میلیارد‌ها بیننده در سراسر جهان، میلیون‌ها تماشاگر در پاریس و بیش از ۱۰ هزار ورزشکار و ۲۰ هزار روزنامه‌نگار، بازی‌های المپیک و پارالمپیک پاریس ۲۰۲۴ را از طریق هزارتویی از شبکه‌های دیجیتالی متصل به یکدیگر مشاهده می‌کنند و هر گونه حمله سایبری احتمالی که بتواند اختلالی در روند پخش این مسابقات ایجاد کند، یک مشکل بزرگ برای برگزارکنندگان بزرگ‌ترین رویداد ورزشی جهان رقم می‌زند. همچنین هکر‌ها می‌توانند زیرساخت‌های حیاتی مانند سیستم حمل‌ونقل، سیستم‌های بهداشت و سلامت و قضاوت و امتیاز‌دهی به ورزشکاران در طول مسابقات و سایر موارد را مورد حمله قرار دهند.
البته تهدید حملات سایبری تنها به المپیک پاریس محدود نمی‌شود و تاریخچه رویداد‌های ورزشی بزرگ مملو از مواردی از چنین حملاتی از جاسوسی و خرابکاری گرفته تا نقض اطلاعات و انتشار اخبار جعلی است. رویداد‌های المپیک گذشته، از جمله پکن ۲۰۰۸، ریو ۲۰۱۶ و بازی‌های المپیک زمستانی ۲۰۱۸ پیونگ چانگ، همگی با حوادث سایبری دست و پنجه نرم کردند و همین موضوع تهدید سایبری را برجسته‌تر می‌کند.
در مراسم افتتاحیه بازی‌های المپیک زمستانی ۲۰۱۸ حمله سایبری صورت گرفت و پایگاه اینترنتی المپیک ۲۰۲۰ توکیو نیز هک شد به گونه‌ای که دسترسی به این پایگاه اینترنتی بیش از ۱۲ ساعت امکان‌پذیر نبود. المپیک توکیو با بیش از ۴۵۰ میلیون حمله سایبری روبه‌رو شد که البته برگزارکنندگان موفق به مقابله با آن شدند. با توجه به اینکه المپیک پاریس جزو نخستین بازی‌هایی است که در عصر هوش مصنوعی (AI) برگزار می‌شود، انتظار می‌رود تعداد حملات سایبری در بازی‌های المپیک پاریس که از ۲۶ ژوئیه تا ۱۱ اوت برپاست، رو به افزایش باشد. برخی معتقدند هکر‌ها می‌توانند با استفاده از هوش مصنوعی مولد و دیپ‌فیک و سایر موارد، امنیت مسابقات را تضعیف کنند.
برنامه هوش مصنوعی المپیک در گام نخست
واقعیت این است که برگزارکنندگان بازی‌های المپیک تابستانی ۲۰۲۴ پاریس برای ایجاد یک رویداد فوق‌العاده از فناوری‌های مختلف بهره گرفته‌اند. رد پای این فناوری‌ها را می‌توان از لباس‌های ورزشکاران گرفته تا سیستم‌های تهویه هوا و اشتراک‌گذاری فیلم‌های مسابقات از طریق اینترنت ۵G در مراسم افتتاحیه این رویداد روی رودخانه سن مشاهده کرد.
از سوی دیگر کمیته بین‌المللی المپیک (IOC) در یک ابتکار پیشگامانه، برای نخستین‌بار برنامه هوش مصنوعی المپیک را در آوریل ۲۰۲۴ راه‌اندازی کرد و حالا این فناوری برای اولین‌بار به ورزشکاران کمک می‌کند تا بهترین عملکرد خود را داشته باشند. سیستم نظارتی مبتنی بر هوش مصنوعی که برای محافظت از ورزشکاران برابر سوء‌استفاده آنلاین طراحی شده برای نظارت بر صد‌ها هزار حساب رسانه‌های اجتماعی و پرچم‌گذاری پیام‌های توهین‌آمیز برای مداخله توسط پلتفرم‌های مربوطه استفاده می‌شود.
توماس باخ، رئیس کمیته بین‌المللی المپیک در این‌باره گفت: یکی از موارد بسیار مهم محافظت از ورزشکاران در برابر سوء‌استفاده سایبری است. انتظار می‌رود حدود نیم میلیارد پست در رسانه‌های اجتماعی در طول این بازی‌ها منتشر شود و هوش مصنوعی می‌تواند از ورزشکاران مقابل حملات سایبری و همچنین توهین‌ها و الفاظ غیراخلاقی احتمالی محافظت کند.
نظارت هوشمندانه اینتل
مسئولان المپیک پاریس با جمع‌آوری داده‌های عملیاتی مختلف از سال ۲۰۲۰ تاکنون به دنبال مدیریت مناسب بازی‌های المپیک بوده و با کمک «اینتل» این غول دنیای فناوری، خود را تا حد زیادی برای مقابله با هر گونه خرابکاری سایبری یا واقعی آماده کرده‌اند. یکی از این موارد پلتفرم digital twinning یا دوقلو‌های دیجیتال از شرکت اینتل است که امکان نظارت و کنترل لحظه‌ای را از یک محیط مجازی فراهم می‌کند. این پلتفرم، نظارت از راه دور، تشخیص عیوب احتمالی در زیرساخت‌ها و تعمیر سریع و نگهداری آنها را امکان‌پذیر می‌کند و می‌تواند با بهینه‌سازی عملکرد نظارتی، به کاهش مدت زمان اختلال احتمالی ناشی از خرابکاری‌ها در زیرساخت‌های المپیک بپردازد. همچنین این پلتفرم به برگزارکنندگان المپیک پاریس کمک کرده است تا دریابند بهترین مناطق برای نصب دوربین‌های نظارتی کدام مناطق هستند.
