به گزارش
گروه بازار باشگاه خبرنگاران ،ساسکیا والتر نوشت: رابطه بین بندر و بازار بسیار مهم است، یک بندر ممکن است دارای بیشترین تجهیزات و زیرساخت‌هاي مدرن، کارآمدترین سازمان، موقعیت جغرافیایی مناسب، دانش و مهارت و خدمات کیفی عالی و خلاصه آنچه که مي‌تواند آن را یک بندر عالی و رقابتی بنماید، باشد.
تمام این دارايی‌ها، کم ارزش خواهد بود اگر ارتباط خوبی با پسکرانه وجود نداشته باشد. به ویژه در این زمانه که بنادر به سمت مراکز توزیع تکامل مي‌یابند، جریان آسان و کارآمد توزیع کالا به مراکز مختلف مصرف از بیشترین اهمیت برخوردار است. بنادر در معرض تغییرات ثابت در محیط متغیر قرار دارند: عوامل اقتصادی، دخالت دولت، اجزاي زیرساخت‌ها (به عنوان مثال قابلیت دسترسی، ساخت پایانه‌ها، جاده‌هاي ارتباطی و غیره) از آن جمله هستند. تنها یک عامل تغییر نمي‌کند و آن هم، موقعیت جغرافیایی بندر در خصوص تقاضای بازار است.
این مفهوم ما را به نظریه شاخص مرکزیت هدایت مي‌کند. به این مثال توجه کنید: 188 شهر (قاره‌ای/ پرجمعیت) انتخاب شدند. از این تعداد، 133 شهر در کشورهای اتحادیه اروپا و مابقی در خارج آن قرار دارند. این شهرها، دارای جمعیتی معادل 8/109 میلیون نفر بودند که 7/79 میلیون نفر آنها در کشورهای اتحادیه اروپایی قرار داشتند. این ارقام از منابع رسمی مانند کتاب آمار سال سازمان ملل و کتاب‌هاي آمار سال کشورهای مختلف اروپا استخراج شده‌اند. بیست بندر که در میان آنها بنادر فلاشینگ، روئن، مارسی، بیلبائو، الجزیرس، جنوا، گدانسک و غیره دارای پراکندگی مناسب جغرافیایی بودند، انتخاب شدند.
توسط نرم‌افزارAutoroute Expressکوتاه ترین فاصله زمانی بین مناطق پرجمعیت و این بیست بندر محاسبه گردید. در این زمینه حمل‌ونقل کالا مرتبط با اثر هزینه هایی است که به فاکتور زمان بر مي‌گردد. در محاسبه هزینه‌هاي کامیون به نحو معمول دو جزء از همدیگر تفکیک مي‌شوند: هزینه‌هاي ساعتی و هزینه‌هاي کیلومتری.
دو مفهوم برای ارائه نتایج به‌وجود آمد. از دیدگاه اول، سعی مي‌شود به این سوال پاسخ داده شود. با فرض اینکه، در یک کامیون، که کل بار آن 15 تن از هر بندر اروپایی است، چنانچه یک بسته یک کیلوگرمی از یک بندر مفروض برای هر شهروند در هر شهر حمل شود، مجموع تن/ کیلومتر (رفت وبرگشت) چقدر خواهد بود؟
محاسبه بر مبنای اتصال خطوط، بدون توقف، و در هر مورد یک کامیون با 15 تن بار در نظر گرفته شده است. برای نتیجه گیری، بین خدمات ارائه شده به کشورهای اروپای شرقی تمایز قائل شدیم. همانطور که از ارقام مشاهده مي‌شود، برای مراکز تجمع جمعیت در اتحادیه اروپا و کل قاره اروپا، آنتورپ از نظر مرکزیت موقعیت پیشتازی دارد. به طور کلی بنادر کشورهای بنه لوکس از امتیاز بیشتری نسبت به بقیه کشورهای اروپایی برخوردار هستند. به همین دلیل گاهی اوقات از آنها با نام دلتای طلایی نام برده مي‌شود. بدترین موقعیت مربوط به بندر اسپانیایی الجزیرس است که حداکثر محدود به بازارهای منطقه و ترافیک‌هاي خاص مي‌شود.
