شرکتهای فناوری برای فعالیت در هر کشوری باید قوانین آن کشور را رعایت کنند، اتحادیه اروپا با معرفی قانون خدمات دیجیتال به دنبال این است که شرکتهای بزرگ فناوری را مطابق آنچه میخواهد با خود همراه کند.
آخرین مهلت برای شرکتهای دربان فناوری (بزرگ) جهت رعایت قانون بازارهای دیجیتال اتحادیه اروپا یا DMA تمام شد. این قانون شرکتهای بزرگ را ملزم میکند تا امکان همکاری بیشتر رقبا را فراهم و از ترجیح دادن خدمات خود بر دیگران اجتناب کنند.
اتحادیه اروپا ۶ شرکت را به عنوان دربان تعیین کرده است. درواقع آنها پلتفرمهای دیجیتال بزرگی هستند که خدمات هستهای را در بخشهایی مانند فروشگاههای برنامه، موتورهای جستجو و مرورگرهای وب ارائه میدهند. محدودیتهای قانون برای خدمات خاصی در شرکتهای آلفابت، آمازون، اپل، بایت دنس، متا و مایکروسافت اعمال میشود.
۶ شرکت تعیین شده به عنوان دربان برای ۲۲ سرویس تحت پوشش قانون که توسط اتحادیه اروپا شناسایی شده ملزم به رعایت قوانین هستند. این شرکتها ۷ مارس، (۱۷ اسفند) باید گزارشهای مربوط به انطباق خود با قوانین را به اتحادیه اروپا ارسال کنند و توضیح دهند که چگونه قصد دارند با قوانین مطابقت داشته باشند. مقامات اروپایی بعداً این طرحها را با هر یک از شرکتها ارزیابی خواهند کرد.
به طور کلی، پلتفرمهای تعیین شده باید اقدامات پیشگیرانهای را انجام دهند که اتحادیه اروپا معتقد است بازارهای دیجیتال را منصفانهتر و بازتر میکند. به عنوان مثال، دربانان باید به شرکتهای شخص ثالث اجازه دهند تا با خدمات آنها همکاری کنند، آنها نمیتوانند محصولات خود را بر رقبا ترجیح دهند و نمیتوانند برای دسترسی توسعه دهندگان خارجی به سیستمهای پرداخت یا سایر خدمات خود شرط بگذارند.
آلفابت
آلفبت دارای یک امپراتوری گسترده است که از یک موتور جستجوی مسلط تا یک مرورگر وب اصلی و سیستم عامل تلفن همراه را در بر میگیرد و برای تقویت قدرت خود بسیاری از سرویس هایش را به هم مرتبط کرده است. این سرویسهای ارائه شده توسط آلفابت تحت قانون اروپا قرار میگیرند:
گوگل پلی
گوگل مپ
گوگل شاپینگ
جستجوی گوگل
یوتیوب
سیستم عامل اندروید
سیستم تبلیغات آنلاین آلفابت
گوگل کروم
این شرکت تغییرات مختلفی را در ماههای ژانویه و مارس اعلام کرد که بر همه چیز از اشتراک داده تا نتایج جستجو برای کاربران اتحادیه اروپا تأثیر میگذارد. نکات برجسته در این مورد عبارتند از:
• گزینههای انتخاب مرورگر پیشفرض در دستگاههای اندروید و انتخاب موتور جستجوی پیشفرض در مرورگر کروم پس از ۶ مارس به منطقه اقتصادی اروپا (EEA) اضافه میشوند.
• پیوندهای بیشتر به سایتهای رقیب هنگام جستجوی گوگل برای مواردی مانند پروازها و هتلها، از جمله فضای اختصاصی برای مقایسه سایتها. گوگل همچنین برخی از ویجتهای خود مانند کادر گوگل فلایت را حذف خواهد کرد.
• گزینه انصراف برای اشتراکگذاری برخی دادهها در یوتیوب، جستجو، خدمات تبلیغات، گوگل پلی، کروم، گوگل شاپینگ و گوگل مپ. انتخابهای کاربران از ۶ مارس اعمال میشود.
• یک API انتقال داده جدید برای توسعه دهندگان جهت ایجاد سرویس Google Takeout که به کاربران امکان میدهد دادهها را از سرویسهای گوگل خارج کنند.
• معرفی یک گزینه برای پلی استور تا به توسعهدهندگان برای خریدهای درون برنامهای، سیستمهای پرداخت جایگزین ارائه کنند. برای رعایت این قانون، گوگل اخیراً سیستم صورتحساب انتخاب کاربر (UCB) را بهعنوان گزینهای برای توسعهدهندگان راهاندازی کرده است تا بتوانند سیستمهای پرداخت خود را ارائه کنند.
مدتها است که این شرکت در مورد انحصار طلبی هدف اتحادیه اروپا قرار گرفته و برخی از این تغییرات بازتاب موارد قبلی است. برای مثال قبلا صفحه دلخواه انتخاب موتور جستجو در کروم روی اندروید ارائه شده بود البته بعد از جدال قانونی که اتفاق افتاد.
