شوند اما این چسب ها به دلیل مشکلاتی که برای نسوج انسانی ایجاد می کند، چندان مورد استقبال نبودند چسب بافتی که از سوی محققان ایرانی ساخته شده به صورت اتولوگ و از خون خود فرد مشتق شده است.

عنوان هوشمند این چسب بافتی به این منظور اطلاق می شود که غلظت های مختلف برای نسوج نرم، عصب، شریان و حتی استخوان مورد استفاده گرفته است. ضمن اینکه قدرت کشش آن قابل تغییر است و همه شاخه های پزشکی می توانند از آن استفاده کنند. مهمترین کاربردهای این چسب بافتی، امکان پذیر شدن پیوند عروق، اعصاب و استخوان است.

  تولید رگ مصنوعی به کمک نانوالیاف
در اين گزارش آمده است: رگ مصنوعی از نانو الیاف زیست سازگار زیست تخریب پذیر از سوی محققان ایرانی ساخته شد. نمونه این رگ که در گردن یک گوسفند پیوند زده شده و پس از گذشت این مدت کارکرد مطلوبی داشت و گوسفند مزبور در زمان ارائه این گزارش به حیات طبیعی خود ادامه داد. این رگ مصنوعی با بهره گیری از تکنیک های نانوفناوری و مهندسی بافت تولید شد.
هدف تولید انبوه رگ مصنوعی نبوده بلکه هدف ارائه محصولات دانش محور است و پیش بینی می شود که حداقل سه سال و حداکثر 10 سال دیگر این طرح به کاربرد بالینی برسد . هدف کشت سلول‌های "سنگفرشی" و عضلانی در دو طرف این رگ است که در صورت این موفقیت می توان پیوند اصلی را انجام داد.

تولید رده سلول های بنیادی جنینی و قرار گرفتن ایران در میان 10 کشور برتر دنیا
پژوهشکده رویان در سال 80 با تلاش های مرحوم دکتر سعید کاظمی آشتیانی و همکارانش به عرصه تحقیقات سلول های بنیادی وارد شد که این تحقیقات در سال 1382 به نتیجه رسید و پژوهشکده رویان با تولید رده سول های بنیادی جنینی نام ایران را در بین 10 کشور برتر دنیا که به این فناوری دست یافته اند، قرار گرفت. ایران‌ بعد از کشورهای‌ آمریکا، استرالیا، سوئد، انگلیس‌، هندوستان‌، کرة‌ جنوبی‌، ژاپن‌، سنگاپور موفق‌ به‌ تولید این‌ سلولها شده‌ است‌.

تولد اولین کودک حاصل از روش لقاح مصنوعی در ایران در سال 71
اولین کودک حاصل از روش IVF در ایران در این پژوهشکده در سال 1371، دومین کودک حاصل از روش میکرواینجکشن در ایران در سال 1373 در پژوهشکده رویان و اولین کودک حاصل از روش PGD در ایران در سال 1383 در پژوهشکده رویان متولد شد.

تولد اولین گوسفند شبیه سازی شده در ایران در سال 85
نخستین گوسفند شبیه سازی شده ایران با تلاش محققان ایرانی به دنیا آمد. رویانا بره شبیه سازی شده از نژاد افشاری است که در روند شبیه سازی در تخمکی که هسته آن خارج شده، بدنیا آمد. در این روش هسته یک سلول بالغ غیر جنسی (پیکری) جایگزین شده و پس از فرآیندی خاص، جنین های حاصله از طریق جراحی به رحم گوسفند ماده منتقل شدند. پس از حاملگی و زایمان، موجود حاصله کاملا همانند موجودی است که سلول پیکری از آن گرفته شده است.

تولید موش از سلولهای بنیادی جنینی موشی
محققان ایرانی توانستند از سلولهای بنیادی جنینی موش موشهایی به منظور مدل های حیوانی آزمایشگاهی برای تحقیقات تولید کنند. این حیوانات به عنوان مدل استفاده می شوند و در فاز اول به کمک سلولهای بنیادی تهیه شده اند.

