
به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران بجنورد؛ تعزيه اين سنت تاريخی دهه های طولانی را از آغاز خود در خراسان شمالی می گذراند.
اين فرهنگ و هنر ديرينه كه نسل به نسل منتقل شده است برگرفته از باورها و اعتقادات مردم استان بر اساس روايات تاريی منقول و مكتوب از ائمه(ع) است كه مانند اغلب استانهای كشور در شهرستانهای بجنورد، مانه و سملقان، جاجرم، شيروان ودیگر شهرستان های استان تاكنون حفظ شده است.
در تعزيه يا شبيه كه برگرفته از دو گروه مخالف و موافقخوانی است، تعزيهخوانان با توجه به نقش خود كه در گروه مخالفخوانان (دشمنان خاندان رسول(ص) و اوليا يا موافقخوانان (خاندان رسول اكرم(ص) و اصحاب آنان ) است، اشعاری را كه در متن گفتوگوی آنان ( كه از آن به نسخه ياد میشود )آمده است با آواز و آواهای درشت يا نرم میخوانند.
تعزيهخوانان ملبس به لباسهای عربی چون عبا، قبا، شال و دستار هستند كه به تناسب نقش مخالف يا موافقخوانی، سرخ يا سبز رنگ است و با كلاهخود، زره، حمايل و شمشير چهرهای رزمآور را به خود گرفتهاند.
اين تعزيهخوانان توسط تعزيهگردان كه فهرستگردان نيز گفته میشود و بهعنوان هماهنگكننده تعزيه است هدايت میشوند. شهرها و روستاهای مختلفی در خراسان شمالی مهد تعزيه و تعزيهخوانی است كه از آن جمله میتوان به شهر شوقان از توابع شهرستان جاجرم اشاره كرد كه اين داشته فرهنگی، نماد دينی اين خطه شده است.
تعزيهخوانان اين شهر در ايامی دور، مجالس مختلف تعزيه را اجرا میكردند كه میتوان از مجلس روز عاشورا كه روايتگر روز عاشورا در كربلا است، مجلس شاهچراغ(برادر امام رضا(ع))، مجلس آبآوران علیاكبر(ع)، مجلس مسلم، طفلان مسلم و حضرت علی(ع) نام برد كه در مناسبتهای زمانی خود اجرا میشد.
آنچه كه از اين ميان امروزه در شوقان زنده مانده است و غبار مهجوريت بر آن ننشسته، مجلس عاشورا است كه مهمترين و اثرگذارترين مجلس تعزيهخوانی است كه در روز عاشورای حسينی صحنههايی چون ورود امام حسين(ع) به كربلا، فرود كاروان آن حضرت در اين سرزمين، لشكركشی حر بن يزيد رياحی و عمر بن سعد و شهادت حضرت اباعبدالحسين(ع)، علیاكبر(ع)، علیاصغر(ع)، قاسم بن الحسن(ع)، ابالفضلالعباس(ع) و ديگر شهدای كربلا به همراه اسارت خاندان رسول اكرم(ص) را به تصوير میكشد.
تعزيهخوانی در شهر شوقان با فرهنگ مردم اين خطه عجين شده و به يكی از مراسم سنتی ـ مذهبی در آن مبدل شده است، بهگونهای كه هر ساله در ماه محرم و روز عاشورا بوميان شهر شوقان از اقصی نقاط كشور بهمنظور تماشای تعزيه در ميدان اصلی اين شهر بهعنوان محل برگزاری تعزيه حضور میيابند.
اين مكان در دهم محرم امسال ميزبان چهارهزار نفر از عزاداران و عاشقان حسينی است كه خود را به اين شهر رساندهاند. بايد يادآور شد تعزيهخوانی با حضور دولت آلبويه در ايران شكل گرفت و در دوران صفويه به اوج خود رسيد. رواج فرهنگ تعزيه آنچنان بود كه پس از اين حكومت شيعی، اين آئين نمايش بهعنوان يك فرهنگ و سنت تاريخی به دليل قرابت مذهبی ايرانيان كه دوستدار خاندان عترت و طهارت(ع) بودند در اين سرزمين ماندگار شد و حتی با الهام از ايران در برخی از كشورهای عربی نيز ظهور پيدا كرد.
تعزيهخوانی در خراسان شمالی با در نظر گرفتن تأثيراتی كه در ارائه و نهادينهكردن آموزههای مذهبی و فرهنگی در جامعه و بالاخص در نزد نسل جوان اين استان دارد برای رشد و شكوفايی نيازمند حمايت است كه نبايد از آن غفلت شود./س