قيام مردم ايران به رهبري آيت الله "كاشاني" و به قدرت رسيدن مجدد مصدق (1331ش)

پس از استعفای مصدق از نخست وزیری به دلیل مخالفت شاه با خواسته تصدی وزرات جنگ توسط او، آيت ‏اللَّه كاشاني كه حضور دكتر مصدق را در نخست وزيري مفيد مي‏دانست بازگشت وی به نخست ‏وزيري را خواستار شد و تهديد كرد در صورتي كه قوام كنار نرود اعلام جهاد كرده و كفن مي‏پوشد و پيشاپيش مردم حركت خواهد كرد. آيت اللَّه كاشاني با انتشار اعلاميه ‏اي به صدور فرمان نخست ‏وزيري قوام السلطنه به شدت اعتراض نمود. به اين ترتيب وقايع سي‏ تير شكل گرفت و قيام عمومي مردم مسلمان، در شهرهاي مختلف ايران آغاز شد.

هرچند اين تظاهرات به وسيله عوامل شاه به خاك و خون كشيده شد، اما در نهايت، شاه، عقب‏ نشيني كرد و چون در رضايت و تطميع آيت ‏اللَّه كاشاني توفيقي به دست نياورد، مجبور شد، قوام را بركنار كرده و مصدق را به نخست وزيري برگرداند. مصدق پس از به دست‏گيري مجدد قدرت، سرلشكر وثوق عامل كشتار مردم بي‏گناه در جريان قيام را به معاونت وزارت جنگ منصوب نمود و چون آيت اللَّه كاشاني به اين عمل اعتراض كرد، مصدق در نامه ‏اي، از آن روحاني مجاهد خواست تا در امور سياسي مداخله ننمايد. اين عمل، پشتيباني مردم را از مصدق برداشت و دولت مصدق كه براي دومين بار در اثر مبارزات پيگير مردم روي كار آمده بود، بيشتر از سيزده ماه دوام نياورد و سرانجام با كودتاي آمريكايي 28 مرداد سال 1332 شمسي، سرنگون شد.

مرگ "امريكو وسْپوس" دريانورد ايتاليايي و يكي از كاشفان امريكا (1512م)

امريكو وسپوس، دريانورد ايتاليايى در نهم مه 1451م در شهر فلورانس در ايتاليا به دنيا آمد. وي در جواني به نيروي دريايى پيوست و پس از چندي، در سفر دوم كريستف كلمب كاشف اوليه امريكا، به قاره جديد پاي گذاشت. وسپوس پس از چندي در سال 1497م به طور مستقل عازم سفرهاي اكتشافي در امريكا گرديد و پس از مدتي مصب و محل ريزش رودخانه عظيم آمازون در امريكاي جنوبي به اقيانوس اطلس را كشف كرد.

وي چهار بار به سرزمين ناشناخته ‏اي كه تصور مي‏شد به قسمت شرق آسيا متصل است سفر نمود و در نهايت به اين كشف دست يافت كه اين قاره ارتباطي با آسيا ندارد. از اين رو، عده ‏اي او را كاشف واقعي امريكا مي‏دانند. بعدها با الهام از نام امريكو اين سرزمين را امريكا ناميدند. وسپوس در سفرهاي آخر خود، نقشه ‏هايي از مناطقي كه سفر كرده بود تهيه نمود و براي جهانيان به يادگار نهاد. امريكو وسپوس در 20 ژوئيه 1512م در 61 سالگي درگذشت.

 مرگ "برنارْدْ ريمان" رياضي‏دان معروف آلماني (1866م)

برنارد ريمان، در 17 سپتامبر 1826م در خانواده ‏اي تنگ‏دست در آلمان به دنيا آمد. وی در 20 سالگي وارد دانشگاه گوتينگن آلمان شد و در درس رياضي‏دانان معروف زمان، حضور يافت. وي از كودكي استعداد خوبي در رياضيات داشت. در 25 سالگي از رساله دكتراي خود در رشته ریاضی دفاع نمود. او در رياضياتْ، هندسه ‏اي را ايجاد كرد كه به نام خودش شهرت يافت. در هندسه ريماني از سطحي كروي بحث مي‏شود و احكام آن نيز مربوط به اشكالي است كه بر آن سطحْ، تصور مي‏گردد.

