به نقل از روابط عمومی انجمن موسیقی ایران، برای کشف استعداد‌های تازه در عرصه شعر و ترانه متناسب با گونه‌های مختلف فرهنگ موسیقایی، جشنواره بنا دارد متفاوت از سال‌های گذشته از تمامی استعداد‌های نسل نو در بخش رقابتیِ جایزه «موسیقی و ترانه» با محوریت «وفاق ملّی» برای مشارکت حداکثری دعوت به عمل آورد.
در سال‌های گذشته ترانه‌هایی مورد داوری قرار می‌گرفت که دارای مجوز دفتر موسیقی برای آلبوم‌ها و تک‌آهنگ‌ها بود. از جشنواره چهلم تمامی ترانه‌های ارسالی به دبیرخانه در بخش رقابتی جایزۀ «موسیقی و ترانه» مورد داوری قرار خواهند گرفت.
تمامی ترانه‌هایی که از تاریخ ۱۴۰۲/۰۱/۰۱ تا ۱۴۰۳/۰۷/۰۱ در قالب تک‌آهنگ، آلبوم موسیقی و یا آهنگ‌ترانه به‌صورت رسمی منتشر گردیده‌اند، می‌توانند تا ۱۵ آذر سال جاری در این بخش از طریق سامانۀ «بامک» شرکت کنند (هر ترانه‌سرا می‌تواند حداکثر ۲ اثر ارسال نماید).
تندیس جشنواره و لوح تقدیر به نفرات اول تا سوم به همراه مبالغ ۱۵۰، ۱۲/۵ و ۱۰۰ میلیون ریال اهدا خواهد شد.
چهلمین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر به همت دفتر موسیقی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، توسط انجمن موسیقی ایران به دبیری رضا مهدوی از ۲۳ تا ۲۹ بهمن‌ماه سال جاری در بخش‌های رقابتی (جایزه باربد) و غیررقابتی همزمان در تهران و استان‌های دیگر برگزار و جایزه موسیقی و ترانه، موسیقی و رسانه، موسیقی فیلم، آهنگسازی، اجرای صحنه‌ای، تک‌آهنگ و نشست‌های پژوهشی برنامه‌های دیگر این دوره از جشنواره خواهد بود.