به گزارش سرويس علمي پزشکي باشگاه خبرنگاران به نقل از روابط عمومی واحد علوم و تحقیقات مهندس محمد جواد محمدی‌زاده در هفدهمین همایش ملی – منطقه ای انجمن متخصصان محیط زیست ایران با عنوان "چالش ها و راهبردهای زیست محیطی ایران و کشورهای منطقه"که در واحد علوم و تحقیقات برگزار شد گفت: ایرانیان دارای سابقه طولانی در زمینه دوستداری طبیعت هستند. در بسیاری از سنگ نوشته‌های قدیم که قدمتی پیش از میلاد مسیح دارد توجه ایرانیان به موضوع طبیعت به چشم می‌خورد.
وی با بیان این مطلب که افتخار می‌کنیم که ایرانیان برای نخستین بار گوسفند را اهلی کردند و مهم‌ترین منطقه حفاظتی در جهان را شکل دادند ادامه داد: نگاه ایرانیان باستان به طبیعت همواره با احترام همراه بوده، به عنوان نمونه وقتی درختی سربلند را می‌دیدند معتقد بودند که آدمي نیکو و شایسته مرده و روحش پس از مرگ در این درخت تبلور یافته است.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور با بیان اینکه در زمانی که بسیاری از مدعیان جهان در زندگی بدوی بودند ایرانیان بر قله تمدن ایستاده بودند اظهار داشت: نگاهی به هنر، ادب و فرهنگ ایرانی در شعرای بزرگ و قصه‌ها و داستان‌ها همگی نمادهایی از گل و گیاه و احترام به جاذبه‌های طبیعی است.
محمدي‌زاده به تاریخ ایران پس ازظهور اسلام اشاره کرد و گفت: چه در حوزه معماری و چه در حوزه فرهنگی ایرانیان پس از اسلام نیز از فرهنگ غنی برخوردار بوده‌اند و علاقه به طبیعت پس ازظهور اسلام اوج گرفت.
وی با بیان اینکه پیامبر در جنگ‌ها توصیه می‌کرد که نباید گیاهی از بین برود تصریح کرد: حضرت محمد (ص) شکستن یک شاخه از درخت مساوی با شکستن بال یک فرشته می‌دانست. سوال اینجاست که با این پیشینه غنی و فرهنگ و تمدن و احترام به طبیعت و اين كه ايران به لحاظ تنوع زیستی و ذخایر و ثروت‌ها در جهان کم نظیر است چرا به چنین وضعی دچار شد.
محمدي‌زاده گفت: سطح جنگل‌ها کم شده و پساب‌ها و فاضلاب‌های خانگی به این وضع آشفته در آمده‌است؛ با وجود اینکه سطح علمي دانشگاه‌های ما رشد کرده اما وضعیتمان در محیط زیست خوب نیست.
وي با طرح اين پرسش كه چرا این اتفاق گریبانگیر ما شده است اظهار داشت: البته این غفلت فقط مختص به کشورما نیست و در کشورهای همسایه نیز وضعیت از این بد‌تر است.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: مشکل این است که هم رفاه و آرامش را می‌خواهيم و هم در مقابل به تبعات بهره‌برداری بی‌رویه از نعمت‌های الهی که آسیب زاست توجه نمی‌کنیم.
مهندس محمدي‌زاده ادامه داد: مسلما آمریکا نمی‌تواند الگوی توسعه مثبت برای کشورما باشد زیرا با دارا بودن ۵/۵ درصد جمعیت دنیا ۲۶ درصد انتشار گازهای گلخانه‌ای را به خود اختصاص داده است.
وی با بیان اینکه در منطقه‌ای هستیم که خداوند نعمت را به ما تمام کرده است خاطرنشان کرد: ۶۰ درصد انرژی دنیا در اینجا می‌چرخد و اکثر تحولات اقتصادی در این منطقه ریشه دارد.این منطقه کانون و چهارراه تحولات اقتصادی منطقه و همه تحولات پیامبران نیز در همین منطقه اتفاق افتاده است.
معاون رییس جمهور گفت: با وجود این سابقه فرهنگی و تمدن عظیم، وضعیت کنونی کشور ما ناشی از چیره شدن فرهنگی در ایران است که در ۲۰۰ سال اخیر رخ داده است. در ۷۰ سال گذشته غربی‌ها با تفکرات استعماري سعی در عقب نگه داشتن ما و وابسته نگه داشتن سیستم ما به خود داشته‌اند. تکنولوژی‌های ورشکسته و از رده خارج شده‌ای از خودروسازی بر ما تحمیل شد و به ما وعده دادند که هر ایرانی می‌تواند یک پیکان داشته باشد در صورتی که تفکر آن‌ها این بود که ما را مصرف کننده کالا بار بیاورند.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: در این دوران اشتغال تمام شد و همه به دنبال فعالیت‌های مصرفی بودند. این بیماری تنها در حوزه صنعت رخ نداد بلکه در حوزه فرهنگ نیز آن‌ها با ما همین گونه رفتار کردند و این غفلت بزرگ موجب شد تا ما لباسی را بپوشیم که مبتنی بر فرهنگ آنهاست.
