به گزارش خبرنگار سياست خارجي باشگاه خبرنگاران، در طول هفته گذشته، سه نشست با موضوع حل بحران سوريه برگزار شد، نشست هايي که هيچ نتيجه اي را در پي نداشت.

**  بازخواني نشست ژنو

 روز شنبه 10تير (30ژوئن) اجلاس ژنو با دستور کار انتقال قدرت در سوريه برگزار شد، اجلاسي که  عدم توفيق آن از همان ابتدا بر همگان آشکار بود.

براساس اين گزارش؛ عدم حضور سوريه، ايران و عربستان در اين نشست و تفاسير متضادي که از بيانيه ي اين نشست از سوي کشورهايي چون روسيه و آمريکا ارائه شد، گواهي بر نتيجه بخش نبودن  و عدم اجماع در اجلاس ژنو است، پس از اين اجلاس بود که کوفي عنان نماينده ويژه سازمان ملل و اتحاديه  عرب از رسيدن سوريه به مرحله  بازگشت ناپذير خبر داد.

** بازخواني نشست قاهره

 روز سه شنبه 13 تير(3ژوئن) با محوريت آمريکا در قاهره اجلاسي برگزار شد، اجلاسي که هدفش متحد کردن مخالفان بشار اسد بود. اما در پايان اين اجلاس برخلاف خواست آمريکا، ميان اپوزيسيون سوريه، اجماعي حاصل نشد.

همچنين همين چند ماه پيش بود که اپوزيسيون سوريه با هدف کشاندن 15درصد کرد اهل سوريه به جنگ با بشار اسد، عبدالباسط صيداي كرد را جايگزين «برهان غليون» عرب در رياست شوراي مخالفين کرد؛ به اين اميد که وحدت رويه در ميان مخالفين صورت گيرد.

 اما اجلاس قاهره نشان داد که تلاش براي متحد کردن مخالفان بشار اسد ناممکن است و حتي به ثبات حکومت اسد هم کمک مي کند؛ دليل اين امر اختلافي است که ميان آمريکا، ترکيه و عربستان در جاگزيني نظام کنوني سوريه وجود دارد. براي نمونه، از يک سو، ترکيه از حضور کردها در شوراي مخالفين سوريه هراس دارد و از سوي ديگر، آمريکا بر حضور کردها در نظام آينده سوريه تاکيد مي کند.

** در كنفرانس پاريس چه گذشت؟

 روز جمعه 16تير (6ژوئيه) کنفرانسي موسوم به دوستان سوريه در پاريس برگزار شد، کنفرانسي که روسيه، چين و حتي "نبيل العربي" دبير کل اتحاديه عرب از شرکت در آن خودداري کردند.

کنفرانس پاريس با صدور بيانيه اي با سه محور، تحريم گسترده اقتصادي، کمک مالي به مخالفان حکومت سوريه و تصويب قطعنامه شوراي امنيت عليه سوريه بر اساس فصل هفتم منشور سازمان ملل دنبال شد. اما شکست اجلاس پاريس را هم مي توان از اين اظهارات هيلاري کلينتون وزير خارجه ي آمريکا دريافت، کلينتون پس از اجلاس پاريس، روسيه و چين را تهديد کرد که بايد تاوان حمايت از بشار اسد را بدهند. گويا هيلاري کلينتون به خوبي اگاه است که ارجاع پرونده سوريه به شوراي امنيت و حتي انضمام فصل هفتم  منشور سازمان ملل با راي منفي مسکو و پکن همراه است.

پس از اجلاس پاريس و اظهارات تند هيلاري کلينتون عليهروسيه بود که کارشناسان از اآغاز جنگ سرد جديد  بين شرق و غرب با محوريت سوريه خبر دادند. اکنون پس از اين سه اجلاس، کاملا مشخص است که طرحهاي آمريکا از يك سو براي براندازي حکومت بشار اسد به بن بست رسيده  و اين امر سران رژيم صهيونيستي را يه وحشت انداخته است و در طرف مقابل، کفه ترازو را به تفع جبهه  مقاومت سنگين کرده است.

**جنگ داخلی و مقاومت دولت سوریه

هر چه بیشتر از زمان به وجود آمدن بحران در سوریه می‌گذرد، شاهد بن‌بست در مقابل برگزار کننده اینگونه اجلاس‌ها هستیم. بن‌بست از این منظر که راه حل نظامی شکست خورده و شورای امنیت که موافقت چین و روسیه را می‌خواست، كه با وتوی این دو کشور روبرو شد و آنها نیز آمادگی سیاسی دارند تا هزینه‌های وتوی خود را  بپردازند،. همچنین بسیاری بر این باورند که ناتو باید دست به‌کار شود، اما زدن هواپیمای ترکیه توسط ضدهوایی‌ سوریه، نشان داد که سوری‌ها دارای ضد هوایی‌های قوی هستند و حمله نظامی به این کشور هم به سادگی انجام نخواهد شد.

