به گزارش خبرنگار دفاعی - امنیتی باشگاه خبرنگاران، عملیات والفجر 3 ساعت 11 شب 7مرداد ماه 62 با رمز مقدس ((یاالله، یاالله، یاالله)) بصورت نیمه گسترده در جبهه غرب واقع در منطقه عمومی مهران باهدف کلی تامین امنیت شهر مهران توسط 32 گردان پیاده، زرهی و مکانیزه و 4 گردان توپخانه رزمندگان اسلام آغاز و به مدت دو هفته به طول انجامید.

طرح عملیات:

رژیم بعثی بعد از شکستی تلخ در عملیات بیت‌المقدس، برای فرار از فشار روانی ناشی از آزادسازی خرمشهر توسط نیروهای ایرانی و عقب‌نشینی سراسری خود از غرب کشور، با استقرار نیروهای خود روی ارتفاعات مرزی مهران، علاوه بر تسلط بر این شهر، توانسته بود با تعداد نیروی کمتری از منطقه بدره، محافظت کند، در حالی که عقب راندن دشمن از روی ارتفاعات مرزی، پدافند در دشت را به او تحمیل می‌کرد و در نتیجه نیروی بیشتری زمین‌گیر می شد. بر این اساس، طرح تأمین امنیت مهران به عنوان دومین عملیات محدود در شرایط جدید در دستور کار قرار گرفت و عملیات والفجر3 با هدف آزادسازی این ارتفاعات شکل گرفت.

موقعیت منطقه عملیات و اهمیت استراتژیک آن

منطقه دشت مهران، دو رشته ارتفاع دارد: از شمال، ارتفاعات زالوآب و کانی‌سخت و نمه‌کلان‌بو، که قسمت عمده آن در خاک ایران قرار دارد و از جنوب ارتفاعات قلاویزان که تعیین کننده مرز ایران و عراق است، بین این دو ارتفاع دشت مهران و دشت ورمهراز و زرباطیه عراق قرار دارد.

بخشی از ارتفاعات زالوآب و کانی‌سخت، مرز مشترک ایران و عراق است که از سمت غرب آن، ارتفاعات نمه‌کلان‌بو با قللی بیش از 200 متر و کمتر از 400 متر ارتفاع واقع شده است.

ارتفاعات زالوآب، که دارای تپه هایی به ارتفاع 340، 325، 343 و 310 متر است، در سمت شرق نمه‌کلان‌بو قرار داشته و مهم‌ترین قله آن با نام کله‌قندی، 363 متر ارتفاع دارد.

ارتفاعات کله‌قندی بر تنگه کناپنجم تسلط کامل دارد، این تنگه در شمال شرقی مهران و در امتداد جاده مهران – ایلام واقع شده و گلوگاه اصلی ورود به دشت مهران از سمت ایلام به شمار می‌رود.

عملیات والفجر3 با توجه به مختصات جغرافیایی منطقه و اهمیت استراتژیک آن، در سه محور زالوآب و نمه‌کلان‌بو- دشت مهران و قلاویزان شکل گرفت. رزمندگان اسلام باید در صورت مناسب بودن وضعیت پایگاه های دشمن، پس از تأمین اهداف مورد نظر ، در شرق رودخانه کنجاپنجم مستقر می شدند زیرا در غیر این صورت، ناچار بودند با احداث خاکریز در پشت رودخانه خود را استتار کنند.

شرح عملیات:

این عملیات به فرماندهی قرارگاه نجف اشرف و یگان‌های تحت امر این قرارگاه در منطقه عمومی مهران شروع شد.

این یگان‌ها عبارت بودند از:

الف) سپاه پاسداران:
- لشکر 41 ثارالله با استعداد 6 گردان.
- لشکر 5 با استعداد 7 گردان پیاده.
- لشکر 27 محمد رسول الله(ص) با استعداد 1 گردان پیاده.
- لشکر 17 علی‌ابن‌ابیطالب(ع) با استعداد 3 گردان پیاده.
- تیپ مستقل 21 امام رضا(ع) با استعداد 5 گردان پیاده.
- تیپ مستقل 11 امیرالمؤمنین(ع) با استعداد 2 گردان پیاده.
- تیپ مستقل 5 رمضان با استعداد 1 گردان تانک و 1 گردان مکانیزه.

ب)ارتش جمهوری اسلامی:
- تیپ 4 زرهی از لشکر 21 حمزه.
- تیپ پياده 40 سراب
- تیپ 84 خرم آباد با استعداد دو گروهان پیاده و یک گروهان تانک.

در این عملیات رزمندگان اسلام، ارتش عراق را از سه محور مورد حمله قرار داده و با عبور از میدان‌های مین و بمب‌های آتش‌زا در محور شمالی، ارتفاعات نمه‌کلان‌بو را به تصرف درآورند.

در محور میانی( دشت مهران) نيروهاي ايراني پس از پشت سر گذاشتن موانع ایذایی و به اسارت درآوردن تعدادی از نیروهای بعثی، پاسگاه‌های منطقه را آزاد کرده و در محور جنوبی(ارتفاعات قلاویزان) هم با وجود حضور دشمن در ارتفاعات، پس از نبردی سخت موفق به باز پس‌گیری منطقه شدند.

