شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران با هدف دستیابی عموم مردم به خدمات پستی درعرصه ارتباطات، تنظیم و اعمال سیاست‌ها و راهبرد‌های کلان در زمینه برنامه ریزی، تاسیس، تجهیز و توسعه واحد‌های پستی و گسترش خدمات پستی به سراسر کشور، در راستای انطباق با روزآمدترین پیشرفت‌های فناوری ارتباطات، تحت نظارت و وابسته به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، در سال ۱۳۶۶ در قالب شرکت دولتی تاسیس و فعالیت آن رسماً در سال ۱۳۶۷ آغاز شد.
این شرکت با برخورداری از بیش از ۱۶ هزار نیروی انسانی، ۲۹ هزار نقطه تماس، ۵۰۰۰ مسیر مبادله پستی وجابجایی روزانه بیش از سه میلیون مرسوله، به عنوان سازمانی پویا و کارآمد با تجربه‌ای طولانی و شناخت دقیق از نیاز‌های روز افزون و رو به تحول مشتریان، با اجرای برنامه جامع و زیربنایی، موفق شده است همپای جامعه جهانی پستی، خدمات گوناگون پستی را با استفاده از آخرین تحولات عرصه فن‌آوری ارتباطات و اطلاعات به مشتریان ارائه دهد.
شرکت ملی پست در سالی که تحولات گوناگون ومهمی را تجربه کرد. به طور مثال راه‌اندازی صندوق‌های پستی هوشمند و به صورت کلی هوشمند سازی پست از مهم‌ترین اقداماتی بود که انجام شد. هوشمندسازی پست از دیگر وظایفی بود که سال گذشته انجام و بر روی عدد ۳۰۰ فرصت هوشمندسازی در پست تأکید و تعداد بسیاری از ۳۰۰ فرصت هوشمد سازی انجام شد.
راه اندازی صندوق‌های پستی هوشمند از جمله این اقدامات بود که با تعامل بخش خصوصی راه اندازی شد. نحوه عملکرد صندوق‌های هوشمند به این صورت است که بدون دخالت عامل انسانی کار خود را انجام می‌دهند درصورتی که به روش سنتی در فضا‌های محصور و با مدیریت یک حوزه برای نظارت لازم خدمات خود را ارائه می‌دهند، بنابراین سرمایه‌گذاری در حوزه فناوری و توزیع شبکه‌ای این صندوق‌ها نیازمند سرمایه‌گذاری قابل توجهی است.
البته در روند هوشمندسازی این شرکت با نزدیک شدن به پایان سال سیستم‌های سورتینگ هوشمند پردازش مرسولات پستی هم با حضور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و مدیرعامل شرکت ملی پست رونمایی شد. سیستم‌های هوشمند سورتینگ برای تجزیه انواع مرسولات شامل پاکت، بسته‌های کوچک و جوف طراحی شده‌اند و به دلیل فناوری‌های بکار رفته در آنها با یکبار اسکن، فرآیند ثبت ورود مرسوله انجام و و امکان تجزیه مرسولات تا بیش از ۱۵۰ مقصد درج شده بر روی بارکد را ایجاد می‌کند. از مزایای این سیستم‌ها می‌توان به اشغال مساحت کمتر، افزایش سرعت سیر مرسولات، کاهش بی‌ترتیبی‌های پستی و افزایش کیفیت خدمات و سایر موارد اشاره کرد.
در نیمه دوم سال از باجه‌های سیار پستی هم صحبت‌هایی انجام شد؛ درباره چرایی انجام این آن اینگونهتوضیح داده شد که در گذشته متاسفانه متناسب با توسعه شهر‌ها و افزایش جمعیت دفاتر پستی جدیدی ایجاد نشده بود و کماکان ما با ساختمان‌ها و دفاتر پستی روبه‌رو هستیم که از ۵۰ سال گذشته تا به الان باقی مانده‌اند. در واقع باجه‌های سیار را به صورت هوشمند در سراسر شهر ایجاد می‌شوند تا شهروندان با اپلیکیشین‌های موجود در تلفن همراه خود بتوانند آن را پیدا کنند و در نهایت براساس زمان‌بندی خاصی که مشخص می‌شود به صورت ساعتی باجه سیار هوشمند در نقطه‌ای از شهر قرار می‌گیرد و شهروندان می‌توانند در آن ایام به آن مراجعه کنند.
