درس‌هایی که از بلک فرایدی ایرانی یاد گرفتیم

بلک فرایدی به پایان رسیده و الان فرصت مناسبی است تا به عقب برگردیم و دور از هیجانات خاص این روز و جو تبلیغاتی حاکم بر آن، عملکرد برند‌ها و فروشگاه‌های ایرانی را قضاوت کنیم.

 بلک فرایدی در دنیا به‌ خاطر اعمال تخفیف تا سقف ۷۰ و ۸۰ درصد شهرت دارد؛ به اینکه رخوت فروشگاه‌ها در این روز خاص با تشکیل صف‌های طولانی، انتظار‌های بلندمدت و نهایتا یورش دیوانه‌وار و تا حدی کمیک علاقمندان شکسته شود و بازتاب گسترده اخبار و تصاویر حاشیه‌ای به جلب توجه افکار عمومی کمک کند. ظاهر ماجرا چنین است، ولی خودتان بهتر می‌دانید حتی در جدی‌ترین حالت اجرای شو تبلیغاتی بلک فرایدی، نهایتا فروشگاه‌ها و برند‌ها با خالی کردن انبارهایشان از محصولات فاسدشدنی یا تاثیرپذیر از سرعت بالای مد و تکنولوژی، پیروزی واقعی را به دست می‌آورد. حتما تا الان متوجه شده‌اید غلظت تظاهر و ریا در بلک فرایدی ایرانی نسبت به استاندارد جهانی بیشتر است.

برنده‌ها و بازنده‌های بلک فرایدی ۱۴۰۲

بلک فرایدی رسما به تکنیک افزایش Time Spent on Site کاربران روی سایت فروشگاه‌های آنلاین تبدیل شده است. کاربران در این روش بدون اینکه خودشان متوجه شوند زمان بیشتری را در سایت فروشنده سپری می‌کنند و صفحات زیادی را می‌بینند.

در بلک فرایدی ۱۴۰۲، معروف‌ترین فروشگاه آنلاین ایران ادعا کرد یک دستگاه پلی استیشن را با تخفیف ۹۹ درصدی می‌فروشد به شرط اینکه کاربر کد تخفیف مخصوصی که در گالری عکس محصولات مخفی شده را پیدا کند. احتمالا کلی آدم با وسوسه پیدا کردن کد تخفیف ۹۹ درصدی خرید پلی استیشن ۵، زمان زیادی در سایت این فروشگاه چرخیده‌اند و تعداد قابل توجهی صفحه را به امید پیدا کردن کد باز کردند، اما بیشتر پیام «این عکس اصلی نیست و باز بگرد» جلوی چشم‌شان نمایش داده شد.

در بلک فرایدی امسال همچنین یک سایت معروف فروش محصولات آرایشی بهداشتی زنانه در شبکه‌های اجتماعی با انتشار یک بنر تبلیغاتی ادعا کرد در تخفیف بلک فرایدی پک کلکسیونی هری پاتر از برند شیگلم را ۹۳۴ هزار تومان می‌فروشد. قیمت اصلی این محصول چهار تا پنج میلیون تومان است و محصولی کلکسیونی و کمیاب د در بازار جهانی به‌ شمار می‌رود. می‌توانید حدس بزنید این وعده چه سرانجامی پیدا کرد؟ یک دقیقه پس از پایان شمارش معکوس، صفحه‌ای پاپ آپ به مراجعه‌کنندگان اطلاع می‌داد موجودی کالا به پایان رسیده است. مراجعه‌کنندگانی که موفق به دیدن این پیام نشدند، تنها بازدید سایت را بالا برده و با جستجو و فشار دادن دکمه اینتر به بخش فنی و مارکتینگ سایت کمک کردند تا رتبه و اعتبار خود را نزد موتور جستجوی گوگل افزایش دهند.

در بلک فرایدی ۱۴۰۲، همچنین شاهد شیطنت از نوع اعمال تخفیف فیک بودیم. یک فروشگاه معروف لباس که شعبات زیادی در سراسر کشور دارد و صاحب یک فروشگاه اینترنتی پوشاک است، قیمت یک عدد کاپشن را ۱۳ میلیون تومان زده بود و می‌گفت حاضر است آن را با تخفیف ۷۷ درصدی، سه میلیون تومان بفروشد. کاربری در شبکه اجتماعی توییتر نوشته، بلک فرایدی امسال ۲۷ کالا با تخفیف بیش از ۵۰ درصد را به سبد خرید خود در یک فروشگاه اینترنتی وارد کرده، ولی قبل نهایی کردن سفارش و پرداخت، قیمت آن‌ها را یکی یکی در چند فروشگاه اینترنتی دیگر مقایسه کرده و با همین روش موفق شده ۲۶ کالا را بدون تخفیف با قیمت کمتر پیدا کند. در نهایت سبد خرید این کاربر به یک‌عدد تقلیل پیدا کرده و هزینه ارسال آن یکی هم از قیمت خود محصول بیشتر بوده است.

نشانه‌ها و علائم شکست بلک فرایدی ۱۴۰۲

بلک فرایدی سال‌ها قبل در کشور‌های خارجی ابداع شد؛ احتمالا به‌خاطر اینکه حداقل در روزی خاص فروشگاه‌های خلوت رونق بگیرند و میزان فروش افزایش پیدا کند، اما همه کسب‌وکار‌ها چنین وضعیتی ندارند و هر کالایی را هم نمی‌توان با تخفیف زیاد فروخت.