خودکفایی در تولید پروتئین فاکتور رشد فیبروبلاستی انسانی
پژوهشگران ایرانی توانستند در تولید پروتئین فاکتور رشد فیبروبلاستی انسانی به خودکفایی برسند و در سه جنبه مختلف خطوط جدیدی را در بخش تحقیقات ایجاد کند و به فناوری بومی تولید پروتئین فاکتور رشد فیبروبلاست انسانی دست یابند. این مواد دارای هزینه زیادی در خارج از کشور هستند که با تلاش محققان ایرانی با تولید این کار در داخل به خودکفایی برسیم و نیاز کشور را تامین شود.

تزریق سلول های شوآن برای ترمیم آسیب های نخاعی توسط پژوهشگران ایرانی
پروژه تزریق سلول های شوآن برای ترمیم آسیب های نخاعی به عنوان یک درمان بی خطر برای نخستین بار در جهان از سوی پژوهشگران ایرانی اعلام شد و نتیاج بالینی این تحقیق پس از 10 سال به اطلاع عموم رسید. برای اینکه درمان بوسیله تزریق سلول های شوآن به بیماران آسیب نخاعی موفقیت آمیز باشد بیمار آسیب نخاعی نباید بالای 50 سال باشد، ضایعه نخاعی دچار عفونت خاصی نباشد و علائم نورولوژیک محدودی در ناحیه ضایعه وجود داشته باشد.

دکتر امامی رضوی معاون درمان وزارت بهداشت در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران گفت: مرکز تحقیقات ضایعات نخاعی دانشگاه علوم پزشکی تهران در حال انجام کار تحقیقاتی بر روی سه پروژه است که تزریق سلول های شوآن و تزریق سلول های بنیادی و سلول های حس بویایی این سه پروژه است.

روش تزریق سلول های شوآن به بیماران آسیب نخاعی یک روش ابتکاری و نوین است که برای اولین بار از سوی دانشمندان ایرانی با موفقیت انجام گرفت. در دو کشور روسیه و چین از سلول های بنیادی برای درمان آسیب نخاعی استفاده شده اما روش ایران در تزریق سلولهای شوئن به بیماران آسیب نخاعی تاکنون بر روی چند بیمار داوطلب انجام شده و موفقیت آمیز بوده است. در خصوص تزریق سلول های شوآن پروژه با موفقیت نسبی انجام شده است و چون پروژه به صورت تحقیقاتی درحال انجام است به طور قطعی نمی توان موفقیت آن را اعلام کرد.


آغاز پیوند مغز استخوان در ایران در سال 69
محققان ایرانی 17 سال پیش در کشور برای نخستین بار توانستند پیوند مغز استخوان را به انجام برسانند و پس از این مدت انجام دوهزارمین پیوند مغز استخوان را جشن گرفتند. 40 نوع بیماری به کمک پیوند مغز استخوان و سلول درمانی، بهبود پیدا می کنند.

 طرح ایجاد خانه های بهداشت ؛ افتخار نظام جمهوری اسلامی

طرح گسترش شبکه های بهداشتی در سالهای دهه 60 از سوی دکتر حسین ملک افضلی معاون وقت وزیر بهداری پایه گذاری شد. با تاسیس خانه های بهداشت، مراقبت های بهداشتی و درمانی در مناطق روستایی به بهورزان که افرادی از همان منطقه با تحصیلات دیپلم و آموزش های اولیه بهداشتی و درمانی بودند، سپرده شد. اکنون بیش از 18 هزار خانه بهداشت و 35 هزار بهورز در سراسر کشور وجود دارد که اساسی ترین خدمات بهداشتی را به محروم ترین و دور افتاده ترین روستاهای کشور ارائه می دهند.

اکنون به دلیل وجود خانه های بهداشت 25 مرگ در یک هزار تولد زنده وجود دارد. با وجود اینکه سواد بهورزان از پزشکان کمتر بود اما به دلیل دسترسی بیشتر مردم به خدمات بهداشتی، پیشگیری، واکسیناسیون و مراقبت های مادر و کودک، اثربخشی خدمات بهورزان به مراتب بیشتر از پزشکان بود.

دستيابي به فناوري توليد چند داروي اساسي
داروسازان کشور  با همت و تلاش به فناوري توليد داروهايي همچون داروی نوترکیب فاکتور 8 برای درمان بیماری‌های خونی، هموفیلی و داروی تراستوزومپ ،هرسپیتین برای درمان سرطان سینه ، واکسن هموفیلوس آنفولآنزا برای پیشگیری از  مننژیت اطفال ،داروی نوترکیب FSH برای درمان ناباروری، داروی هورمونی سینوپار(PTH) برای درمان اختلال غدد پاراتیروئید، پک GCSF برای پیوند مغز استخوان و خون سازی در بدن بیماران پس از شیمی درمانی، اتانرسپت برای درمان تورم مفاصل و داروی هورمونی لوپرولاید برای درمان سرطان پروستات و ریه  و وارفارین به عنوان رقیق کننده خون  در اين دوسال اخير دست يافته اند.

