احمد علیرضابیگی عضو کمیسیون شوراهای اجتماعی در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: قاچاق مواد مخدر یکی از معضلات جهانی است که به عوامل متعددی وابسته است و در شرایط خاصی بیشتر رخ می‌دهد. این شرایط شامل عوامل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، جغرافیایی و قانونی می‌شوند.
فقر و بیکاری
او گفت: فقر و بیکاری از مهم‌ترین عواملی هستند که به افزایش قاچاق مواد مخدر دامن می‌زنند. در جوامعی که فرصت‌های شغلی محدود است و افراد به سختی می‌توانند نیاز‌های اولیه خود را تأمین کنند، قاچاق مواد مخدر به عنوان یک راه سریع برای کسب درآمد دیده می‌شود. افراد به خصوص جوانان به دلیل نبودن شغل مناسب و شرایط سخت اقتصادی، به سمت این فعالیت‌ها گرایش پیدا می‌کنند.
ضعف در کنترل مرزها
علیرضابیگی تصریح کرد: مرز‌های طولانی و کنترل نشده کشور‌ها به قاچاقچیان این امکان را می‌دهد که مواد مخدر را به راحتی از یک کشور به کشور دیگر منتقل کنند. در مناطقی که نظارت مرزی ضعیف است یا نیرو‌های مرزی به اندازه کافی مجهز و آموزش دیده نیستند، قاچاق مواد مخدر به صورت گسترده‌تری رخ می‌دهد. همچنین، مناطق کوهستانی یا جنگلی که دسترسی به آنها دشوار است، مکان‌های مناسبی برای قاچاقچیان فراهم می‌کند.
فساد دولتی و قضایی
او گفت: در کشور‌هایی که فساد در سطوح مختلف دولتی و قضایی گسترده است، قاچاقچیان می‌توانند با پرداخت رشوه یا برقراری ارتباطات نامشروع با مقامات، به راحتی از مجازات فرار کنند. فساد اداری نه تنها باعث تضعیف قوانین و مقررات می‌شود، بلکه اطمینان قاچاقچیان را از عدم پیگرد قانونی افزایش می‌دهد.
تقاضای بالا برای مواد مخدر
علیرضابیگی بیان کرد: در کشور‌هایی که تقاضا برای مواد مخدر بالا است، قاچاق مواد مخدر نیز بیشتر رخ می‌دهد. این تقاضا می‌تواند ناشی از عواملی، چون ناهنجاری‌های اجتماعی، استرس‌های روانی، و مشکلات سلامت روان باشد. در چنین جوامعی، قاچاقچیان مواد مخدر را به عنوان یک بازار سودآور می‌بینند و تلاش می‌کنند تا نیاز بازار را برآورده کنند.
مناطق تحت کنترل گروه‌های مسلح و تروریستی
او گفت: در مناطقی که گروه‌های مسلح یا تروریستی کنترل دارند، قاچاق مواد مخدر به عنوان یکی از منابع اصلی تأمین مالی این گروه‌ها استفاده می‌شود. این گروه‌ها از ضعف دولت‌های مرکزی و نبود امنیت بهره‌برداری می‌کنند و با استفاده از شبکه‌های قاچاق، منابع مالی خود را تقویت می‌کنند.
سیاست‌های ناکارآمد مقابله با مواد مخدر
علیرضابیگی تصریح کرد: سیاست‌های مقابله با مواد مخدر اگر ناکارآمد یا غیرمؤثر باشند، قاچاق مواد مخدر افزایش می‌یابد. این سیاست‌ها باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که هم به کاهش تقاضا و هم به کنترل عرضه مواد مخدر بپردازند. اگر تنها بر جنبه‌های امنیتی تأکید شود و به پیشگیری و درمان توجه نشود، تأثیرگذاری این سیاست‌ها کاهش می‌یابد.
شبکه‌های قاچاق بین‌المللی
او گفت: قاچاق مواد مخدر معمولاً از طریق شبکه‌های بین‌المللی انجام می‌شود که دارای ساختار‌های پیچیده و سازمان‌یافته‌ای هستند. این شبکه‌ها از تکنولوژی‌های پیشرفته و روش‌های نوین برای انتقال مواد استفاده می‌کنند که کشف و متلاشی کردن آنها را دشوار می‌سازد.
علیرضابیگی بیان کرد: قاچاق مواد مخدر بیشتر در شرایطی اتفاق می‌افتد که عوامل متعددی همچون فقر، ضعف کنترل مرزها، فساد دولتی، تقاضای بالا، حضور گروه‌های مسلح، سیاست‌های ناکارآمد و شبکه‌های بین‌المللی دست به دست هم می‌دهند. برای مقابله با این پدیده، لازم است رویکرد‌های جامع و چندبعدی اتخاذ شود که نه تنها به جنبه‌های امنیتی بلکه به مسائل اقتصادی، اجتماعی و سلامت روانی جامعه نیز توجه داشته باشد.
خبرنگار:عطیه رضایی