بلک فرایدی جایی از نظر منطقی معنا و مفهوم پیدا می‌کند که هزینه‌های انبارداری کالا از ضرر «فروش زیر قیمت» بیشتر باشد. کسب‌وکار‌هایی که با احتکار کالا و اتکا بر تاثیر تورم بر قیمت آن می‌توانند سود کسب کنند، با بلک فرایدی میانه‌ای نخواهند داشت. بلک فرایدی برای فروش محصولات بی‌کیفیت یا فاسدشدنی که نگهداری طولانی‌مدت آن‌ها به خرابی منجر می‌شود توجیه پیدا می‌کند یا کالا‌هایی که طبق مد مصرف می‌شوند و پس از گذشت مدتی مشخص مدل جدیدشان به بازار عرضه خواهد شد.

بلک فرایدی شیوه‌ای محبوب برای صاحب فروشگاه لباس است، چون صنعت پوشاک بر اساس مد حرکت می‌کند و با عوض شدن فصل باید انبار، ویترین و رگال‌ها را تغییر داد. بلک فرایدی برای فروش محصولات دیجیتال هم گزینه‌ای منطقی است، چون دوره عمر یک دستگاه گوشی موبایل، تبلت، تلویزیون و... معمولا یک‌سال است و سپس از چرخه مد خواهد شد.

بلک فرایدی امسال، ایرانی‌ها بیشتر محصولاتی مانند اسپاگتی، پنیر فتا، انواع رب گوجه، انواع شوینده، نواربهداشتی و چیز‌هایی از این دست خریده‌اند. اگرچه با فروش همین اقلام هم در نهایت به احتمال زیاد فروشگاه سود کرده، اما نشانه‌های دیگری مبنی بر شکست تبلیغات بلک فرایدی امسال را می‌توان مشاهده کرد.

تبلیغات بلک فرایدی در قالب ارسال پیامک کلافه‌کننده رگباری، نشانه دیگری از شکست برند‌های ایرانی در رسیدن به خواسته‌هایشان است. قطعا خودشان هم می‌دانند این کار وجهه کسب‌وکار و نشان تجاری آن‌ها را نزد مخاطب تخریب می‌کند، اما چون می‌دانند از رسیدن به سقف آرزو‌ها و هدف‌های از قبل تعیین‌شده یا «تارگت» خود عقب هستند، از سر استیصال دست به هر کاری می‌زنند بلکه بتوانند افراد بیشتری را برای خرید متقاعد کنند.

در بلک فرایدی امسال اگر به‌خاطر شیوه‌های ریاکارانه و به‌ خصوص حجم پیامک‌های تبلیغاتی برند‌های ایرانی کلافه و عصبانی شدید، بهتر است بدانید با وجود کش‌دادن دوره فروش بلک فرایدی از یک روز به هفت روز، ارسال پیامک‌های متعدد، صرف هزینه تبلیغاتی گزاف برای تبلیغات محیطی و بیلبورد‌های شهری هنوز بیشتر بازه‌های ارسال سفارش در اغلب فروشگاه‌های اینترنتی خالی است. منطق حکم می‌کند حداقل در دوره بلک فرایدی نباید شاهد چنین اتفاقی باشیم.

در بلک فرایدی امسال، آمار بازدید از سایت یک فروشگاه اینترنتی بر اساس ادعای خودشان تا روزی ۱۲ میلیون افزایش پیدا کرده است، ولی شنیده شده ثبت یک میلیون سفارش، سقف آرزوی این فروشگاه در طول هفت روز اجرای بلک فرایدی ۱۴۰۲ بوده است یعنی اعتقاد داشته‌اند اگر روزی ۱۴۲ تا ۱۴۳ هزار سفارش بگیرند برنده خواهند شد.

بلک فرایدی واقعی؛ مقایسه تخفیف‌ها در ایران و بقیه کشور‌ها

بلک فرایدی به تخفیف‌های چشمگیر شهرت دارد. این روز در بازار‌های جهانی اعتبارش را از ریزش شدید و شوکه‌کننده قیمت‌ها وام می‌گیرد و اگر چه مشتری تصور می‌کند برنده بازی است، ولی در اصل فروشنده به‌ خاطر رهایی از دست کالای قدیمی و خلاصی از شر هزینه انبارداری کالا همچنان دست بالا را اختیار دارد.

بلک فرایدی و جذابیت آن برای مشتریان را باید در نصف شدن قیمت یک دستگاه تلویزیون یا اعمال ۷۰ تا ۸۰ درصد تخفیف جستجو کرد، اما بلک فرایدی ایرانی معمولا با تخفیف دو تا سه درصد، پنج درصد، ۲۰ درصد و نهایتا ۳۰ درصد برگزار می‌شود، چون فروشنده هنگام کاهش قیمت محصولات و عرضه آن در روز بلک فرایدی، خساست به خرج می‌دهد. شاید بتوان به آن‌ها هم حق داد، چون می‌دانند در صورت فروش، تولید دوباره همان کالا یا فروش همان محصول به‌خاطر افزایش هزینه مواد اولیه گران‌تر از سری قبل تمام خواهد شد.

بلک فرایدی ایرانی گاهی توسط کاربران رند شبکه‌های اجتماعی به نقد کشیده می‌شود. یکی ظاهرا به شوخی، اما کاملا جدی پرسیده به‌نظر شما جمعیت برای استقبال از رونالدو بیشتر بود یا برای خرید از تخفیف بلک فرایدی فروشگاه‌ها؟ کاربر دیگری احتمالا با کمی خشم و مقداری عصبانیت گفته سایت [.] در حراجی بلک فرایدی برای یک کالای پنج میلیون تومانی، ۳۰ هزار تومان تخفیف در نظر گرفته ولی هزینه ارسال همان کالا ۵۰ هزار تومان می‌شود.  

منبع: فرارو