بازشدن پای چشم‌و‌هم‌چشمی به بازار حیوانات‌خانگی

رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران گفته است که نگهداری از حیوانات‌خانگی از جمله سگ و گربه در جامعه ایرانی تبدیل به چشم‌وهم‌چشمی شده است؛ به واکاوی این ماجرا از منظر روان‌شناسی پرداختیم امروزه در جامعه شاهد یک‎سری رفتار‌های غیرمتعارف هستیم که به اصطلاح، پیروی از مدُ گفته می‌شود.

بعضی افراد این تصور و باور را دارند که اگر آن رفتار‌ها را انجام ندهند، از جامعه عقب افتاده‌اند. بیشتر تقلید‌های کورکورانه جدا از جنبه مُد، جنبه چشم‌و‌هم‌چشمی را هم دارد.

به‎تازگی «حسن موسوی‌چلک»، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران گفته: «نگهداری از حیوانات خانگی ازجمله سگ و گربه در جامعه ایرانی تبدیل به چشم و هم‌چشمی شده است و بسیاری تلاش می‌کنند خود را در دایره رفتاری که مد شده است، حاضر نگه دارند و به همین دلیل می‌بینیم که افراد با حیوان خانگی خود به پارک می‌روند و حتی نام خاصی برایش انتخاب می‌کنند تا به بقیه افراد نشان دهند که از زمانه عقب نیستند.

واقعیت این است که درباره دلایل افزایش نگهداری حیوانات خانگی نمی‌توان به یک عامل اشاره کرد؛ فرار از تنهایی، تلاش برای دیده‌شدن، تبلیغ سبک زندگی جدید و... دست به‌دست هم می‌دهند تا برخی افراد به سمتی بروند که این سبک‌زندگی را انتخاب کنند؛ شیوه‌ای از زندگی که حتی می‌تواند موجب آزار و اذیت اطرافیان و به‌خصوص همسایگان شود». در ادامه چند نکته درهمین باره مطرح خواهیم کرد.

طبق اثر چشم‌وهم‌چشمی، فرد رفتاری را فقط به این دلیل انجام می‌دهد که دیگران هم دارند همان کار را می‌کنند. چشم‌و‌هم‌چشمی دو دلیل اصلی می‌تواند داشته باشد:

دو دلیل اصلی افتادن در دام چشم‌وهم‌چشمی

اول اینکه انسان به میانبر علاقه زیادی دارد و هرچه این تصمیم‌گیری سریع‌تر انجام شود، برای ما جذاب‌تر و راحت‌تر خواهد بود. در واقع ما ترجیح می‌دهیم به انتخاب دیگران تکیه کنیم بنابراین، چون دیگران این رفتار را انجام داده‌اند، ما هم انجام می‌دهیم.

دوم اینکه بعضی افراد برای جلب تایید و تقویت موقعیت خود فکر می‌کنند که باید از دیگران پیروی کنند.

افرادی مبتلا به اختلالات نمایشی

این نکته را هم بدانید که چشم‌وهم‌چشمی نوعی نقص و نارسایی است که می‌تواند ناشی از عدم رشد عاطفی و فکری ما باشد. درواقع می‌توان گفت افرادی که به دنبال مُد و چشم‌وهم‌چشمی هستند، در دسته اختلالات نمایشی قرار می‌گیرند. افرادی با شخصیت نمایشی احساسات شدید و ناپایدار را تجربه می‌کنند، تصویر ذهنی تحریف شده‌ای از خودشان دارند، عزت نفس و خودباوری آن‎ها ناشی از احساس ارزش درونی نیست و به تایید دیگران بستگی دارد.

افرادی که به این اختلال مبتلا هستند می‌خواهند به هر قیمتی در مرکز توجه باشند و نگاه دیگران را به خودشان جلب کنند. آنها هر کاری می‌کنند که به این هدف برسند از آرایش خاص و نامتعارف، خالکوبی‌های زیاد، پوشیدن لباس‌های عجیب بگیرید تا حیوان‌گردانی در خیابان و.... رفتارهایشان هم طوری است که انگار در حال اجرای تئاتر هستند! افراد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی دارای مهارت‌های اجتماعی خوبی هستند؛ با این حال، آنها تمایل دارند از این مهارت‌ها استفاده کنند تا دیگران را تحت تاثیر قرار دهند و توجه‌شان را به خود جلب کنند. توجه داشته باشید که در صورت تشدید این اختلال، زندگی روزمره فرد دچار مشکلات زیادی می‌شود.

عوارض احتمالی نگهداری از حیوانات‌خانگی

اما از منظر روان‌شناسی، نگهداری از حیوانات خانگی ممکن است یک‎سری عوارض را در زندگی فرد ایجاد کند که برایش دردسرساز خواهد شد. در ادامه به ۳ مورد از آنها اشاره می‌کنیم.

۱- معمولا نگهداری از حیوانات خانگی به خصوص سگ و گربه، باعث ایجاد وابستگی بیش از حد می‌شود.

۲- مانعی برای ایجاد رابطه عاطفی بین افراد خانواده می‌شود. در بعضی موارد شاهد این موضوع بوده‌ایم که یکی از زوجین چنان درگیر رابطه عاطفی با حیوان خود می‌شود که طرف‌مقابل خود را نادیده می‌گیرد.

۳- محققان بنابر تحقیقات متعدد دریافتند افرادی که تعامل بیشتری با حیوان‌های خانگی خود داشتند، افسردگی بیشتری را تجربه کرده‌اند. بسیاری از مردم می‌گویند که داشتن یک حیوان به آن‎ها کمک می‌کند تا برخی از علایم سلامت‌روانی خود را مدیریت کنند؛ مانند فرار از افکار منفی و ایجاد انگیزه از طریق عهده‌دارشدن مسئولیت مراقبت و محبت به یک موجود زنده؛ اما مراقبت از حیوان می‌تواند به همان اندازه طاقت‌فرسا هم باشد و مالکان را از معاشرت با افراد دیگر باز دارد. این مسئله باعث ایجاد مشکلات رفتاری فراوانی می‌شود.

منبع: خراسان