تغییرات پیشنهادی آلفابت باعث نارضایتی برخی از رقبا، به ویژه پلتفرمهای جستجوی تخصصی کوچکتر شده است. پلتفرم Yelp اخیراً گفته که تغییرات جستجو در واقع نرخ ماندن کاربران در گوگل را افزایش میدهد. مگان گری، مشاور سابق موتور جستجوی DuckDuckGo، کل مفهوم گزینههای انتخابی را به عنوان وسیلهای موثر برای ترویج رقابت زیر سوال برده است. تیم سوئینی، مدیر عامل Epic، که شرکت او از گوگل به دلیل نقض قوانین ضد انحصار در ایالات متحده شکایت کرده، به چارچوب پرداخت اندروید آن اعتراض کرده است.
اپل
اپل یکی از مهمترین اهداف قانون اروپا است. سیستم عامل iOS، مرورگر وب سافاری و اپ استور همگی بهعنوان سرویسهای پلتفرم اصلی تعیین شدهاند و بیشتر حرفها بر روی این موضوع متمرکز است که اپل تا چه اندازه باید آنها را برای استفاده دیگران باز کند.
این شرکت در ۲۵ ژانویه، اعلام کرد که تغییرات متعددی را در بهروزرسانی iOS ۱۷.۴ برای رعایت قوانین جدید اتحادیه اروپا اعمال خواهد کرد که عبارتند از:
• اجازه دادن به برنامههای iOS برای توزیع از طریق بازارهای شخص ثالث، از بین بردن انحصار اپ استور.
• یک چارچوب و APIهای جدید که به توسعه دهندگان بازار شخص ثالث اجازه میدهد تا نصب و به روز رسانی برنامهها را مدیریت کنند.
• پشتیبانی از موتورهای مرورگر شخص ثالث و یک گزینه جدید که کاربران iOS را به انتخاب یک مرورگر پیشفرض تشویق میکند.
• به توسعه دهندگان شخص ثالث اجازه میدهد تا از تراشه پرداخت NFC آیفون برای خدمات پرداختِ بدون تماس علاوه بر اپل پی و اپل ولت در منطقه اقتصادی اروپا استفاده کنند.
البته این تغییرات به میل خود اپل انجام نشد و این شرکت به این قانون به شدت اعتراض کرد. استدلال اپل این بود که ۵ فروشگاه برنامه مجزا را به جای یک پلتفرم واحد اجرا میکند. در حالی که این بازی موفقیت آمیز نبود، کمیسیون اتحادیه اروپا را متقاعد کرد که آی مسیج به عنوان سرویس دربان واجد شرایط نیست.
در تغییراتی که برای کاربران اروپایی در iOS ۱۷.۴ اعمال میشود، کاربران امکان سایدلودینگ اپها را خواهند داشت و برای اولینبار میتوانند اپها را بهصورت رسمی از خارج از اپ استور نصب کنند. اما بسیاری از توسعه دهندگان و منتقدان گفتند که این شرکت قانون اروپا را مسخره کرده و از آن به عنوان انطباق بد یاد کرده اند.
بر اساس قوانین جدید اپل، تمامی اپلیکیشنهای توزیع شده از طریق اپ استور یا دیگر مارکتهای جایگزین که در طی یک سال به بیش از ۱ میلیون نصب دست پیدا کنند بهازای هر نصب ملزم به پرداخت ۰.۵ یورو به اپل خواهند بود.
متا
فیسبوک به عنوان یکی از پلتفرمهای متا سابقه طولانی در خدمات پیام رسانی و همچنین یک پلتفرم تبلیغاتی قدرتمند دارد لذا قانون اروپا بیشتر روی خدمات فیسبوک متمرکز است:
تبلیغات برای متا بسیار حیاتی است. متا برای رفع نگرانیها در مورد تبلیغات ارائه شده به کاربران، نسخه ۹.۹۹ یورویی در ماه بدون آگهی برای فیسبوک و اینستاگرام را معرفی کرد، همچنین تبلیغات را برای کاربران کمتر از ۱۸ سال متوقف کرد.
ارائه نسخه پولی بدون تبلیغات فیسبوک و اینستاگرام منجر به شکایت از سوی سازمان مصرف کنندگان اروپا (BEUC) شد که میگفت هزینه اشتراک بسیار بالا به این معنی است که کاربران انتخاب واقعی ندارند. متا در ماه ژانویه، از عرضه تدریجی برخی دیگر از ویژگیها جهت حفاظت از دادهها، از جمله توانایی جدا کردن حسابهای مرتبط فیسبوک و اینستاگرام و مدیریت جداگانه آنها خبر داد.
اما هیجانانگیزترین تغییر برای بسیاری از مردم، قابلیت اتصال متقابل برای سرویس واتس اپ است که کاربران با داشتن این پیام رسان بتوانند با دیگر پیام رسانها هم ارتباط برقرار کنند. قابلیتی که پیام رسانهای ایرانی پیش از اینها آن را پیاده سازی کردند.
