به گزارش گروه استانهاي باشگاه خبرنگاران یزد شهری با قدمت سه هزار ساله و دارای بیش از شش هزار و 500 اثر تاریخی و جاذبه طبیعی است که این آثار همه ساله به ویژه در ایام نوروز گردشگران بسیاری را به سوی خود جذب می کند. یزد همچنین 20 روستای نمونه و مناسب گردشگری دارد و با بهره مندی از 30 هتل مدرن و سنتی، سفره خانه های سنتی و ... دارای زیرساخت های خوبی در زمینه جذب گردشگر است. شهر یزد را برخی شهر "ترین" های جهان خوانده اند زیرا بلندترین مناره های جهان مربوط به مسجد جامع یزد است، بلندترین بادگیر دنیا، بادگیر دولت آباد یزد است، طولانی ترین قنات دنیا، قنات زارچ است، قدیمی ترین شهر خشتی دنیا، بافت تاریخی یزد است و ده ها مورد دیگر که یزد را به لحاظ گردشگری از سایر نقاط کشور متمایز کرده است. مسجد جامع یزد اما مسجد جامع کبیر یزد شاید نخستین بنایی باشد که گردشگران خارجی برای دیدن آن به این شهر سفر می کنند و این بنا را تنها بنای تاریخی یزد می دانند اما با ورود به یزد، هزاران بنای تاریخی دیگر توجه آنها را به خود جلب می کند. مسجد جامع یزد چنانچه در کتب تاریخی آمده، بر جای آتشکده ساسانی ساخته شده و سنگ بنای آن توسط علاءالدوله گرشاسب نهاده شده است. مسجد جامع قدیم در قرن ششم ساخته شده و بنای اصلی مسجد کنونی از آثار سید رکن الدین محمد قاضی است که مقبره وی نیز در نزدیکی مسجد جامع قرار دارد.
ایوان کاشی کاری شده مسجد جامع یزد
هنر معماری بی نظیر ایرانی در گچ کاری، شبستان، صحن، گنبد، کاشی کاری و مناره های برافراشته آن جلوه گر است.
زیباترین بخش این بنا را می توان مجموعه ایوان و گنبدخانه و فضای پیرامون آن نام برد زیرا نمای ایوان رفیع آن مجموعه ای از زیباترین تزئینات کاشی معرق و نقوش اسلیمی و گیاهی و نیز گره چینی پوشانده است.
نه تنها در شهر یزد بلکه در سایر شهرستان های استان مساجد، اصلی ترین و مهمترین بناهای تاریخی مساجد هستند. مسجد فرط، مسجد حظیره، مسجد ملااسماعیل، مسجد چهل محراب، مسجد مصلی عتیق، مسجد جامع فهرج نخستین مسجد بنا شده پس از اسلام در ایران در شهرستان یزد، مسجد جامع ابرکوه، مسجد جامع اردکان، مسجد زردگ، مسجد جامع بافق و ده ها مسجد تاریخی دیگر از جاذبه های تاریخی استان یزد به شمار می رود که همه این مساجد دارای معماری های منحصر به فردی هستند.
آب انبار هفت بادگیری یزد پس از مساجد و حسینیه های تاریخی، بادگیرها و آب انبارها بیشترین آثار تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی هستند. آب انبار شش بادگیری، آب انبار رستم گیو و ده ها آب انبار در شهر یزد و شهرستانهای مهریز و میبد و اردکان و ... از جاذبه های تاریخی شهر یزد به شمار می روند. بسیاری از این آب انبارها امروز تغییر کاربری داده اند و به زورخانه، سفره خانه سنتی و ... تبدیل شده اند. در شهر یزد پس از مسجد جامع، مجموعه امیرچخماق که به عنوان نماد شهر یزد از آن یاد می شود، هر سال بیشترین بازدید کنندگان نوروزی را دارد. مجموعه تاریخی امیرچخماق این مجموعه که به میدان حماسه های یزد نیز مشهور است، در دوره تیموریان بنا شده و در این میدان گاهی و اطراف آن، آب انبار، خانقاه، مدرسه، کاروانسرا، چاه آب، بازار و از همه مهمتر مسجد امیرچخماق بنا شده است. باغ دولت آباد نیز از مجموعه های بسیار زیبایی است که در زمان زندیه بنا شده و شامل چندین عمارت همچنین چندین هشتی و بادگیر، بهشت آیین، تالار آیینه، سردر اصلی و سر در جنوبی است.
