در عصر حاضر که جهان با افزایش جمعیت و به دنبال آن افزایش تقاضا برای تامین منابع غذایی رو به رو بوده، بخش کشاورزی از اهمیت مضاعفی برخوردار شده است به طوریکه کشاورزی در عرصه اقتصاد کشور و معیشت مردم نیز جایگاهی مهم و در خوداتکایی و استقلال کشور نقشی بسیار حیاتی دارد.
تولید در بخش کشاورزی یکی از مؤلفه‌های مهم قدرت کشور است و خوداتکایی در بخش کشاورزی اهمیت خاصی دارد و با توجه به ظرفیت‌های بزرگ موجود در کشور می‌توانیم در زمینه امنیت غذایی به خوداتکایی برسیم که این مهم از برنامه‌های وزارت جهادکشاورزی در دولت سیزدهم است.
رئیس جمهور نیز جهش تولید، خوداتکایی در کشاورزی و امنیت غذایی کشور را مستلزم رویکرد جهادی همه بخش‌ها در مجموعه وزارت جهاد کشاورزی و همچنین فعالان این عرصه دانسته و تاکید دارند که برای جهاد در این مسیر باید تلاش‌ها بیشتر شود.
این بخش اگر با رویکرد جهادی همچنین مدیریت صحیح منابع آبی و زراعی کشور حرکت کند نه تنها امنیت غذایی کشور تضمین می‌شود، بلکه کشور می تواند به مرحله صادرات برسد که البته فعالیت در برخی از بخش‌ها در این زمینه آغاز شده است.
رئیس جمهور همچنین با تأکید بر ضرورت بهره‌گیری از دستاوردهای دانش‌بنیان در حوزه کشاورزی، وجود ۱۲ هزار عضو هیات علمی در دانشگاه‌های کشاورزی را گواه ظرفیت علمی کشور برای دانش‌بنیان کردن کشاورزی و مضاعف شدن نتیجه زحمات کشاورزان دانسته و گفتند: اساتید دانشگاه در حوزه علم، پژوهش و تحقیق در دانشگاه های کشاورزی و هزاران عضو هیات علمی در این دانشگاه‌ها باید تلاش‌شان در علم و تحقیقات به نحوی باشد که کشاورزی کشور علم‌پایه و دانش‌پایه باشد.
در زمان حاضر نیز اصلاح و تغییر الگوی کشت مناسب با اقلیم که هم برای کشاورزان سودآور باشد و هم نیاز کشور به محصولات اساسی و راهبردی را مرتفع سازد در دستور کار دولت قرار دارد به طوریکه رئیس جمهور ۲ عامل مهم سرمایه‌گذاری و افزایش بهره‌وری را لازمه رشد اقتصادی کشور دانسته و در سفرهای استانی خود نیز این بخش را به عنوان یکی از اولویت دارترین موضوعات مورد توجه قرار داده اند.
از همین رو در دور نخست سفر استانی رییس جمهور به زنجان ( آبان ماه سال ۱۴۰۰ ) در بخش کشاورزی این استان طرح هایی جهت توسعه و رشد کشاورزی با مدیریت مصرف آب و ایجاد زیرساختهای لازم برای افزایش تولید، رسیدن به خودکفایی در محصولات باغی و زراعی و فراهم شدن بستر صادرات تولیدات مصوب شد که هم اکنون بسیاری از این مصوبات محقق شده است و طرح هایی دیگری نیز در آستانه دور دوم سفر استانی رییس جمهور به زنجان آماده افتتاح است.
رییس سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان در این خصوص گفت: اختصاص مبلغ یک هزار میلیارد ریال برای تکمیل سامانه‌های نوین آبیاری توسط سازمان برنامه و بودجه کشور، یک هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال برای تکمیل ۱۰ بند ذخیره آب(معیشتی) استان، ۱۵۰ میلیارد ریال برای انتقال آب کشاورزی به اراضی پایاب سد کینه ورس، ۵۵ میلیارد ریال برای انتقال آب شرب به ۶ قشلاق عشایر استان، ۷۵ میلیارد ریال برای تکمیل راه های عشایری استان، ۳۰۰ میلیارد ریال برای تکمیل زیرساخت شهرکهای کشاورزی، ۱۰۰ میلیارد ریال برای تجهیز ناوگان مبارزه با آفات عمومی، ۵۰ میلیارد ریال برای توسعه نهالستان مادری استان، یک هزار میلیارد ریال برای تکمیل طرح های آبخیزداری و آبخوانداری، ۳۰ میلیارد ریال برای توسعه باغهای زیتون و بررسی صدور مجوزهای اکتشافات معدنی و رفع موانع موجود در مناطق مورد نظر استان از طرح های مصوب در دور نخست سفر رییس جمهور به زنجان بود.