آمازون
بازار آمازون بر روی یک سیستم پیچیده جمعآوری دادهها و بازار بزرگ شخص ثالث ساخته شده و برخی از فروشندگان شکایت دارند که این امر عدالت را نادیده میگیرد. آمازون دو سرویس دارد که تحت قانون بازارهای دیجیتال قرار میگیرند: بازار آنلاین و تجارت تبلیغاتی آن.
آمازون برخی تغییرات را برای نحوه مدیریت تبلیغات و همچنین کنترل مشتریان بیان کرده است. این شرکت در حال حاضر شروع به ارسال درخواست اجازه برای کاربران اتحادیه اروپا جهت جمع آوری اطلاعات آنها برای تبلیغات شخصی کرده است. پذیرش یا رد این شرایط بر توانایی آمازون برای جمعآوری اطلاعات در سراسر سرویسهای آن از سرویسهای سرگرمی تا دستگاههای هوشمند تاثیر میگذارد.
علاوه بر این، آمازون متعهد شده است که به تبلیغکنندگان و ناشران دارای کمپینهای تبلیغاتی در اتحادیه اروپا گزارشهای جدید و گستردهای بدهد که میتوانند از وبسایت آمازون به آنها دسترسی داشته باشند. این گزارشها حاوی اطلاعات دقیقتری درباره مبلغی که یک تبلیغکننده برای تبلیغات پرداخت میکند و همچنین میزان دریافتی یک ناشر از تبلیغات نمایش دادهشده در یک وبسایت یا برنامه شخص ثالث است.
با این حال، آنچه آمازون هنوز به طور دقیق توضیح نداده، این است که چه نوع تغییراتی ایجاد میکند تا اطمینان حاصل شود که بازارش رقابت را تحت تاثیر قرار نمیدهد.
آمازون مدتهاست که در اتحادیه اروپا در مورد انحصار مورد بررسی قرار گرفته است و قانونگذاران آن را به سوء استفاده از دادههای فروشنده برای پیشی گرفتن از رقبا متهم میکنند. این شرکت در سال ۲۰۲۲ این هزینهها را تسویه کرد و قول داد استفاده از دادههای غیرعمومی را متوقف کند و همچنین فروشندگان بیشتری را در جعبه پیشنهاد ویژه قرار دهد.
مایکروسافت
سیستم عامل ویندوز مایکروسافت تحت مقررات اروپا قرار میگیرد و باید دید این شرکت چقدر برنامهها و خدمات دیگر را در داخل سیستم تبلیغ میکند.
این غول نرمافزاری مجبور شده طیف وسیعی از تغییرات را انجام دهد، از جمله افزودن قابلیت غیرفعال کردن جستجوی داخلی بینگ، ارائه گزینه جدیدی برای حذف نصب مرورگر اج و حتی اجازه دادن به شرکتهایی مانند گوگل برای اضافه کردن وب سفارشی خود در ویندوز. این گزینهها برای کاربران در منطقه اقتصادی اروپا در دسترس است.
مایکروسافت به سیستمهای دارای ویندوز در اروپا اجازه میدهد تا نتایج بینگ را از جستجوی ویندوز حذف کنند، بنابراین گوگل میتواند نتایج جستجوی خود را در اینجا فهرست کند. کاربران ویندوز ۱۱ به عنوان بخشی از قوانین اروپا برای آسانتر کردن حذف نصب برنامههای از پیش نصبشده، میتوانند برنامههای Camera، Cortana و Photos را نیز حذف نصب کنند.
همه این تغییرات قبلاً در سیستمهای مورد استفاده در اروپا اعمال شده است و مایکروسافت را برای فردا آماده میکند. اکنون منتظریم ببینیم آیا گوگل تصمیم دارد افزونه خود را برای نتایج جستجوی گوگل در رابط جستجوی ویندوز منتشر کند یا خیر.
بایتدنس
بایت دنس چینی تنها شرکت غیرآمریکایی است که تاکنون به عنوان دربان تحت قانون بازارهای دیجیتال قرار گرفته است و تنها یک سرویس تحت پوشش دارد: شبکه اجتماعی تیک تاک.
این شرکت نحوه برنامه ریزی تیک تاک برای مطابقت با قانون را در اوایل این هفته به اشتراک گذاشت. این پلتفرم یک API راهاندازی کرد که توسعه دهندگان ثبت شده میتوانند با اجازه کاربران، پست ها، دنبال کنندگان و سایر فعالیتها را از تیک تاک به برنامههای خود منتقل کنند. تیک تاک گفت که ابزار «Download your Data» را نیز بهبود داده است که به کاربران اجازه میدهد پستها و سایر اطلاعات خود را انتقال داده و دانلود کنند.
انتخاب بایت دنس برای اجرای قوانین توسط اتحادیه اروپا شاید برای بستن دهان برخی از منتقدان باشد که میگویند این اتحادیه به طور غیرمنصفانه شرکتهای آمریکایی را هدف قرار داده است. سامسونگ دومین شرکت غیر آمریکایی، ابتدا دربان نامگذاری شد، اما بعداً از فهرست دروازه بانان حذف شد.
منبع: فارس