از كافئين اغلب به عنوان ماده نيروزاي تغذيه اي ياد مي شود، در حاليكه
ارزش تغذيه اي زيادي ندارد. كافئين به سرعت از معده جذب مي شود و حداكثر
اثر آن 1 تا 2 ساعت بعد از مصرف باقي مي‌ماند، كافئين قابليت تاثير بر كل
سيستم هاي بدنر را دارد و توسط بيشتر بافت ها جذب مي شود باقيمانده آن در
كبد شكسته شده و از طريق ادرار دفع مي شود.
*نقش كافئين در عملكرد ورزش استقامتي
مطالعات آزمايشگاهي در سال 1970 نشان
داد كه كافئين با افزايش تحريك آزادسازي آدرنالين در خون و آزادسازي
اسيدهاي چرب از بافت هاي چربي و يا عضلات اسكلتي باعث افزايش عملكرد در
ورزش هاي استقامتي مي شود، عضلاتي كه درگير هستند از اين چربي ها استفاده
مي‌كنند و نياز به استفاده از كربوهيدارت ماهيچه (گليكوژن) كم مي شود و
همين امر خستگي را به تاخير مي اندازد.
در سال 1980 بسياري از مشكلات نشان داد
كه كافئين متابوليسم ورزش را تغيير نميدهد و هيچ اثر نيروزايي ندارد و
باعث عملكرد بهتر در ورزش مقاومتي نمي شود.
گزارش هاي آزمايشگاهي كه طي سال هاي
اخير انجام شده نشان مي‌دهد كه مصرف كافئين يك ساعت قبل از ورزش به مقدار 3
تا 9 ميلي گرم وزن بدن عملكرد را در ورزش هاي استقامتي مانند دويدن و
دوچرخه سواري افزايش مي‌دهد.
مصرف 3 ميلي گرم كافئين به ازاي هر
كيلوگرم وزن بدن معادل يك فنجان قهوه و مقدار 9 ميلي گرم كافئين به ازاي هر
كيلوگرم وزن بدن معادل 3 فنجان قهوه است البته اين تحقيقات بر روي
ورزشكاران دوره ديده و تمرين كرده بكار رفته است.
مكانيكي كه باعث بهبود عملكرد كافئين
مي شود نامشخص بوده و مصرف مقادير زياد آن باعث ذخيره گليكوژن ماهيچه اي در
طي ورزش هاي شديد مي شود و مشخص نيست كه چگونه اين ذخيره شدن باعث افزايش
استفاده ماهيچه اي اسكلتي از چربي هاي موجود مي‌شود.
بعلاوه هيچ مدركي وجود ندارد كه كافئين
در مقدار كم عملكرد ورزش را افزايش دهد و به نظر مي رسد كه تغيير در
متابوليسم ماهيچه اي تنها توضيح كاملي براي تاثير نيروزايي كافئين طي ورزش
استقامتي باشد.
*نقش كافئين در عملكرد ورزش هاي كوتاه مدت
بررسي هاي آزمايشگاهي پيشنهاد مي‌كنند
كه كافئين عملكرد را در ورزش هاي كوتاه مدت تا مدت 5 دقيقه در 90 تا 100
درصد جذب اكسيژن بهبود مي‌بخشد.
دلايل بهبود عملكرد ممكن است به صورت
اثر مثبت مستقيم كافئين به تامين انرژي هاي بي هوازي و انقباضي يا تحريك يك
تركيب سيستم عصبي باشد به نظر نمي‌رسد كه مصرف كافئين در ورزش هاي سرعتي
تاثير داشته باشد ولي تحقيقات آزمايشگاهي بيشتري نياز هست تا اين نتيجه
گيري را اثبات كند.
ورزش هاي سرعتي به عنوان تمريناتي
تعريف مي شود كه زير 90 ثانيه انجام مي شود و بيشتر انرژي مورد نياز در اين
ورزشكاران از طريق متابوليسم غير هوازي تامين مي‌شود./مح
