مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل شرکت توانیر در برنامه صف اول گفت: امکان ذخیره سازی برق به شکل انبوه وجود ندارد و نیروگاه‌ها برقی تولید می‌کنند که به صورت لحظه‌ای مصرف می‌شود. فاصله حداکثر میزان تولید تا سقف میزان تقاضایی که برای برق وجود دارد، میزان ناترازی برق است. امروز که میزان مصرف برق حدود ۶۶ هزار مگاوات بوده و ما ۵۷ هزار مگاوات تولید کردیم، حدود ۹ تا ۱۰ هزار مگاوات ناترازی داریم.
او افزود: بیشترین تقاضای برق امسال حدود ۸۰ هزار مگاوات و حداکثری که در این دوره توانستیم تامین کنیم حدود ۶۴ هزار مگاوات بوده و حدود ۱۸ هزار مگاوات در دوره اوج بار ناترازی داریم. در شهریور با باقی ماندن موج گرما تا هفته گذشته، این عدد تا حدود ۱۹ هزار و ۷۰۰ مگاوات هم رسید. دلیل افزایش این ناترازی به دلیل کاهش توان نیروگاه‌های برقآبی و ذخیره آب برای مصارف پاییزه کشاورزان بود. مورد بعدی نیز به این خاطر بود که هر سال از ۲۰ مرداد شاهد شکست دمایی بودیم که این اتفاق امسال رخ نداد.
از ۴ مشترک برق کشور یک مشترک بد مصرف داریم
سخنگوی برق ادامه داد: در ناترازی با یک بخش تولید روبرو هستیم که بخش دولتی باید آن را انجام دهد و بخش دوم هم بخش مصرف است که همه مردم و بخش مولد در آن دخیل هستند. اگر ما تلاش کنیم که پاسخگوی نیاز مصرف باشیم، قادر نیستیم این میزان مصرفی که امسال رخ داد را با این روند افزایشی پاسخگو باشیم. از هر ۴ مشترک خانگی یک مشترک پرمصرف داریم که این مشترک پرمصرف تقریبا به اندازه سه مشترکی که در الگو مصرف دارند، برق مصرف می‌کند.
او با اشاره به اینکه در بخش تولید بر روی افزایش جذابیت سرمایه‌گذاری هدف‌گذاری شده، گفت: با اقبالی که بخش خصوصی خواهد داشت امیدواریم بتوانیم شرایط را برای سال آینده بهبود ببخشیم. جلساتی با صندوق ملی توسعه برگزار شده و همکاری‌هایی در دستور کار قرار گرفته تا منابع تزریق شود و بخش تولید سرعت بگیرد.
ناترازی برق ناشی از ناترازی اقتصاد صنعت برق است
وی افزود: اقتصاد صنعت برق ناتراز است و یکی از دلایل ناترازی برق همین است. تعرفه برق به گونه‌ای تنظیم شده که بخش‌هایی از مولد و خانگی کشور تعرفه یارانه‌ای دارند که تعرفه پایینی است و پاسخگوی منابع مورد نیاز برای سرمایه گذاری نیستند. ارزانی برق برای هر کسب و کاری باعث شده که رشد تقاضای نامتعارف داشته باشیم. حدود ۱۶ درصد در شمال غرب کشور افزایش مصرف داریم و در سه استان گرمسیر بوشهر، هرمزگان و خوزستان حدود هزار مگاوات افزایش مصرف داشتیم. به این معنا که به اندازه تولید برق نیروگاه بوشهر به مصرف برق اضافه شده، اما نمی‌توانیم یک نیروگاه مانند بوشهر را ایجاد کنیم. ۳ تا ۵ هزار مگاوات از نیروگاه‌های کشور ما نیروگاه‌های بسیار قدیمی هستند و بعضی از نیروگاه‌ها دوبرابر عمر مفید خود کار کرده‌اند.
