
گفتوگوی ویژه خبری امشب -جمعه سوم اسفندماه- به موضوع «اوکراین، قربانی اعتماد به آمریکا» اختصاص داشت.
مهدی خانعلیزاده، کارشناس مسائل بینالملل در این برنامه با اشاره به چرخش سیاستهای آمریکا درباره اوکراین، اظهار کرد: آمریکا از ابتدا طرفدار پیروزی اوکراین نبود بلکه میخواست روسیه یکی از رقبای راهبردی خود را زمینگیر کند؛ لذا به نظر میرسد که ایالات متحده تاکتیک خود را تغییر داده است.
سیاست خارجی آمریکا در حال تجربه تغییرات بنیادین است/ اعتماد در روابط بینالملل معنایی ندارد
در ادامه هادی خسروشاهین دیگر پژوهشگر مسائل بینالملل گفت: ایالات متحده آمریکا پس از فروپاشی شوروی در یک لحظه استثنایی قرار گرفت. هژمونی شدن یک قدرت در نظام بینالملل در عصر امپراتوریها نیز امر کم سابقهای است.
وی بیان کرد: در نوامبر ۲۰۱۶ مردم به کسی (ترامپ) رای دادند که فکر میکردند میتواند سخنگوی منافع واقعی آنها باشد؛ چرا که نخبگان کلاسیک این کشور منافع مردم را به فراموشی سپرده بودند و به نظر میرسد پس از هفتاد الی هشتاد سال آمریکا در حال تجربه تغییرات بنیادین در حوزه سیاست خارجی خود است.
خانعلیزاده متذکر شد: آمریکا میخواهد بهرهبرداری خاص از معادن اوکراین به این کشور برسد و اگر قرار باشد که نیروهای نظامی ایالات متحده آنجا باشند باید برای حفاظت از این معادن آنجا استقرار یابند.
کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: آمریکا از سال ۲۰۰۸ به بعد، راهبردی را در پیش گرفت که به جای آن که سرباز آمریکایی بجنگد کسان دیگری باید به نیابت از این کشور عمل کنند و اوکراین به دلیل تصدی یک شخصیت غیر سیاسی به آمریکا اعتماد کرد که اشتباه بود؛ چرا که اساساً اعتماد در دنیای روابط بینالملل معنایی ندارد.
وی گفت: آمریکا زلنسکی را باد کرد و جنگ نظامی در گرفت و اکنون اوکراین ۲۰ درصد خاک خود را از دست داده است. ما نیز پیش از پیروزی انقلاب به عنوان نیروی آمریکا جنگیدهایم و نیروهای ایران برای منافع این کشور کشته شدند و اکنون این اتفاق برای اوکراینیها افتاده است.
آمریکا میخواهد روسیه را از چین جدا کند
خانعلیزاده متذکر شد: روسیه طی ۳ الی ۴ سال اخیر آسیب دید و تحریم شد و آمریکا به هدف خود رسید و اکنون ایالات متحده به دنبال این است که روسها را از چین جدا کند؛ لذا تاریخ مصرف اوکراین به پایان رسیده است.
خسروشاهین در ادامه متذکر شد: ما اکنون در نظام بینالملل شاهد وضعیت گذار هستیم که در چنین شرایطی تکانههای بسیاری رخ میدهد و این موضوع در توافق میان آمریکا و روسیه درباره اوکراین به وضوح مشخص است.
کارشناس مسائل بینالملل گفت: در شبه نظم چند سویی فعلی، آنچه که در کانون قرار میگیرد در واقع «بده بستان محوری» است و لذا به نظر میرسد وضعیت فعلی، آشوبهایی در نظام بینالملل ایجاد خواهد کرد که خروجی آن نقض منشور سازمان بینالملل در راستای زیر سوال بردن تمامیت ارضی یک کشور است.
ترامپ از ابتدا رابطه خوبی با زلنسکی نداشت/ ممکن است اتحادیه اروپا دچار فروپاشی شود
سمانه اکوان، کارشناس مسائل آمریکا در ارتباط زنده تلفنی با برنامه گفت: موضوع اصلی نگرانی آمریکا نظم جدید جهانی به رهبری قدرتهایی مانند چین است؛ لذا ترامپ میخواهد پرونده اوکراین را به هر شکلی هست ببندد تا بتواند به درستی با چین رویارویی کند.
به گفته این کارشناس مسائل آمریکا، ترامپ معتقد است که جنگ اوکراین ربطی به آمریکا ندارد و باید پایان یابد و جو بایدن خسارت بسیاری به این کشور وارد کرده است. از طرفی ترامپ در دوران نخست ریاست جمهوری خود نیز رابطه خوبی با زلنسکی نداشت و کمکهای تسلیحاتی به کشور اوکراین را متوقف کرده بود.
خانعلیزاده ادامه داد: ترامپ اکنون سعی دارد با دوستی روسیه را از چین جدا کند. زلنسکی بر خلاف رئیسجمهور غربگرای پیش از خود، به توصیه آمریکا وارد درگیری شد. تمام دعواهای لفظی که بین ترامپ و زلنسکی وجود دارد بر سر معادن اوکراین است و رئیسجمهور آمریکا میخواهد از این معادن بهره اقتصادی ببرد. همچنین ترامپ معتقد است که کانال پاناما را آمریکا ساخته اما مدیریت آن در اختیار چینیها قرار گرفته است؛ لذا از این مسیر نیز میخواهد با چینیها مقابله کند.
خسروشاهین تصریح کرد: اکنون در دوره بازبینی سیاست خارجی ایالات متحده قرار داریم و این مسئله فقط درباره اوکراین نیست و طی هفتهها و ماههای آینده نه تنها تنش بین واشنگتن و کییف افزایش خواهد یافت بلکه این مسئله به مناطق دیگری از اروپا تسری مییابد.
اکوان در ادامه گفت: اکنون اروپا باید هزینههای امنیتی و تعرفههای تجاری را متقبل شود و ممکن است این اتحادیه با افزایش فشار دچار فروپاشی شود؛ لذا آینده اروپا اینچنین خواهد شد که کشورها باید به صورت تک به تک درباره رابطه خود با آمریکا تصمیم بگیرند.
خانعلیزاده در پایان تاکید کرد: اروپای امروز حاصل طرح مارشال پس از جنگ جهانی دوم است و تجربه زلنسکی باید مورد توجه تمام سیاستمداران جهان در رابطه با آمریکا قرار بگیرد؛ چرا که نباید برای تامین منافع ملی خود روی این کشور حساب کنند و این مسئله یک افسانه است و ایران در جنگ فرامنطقهای اوکراین، سمت پیروز ماجرا ایستاد.