در اين هندسه، بين دو نقطه مي‏توان هر تعداد خط مستقيم كه بخواهيم رسم كنيم و علاوه بر آن در هندسه ريماني، مفهومي نظير خط مستقيم و نامحدود وجود ندارد. اين‏گونه نظريات تازه، در آن زمان به منزله معماهاي عجيب رياضيات محض تلقي مي‏شد. اما نيم قرن بعد انيشتين توانست اين نكته را ثابت كند كه هندسه ريماني، سيماي جهان را به صورتي واقعي‏تر از هندسه اُقليدسي مجسّم مي‏كند. برنارد ريمان عمري طولاني نيافت چرا كه در 20 ژوئيه 1866م در چهل سالگي بر اثر بيماري سل، درگذشت.

مرگ "گوليلمو ماركوني" دانشمند ايتاليايي و مخترع راديو (1937م)

ماركوني در 25 آوريل 1875م در شهر بولونيا ايتاليا به دنيا آمد. هنگامي كه هنوز همسالان وي، دوره دبيرستان را مي‏گذراندند، ماركوني نامه‏هايى به دانشمندان اروپا مي‏نوشت و در آن‏ها از برق سخن مي‏گفت. وي هم‏چنين خبر آزمايش‏هاي آنان را نيز به دقت مي‏خواند و از نتايج آن مطلع مي‏شد. در پي اين ارتباط، ماركوني آگاهي يافت كه جمعي از دانشمندانْ درباره انتقال امواج الكتريكي و يافتن آن‏ها، دچار مشكل شده‏اند. در اين زمان كه ماركوني 21 سال داشت آزمايش‏هاي خود را بر روي اين طرح متمركز كرد و پي برد كه مي‏تواند به وسيله يك دستگاه بي‏سيم، اخبار را از فاصله نسبتاً دور مخابره كند.

ماركوني پس از دو سال تلاش، موفق به اختراع فرستنده ‏اي شد كه امواج بي‏سيم را تا چند صد متر منتشر مي‏كرد. وی طي جنگ جهاني اول، در ارتش ايتاليا خدمت مي‏كرد و در اين دوره، چگونگي ارسال خبر را به مسافت‏هاي دور، دريافت. در اين زمان بود كه اولين دستگاه راديو را اختراع كرد. سپس با كمك ديگر دانشمندان به تكميل آن پرداخت تا راديويى كه امروزه مي‏شناسيم شكل گرفت. نهايتاً در سال 1919م، پخش آزمايشي راديو در انگلستان و سال بعد در امريكا آغاز شد. ماركوني با اين اختراع در شمار مخترعان بزرگ قرار گرفت. گوليلمو ماركوني سرانجام در 20 ژوئيه 1937م در شصت و دو سالگي درگذشت.

تولد "بنيتو موسوليني" ديكتاتور فاشيست ايتاليا (1883م)

بنيتو موسوليني ديكتاتور پيشين ايتاليا در 20 ژوئيه 1883م در شمال ايتاليا متولد شد. وي پس از پايان تحصيلات دانشگاهي، به روزنامه ‏نگاري روي آورد. موسوليني در 23 مارس سال 1919م با استفاده از شورش‏ها و هرج و مرج موجود در ايتاليا، حزب فاشيست را به وجود آورد و رهبري آن را بر عهده گرفت. با پيروزي اين حزب در انتخابات سال 1922م، موسوليني با جلب رضايت پادشاه ايتاليا، به نخست وزيري رسيد و با شدت عمل، كشور را از وجود مخالفان خود پاك نمود. وي در اندك زماني، ايتاليا را زير سلطه حزب فاشيست درآورد و هم‏زمان در دوران حكومتش، فعاليت‏هاي عمراني فراواني انجام داد. با روي كار آمدن هيتلر در آلمان، موسوليني به او نزديك شد. با آغاز جنگ جهاني دوم در سال 1939م موسوليني رسماً حمايت خود را از هيتلر اعلام كرد و سال بعد نيز آشكارا، ارتش ايتاليا را وارد صحنه ‏هاي جنگ نمود.