سخنگوی برق با اشاره به پیگیری محدودیت برای مشترکان بدمصرف برق گفت: جامعه مشترکانی که ۲.۵ تا ۴ برابر الگو مصرف برق دارند باید فکری به حال مصرف آینده خود داشته باشند. این مشترکان باید بخشی از برقشان را خودشان تامین کنند و اگر فضای این کار را ندارند فضای لازم برای آنها از طریق تابلوی برق سبز و برق آزاد ایجاد خواهد شد. پیش‌بینی که برای ادارات انجام شده این است که امسال ۵ درصد از نیاز خود را از طریق تجدیدپذیرها تامین کنند و اگر موفق نشوند شرکت توزیع برق، برق آنها را از تابلوی برق سبز خریداری می‌کند و به آنها تحویل می‌دهد.
۲ هزار مگاوات نیروگاه از طریق صنایع وارد شبکه شد
او افزود: خوشبختانه بخش صنعت تاکنون ۲ هزار و ۱۳ مگاوات را به شبکه وارد کرده است، اما برنامه تکلیفی آنها تا سال ۱۴۰۴، حدود ۱۰ هزار مگاوات است. کار اجرایی ۶ هزار مگاوات هم گرفته شده است. اگر مجوز‌های زیست محیطی و مسائل تامین سوخت مرتفع شود می‌توانیم دغدغه برق پایدار صنایع را مرتفع کنیم. روز گذشته نیروگاه سهند که راندمان بالایی دارد احداث شد و نیروگاه‌هایی داریم که طی چند ماه آینده به مدار خواهند آمد. در بخش تجدیدپذیرها حدود ۵۰۰ مگاوات نیروگاه کمتر از ۵ ماه آینده در مدار خواهیم داشت. امیدواریم ۱۲۵۰ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیری که داریم تا پایان سال به ۲ هزار مگاوات برسد. توان عملی این نیروگاه‌ها ۵۵۰ مگاوات است. تا پایان برنامه هفتم باید ۳۰ هزار مگاوات ظرفیت نیروگاهی خود را اضافه کنیم.
او افزود: در توسعه تجدیدپذیرها پیش‌بینی شده اگر کشاورزان ۸۰ درصد از برق مصرفی خود را از تجدیدپذیرها تامین کنند، از برنامه‌های مدیریت مصرف معاف می‌شوند و برق آنها نیز به نرخ خرید تضمینی خریداری می‌شود.
مدیرعامل شرکت توانیر با اشاره به اینکه در برنامه‌های وزارت نیرو حذف قیمت دستوری برق هدف‌گذاری شده، گفت: در حال حاضر ۵۴ درصد معاملات برق در بورس انجام می‌شود و طبق برنامه هفتم این رقم باید به بیش از ۶۰ درصد برسد.
رصد ۶۰ درصدی مصرف برق با کنتورهای هوشمند
سخنگوی برق در خصوص کنتورهای هوشمند گفت: به حدود ۲ میلیون و ۳۰۰ کنتور در بخش خانگی رسیده‌ایم و رقم کلی کنتورهای هوشمند ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار است. بخش صنعت و کشاورزی تقریبا به طور کامل به کنتورهای هوشمند مجهز شده‌اند و بخش عمومی نیز در حال تکمیل شدن است. در حال حاضر ۶۰ درصد از مصرف با کنتورهای هوشمند رصد می‌شود.
سخنگوی برق گفت: از نیمه مرداد با رشد مصرف برق مجبور بودیم برخی از محدودیت‌های بخش صنایع را تشدید کنیم، اما از این هفته شرایط به گونه‌ای رقم خورده که در روز‌های آتی شرایط تامین برق صنایع وضعیت بهتری پیدا کرده است. تلاش شده خاموشی‌های بخش خانگی نیز از طریق پیامک به مشترکانی که احتمال قطعی برق داشتند اطلاع‌رسانی شود. قطعی‌های برق به ۵۰ درصد رسیده و پیش‌بینی می‌کنیم تا پایان شهریور وجود داشته باشد.