عمارت باغ دولت آباد و بادگیر بلند آن
فضای سبز این باغ شامل درختان کاج، سرو، گل سرخ محمدی، درختان میوه به ویژه انگور و انار است.
چشمگیر ترین ویژگی این بنا بادگیر 33 متری آن است که بلدترین بادگیر جهان محسوب می شود و البته حوض طولانی آن جاذبه ای خاص به این باغ تاریخی بخشیده است.
حوض و باغچه اطراف آن در باغ دولت آباد
آتشکده زرتشتیان، مدرسه ضیائیه، مجموعه خان شامل حمام و بازار و مدرسه خان، دخمه زرتشتیان، بافت تاریخی یزد و خانه های تاریخی از دیگر بناهای تاریخی یزد است که هر یک جاذبه ای ارزشمند به شمار می رود و علاقمندان به معماری اصیل ایرانی را به خود جذب می کند.
ابرکوه نیز به عنوان یکی از شهرستانهای کهن استان یزد دارای جاذبه های تاریخی و طبیعی منحصر به فردی است که برخی از آنها نظیر سرو ابرکوه حتی شهرت جهانی دارند.
سرو کهنسال ابرکوه سرو ابرکوه از دیدنی های کم نظیر دنیاست و قدمت آن به بیش از 4500 سال می رسد ولی بنا به گفته دانشمندانی از ژاپن و روسیه که از این درخت دیدن کرده اند، قدمت آن به هشت هزار سال می رسد. گنبد عالی نیز یکی از بناهای سنگی دوره دیلمیان است که بر بالای تپه ای واقع شده است. این بنای تمام سنگی با نمای خارج و داخل به صورت هشت ضلعی روی تخت گاهی چهارگوش بنا شده است. گنبد عالی در ابرکوه این بنا نخستین بنای تاریخی استان یزد است که در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. خانه آقازاده با معماری بی نظیر و خیره کننده، مسجد جامع ابرکوه، مسجد بیرون که محل استراحت حضرت علی بن موسی الرضا در مسیر سفر از مدینه تا مرو بوده است، خانه صولت، قلعه شهرسب و ... تنها چند نمونه از آثار تاریخی و گردشگری ابرکوه به شمار می رود. اردکان نیز از شهرهای تاریخی استان یزد به شمار می رود که پس از مساجد تاریخی آن، بناهای و زیارتگاه های زرتشتیان در این شهرستان قابل توجه است. پیرهریشت، از زیارتگاه های زرتشتیان در اردکان چک چک یا پیر سبز، پیر هریشت، پارس بانو، پیر نارستانه و ... از جمله زیارتگاه های زرتشتیان است که علاوه بر جذب زرتشتیان سراسر جهان، سالانه پذیرای تعداد زیادی از گردشگران علاقمند به آشنایی با ادیان مختلف است. طبس نیز به عنوان عروس شهرهای یزد شناخته شده و باغ گلشن طبس یکی از زیباترین باغ هایی است که علاوه بر قدمت تاریخی، از چشم نوازترین باغ ها آن هم در دل کویر به شمار می رود. باغ گلشن طبس خاک طبس همچنین برادر امام رضا (ع)، امامزاده حسین بن موسی الکاظم را در آغوش گرفته که این آستان مقدس، به منزلگاه مسافران مسیر بهشت تبدیل شده است. این امامزاده در همه ایام سال به ویژه ایام نوروز، منزلگاه مسافرانی است که از جنوب کشور به سمت مشهد مقدس سفر می کنند. امامزاده حسین بن موسی الکاظم (ع) برادر امام رضا (ع) در طبس هر یک از شهرستان های استان یزد خود در بردارنده صدها اثر تاریخی و جاذبه طبیعی و گردشگری است که معرفی همه آنها در یک گزارش نمی گنجد. مهریز با سنگ نگاره های کوه ارنان، قلعه خورمیز، رباط زین الدین، روستای نمونه گردشگری سریزد، چشمه غربالبیز، باغ پهلوان پور و .... میبد با نارین قلعه، برج کبوتر خانه، چاپارخانه و ده ها اثر تاریخی دیگر خود از شهرستان های تاریخی استان یزد به شمار می روند که باید به هر یک از آنها در گزارشی جداگانه پرداخته شود.