وي در 25 ژوئيه 1943م، از طرف پادشاه، بر كنار شد و پس از بركناري، در نقطه ‏اي در ‏صد كيلومتري رم زنداني شد اما با كمك خلبانان ورزيده آلماني در 12 سپتامبر 1943م آزاد شد. موسوليني پس از آن به مونيخ انتقال يافت و پس از ملاقات با هيتلر، براي تشكيل يك حكومت جمهوري طرفدار آلمان در شمال ايتاليا به ميلان بازگشت. حكومت جمهوري موسوليني بيش از پانزده ماه دوام نیاورد و موسوليني به دنبال پيشروي نيروهاي متفقين به شمال ايتاليا، متواري شد. در نهايت، بنيتو موسوليني در حين فرار در لباس مبدل، در 28 آوريل 1945م توسط يك گروه از پارتيزان‏هاي مخالف، شناسايى و دستگير گرديد و پس از يك محاكمه كوتاه، در 62 سالگي اعدام شد.

درگذشت "پل والِري" شاعر و اديب مشهور فرانسوي (1945م)

پل والري شاعر بزرگ و ملي فرانسه در 30 اكتبر 1871م در فرانسه به دنيا آمد پس از پايان تحصيلات به علت علاقه به ادبيات و مطالعه آثار بزرگان شعر و ادب، به شعر و شاعري روي آورد و نخستين اثرش را در سال 1889م در هجده سالگي انتشار داد. والري از آن پس با سرودن شعرهاي متعدد، شهرتي فراوان به دست آورد و در شمار شاعران معروف فرانسه درآمد. اشعار والري، موزون و زود فهم است و در شعر معاصر فرانسه، تاثير فراواني نهاده است. افكار و انديشه‏ هاي فلسفي اين شاعر، رنگ بدبيني و غم و اندوه دارد. والري به دريا و مظاهر آن علاقه زيادي داشت و به دليل ارتباط بيشتر آثارش با دريا، او را شاعر دريايى لقب داده ‏اند.

والري با القاي آهنگ مِلودي الفاظ توانسته است تركيبي از مسائل ذهني و تصويرهاي عيني به دست دهد. شعر او حاصل تفكر فلسفي وي درباره بستگي تام ماده و روح است. والري از شخصيت‏هاي نادري است كه هيچ گاه عواطف را فداي انديشه نكرده، بلكه ميان احساس و انديشه و معنويت و هم‏چنين ميان دانش و تخيلْ، سازشي برقرار كرده است. از اين شاعر بزرگ آثار مشهوري بر جاي مانده كه پارك جوان و گورستان دريايي در نظم و شبي با آقاي تِست و مجموعه مقالات در نثر از آن جمله ‏اند. پل والري در بيستم ژوئيه 1945م در 74 سالگي درگذشت.

ترور "ملك عبدالله" اولين پادشاه اردن (1951م)

ملك عبدالله اولين پادشاه كشور اردن در 21 دسامبر سال 1882م در شهر مكه متولد گرديد. مقدمات علوم ادبي را در اسلامبول فرا گرفت و در 28 سالگي به عنوان نماينده شهر مكه در مجلس نمايندگان عثماني حضور يافت. در ماه مارس 1921 دولت انگلستان، تصميم به برپايى اميرنشين اردن به سركردگي امير عبدالله گرفت. وی عازم اَمّان گرديد و پس از ملاقات با چرچيلِ مقدمات حكومت خود را فراهم ساخت. براساس پيمان همكاري انگليس و اردن در سال 1926م نام اين منطقه به مملكت اردنِ هاشمي تغيير يافت و امير عبدالله با عنوان ملك عبدالله پادشاه اردن زمام امور را به دست گرفت و مدت 25 سال در اين سمت باقي ماند.