می‌توان گفت که مسافت و هزینه‌هاي حمل‌ونقل نه‌تنها نقش اساسی در تصمیم‌گیری تدارکاتی، بلکه بر سایر موضوعات نیز دارد. فون تونن و وبر دوتن از نظریه پردازان اقتصادی حتی انتخاب محل استقرار شرکت‌ها را از این مقوله مي‌دانند. سایر دیدگاه‌ها بر این نظریه دلالت دارد که مکان‌یابی‌هاي صنعتی، نتیجه مجموعه پیچیده‌اي از عوامل اثرگذار است که نه‌تنها هزینه‌هاي حمل‌ونقل بلکه عوامل تولید، اثرات مقیاس، اجزاي بازار، دخالت‌هاي دولت و غیره را نیز در بر مي‌گیرد.
دیدگاه دوم بیشتر مبتنی بر هزینه‌هاي زمان است. به ویژه دنیای آکادمیک، خواهان کاهش اهمیت عامل مسافت نسبت به مرکزیت بنادر است. براساس این دیدگاه لازم است بر عامل زمان در حمل‌ونقل تاکید بیشتری شود. روشن است که شبیه سازی این ایده بسیار مشکل است. زیرا متغیرهای محیطی مختلف از جمله اعتبار، تراکم، مقررات منطقه‌اي و غیره وجود دارد.
به هرحال امکان معرفی تعدادی از پارامترهای استاندارد وجود دارد. با استفاده از نرم‌افزار تقسیم مقوله‌هاي ساختاری سریع‌ترین مسیر از هر یک از بنادر امکان‌پذیر است. در این نحوه محاسبه امکان معرفی پارامترهای مختلف مانند متوسط سرعت 65 کیلومتر در بزرگراه‌ها، 37 کیلومتر در جاده ها، 28 کیلومتر در راه‌های محلی و غیره برای هر یک از بنادر وجود دارد. آنگاه تعریف زمان کل سفر (رفت و برگشت) یک کامیون 15 تنی برای کل سفرها به مراکز تجمع جمعیت در اتحادیه اروپا و کل شهرهای مراکز اروپا امکان‌پذیر خواهد بود. یکی از مزایای این رویکرد، امکان تعریف اثر تراکم روی طبقه‌بندی مرکزیت بنادر است.
سایر راه‌های حمل‌ونقل
محاسبات مرکزیت فوق‌الذکر بر مبنای حمل‌ونقل جاده‌اي بود. گرچه برتری واقعی بیشتر به سمت راه آهن، آبراه‌هاي داخل و ناوبری ساحلی است اما کوشش مي‌شود در آینده به اشکال دیگر حمل‌ونقل تغییر یابد.
در مورد حمل‌ونقل دریایی، مي‌توان گفت مسیرهای جاده‌ای، تفاوت چندانی با مسیرهای ریلی ندارند. از این رو، مي‌توان نتایج یکسان گرفت. به‌عنوان نتیجه نهایی مي‌توان گفت مرکزیت مطلوب مهم‌ترین دارایی یک بندر است.
حمل‌ونقل در آبراه‌هاي داخلی به طور کلی متفاوت است. این نوع حمل‌ونقل ویژگی‌هاي مهم، از جمله ظرفیت ذخیره سازی زیاد و نرخ گذاری مطلوب دارد و برای محیط زیست مثبت است. مساله مهم آن است که تنها تعداد اندکی از 188 شهر و مرکز تجمع جمعیت مي‌توانند به شبکه آبراه‌هاي داخلی متصل شوند. به عنوان مثال از آنتورپ یک سوم شهرهای منتخب مي‌توانند از طریق آبراهه‌هاي داخلی دسترسی یابند که در واقع در مقایسه با سرایر بنادر، نتیجه مثبتی است.