ایلاریو کورنا، مدیر ارشد فناوری IOC گفت: ورزشکاران حاضر در قلب بازی‌های المپیک می‌توانند سرویس چت جدیدی را که IOC با مشارکت اینتل ارائه داده نیز آزمایش کنند. این سرویس به گونه‌ای طراحی شده است که با کمک هوش مصنوعی پاسخ‌های آسان و سریع به سؤالات متداول درباره موضوعاتی مانند دستورالعمل‌های رسانه‌های اجتماعی و قوانین ضد دوپینگ به ورزشکاران ارائه می‌دهد.
وی افزود: ما همچنین از هوش مصنوعی برای پایدارتر کردن بازی‌های المپیک از طریق یک سیستم بسیار پیچیده برای اولین‌بار در تاریخ ثبت اطلاعات و مدیریت انرژی استفاده می‌کنیم. هوش مصنوعی همچنین راه‌های جدیدی را برای شناسایی استعداد‌ها باز می‌کند. این پروژه توسط ما در سال ۲۰۲۵ در سطح جهانی راه‌اندازی می‌شود تا به تعهد خود مبنی بر اینکه هوش مصنوعی در ورزش باید برای همه قابل دسترس باشد، عمل کنیم.
هوش مصنوعی و نظارت تصویری
در سیستم نظارتی بازی‌های تابستانی ۲۰۲۴ پاریس، هوش مصنوعی نمود زیادی داشته است. سیستم نظارتی «AVS» شامل دوربین‌هایی است که برای شناسایی و پرچم‌گذاری تهدیدات احتمالی امنیتی، از هوش مصنوعی استفاده می‌کند. هوش مصنوعی با تجزیه و تحلیل تصاویر در لحظه، رفتار‌ها یا رویداد‌های بالقوه خطرناک را شناسایی و مسائل علامت‌گذاری شده را برای پرسنل امنیتی ارسال می‌کند.
موضوع استفاده از این فناوری در موارد نظارتی و امنیتی، یکی از موارد بحث‌برانگیز در فرانسه بود و سرانجام با قانونی که سال ۲۰۲۳ در این کشور تصویب شد، استفاده از هوش مصنوعی در رویداد‌های بزرگ از جمله المپیک ۲۰۲۴ به منظور تأمین امنیت مجاز شناخته شد. طبق این قانون، هوش مصنوعی رویداد‌ها یا رفتار‌هایی همچون جمعیت غیرمعمول سنگین، نشانه‌های آتش‌سوزی، افتادن یک نفر روی زمین، اشیای رها شده مانند یک بسته، شواهد وجود یا استفاده از سلاح و نقض قوانین راهنمایی و رانندگی را غیرعادی تعبیر می‌کند. در المپیک امسال در طول بازی‌ها چندین گروه مجری قانون از جمله پلیس، آتش‌نشانان و مأموران امنیتی به خروجی‌های این دوربین‌های نظارت هوشمند دسترسی دارند تا میزان خطرات امنیتی را به حداقل برسانند.
البته استفاده از این دوربین‌های هوشمند مخالفان بسیاری هم داشته است و طرفداران آزادی‌های مدنی استفاده از آن را نقض گسترده حریم خصوصی می‌دانند. قانونگذاران هم در پاسخ مدعی شده‌اند این قانون اجازه استفاده از این فناوری را برای تشخیص چهره نمی‌دهد و وزارت کشور فرانسه یک کمیته ارزیابی برای نظارت بر برنامه و تضمین حفاظت از حریم خصوصی ایجاد کرده است، بنابراین جایی برای نگرانی وجود ندارد.
نقاط ضعف وای‌فای
بخشی از نگرانی‌های امنیت سایبری بازی‌های المپیک تابستانی پاریس ۲۰۲۴ به شبکه‌های وای‌فای عمومی مربوط می‌شود. کارشناسان شرکت امنیت سایبری «کسپرسکی» با تجزیه و تحلیل حدود ۲۵ هزار نقطه وای‌فای رایگان در پاریس قبل از افتتاحیه بازی‌ها عنوان کردند تقریباً ۲۵ درصد از این شبکه‌ها رمزگذاری ضعیف داشته یا بدون رمزگذاری بوده‌اند که این موضوع کاربران را برابر رمزگشایی گذرواژه‌ها و سرقت اطلاعات شخصی و بانکی آسیب‌پذیر می‌کند. طبق یافته‌ها، تنها ۶ درصد از شبکه‌ها از آخرین پروتکل امنیتی WPA۳ استفاده می‌کنند.
هکر‌ها ممکن است نقاط دسترسی وای‌فای جعلی راه‌اندازی کنند یا با دستکاری، انتقال داده‌ها را به خطر بیندازند. شبکه‌های وای‌فای باز و پیکربندی نادرست بویژه برای مجرمان جذاب هستند چراکه امکان سرقت رمز‌های عبور، جزئیات کارت اعتباری و سایر داده‌های حساس کاربر را فراهم می‌کنند.
این بازیگران بد، رویداد‌های ورزشی محبوب را برای کلاهبرداری‌های آنلاین هدف قرار می‌دهند. مهاجمان همچنین از پروتکل‌های امنیتی ضعیف آنلاین برای سرقت داده‌ها استفاده می‌کنند. داده‌های جمع‌آوری شده اغلب در وب تاریک به فروش می‌رسد یا برای راه‌اندازی حملات فیشینگ استفاده می‌شود.
منبع: روزنامه ایران