 توليد چند کيت ازمايشگاهي
این کیت‌ها برای تشخیص بیماری‌هایی چون هپاتیتC ، سفلیس،‌نازایی، اختلالات هورمونی و مشکلات خونی وارد چرخه پزشکی کشورمان شدند.

 توليد دستگاه شتاب دهنده خطي
دكتر طريقت سرپرست وزارت بهداشت در گفتگو با خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران گفت : دستگاه شتاب‌دهنده خطی ایرانی برائ تشخیص و درمان سرطان در کشور ساخته شده  است. این دستگاه در درمان بیماران سرطانی و در حوزه رادیوتراپی کاربرد دارد .به طوري که این دستگاه از انتشار یافتن اشعه بە بافت‌های دیگر جلوگیری می‌کند کیفیت و دقت را با هم داراست و از خروج ارز جلوگیری می‌کند.

وي افزود: این دستگاه را وزارت بهداشت مورد حمایت ویژه خود قرار می دهد تا بتواند به تولید انبوه برسد البته این دستگاه قبلاً تحریم شده بود.

توليد چند دستگاه سانتريفيوز
 دستگاه سانتریفیوژ توبولار؛ سانتریفیوژی با16تا18هزار دور در دقیقه که در  تولید دارو و واکسن کاربرد دارد، دستگاه تیلورTSF؛ وسیله ای در جراحی های ارتوپدی، مانیتور علایم حیاتی با قابلیت پلی سومنوگرافی  در داخل کشور توليد شده اند.

توليد داروي زخم بيماران ديابتي
 محققان ايراني براي اولين بار در جهان موفق به توليد  دارويي به نام  آنژي پارس براي درمان زخم بيماران ديابتي شده اند. اين دارو  يك داروي گياهي است  که طي يك پروسه 7 ساله ساخته شده است و پس از طي مراحل آزمايش بر حيوان و آزمايشهاي باليني بر روي انسان تائيديه وزارت بهداشت را اخذ كرد. داروي آنژي پارس در 3 نوع كپسول، آمپول و پماد عرضه مي‌شود و كارآزمايي هاي باليني آن نشان داده است كه مصرف آن در يك دوره دوماه بين 57 تا 88 درصد بهبودي زخم پاي ديابتي را باعث مي‌شود.

توليد داروي درمان ايدز براي اولين بار در دنيا آیمود يک داروي تعدیل کننده ایمنی است. این دارو در سال 1384 توسط پژوهشگران ایرانی ساخته شد و پس از ثبت جهانی در اسفند 1385 همان سال رونمایی شد.

 نانوکریستال های موثر در ترمیم بافت های آسیب دیده داخل بدن
تولید نانوکریستالهای جدید برای ترمیم بافت، ایجاد نانوفنجان هایی برای دارورسانی و درمان سل مقاوم به کمک نانو کریستال ها از جمله این دستاوردهای مهم کشور در حوزه مهندسی بافت است.

نانوکریستال هایی که محققان ایرانی به آن دست پیدا کرده اند موجب تکامل بافت، رشد و جذب سلول ها به شکل طبیعی خواهد شد و به طور همزمان داربست و سلول های سوار شده بر آن به صورت بیولوژیکی رشد می کند. ایجاد نانوفنجان هایی برای دارورسانی نیز از سوی محققان ایرانی محقق شد.

نانو فنجان ها به گونه ای طراحی شده اند که غشاهای بیولوژیک بر روی آن ساخته شده است و در بخش ضخیم آن این توانایی وجود دارد که داروهای مورد نظر را بر روی آن سوار کرده و به سلول هدف مورد نیاز ارسال می شود تا ضمن اتصال به آن بتواند عملکرد دارویی خود را به انجام برساند. محققان دانشگاهی همچنین توانستند با تغییر باکتری سل مقاوم به درمان به کمک نانو کریستال توانسته اند یک زائده به آن بچسبانند و آن باکتری را از بین ببرند./ح