به عنوان نتیجه گیری مي‌توان گفت که موقعیت جغرافیایی مطلوب، دارايی طبیعی بسیار مهمی برای یک بندر مي‌باشد. این اشتباه است که به مرکزیت بندر به عنوان یک واقعیت آماری که همیشه جاودان خواهد ماند نگریست. نباید فراموش کنیم که همیشه، بین مرکزیت و قابلیت دسترسی رابطه‌اي مستقیم وجود دارد. در دنیای نوین «قاتل مرکزیت» تراکم است. برای توسعه تجاری یک بندر، قابل دسترس بودن دائم جاده‌هاي متصل به بندر، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و جزو مسوولیت‌هاي خطیر دولت‌ها
محسوب مي‌شود.
ابزار بازاریابی
ابزار بازاریابی اجزایی هستند که روی فروش محصول شما ـ که در این مورد بندر است ـ اثرگذارند. اثر این اجزا در هر کشوری متفاوت است. بنابراین یافتن ترکیب مناسبی از تمام این اجزا در یک بازار خاص به نحوی که نتایج آن با اهداف مورد نظر تطبیق داشته باشد، ضروری است. روشن است که ابزار مختلف، مکمل و قابل تعویض با یکدیگرند. ترکیب ابزار برای یک بازار خاص دارای درجه‌اي از استقلال است.
بازاریابی را مي‌توان با مقولات زیر تشریح کرد:
1ـ تولید محصول: برای بندر و خدمات، رضایت و پاسخگویی به نیازهای مشتری، یک اصل است.
2ـ ترویج اطلاع‌رسانی به بازار در مورد امکانات و کیفیت بندر.
3ـ قیمت‌ها: آنچه که باید قابل قبول برای مشتری و در رقابت، با سرایر رقبا باشد و سود مناسب را نیز به بندر برساند.
استراتژی بازرگانی یک بندر، تهیه یک سناریوی بومی از جزئیات یادشده در مقدار و تناوب صحیح است.
محصول
محصول یا خدمات بندری، محور اصلی کلیه فعالیت‌هاي بازاریابی است. دلیل اینکه چرا یک بندر برای جابه جایی یک ترافیک مشخص یا سرمایه‌گذاری جدید انتخاب مي‌شود، پیشنهادی است که بندر مي‌تواند ارائه کند. بنابراین دانش بازاریابی در مورد ویژگی‌هاي بندر در زمینه‌هاي مرتبط با کشتیرانی، فنی و نیز بازرگانی بسیار مهم است. گروه بازاریابی باید از نقاط قوت و ضعف بندر نه‌تنها در یک زمان، بلکه به طور مستمر آگاه باشند. این امر مستلزم تحصیلات و آموزش مستمر در واحد بازاریابی است. محصول بندر در واقع خدمات است. از دیدگاه بازاریابی بندر به‌عنوان یک شرکت تولیدکننده محصول است که خدمات گوناگون مي‌فروشد و در نتیجه موجد هزینه و
منافع است:
مهم‌ترین خدماتی كه توسط یک بندر ارائه مي‌شود عبارتند از:
* گذرگاه بندری
* صنایع جانبی
* تعمیر کشتی
* مهندسی در زمینه بندر
* ایجاد خدمات مرتبط با بازرگانی بین‌المللی، فعالیت‌هاي دریایی و تجارت
* تعلیم و تربیت در زمینه دریایی و بندری
محصول گذرگاه بندری کلیه خدماتی است که انتقال کالا یا افراد را از یک وسیله حمل‌ونقل ساحلی به یک وسیله حمل‌ونقل دریایی دیگر که با استفاده از تجهیزات ویژه انجام مي‌شود، ممکن مي‌سازد.
و در نهایت یک بندر دریایی، محصول پیچیدگی متشکل از اجزاي مختلف به شرح ذیل است:
* موقعیت جغرافیایی
* دسترسی دریایی
* ارتباط پسکرانه ای
* زیرساخت و تجهیزات
*آرایش اسکله‌ها و زمین
* خدمات قابل ارائه
* منابع کار و جو اجتماعی
* فناوری اطلاعات
* مهارت‌هاي فنی و مدیریتی
* سازمان بندر
* محیط مالی
منبع : دنياي اقتصاد
