حسن محمدی ادیب ، با اشاره به تعداد آثار ثبتی استان در سال 1402، گفت: با توجه به ثبت پرونده کاروانسراهای ایرانی در فهرست آثار جهانی، کاروانسرای سنگی صائین نیر به عنوان دومین اثر استان پس از مجموعه جهانی شیخ صفی‌الدین اردبیلی در فهرست آثار جهانی قرار گرفت و فرصت مناسبی برای حفاظت از این اثر مهم تاریخی و جذب گردشگران داخلی و بین‌المللی است.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اردبیل افزود: همچنین در سال 1402 تعداد 25 اثر استان در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده‌اند که از این میان 8 اثر غیرمنقول، 8 اثر منقول، 6 اثر ناملموس و 3 اثر طبیعی هستند.
او همچنین با اشاره به ثبت یک پایگاه ملی، گفت: مجموعه تاریخی جمعه مسجد اردبیل یکی از مهم‌ترین بناهای تاریخی استان است که با تلاش‌های صورت گرفته این مجموعه به عنوان سومین پایگاه ملی میراث‌فرهنگی استان در سال 1402 به ثبت رسید و فعالیت خود را آغاز کرد.
کاوش باستان‌شناسی و مرمت بناهای تاریخی
بخش دیگری از اقدامات مهم معاونت میراث‌فرهنگی استان اردبیل در حوزه کاوش‌های باستان‌شناسی و مرمت بناهای تاریخی است.
علیرضا دباغ عبداللهی معاون میراث‌فرهنگی استان در این مورد می‌گوید: در طول سال 1402 در پنج محوطه تاریخی استان اردبیل کاوش و مطالعات باستان‌شناسی انجام یافت که کاوش باستان‌شناسی در تپه بریس نمین، تپه قلعه کورائیم نیر، گورستان اولتان قالاسی مغان و تاتار تپه روح کندی بیله‌سوار و همچنین بررسی باستان‌شناسی در بخش مرکزی شهرستان بیله‌سوار از آن جمله هستند.
معاون میراث‌فرهنگی استان اردبیل افزود: اقدام مهم دیگر معاونت میراث‌فرهنگی که به صورت مستمر انجام می‌شود، مرمت و ساماندهی بناهای تاریخی استان است و در این راستا نیز کارگاه مرمت 35 بنای تاریخی استان در سال 1402 فعال بوده است.
فردین عینی مدیر پایگاه میراث‌جهانی شیخ صفی‌الدین اردبیلی نیز درمورد عملیات مرمتی و حفاظتی در این مجموعه می‌گوید: کار مرمت و تثبیت آثار موجود در مجموعه جهانی شیخ صفی‌الدین اردبیلی یک امر مستمر است و همواره در طول سال کارگاه‌های مرمتی در بخش‌های مختلف مجموعه فعال هستند.
احیای بناهای تاریخی با مشارکت بخش خصوصی
یکی از مسائل مهم در حوزه میراث‌فرهنگی احیا و ساماندهی بناهای تاریخی از جمله خانه‌های تاریخی است که با توجه به هزینه بالای احیای این بناها و ناتوانی دولت در تامین هزینه‌های مورد نیاز بسیاری از این خانه‌ها در سطح کشور بلاتکلیف مانده‌اند. اقدام اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اردبیل با همکاری صندوق توسعه و احیای بناهای تاریخی کشور برای واگذاری بهره‌برداری این بناها به بخش خصوصی اقدامی موثر در راستای احیای بناهای تاریخی استان است. علیرضا دباغ عبداللهی در این‌باره می‌گوید: با همکاری صندوق توسعه و احیای بناهای تاریخی بهره‌برداری تعداد 4 بنای تاریخی استان در سال 1402 به بخش خصوصی واگذار شد و باقی بناهای تاریخی نیز مطالعه شده و آماده واگذاری در سال 1403 است.
افتتاح دو موزه و ارتقا سطح کیفی موزه‌های استان
موزه‌ها یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های تاریخی برای گردشگران هستند و علاوه بر حفاظت از آثار تاریخی و ارزشمند، موزه‌ها معمولا مورد توجه گردشگران ورودی به استان قرار دارند. افزایش تعداد موزه‌ها و ارتقای سطح کیفی آنها می‌تواند در رضایت بیشتر بازدید کنندگان و ارائه دقیق اطلاعات تاریخی موثر باشد.
ملکه گلمغانی‌زاده مدیر موزه‌های استان درمورد اقدامات انجام شده در حوزه موزه‌ها در سال 1402 می‌گوید: افتتاح موزه صنایع‌دستی اردبیل و بازگشایی موزه نمین از جمله اقداماتی بود که در راستای توسعه فضای موزه‌ای استان در سال 1402 اتفاق افتاد.
او تاکید کرد: همچنین در یک سال گذشته ارتقا سطح کیفی موزه‌های استان با تجهیز و بهسازی محیط موزه‌ها و مرمت 81 اثر از اشیا موزه‌های استان پیگیری شد که در نتیجه این اقدامات شاهد بازدید بیش از 260هزار نفر از موزه‌های استان و افزایش 10 درصدی بازدیدکنندگان بودیم.