رزمندگان اسلام پس از تصرف این ارتفاعات به محافظت از آن پرداختند اما بر اثر واکنش سریع و آتش سنگین دشمن، پشتیبانی نیروهای ایرانی از جناح میانی با اشکال مواجه شد.

به دلیل موقعیت استراتژیک جناح شمالی، بویژه ارتفاعات کله‌قندی، نبرد سختی بین دو طرف صورت گرفت و پس از محاصره این منطقه توسط نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي ايران، دشمن بعثی با تمام توان تلاش کرد منطقه را از دست ندهد.

دشمن برای رسیدن به این هدف، در جبهه میانی پاتک‌های سنگینی انجام داد و با حملات پیاپی سعی کرد رزمندگان اسلام را وادار به عقب‌نشینی کند اما تمامی این حملات با واکنش مناسب نیروهای مسلح ایران دفع شد. در عین حال تعدادی از یگان‌های دشمن در عمق 25 کیلومتری مواضع خود،مورد هدف نیرو های ایرانی قرار گرفته و صدمات جبران ناپذیری به آنان وارد شد.

رزمندگان اسلام با استفاده از تاریکی شب خود را به پشت مواضع دشمن رسانده و با انجام عملیات غافلگیرانه، موفق شدند ضربات سهمگینی به دشمن وارد کنند. در این عملیات تعدادی از جنگ‌افزارهای سنگین عراق از جمله تانک و نفربر به آتش کشیده شد و بخشی از آن‌ها نیز به غنیمت رزمندگان اسلام درآمد.

مرحله دوم عملیات والفجر3

مرحله دوم عملیات، در بحبوحه جنگ تبلیغاتی رژیم بعثی آغاز شد. رزمندگان اسلام با عبور از میدان‌های مین، تله‌های انفجاری و دیگر موانع، خود را به دشمن رساندند، سرعت‌عمل نیروهای ایرانی به حدی بود که امدادگران عراق فرصت نیافتند افراد زخمی خود را از صحنه عملیات خارج کنند و تنها جان خود را از معرکه به در برده و از میدان گریختند.

فرماندهان عراقی سعی کردند از فروپاشی یگان‌های خود جلوگیری کرده و مانع به هم خوردن آرایش رزمی نیروهايشان شوند اما رزمندگان اسلام که از زمان شروع عملیات، جناح شمالی منطقه عملیات(ارتفاعات زالوآب وکله‌قندی) را در محاصره گرفته بودند، با تنگ‌تر کردن حلقه محاصره، دشمن را به دام انداخته و با حمله سخت لشکر محمد رسول الله(ص)، رزمندگان اسلام توانستند مقاومت دشمن را شکسته و پیروز میدان نبرد باشند.

رزمندگان اسلام با فشار گسترده، ارتفاعات منطقه از جمله  340،390،325 و... را آزاد کردند.
ارتش عراق با حملات هوایی شدید و به‌کارگیری ادوات زرهی سعی داشت اراضی از دست داده را بازپس گیرد اما هر دفعه پس از اندکی پیشروی با دریافت ضربات مهلک و تلفات زیاد مجبور به عقب نشینی می‌شد.

نقش جهادگران:

جهاد سازندگی نیز در این عملیات نقش شایانی را ایفا کرد، از جمله اقدامات این نهاد می توان به موارد زیر اشاره کرد:

-احداث بیش از 4 کیلومتر خاکریز در جنوب غربی مهران و ایجاد خاکریزهای دیگری در پشت پاسگاه دراجی عراق
-احداث و راه‌اندازی یک واحد اورژانس صحرایی در منطقه صالح‌آباد
-احداث و راه‌اندازی یک بیمارستان مجهز صحرایی در مهران
-احداث و ترمیم ده‌ها کیلومتر انواع جاده‌های عملیاتی و تدارکاتی
-احداث یک دهنه پل فلزی به طول 6 متر و عرض 3 متر
-احداث 2 باند(پد) بالگرد

نتایج عملیات:

آزادسازی دو جاده ایلام – مهران – دهلران
برقراری ارتباط جبهه‌های میانی و جنوبی از طریق دو جاده ایلام – مهران – دهلران

کشته و زخمی شدن بیش ازده هزار نفر از نیروهای بعثی و به اسارت درآمدن 509 تن از آن‌ها
ساقط شدن 6 هلی‌کوپتر دشمن
انهدام بیش از 200 تانک و نفربر
انهدام بیش از 200 خودرو حامل نفرات و مهمات
انهدام بیش از 20 انبار مهمات و 150قبضه خمپاره‌انداز، تیربار و توپ ضدهوایی
انهدام ده‌ها دستگاه خودرو مهندسی و راهسازی
همچنین در این عملیات تیپ 4 گارد مرزی، تیپهای 417،420،502، و 506 پیاده، تیپ‌های 37 و 70 زرهی از لشکر 512 گردان پیاده و کماندویی عراق به طور کامل منهدم شدند.
15 دستگاه تانک و نفربر، 50 قبضه ضد هوایی و خمپاره‌انداز، بیش از 1800 قبضه تیربار و 20 دستگاه خودرو و مقدار زیادی انواع سلاح سبک و مهمات توسط رزمندگان اسلام به غنیمت گرفته شد.

گردآوري از: مرضيه ارجمندی

انتهای پیام/