وی با بیان اینکه تجاوز به محیط بدون توجه به آثار و تبعات آن، ره‌آورد تکنولوژی از مد افتاده و تفکرات منقضی شده غربی‌هاست اظهار داشت: فرهنگ توسعه در ایران بر آهنگ توسعه غربی و نه آن فرهنگی که غربی‌ها خود قبول داشته‌اند بلکه بر فرهنگ منسوق شده آن‌ها مبتنی شده است.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: برای نمونه در حوزه فولاد و پالایشگاه‌ها تکنولوژی به ما دادند که ۱۰ هزار PPM آلودگی داشت در صورتی که همان تکنولوژی در اروپا ۳۵ PPM آلایندگی داشت. تغییرات سریع اجتماعی سکونتگاه را کاملا دستخوش تغییر کرد و زندگی مارا با طبیعت مصنوعی از نو ساخت.
معاون رئيس جمهوري افزود: افرادي كه مولد بودند اکنون تبدیل به مهاجرانی شدند که تنها در فکر مصرف هستند.
به گفته وی نبود توازن در توسعه در ۷۰ سال اخیر به شكل ويژه و در ۲۰۰ سال گذشته به صورت عام آثار جدی تخریبی را بر فرهنگ، محیط زیست و اجتماع ما داشته است. نکته مهم این است که بارگذاری‌ها در۷۰ سال اخیر به اندازه توان طبیعت نبوده و بار‌گذاری بر مولفه‌های حیات خارج از توانشان بوده است.
محمدي‌زاده تصریح کرد: نمونه آن وضعیت کنونی دریاچه ارومیه است که توسعه بدون حساب کتاب کشاورزی موجب شده تا وضعیت دریاچه به این شکل کنونی بیفتد.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: حال که خداوند نعمت را بر کشورمان تمام کرده است ما نیز باید برای توسعه از آن‌چيزي بهره بريم كه با فرهنگ ایرانی و اسلامی ما منطبق باشد.
وي خاطرنشان کرد: باید خوبی‌های غربی‌ها را بگیریم و با توجه به ظرفیت‌های فرهنگیمان سایر اجزای توسعه‌ای را برای حرکت کشورمان تدوین کنیم. باید مدل‌هایی طراحی شود که با بحث‌های اقتصاد سبز و توسعه‌ای روز دنیا که مبتنی بر فرهنگ ایرانی و اسلامی خودماست، همگوني داشته باشد.
به گفته محمدي‌زاده مسوولیت ما در چند سال اخیر تبدیل به "رفوگری" شده است، برای مثال اشکالات پالایشگاه تهران را که ۴۶ سال است فعالیت می‌کند در دست اصلاح داریم.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه ایران الگوی منطقه است اظهار داشت: ما باید در مقیاس بین المللی نیز حرفی برای گفتن داشته باشیم. باید متمایز باشیم و با کمک هم الگویی ایرانی و اسلامی را در حوزه محیط زیست تدوین کنیم، نقشه‌ها و استراتژی‌ها را طوری طراحی کنیم که ظرفیت‌های محیطی مان در نظر گرفته شود.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: سد خوب است اما باید جایی ساخته شود که زمین طاقت داشته باشد. برای غلبه بر بحران‌های منطقه‌ای زیست محیطی مانند گردوغبار باید تعامل بین المللی مان را با کشورهای همسایه بیشتر کنیم.
به گفته محمدي‌زاده برای مقابله با گردوغبار باید به دنبال راهکارهای بیولوژیک باشیم گرچه مالچ پاشی می‌تواند راهي براي رفع معضل گردوغبار باشد اما مالچ نیز خود آلاینده است. دنیا منتظر پاسخ ما برای اتخاذ تکنولوژی است که با استفاده از آن برای معضل گردوغبار چاره‌ای بیندیشم.
وی در پایان دگرباره از جامعه متخصصان محیط زیست کشورخواست تا برای تدوین برنامه برای الگوی توسعه ایرانی اسلامی، سازمان حفاظت محیط زیست را یاری رساند./ع
