سرهنگ احسان مومنی معاون آموزش و فرهنگ ترافیک پلیس راهور تهران بزرگ در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: مخدوش کردن پلاک وسایل نقلیه، بهویژه موتورسیکلتها، یکی از چالشهای جدی ترافیکی و امنیتی در بسیاری از شهرهای کشور محسوب میشود. این اقدام عمدی و گاه سازمانیافته، با هدف فرار از جریمههای ترافیکی و دور زدن قانون انجام میشود و متأسفانه بهطور گستردهای در میان برخی از موتورسواران رایج شده است.
او ادامه داد: مخدوش کردن پلاک بهطور کلی به هرگونه دستکاری، تغییر و یا پنهان کردن ارقام و حروف پلاک وسیله نقلیه اطلاق میشود که بهمنظور ناپدید کردن هویت خودرو یا موتورسیکلت انجام میشود. این اقدام میتواند به شکلهای مختلفی انجام شود، از جمله پوشاندن بخشی از پلاک با مواد چسبنده، تغییر دادن ارقام پلاک با رنگ یا برچسب، نصب پلاک جعلی یا پلاک متعلق به وسیله نقلیه دیگر.
سرهنگ مومنی بیان کرد: دلایل مخدوش کردن پلاک متفاوت است، اما رایجترین انگیزهها شامل فرار از دوربینهای ثبت تخلف، عدم پرداخت عوارض و جریمههای ترافیکی، و انجام اعمال مجرمانه است. برخی موتورسواران برای جلوگیری از شناسایی توسط دوربینهای نظارتی و پلیس راهور، به این اقدام دست میزنند. بهعنوان مثال، رانندگانی که بهطور مداوم از خطوط ویژه عبور میکنند یا با سرعت غیرمجاز در خیابانهای شهری تردد دارند، اغلب پلاکهای خود را مخدوش میکنند تا از پرداخت جریمههای سنگین جلوگیری کنند.
او گفت: مخدوش کردن پلاک علاوه بر اینکه یک تخلف آشکار و قابل پیگرد قانونی است، پیامدهای اجتماعی و امنیتی جدی نیز بهدنبال دارد. یکی از مهمترین این پیامدها، ایجاد اختلال در نظم و امنیت عمومی است. پلاکهای مخدوششده امکان شناسایی وسایل نقلیه را دشوار میکند و در صورت بروز تصادفات یا جرائم، ردیابی و دستگیری متخلفان را بهطور قابلتوجهی پیچیده میسازد.
سرهنگ مومنی تصریح کرد: از سوی دیگر، این تخلف باعث تشدید بینظمیهای ترافیکی میشود. موتورسوارانی که پلاکهای خود را مخدوش میکنند، اغلب قوانین رانندگی را نادیده میگیرند و بهطور مداوم مرتکب تخلفات خطرناک مانند سرعت غیرمجاز، عبور از چراغ قرمز و رانندگی در خلاف جهت میشوند. این امر نه تنها امنیت سایر کاربران جاده را به خطر میاندازد، بلکه باعث افزایش بیاعتمادی عمومی نسبت به سیستمهای نظارتی و عدالت قانونی میشود.
او ادامه داد: قانونگذار در ایران، برای مقابله با پدیده مخدوش کردن پلاک وسایل نقلیه، مجازاتهای سختگیرانهای را در نظر گرفته است. بر اساس ماده ۷۲۰ قانون مجازات اسلامی، هرگونه دستکاری، تغییر یا مخدوش کردن پلاک وسیله نقلیه، از جمله موتورسیکلت، جرم تلقی شده و مجازات آن شامل شش ماه تا یک سال حبس میباشد. همچنین، این قانون تأکید میکند که در صورت دستگیری فرد متخلف، وسیله نقلیه وی توقیف و به مراجع قضایی ارجاع داده میشود.
سرهنگ مومنی بیان کرد: علاوه بر این، پلیس راهور جمهوری اسلامی ایران بهطور مستمر اقدام به شناسایی و برخورد با موتورسوارانی میکند که پلاکهای خود را مخدوش کردهاند. این اقدامات شامل ایجاد ایستهای بازرسی، استفاده از دوربینهای پیشرفته برای ثبت تخلفات، و بهرهگیری از تکنولوژیهای جدید برای شناسایی پلاکهای مخدوششده است. در سالهای اخیر، با استفاده از سیستمهای هوشمند تشخیص پلاک، پلیس توانسته است بسیاری از تخلفات مربوط به مخدوش کردن پلاک را شناسایی و متخلفان را دستگیر کند.
او ادامه داد: با وجود اقدامات قانونی و اجرایی، مقابله با پدیده مخدوش کردن پلاک همچنان با چالشهایی همراه است. یکی از مهمترین این چالشها، مشکلات فرهنگی و ضعف در آموزش و آگاهی عمومی است. بسیاری از موتورسواران، بهویژه جوانان، از پیامدهای قانونی و اجتماعی این تخلف آگاهی کافی ندارند و آن را بهعنوان راهی ساده و کمهزینه برای فرار از قانون میبینند. این در حالی است که تبعات این اقدام، بسیار فراتر از جریمههای نقدی است و میتواند به تحمل مجازاتهای سنگین و حتی سابقه کیفری منجر شود.
سرهنگ مومنی تصریح کرد: از سوی دیگر، برخی موتورسواران به دلیل ضعفهای زیرساختی و مشکلات اقتصادی، ناچار به استفاده از موتورسیکلتهای قدیمی و فاقد استانداردهای لازم هستند. این موتورسیکلتها اغلب دارای پلاکهای فرسوده و ناخوانا هستند که بهطور ناخواسته به عنوان پلاک مخدوش تلقی میشوند. در این موارد، برخورد سلبی و مجازات سنگین، بدون در نظر گرفت.
خبرنگار:عطیه رضایی