روح الله حسنی در خصوص افتتاح پروژه های توسعه سامانه های نوین آبیاری، گفت: افزایش بهره وری از آب با فاصله گرفتن از آبیاری های سنتی و استفاده از سیستم های نوین آبیاری از سال های ابتدایی دهه ۷۰ مورد توجه قرار گرفت و برنامه ها و تسهیلات قابل توجهی از سوی دولت برای کشاورزان اختصاص یافت تا اراضی زیر کشت خود را به این سیستم مجهز کنند و از منابع آبی کم، بیشترین بهره را داشته باشند.
این مسوول افزود: در این راستا در سفر استانی رییس جمهور اختصاص یک هزار میلیارد ریال اعتبار به استان زنجان برای تکمیل و توسعه سامانه های نوین آبیاری مصوب شد درحالیکه ۱۸۶ هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان زنجان آبی است که ۱۲۴ هزار هکتار از این زمین ها قابلیت تجهیز به سامانه های نوین آبیاری را دارد و تاکنون بیش از ۶۲ هزار هکتار سیستم آبیاری تحت فشار در استان اجرا شده است.
حسنی گفت: اجرای طرح های آبیاری تحت فشار در سطح یک هزار و ۲۳۷ هکتار از اراضی آبی استان در جهت افزایش راندمان آبیاری به نحوی که ۲ هزار و ۴۰۰ مترمکعب در سال به ازای هر هکتار در مصف آب صرفه جویی شده است.
وی تعداد طرح های اجرا شده را ۶۵ طرح و شمار بهره مندان ذی نفع از طرح ها را ۹۷۹ نفر بیان کرد و گفت: برای این مصوبه یک هزار و ۲۵۲ میلیارد ریال اعتبار صرف شده است.
رییس سازمان جهادکشاورزی استان زنجان همچنین گفت: تصفیه خانه زیتون استان هم اکنون در مراحل پایانی کار است که همزمان با دور دوم سفر رئیس جمهور به استان زنجان افتتاح خواهد شد.
حسنی اظهار داشت: ایجاد این تصفیه خانه با توجه به اینکه استان زنجان مقام نخست تولید محصول زیتون کشور را دارد از اهمیت بالایی برخوردار است و هم اکنون سطح زیر کشت زیتون در استان ۲۰ هزار هکتار بوده که ۱۶ هزار هکتار آن بارور محسوب می شود.
وی یادآور شد: وجود این میزان زیتون تولیدی در استان نیازمند ایجاد زیرساختهای لازم برای فراوری و ایجاد صنایع تبدیلی این محصول بوده که تصفیه خانه زیتون نیز از جمله آنهاست.
این مسوول گفت: پساب واحدهای فرآوری زیتون در طارم از سالهای دور تاکنون بدون رعایت اصول بهداشتی و زیست محیطی در محیط رهاسازی می شود که این امر سلامتی مردم را نیز با مشکل جدی مواجه کرده است.
حسنی افزود: تصفیه این پساب یکی از مطالبات مهم و به حق در شهرستان طارم بود چراکه رهاسازی موادی مانند هیدروکسید سدیم، اسید سیتریک و همچنین نمک فراوان که برای از بین بردن تلخی زیتون در صنایع تبدیلی آن استفاده می شود، عوارض جبران ناپذیری بر محیط و سلامت افراد جامعه دارد از همین رو با ورود یک شرکت دانش بنیان به این موضوع تصفیه پساب فرآوری زیتون عملیاتی شد.
وی همچنین در خصوص مصوبه انتقال آب کشاورزی به اراضی پایاب سد کینه ورس، اظهار داشت: این پروژه با همکاری شرکت آب منطقه ای به مساحت ۴۳۰ هکتار از اراضی روستاهای کینه ورس، رحمت آباد و اسپاس تکمیل شده است و ۲۸۰ خانوار از آن بهره مند شده اند.
وی با بیان اینکه اراضی پایاب سد کینه‌ورس در ۲ شهرستان ابهر و خرمدره مشترک است و برای آن حدود یک هزار و ۶۰۰ هکتار شبکه آب اجرا شده است، افزود: برای اجرای این طرح بیش از ۲۰۰ میلیارد ریال هزینه شده است.
حسنی اضافه کرد: سهم شهرستان خرمدره از اراضی پایاب سد در حدود ۹۷۰ هکتار است و به دلیل کمبود بارندگی و بحث خشکسالی مصوب شد تا اراضی که فاقد چاه عمیق کشاورزی هستند از طریق آب سد آبیاری شوند؛ در حال حاضر میزان محدودی آب از سد اختصاص یافته است اما در آینده برای کل شبکه آب اختصاص می یابد.