ضمن اين كه سوریه توان موشکی بسیار خوبی را به عنوان نیروی بازدارنده اسرائیل ذخیره کرده که اگر سوریه به سمت جنگ داخلی پیش برود،‌مشخص نیست که در آن زمان حکومت سوریه از این توان خود چگونه استفاده خواهد کرد.

موضوع مورد توجه این است که هر کدام از کشورهای درگیر در مساله سوریه اهداف خود را دنبال می‌کنند. بدین معنا که آمریکا خود را كشور قدرتمند دنیا می‌داند و اعلام می‌کند که بشاراسد نباید در گردونه سياسي فعاليت داشته باشد، اسرائیلی‌ها علاقه دارند تا حکومت پشتیبان مقاومت به حکومت ضد مقاومت تبدیل شود، عربستان که ترس از موج بیداری در دنیای عرب دارد، با به راه انداختن جنگ شیعه و سنی قصد دارد تا خود را نجات دهد، قطر تعلیمات و سیاست غربی‌ها و به ویژه اسرائیلی‌ها را در منطقه دنبال می‌کند، ترکیه در این فکر است که امپراطوی عثمانی را نه از حیث جغرافیایی بلکه از نظر سیاسی  صادر کند.

 بنابراین این کشورها با توجه به اهداف خود گروهی تشکیل داده و به مخالفان بشار اسد اسلحه و امکانات دادند و بالتبع آن سلفی‌های تند با عربستان و قطر و برخی با دیگر کشورها همچون پایگاه ارتش آزاد که در ترکیه است، همکاری می‌کنند. سازمان امنیت کشور سوریه نیز با ورود مواد منفجره و تسلیحات به کشور خود مقابله می‌کند، در نتیجه مردم عادی سوریه به دلیل وجود چنین مسائلی بی‌گناه کشته می‌شوند. در این ماجرا روسیه سعی دارد تا مسکو را پایتخت مذاکره با حکومت سوریه کند.
 
**دیپلماسی ایرانی برای سوریه

ایران از ابتدای بحران سوریه اعلام کرد این تهاجم که برای حکومت این کشور خارج از سوریه به جای مردم آن تصمیم‌گیری کنند و اینکه چه فردی در سوریه بر سر قدرت باشد را رد کرده است.

بنابراین با ایستادگی ایران،‌دولت سوریه هم توانست تا اندازه‌ای اوضاع را کنترل کرده و حتی در مقابل توطئه‌های اتحادیه عرب که حتی ناظرینی هم به این کشور فرستادند نیز تسلیم نشد. بر اثر ایستادگی مردم سوریه و حمایت از بشاراسد،‌ روسیه و چین وارد ماجرا شدند که با دبل وتوی موثر توانستند راه نفوذ را قطع کنند.

حکومت سوریه پس از جنگ با اسرائیل حالت فوق‌العاده‌ای دارد و هیچگاه اعلام صلح نکرده،در نتیجه این وضعیت بسیاری از حقوق مدنی مردم را از آنها گرفته است . اگرچه در دوره‌ای که بشاراسد بر سرکار آمد آزادی‌هایی همچون آزادی مطبوعات اعلام کرد(پیش از بشاراسد هیچ مطبوعات غیردولتی وجود نداشت). بنابراین نبود برخی از حقوق مدنی مردم سوریه نقطه ضعفی بود که همیشه وجود داشته است.

به همین دلیل  زمانی که مبارک ساقط شد غرب نیز از این نقطه ضعف استفاده کرده و در دوره‌ای که پایگاه مبارک را از دست داد، به این فکر افتاد تا دولت سوریه را نیز ساقط کند تا پایگاه مقاومت تقویت نشود. در این ماجرا عده‌ای در کشور سوریه مخالف بشار اسد و عده‌ای نیز موافق و برخی هم بی‌طرف بودند. ایران نیز در ابتدای بوجود آمدن بحران در کشور سوریه در عالیترین سطح برای آنها پیغام فرستادند که باید خشونت‌ها متوقف شود.

بر اساس اين گزارش شکست نشست هاي ژنو، قاهره و پاريس نشان دهنده آن است که راه حل بحران سوريه  نه تنها مبتني بر تصميم گيري کشورهاي بيگانه نيست بلکه  مردم و اصلاحات بشار اسد تعيين كننده راه حل نهايي است/پ3

** گزارش//حسين سلماني و نسرين بشيري راد