حرفه ای شدن فوتبال در اروپا ، در سیری طبیعی و بتدریج اتفاق افتاد و هنوز هم بخش هائی از فوتبال اروپا، ساختار اماتوری خود را حفظ کرده است. اما فیفا نتایج حاصله از حرفه ای شدن را بصورت برنامه ای برای اینده کل فوتبال تدوین کرد و کنفدراسیون های زیر مجموعه فیفا موظف به اجرای ان در حوزه های خود شدند .
برخی در اسیا مثل ژاپن و کره برنامه ای بلند مدت ، تدوین و به اجرا گذاشتند، حتی فاقد برخی مولفه های اصلی فوتبال حرفه ای ، نظیر تماشاگر بودند، که کارتون فوتبالیستها ، جهت رفع ان و برای ترویج فوتبال ، بخشی از ان برنامه بود و با اجرای برنامه رشد خوبی کرده و امروزه مدعی فوتبالی فراتر از اسیا هستند .

دردسرهای هشت آذر
ایران اما راه متفاوتی پیموده است ، فوتبال ریشه دار و صاحب اعتبار ایران در اسیا زود تر از همه اسیا و کنفدراسیونش، اولین گامها در نیمه حرفه ای- نیمه اماتوری کردن فوتبال را با جام تخت جمشید ، در تقلید از لیگهای وقت اروپا برداشته بود،ولی فوتبال ما به علت تحولات اجتماعی، سیاسی و حتی جنگ ، دچار رکود طولانی مدت و ناخواسته ای شد.
اولین قدرتنمائی فوتبال ما بعد از بیست سال با صعود به جام جهانی 98 اتفاق افتاد که واکنش احساسی فوتبال صاحبنام ما در اسیا به رکود بود که همچون بغضی ترکید و فوتبال ما اولین تجربه های حرفه ای را با حضور بازیکنان در لیگهای اروپائی کسب کرد که البته در دستور کار فدراسیون نبود اما با این حضور فوتبال ایران نا خواسته و بی برنامه در این راستا رانده شد که پیامدش فوتبال بی هویتی بود که هیچ چیز در جای خود قرار نداشته و فاقد هر گونه امادگی برای چنین وضعیتی بود .
در آن روزها فوتبال نه اماتور نه حرفه ای بود:نه لیگ برتر مناسب ،نه برنامه مرتب برگزاری لیگ و نه برنامه برای لیگهای 1 و 2 داشت و نه برنامه ای برای توسعه . رکود 20 ساله سبب عقب افتادگی فاحش فوتبال ایران از تحول فنی گسترده ای شد که با حرفه ای شدن فوتبال اتفاق افتاده بود.

افت و سقوط فنی ؛ همه لیگ را یک نفر هدایت می کند!
تا قبل از ان مربیان ایرانی سرامدان اسیا بودند، حتی حضور از سر ناچاری انها در سایر کشورها مثل ناصر حجازی در بنگلادش، محمدان بنگلادش را ، در اسیا به مدعی تبدیل میکرد وحضور اقای مهاجرانی درامارات،فوتبال ان خطه را متحول کرداما اولین مربیان لیگ حرفه ای ما ، علاوه بر عقب مانگی 20 ساله فنی از فوتبال جهان ، میراث دار تفکرات اماتوری بودند وهنوز هم معیار های انان،غیرت ، تعصب سر جلوی توپ گذاشتن ، وفاداری به باشگاه ، تقدس پیراهن و...بوده و هست و بازیکنان حرفه ای را پولکی اسمی و ....می نامند و می دانند وروابط مالی فوتبال حرفه ای را، سبب فساد و دور شدن فوتبال از ارزش های اخلاقی و روح ورزشی و ...ارزیابی می کنند .
درحال حاضر در بهترین حالت ایشان مقلدین ناقص و دست دوم اخرین دستاورد های فوتبال جهان به مدد رسانه های تصویری هستند و حضوری علمی، جدی واز نزدیک در تحولات فنی فوتبال جهان نداشته و طبق فرهنگ رایج مدرک گرائی، به گرفتن مدارک مربیگری در دوره های کوتاه مدت بسنده میکنند و برخوردی تفننی با ابزار های فنی جدید فوتبال دارند که دست افزار مهم مربیان دنیا برای ارزیابی های علمی است و با این ابزار در تلویزیون برای تماشگران عکس مار میکشند ویا با استفاده از امار حین و اخر بازی تحلیلهای تخیلی کارشناسانه ویکسان برای همه بازیها ارائه میدهند .
مهمترین مشکل و چالش فوتبال ایران فنی است و حاصل کار انان در بازیهای باشگاهی ایران بازیهای سردرگم و بسیار شبیه هم وانگار که همه تیمها را یکنفر هدایت می کند !

چرا فدراسیون ایران انتخاب شد؟
حضور پر شور مردم در صعود 98 ،سیاسیون را جلب فوتبال کرد و از ان ببعد،با هر تحول سیاسی فدراسیون دست بدست شد .
فوتبالی ترین رئیس این سالها سیاسی رین شان است و در جدال او با رقیبانش بود که فوتبال ایران طعم تعلیق را چشید اما بعد از تعلیق سیاسیون نتوانستند به توافق برسند و ناچار بر سر اقای کفاشیان که هر چه بلد نبود،هنر تعامل با همه جناحهای سیاسی را خوب بلد بود ، توافق کردند اما انتخاب فردی ورزشی و غیر سیاسی این حسن را داشت هم از تاثیر مستقیم سیاسیون در فوتبال کاسته شد و هم حساسیت فیفا و کنفدراسیون کم و دید مثبتی به فوتبال ایران پیدا شد . توجه کفاشیان به اجرای برنامه های فیفا و کنفدراسیون که بیشتر تحولاتی مثل برنامه ریزی و برگزاری مرتب لیگ ، بهبود زیر ساختهایی نظیر زمینهای چمن،تجهیز ورزشگاهها،فشار به باشگاهها در جهت انطباق خود با الزامات فوتبال حرفه ای و....در دستور کار فدراسیون قرار گرفته و انتخاب به عنوان بهترین اسیا میتواند ناشی از اجرای این برنامه ها باشد .اگرچه دستکاری در اطلاعات ارسالی به ای اف سی هم در این زمینه کم موثر نبوده است!
اجرای این برنامه ها اثر خوب در بلند مدت خواهد داشت اما غفلت از اتفاقات داخلی مثل ناکامی های اخیر فوتبال که کنفدراسیون توجهی به ان نداشته و مسئله انها هم نیست هر دستاورد بزرگی را بباد می دهد .در حال حاضر نقطه قدرت فوتبال ایران یعنی حضور چشمگیر تماشاگران، بطور فزاینده ای رو به کاهش است . پس زنگ خطر بزرگی بصدا درامده، که باید شنید و پنبه ها را از گوش دراورد وخنده ها از لب برچید وگرنه با این افق پیش رو ، نه از تاک نشان خواهد ماند و نه از تاک نشان.