وی در خصوص مصوبه اختصاص مبلغ ۳۰۰ میلیارد ریال برای تکمیل زیرساخت شهرکهای کشاورزی استان، خاطرنشان کرد: بر اساس اقدامات انجام شده به زودی، تعداد شهرکهای کشاورزی فعال در استان زنجان به چهار شهرک افزایش می‌یابد.
حسنی گفت: هم اکنون بزرگترین گلخانه هوشمند و مدرن با سرمایه‌گذاری ۲۰ هزار میلیارد ریال توسط بخش خصوصی و با پرداخت تسهیلات در زمینی به مساحت ۶۰ هکتار در اراضی محدوده شهر هیدج و با استفاده از آخرین فناوری‌های روز دنیا با سیستم کشت هیدروپونیک در حال احداث است که ۲۰ هکتار آن قابلیت بهره برداری دارد و در سفر رییس جمهور افتتاح خواهد شد.
وی افزود: این طرح از طرح های مدرن و هوشمند پرورش سبزیجات و میوه در محیط کنترل شده است که برای آن ۱۵ هزار تن تولید انواع فلفل دلمه ای و گوجه فرنگی گیلاسی و توت فرنگی لحاظ شده است و به طور مستقیم زمینه اشتغال ۴۰۰ نفر را فراهم می کند.
حسنی ادامه داد: هم اکنون پروژه سیلوی نگهداری غلات در شهرستان خدابنده و پروژه استخر معیشتی روستای " اردجین " از محل تعهدات دوره نخست سفر رئیس جمهور به استان در شهرستان خرمدره آماده افتتاح است.
حسنی افزود: برای پروژه استخر معیشتی روستای اردجین در شهرستان خرمدره به حجم مخزن ۸۰ هزار مترمکعب،اشتغالزایی ۳۲۵ خانوار جهت ذخیره سازی پایدار آب زراعی مورد نیاز در فصول کم آبی بالغ بر ۹۱ میلیارد ریال اعتبار صرف شده که هم اکنون آماده افتتاح در سفر رییس جمهور است.
وی گفت: برای سیلوی نگهداری غلات در ۱.۳ هکتار مساحت به ظرفیت ۲۰ هزار تن با بهره برداری ۲ هزار نفر و اشتغالزایی هشت نفر بالغ بر ۳۰۰ میلیارد ریال اعتبار هزینه شده است.
حسنی با اشاره به اینکه پروژه باغ پسته روستای قره اوغلانلو نیز آماده کلنگ زنی در این سفر است، گفت: این باغ پسته در سطح یک هزار هکتار در روستای قره اوغلانلو زنجان با میزان تولید ۲ هزار و ۱۶۶ تن انواع پسته با صرف اعتباری بالغ بر ۶ هزار میلیارد ریال انجام می شود.
وی افتتاح سد خاکی چهرآباد را نیز از دیگر پروژه های آماده افتتاح در این سفر بیان کرد و گفت: این طرح در سه کیلومتری جنوب روستای چهرآباد به فاصله ۷۵ کیلومتری غرب شهر زنجان اجرا شده است.
حسنی افزود: ارتفاع این سد ۱۴ متر از پی و طول تاج سد ۳۵۰ متر بوده و نوع سریزی سد شوتی اوجی بتنی به طول ۶۰ متر و به عرض ۳۰ متر و حجم مخزن سد نیز ۵۰۰ هزار مترمکعب با قابلیت تنظیم و نفوذ ۱.۵ میلیون مترمکعب در سال است.
وی اظهار داشت:حجم عملیات خاکی این سد حدود ۴۰۰ هزار مترمکعب با حجم حدود ۱۱ هزار مترمکعب و حجم بتن ریزی حدود ۲ هزار مترمکعب است که محل اعتبارات آن از صندوق توسعه ملی به میزان ۲۳۰ میلیارد ریال به انضمام اجرای عملیات احداث پنج بند سنگی ملاتی در حوزه بالادست بندخاکی چهره آباد با ۷۰ میلیارد ریال اعتبار است.
کشاورزان زنجانی نیز با ابراز رضایت از اجرای این طرح، استفاده از سیستم آبیاری تحت فشار را موجب مدیریت و مصرف بهینه منابع آبی به خصوص در مواقع خشکسالی و سالهای کم بارش دانستند.
احمد مرادخانی یکی از کشاورزانی که با دریافت تسهیلات کم بهره و بلاعوض نسبت به تجهیز زمین کشاورزی خود به سیستم های نوین آبیاری اقدام کرده است، گفت: با این اقدام دغدغه ای در خصوص کم آبی نداریم و از کمترین میزان آب بیشترین بهره وری را خواهیم داشت به طوریکه عملکرد محصولات در واحد سطح نیز افزایش می یابد.
وی با تاکید بر اینکه این سیستم آبیاری برای همه کشاورزان مقرون به صرفه است، افزود: ارتقای محصولات به لحاظ کمی و کیفی گواه این مدعاست.