علاوه بر موارد گفته شده، مدیرعامل این شرکت اواسط فصل بهار در سال ۱۴۰۲ از برگزاری نمایشگاه صنعت پست، تجارت الکترونیک، لجستیک هوشمند خبر داد.
به گفته محمود لیائی، این حرکت شروع شد تا با این نمایشگاه ضمن آشنایی مردم با پست، از دستاور‌های آن هم استفاده شود؛ بنابراین نخستیم همایش و نمایشگاه صنعت پست، تجارت الکترونیک و لجستیک هوشمند و صنایع وابسته از تاریخ ۸ تا ۱۱ خرداد در مصلی امام خمینی (ره) برگزار شد.
از سوی دیگر در شهریور ماه اعلام شد که طرح سراسری تجمیع چاپ و توزیع شناسنامه‌ها توسط شرکت ملی پست اجرا می‌شود و در مراسمی قرارداد چاپ و توزیع سراسری شناسنامه‌ها بین پست و ثبت احوال منعقد شد. در فاز نخست این همکاری مشترک، پس از ثبت نام متقاضیان در درگاه‌های اعلامی سازمان ثبت احوال، شناسنامه جدید هموطنان در ادارات کل پست استان‌ها چاپ، پاکت گذاری و توسط موزعین شرکت ملی پست، درب نشانی تحویل هموطنان عزیز خواهد شد.
همچنین با پیگیری‌های انجام شده توسط این شرکت، اتحادیه پستی جهانی کدشناسه مرکز پردازش بین‌المللی پستی (IMPC) را برای فرودگاه بین‌المللی پیام صادر کرد و این اقدام در چارچوب راه‌اندازی گمرک تخصصی فاوا و توسعه ناوگان هوایی منطقه ویژه اقتصادی پیام و ترانزیت مرسولات پستی انجام شده است. کدشناسه صادر شده از سوی اتحادیه پستی جهانی ویژه فرودگاه بین‌المللی پیام با حروف اختصاری IRPYKA برای محمولات پستی وارده، صادره، ترانزیت و برای تمامی سرویس‌های پستی نظیر پست‌نامه، امانات، پیشتاز و کیسه خالی کاربرد دارد. با تخصیص این کد به فرودگاه هوایی پیام امکان ارسال، دریافت و ترانزیت محمولات بین المللی پستی بین‌المللی طبق استاندارد‌های UPU فراهم می‌شود.
تولید تمبر مشترک بین ایران و کشور‌ها سالهاست که مورد توجه قرار گرفته است و از آن برای تحکیم مناسبات و توسعه روابط فی‌مابین استفاده می‌شود. در این راستا بهره‌گیری از ظرفیت چاپ تمبر مشترک بین ایران با سایر کشور‌ها به منظور توسعه روابط سیاسی بین الملل در نشست بین معاون وزیر ارتباطات و معاون سیاسی وزارت امور خارجه در آبان ماه مورد بررسی قرار گرفت. پشتیبانی وزارت امور خارجه از تشکیل اتحادیه پستی جهان اسلام؛ حمایت از تعاملات سیاسی؛ استفاده از ظرفیت چاپ تمبر مشترک خصوصا در روابط سیاسی از دیگر مباحث مطروحه در این جلسه بود.
با نزدیک شدن به پایان سال لیائی از اجرایی شدن پست سبز در این شرکت در راستای تعهد به اتحادیه جهانی پست خبرداد.
وی با اشاره بر اینکه برای تحقق پست سبز در کشور با موانع زیادی مواجه هستیم، گفت: از سال ۱۴۰۱ با رونمایی موتورسیکلت‌های برقی گام بزرگی برای اجرای پست سبز برداشتیم. هر یک مرسوله موجب کاهش ۱۰۰ سفر شهری می‌شود البته شاید این عدد اغراق آمیز باشد، اما با توسعه پست می‌توان به چنین هدفی دست یافت.
لیائی با تاکید بر اینکه افزایش ترافیک پستی می‌تواند کمک بسیار خوبی به محیط زیست کند، تصریح کرد: شبکه پستی کشور آمادگی دارد با بهره گیری از ناوگان برقی و اجرای طرح ۱۰۰۰ خودروی ون سیار برقی در این مسیر حرکت کند.
منبع: ایسنا