علیرضا ایزدی روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران یاسوج افزود: پس از كشف گورستان تاریخی دهنو در سال 88 فرضیه هایی ازسوی كارشناسان میراث فرهنگی درباره‌ قدمت این قبرستان و كهن‌تر بودن آن نسبت به قبرستان تاریخی 'لما' در نزدیكی سیسخت مطرح شده بود.
وی با بیان اینكه یافته های به‌دست آمده از گورستان باستانی دهنو، این فرضیه را تا كنون اثبات نكرده است افزود: اما رد یا تایید نهایی این فرضیه تا پایان تیرماه سال جاری روشن خواهد شد.
ایزدی با اشاره به یافتن 16 گور با ساختار 'خرسنگی' در دو گمانه از زمان آغاز كاوش در این گورستان، گفت: تعداد زیاد گور در محدوده‌ای كوچك نشان‌دهنده‌ اهمیت و گستردگی این گورستان است.
وی اظهار داشت: با توجه به اهمیت علمی و تاریخی این گورستان كه اطلاعاتی از ساكنان 3500 سال پیش منطقه‌ بویراحمد را در خود دارد، پژوهشكده‌ باستان‌شناسی، 25 متخصص باستان‌شناس را در حوزه‌های مختلف‌ در قالب یك هیات برای بررسی وضعیت ژئومغناطیسی محوطه، با هدف شناخت حدود و گستردگی این گورستان به این منطقه اعزام خواهد كرد.
ایزدی با اشاره به اختصاص یك هزار میلیون ریال اعتبار برای انجام نخستین فصل كاوش در گورستان تاریخی دهنو، افزود: این عملیات كاوش كه از اردیبهشت‌ماه آغاز شده است تا پایان تیرماه ادامه دارد.
در اواسط سال 1388 به‌دنبال آغاز پروژه‌ احداث ساختمان كتابخانه‌ دانشگاه علوم پزشكی در یاسوج، گورستان تاریخی دهنو (تاج امیر) در اطراف شهر یاسوج به‌طور اتفاقی كشف شد.
گورستان تاریخی 'لما' در نزدیكی شهر سیسخت مركز شهرستان دنا كه این گورستان با آن مقایسه می شود در سال پایانی دهه هفتاد هنگام كار ماشین های راه سازی اداره راه و ترابری برای زیرسازی جاده یاسوج ـ سمیرم كشف شد.
با انجام كاوش های باستان شناسی در این گورستان دست كم بیش از 400 شی‌ تاریخی شامل یك تابوت سفالی ، 61 گور، مقدار زیادی استخوان، كوزه‌های سفالی و مفرغی، مهره، انواع خنجره، نوك پیكان و نیزه زیور آلاتی شامل چندین نمونه دست بند به دست آمده بود.
علاوه بر این در گورستان یك مهر استوانه ای شكل سنگی با نقوش كنده كاری كه در دو سوی خود دارای ارتفاع دو سانتی متری و قطر یك سانتی متری و یك حفره به قطر دو میلی متر و همچنین كتیبه ای به خط میخی در پنج كادر مستطیل شكل كه اشكال حیوانی و انسانی در كنار آن دیده می شد به دست آمده بود.
به گفته علیرضا ایزدی، كهگیلویه و بویراحمد در مجموع نزدیك به 20 گورستان تاریخی دارد كه در نقاط مختلف استان پراكنده شده است.
مدیر كل سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری كهگیلویه و بویراحمد پیش از این در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران یاسوج گفته بود: طبق یافته های جدید كاوشهای صورت گرفته در گورستان دهنو، اقوام ساكن این منطقه ازچند هزار سال پیش یكتا پرست بوده اند.
علیرضا ایزدی افزود: مطابق آخرین كاوش های باستان شناسی گورستان دهنو، مردمی كه سه هزار و 500 سال پیش در این منطقه زندگی می كرده اند اعتقاد به معاد داشته اند.
وی اظهار داشت: كنار بدن های آرمیده، بقایای گوشت گوسفند پیدا شده است كه این یافته ها طبق دانش باستان شناسی به معنای اعتقاد به جهان آخرت و زندگی دوباره پس از مرگ است.
وی گفت: در گورستان دهنو كه متعلق به دوره اشكانیان است نشانه های دیگری همچون روش تدوین مردگان وجود دارد كه فرضیه یكتاپرست بودن اقوام ساكن در این منطقه را ثابت می كند.
ایزدی بیان كرد: در دیگر گورهای كشف شده در دوره های مختلف تاریخی نیز نشانه های مشابهی پیداشده است كه نشان دهنده اعتقاد مردم این منطقه به وجود معاد و خداوند یكتاست./س