از ملك عبدالله به عنوان مردي خوش گذران، راحت طلب، بيزار از كارهاي جدي، دوستدار مجالس بحث و مناظره و شيفته بذله گويي در محافل خصوصي، ياد كرده‏اند. وي سرانجام در 20 ژوئيه 1951م در مسجدالاقصي توسط يك جوان فلسطيني كه مخالف انضمام بيت ‏المقدس و بخش عربي فلسطين به اردن بود، هدف گلوله قرار گرفت و در 69 سالگي كشته شد. پس از وي، پسرش ملك حسين به پادشاهي اردن رسيد.

امضاي قرارداد ژنو پس از شكست فرانسه از ويتنام و تشكيل ويتنام شمالي و جنوبي (1954م)

پس از اعلام استقلال ويتنام در سال 1945م، هوشي مينِ، رهبر اين كشور آمادگي خود را براي مذاكره با استعمارگران فرانسوي جهت انتقال قدرت مسالمت‏آميز و انعقاد پيمان دوستي و اتحاد با فرانسه اعلام داشت. ولي فرانسوي‏ها حاضر به مصالحه نشدند و نخستين دوره جنگ‏هاي ويتنام بين فرانسويان و ويتنامي‏ها كه از سال 1946 تا 1954م به طول انجاميد، صدها هزار كشته و خسارات سنگين به بار آورد. فرانسوي‏ها سرانجام پس از تحمل چند شكست خفت‏ بار، به ويژه شكست در نبرد معروف دين بين فو، حاضر به مصالحه و مذاكره شدند و در نتيجه مذاكراتي كه در بيستم ژوئيه سال 1954م، با حضور نمايندگان فرانسه، امريكا، چين، انگلستان، شوروي و ويتنام در ژنو انجام گرديد، درباره شرايط متاركه جنگ و تقسيم موقت ويتنام شمالي و جنوبي و انجام انتخابات پارلماني در سراسر ويتنام توافق شد.

برخي از رويدادهاي 20 جولای

1600: اختراع ساعت جيبي معروف به ساعت تخم مرغي در آلمان
1654:  ميان پرتغال و انگلستان پيماني امضاء شد كه به موجب آن پرتغال برتري انگلستان را پذيرفت.
1810:  سرزمين كلمبيا مستعمره اسپانيا اعلام استقلال كرد.
1917:  اعلاميه نشست "کورفو" ساختار آينده کنفدراسيون سلطنتي يوگوسلاوي را روشن ساخت که در پايان جنگ جهاني اول عملي شد.
1923:  "پانچو ويلا" انقلابي معروف مکزيک در 45 سالگي ترور شد.
1933:   اجراي قانون محدود شدن فعاليت هاي حزبي در ادارات دولتي آمريكا به امضاي روزولت رسيد.
1936:   ميثاق مونترو Montreuxكه آزادي عبور همه كشتي ها از تنگه هاي تركيه در زمان صلح را تضمين كرده است در سويس امضاء شد.
1908:   حكمران وقت مراكش حراست از مرزهاي خود را به فرانسه واگذار كرد!.
1944:  تنها به دليل ادامه جنگ دوم جهاني، و مصلحت كشور روزولت براي چهارمين دوره خود را نامزد رياست جمهوري آمريكا كرد ، کاري كه در آن زمان از نظر آمريكائيها اجتناب ناپذير بود و بعدا تكرار نشد.. دوره رياست جمهوري در آمريكا براي هر فرد به دو دوره چهارساله محدود است. اين کار در آغاز به صورت عادت انجام مي گرفت که بعدا به صورت قانون درآمد.
1944:  بيماري وبا در بمبئي هند 34 هزار تن را بي جان ساخت.
1974:  تركيه در قبرس نيرو پياده كرد كه منجر به تقسيم غير رسمي اين جزيره ميان تركها و يونانيان آنجا شده است.
1980:  شوراي امنيت تصويب كرد كه دولتهاي عضو نبايد بيت المقدس را به عنوان پايتخت اسرائيل برسميت بشناسند.
1987:  شوراي امنيت سازمان ملل اکيدا خواستار برقراري آتش بس ميان ايران و عراق و قطع جنگ شد.
1990:  نا آرامي هاي كشور ليبريا واقع در آفريقاي غربي با حمله شورشيان مسلح به پايتخت آغاز شد.

برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید