روستاییان در هر جامعه ای نقشی اساسی و بی بدیل در تداوم حیات آن دارند به طوریکه تامین امنیت غذایی کشورها وابسته به تولیدات روستاییان بوده و این تنها بخشی از نقش موثر آنان است که با فعالیت در حوزه کشاورزی و دامداری محقق می شود.
نقش روستاییان در رشد و توسعه کشور با حفظ محیط زیست و منابع طبیعی و فعالیت در دیگر حوزه ها از جمله تولیدات در حوزه صنایع دستی غیرقابل انکار است که موجب افزایش ثروت ملی می شود.
از همین رو فراهم سازی زیرساختهای لازم و حمایت از روستاییان برای ماندگاری در محل زندگی خود و تسهیلگری در امور آنان لازمه حفظ این سرمایه های ارزشمند و پیشرفت کشور در بخش های مختلف است.
طی سالهای اخیر نقش روستاییان در ارتقای صنعت گردشگری با ایجاد بومگردی ها و ایجاد جذابیت در محصولات کشاورزی و برگزاری جشنواره های مختلف تولیدات کشاورزی پر رنگ‌تر شده است و در مجموع می توان گفت توسعه پایدار و پیشرفت کشور بدون در نظر گرفتن این قشر، امری دشوار و حتی غیرقابل دستیابی است.
روستاها دارای ظرفیت ها و پتانسیل های بسیاری در بخش های اقتصادی، گردشگری، اجتماعی و فرهنگی هستند که بهره مندی از آنها می تواند در کارآفرینی و ایجاد اشتغال پایدار با ایجاد و توسعه کسب و کارهای کوچک و متوسط روستایی، مشاغل خانگی، تولیدات صنایع دستی و راه اندازی صنایع فراوری برای محصولات کشاورزی و دامی موثر باشد.
هم اکنون حدود ۶۳ هزار سکونتگاه و مراکز زیستی در کشور وجود دارد که از این تعداد ۳۸ هزار سکونتگاه، روستا و دارای دهیاری است که این سکونتگاهها نیز همانند شهرها نیازمند برنامه های عملیاتی و کاربردی برای رشد و توسعه هستند.
استان زنجان نیز در زمان حاضر دارای یک هزار و ۱۸۵ روستا بوده که از این تعداد ۹۲۰ روستا دارای سکنه و ۲۵۸ روستا خالی از سکنه است.
برای اطلاع از وضعیت روستاها و اقدامات عمرانی و حمایتی انجام شده از روستاییان استان زنجان به مناسبت روز روستا، خبرنگار ایرنا با وجیه الله بیگدلی، مدیرکل دفتر امور روستایی استانداری زنجان گفت و گو کرده است.
در خصوص جمعیت روستایی و وضعیت عمران روستاهای استان زنجان توضیح دهید؟
بر اساس سرشماری سال ۹۵ استان زنجان دارای یک هزار و ۱۸۵ روستا با ۳۶۲ هزار و ۲۸۳ نفر جمعیت بوده که از این تعداد ۹۲۰ روستا دارای سکنه و ۲۵۸ روستا خالی از سکنه است.
طی سه سال گذشته تعداد کل دهیاری های استان نیز ۶۵۷ دهیاری بود که ۵۲ دهیاری نیز در این مدت تاسیس شد و تعداد آنها به ۷۰۹ روستا رسید.
اعضای شوراهای اسلامی روستاهای استان نیز ۲ هزار و ۲۳۴ نفر است.
روستاهای عشایری استان ۲ هزار و ۸۲۲ نفر جمعیت دارند که شامل ۲۱ روستا بوده و بیشترین تعداد آنها در زنجانرود و ماهنشان ساکن هستند.
طی سالهای اخیر چه اقداماتی در حوزه عمران روستایی استان انجام شده است؟
طی ۳۱ ماه گذشته روستاهای استان به کارگاه عمرانی تبدیل شده است به طوریکه در حوزه آسفالت ریزی بیش از ۲ میلیون مترمربع آسفالت ریزی انجام شده است و این اقدامات همچنان ادمه دارد.
همچنین به لحاظ متراژ ۹۰۰ کیلومتر جدول گذاری در روستاها انجام شده و در بیش از ۱۵۰ روستای استان برای اولین بار از زمان شکل گیری آنها تاکنون خدمات عمرانی انجام و این فعالیت ها در سامانه وزارت کشور ثبت شده است.
زنجان در حوزه کلنگ زنی طرح های عمرانی در روستاها طی سه سال گذشته رتبه اول یا دوم را داشته و در حوزه افتتاح طرح ها همواره برتر بوده است و رتبه‌ای بین یک تا هفت را در اختیار دارد و یک بار نیز رتبه یک کشوری را کسب کرده است.
در حوزه ارزیابی سایر طرح های عمرانی در روستاها که با دفتر مناطق محروم ریاست جمهوری بررسی شده است رتبه هفتم را کسب کرده ایم و برای اولین بار اداره کل روستایی استان در سنجش و ارزیابی تعامل با دستگاههای تخصصی سازمان بین ۳۱ استان کشور، رتبه اول کشوری را در سال گذشته کسب کرد.
چه تجهیزاتی در حوزه ماشین آلات به روستاهای استان تخصیص یافته است؟
در حوزه ماشین آلات از محل ماده ۵۸ و تسهیلات ارزان قیمت بیش از ۹۰ دستگاه ماشین آلات سبک و سنگین از جمله ۲ دستگاه لودر و گریدر، چندین دستگاه بیل‌بکو، نیسان و تراکتور برای روستاییان خریداری شده است.
۵۲ دهیاری باید در سال ۹۵ در استان تاسیس می شد که به هر دلیلی انجام نشده بود که طی سالهای اخیر با پیگیری های لازم این امر محقق شد و امسال هم اعتبارات برای این دهیاری ها واریز می شود.
ارتقای درجه بندی دهیاری های استان چندین سال راکد مانده بود که طی سه سال گذشته بیش از ۶۳۰ روستا را ارتقا دادیم.
۷۸ دهیاری استان طبق قانونِ درآمد پایدار دهیاری و شهرداری ها، واجد شرایط دریافت کد دستگاه اجرایی بودند که در شهرستان ها تصویب شد و از شورای برنامه ریزی استان نیز مصوبه گرفتیم.
از ۷۸ دهیاری ۲۵ دهیاری در مرحله اول کد گرفتند و صدور کد برای مابقی هم در دست پیگیری است.
طی سالهای اخیر با حضور میدانی در بیش از ۹۰ درصد روستاها همواره از نزدیک رفع مشکلات و مسایل آنها پیگیری شد.
در حوزه اعتبارات، سال ۱۴۰۰ اعتبار دهیاری های استان یک هزار و ۸۰۰ میلیارد ریال بود که این رقم در سال ۱۴۰۱ به پنج هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال و سال گذشته به پنج هزار و ۸۰۰ میلیاد ریال رسید و امسال تاکنون سه هزار میلیارد ریال واریزی به حساب دهیاری های استان داشتیم که امیدواریم تا پایان سال مانند سال قبل اعتبارات رشد خوبی داشته باشد.
در حوزه چمن مصنوعی که مورد پیگیری دهیاران استان بود ۹۰ مورد بود برنامه ریزی شد که تاکنون ۵۰ مورد آن افتتاح شده است و ۴۰ مورد نیز بین ۲۰ تا ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد که تعدادی از آنها فقط خود چمن مصنوعی مانده است.
اعتبارات دهیاری ها بر چه اساس و مبنایی تخصیص می یابد؟
اعتبارات دهیاری ها بر اساس ارزش افزوده اختصاص می یابد که این امر نیز به تعداد کارخانه های فعال در استان بستگی دارد که بر این اساس دهیاری ها در استانهای بزرگ پیشرفت های خوبی دارند.
در این استان نیز طی سه سال گذشته عمران روستاها شتاب بیشتری گرفته است که این شتاب ادامه خواهد داشت و همچنان در کنار روستاییان خواهیم بود تا خللی در کارهای آنها ایجاد نشود.
طبق برنامه ریزی ها در حوزه ایجاد پارک کودکان فعالیت ها سرعت گرفته، به طوریکه در سه سال گذشته ۵۰ پارک کودک در روستاهای استان ساخته شده است.
در حوزه جوانی جمعیت نیز اقدامات خوبی انجام شد و برای اولین بار دهیارانی که ۲ دوره دهیار بودند و سه فرزند و بیشتر داشتند بیش از ۱۰۴ فقره وام یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریالی با سود کم دریافت کردند و به زودی نیز قرار است وام خوداشتعالی برای خویش فرمایی به مبلغ یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال و در کارفرمایی به مبلغ ۴۰ میلیارد ریال برای اشتغال جوانان روستایی پرداخت شود.